آنچه قبل از سرمایه گذاری در ارز دیجیتال پولکادات باید بدانید

ارز دیجیتال پولکادات (DOT) به عنوان بلاک چین نسل بعدی شناخته می‌شود، که امکان اتصال چندین زنجیره تخصصی به شبکه جهانی را ممکن می‌سازد. این رمزارز توسط سازمان وب 3 تاسیس شده است که هدف آن، از بین بردن انحصار اینترنت و قدرت بخشیدن به کاربران است. در ادامه با مکانیزم و ساختار بلاک چین پولکادات و رمزارز این شبکه بیشتر آشنا می شویم.

پولکادات چیست؟

هدف این ارز دیجیتال و سایر ارزها مانند اتریوم (ETH)، کازماس (ATOM) و ایاس (EOS)، رشد اکوسیستم ارزهای دیجیتال است. کاربران می‌توانند بر روی بلاک چین این ارز، پلتفرم های خود را راه‌اندازی کنند. پولکادات به عنوان اولین و جدیدترین ارز در این زمینه در سال 2020 تاسیس شد و با استفاده از منابع و قدرت محاسباتی تراکنش‌ها را ایمن نگه می‌دارد.

یکی از ویژگی‌های Polkadot استفاده از پاراچِین‌ها (Parachain) برای انجام تراکنش‌ها به صورت موازی است. پاراچین‌ها این امکان را برای کاربران فراهم می‌کنند تا تراکنش‌ها به صورت خصوصی انجام شوند و داده‌ها و اطلاعات آن‌ها آشکار نشود. همچنین با استفاده از پاراچِین‌ها تعداد تراکنش‌های بیشتری پردازش می‌شود.

توکن دات چیست؟

توکن بومی این شبکه دات (DOT) و کوچکترین واحد آن، پلانک‌‌ (Planck) نام دارد. از این توکن برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها، استیکینگ (staking)، پاداش و پرداخت استفاده می‌شود. عرضه توکن دات نامحدود است و با تورم 10 درصد در سال ایجاد شده است. دارندگان این توکن، می‌توانند در رویداد‌های مهمی نظیر ارتقای پروتکل و یا اصلاح آن مشارکت کنند.

تاریخچه پولکادات

این ارز دیجیتال در شرکت پاریتی تکنولوژی (Parity Technologies) با رهبری مدیران اسبق اتریوم، گاوین وود (Gavin Wood) و جوتا اشتاینر (Jutta Steiner) در سال 2015 ایجاد شد. 

این شرکت در ابتدا، کار بر روی نرم افزار نود (node) برای اتریوم را آغاز کرد اما بعد از مدتی آن را متوقف کرد و بر روی Polkadot متمرکز شد. همان طور که گفته شد، پروژه تحت حمایت سازمان وب 3 است و برای تحقیق و همکاری با توسعه دهندگان، بودجه در اختیار پروژه قرار می‌دهد.

اولین کد در سال 2017، در گیت‌هاب (Github) توسط توسعه دهندگان ارائه شد. این شرکت دو اثبات مفاهیم را در اواسط سال 2018 ایجاد کرد و در ژوئیه 2018، اولین پاراچین Polkadot به کار گرفته شد. همچنین انتقال ارزهای دیجیتال در آگوست 2020 فعال شد.

نحوه عملکرد پولکادات به چه صورت است؟

بلاک چین این ارز دیجیتال برای رسیدن به اهداف خود از چهار قسمت اصلی تشکیل می‌شود: ریلی چِین (Relay Chain)، پاراچِین‌ها (Parachains)، پاراتردها (Parathreads) و پل‌ها (Bridges).

ریلی چِین

یکی از قسمت های اصلی و مهم شبکه است که تمام قسمت‌ها را در کنار هم نگه می دارد. بیت کوین و اتریوم برای تایید تراکنش‌های خود از اثبات کار (POW) و اثبات سهام (POS) استفاده می‌کنند، اما این ارز، از ریلی چِین برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند. به طور کلی، ریلی چِین به عنوان قسمت مهم و اصلی این زنجیره، عملکردهای مهمی نظیر تایید تراکنش‌ها و تصمیم گیری درباره‌ی نحوه عملکرد پولکادات را انجام می‌دهد. وظایف ریلی چِین به صورت زیر است:

• اعتبارسنجی تراکنش‌ها
• تعیین افراد برای اعتبارسنجی از بین کسانی که کوین‌های خود را استیک کرده‌اند.
• نگهداری از تاریخچه‌ی اطلاعات
• نظارت بر عملکرد سیستم

پاراچِین‌ها

پاراچِین‌ها بلاک چین‌های مستقلی هستند که بر روی ریلی چِین قرار دارند. ریلی چِین بر امنیت، اعتبار سنجی تراکنش‌ها و توابع حاکمیت پاراچِین‌ها نظارت می‌کند. یکی از دلایل منحصر به فرد بودن این ارز این است که می‌تواند بلاک‌چین‌های مختلف را در خود جای دهد.

 اگر دو بلاکچین بیت کوین و اتریوم در پاراچِین‌های این ارز قرار بگیرند، آنها می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. به طوری که می‌توانند تراکنش‌ها را به یکدیگر انتقال دهند. این انتقال توسط پروتکلی به نام «XCMP» مخفف «Cross-Chain Message Passing» انجام می‌شود. تراکنش‌ها به صورت موازی در پاراچین‌ها اجرا می‌شوند و در بازه‌های زمانی مشخصی بر ریلِی‌چین ثبت می‌شوند.

به هریک از این بازه‌های زمانی مشخص اسلات (Slot) گفته می‌شود. تعداد کمی اسلات در دسترس است که توسط انجمن پولکادات به مزایده گذاشته و فروخته می‌شود. امنیت پاراچین‌ها توسط یک سیستم امنیتی، توسط ریلی چین تأمین می‌شود و در برابر حملاتی مانند «حمله 51 درصدی» مقاوم خواهد بود.

پاراتریدها

پاراتریدها اسلات‌های موقت در پولکادات هستند که عملکرد مشابهی با پاراچِین‌ها دارند. اما نحوه اتصال آنها به شبکه اندکی با پاراچین‌ها تفاوت دارد. صاحبان کسب‌و‌کار‌ها یا برنامه‌های غیرمتمرکز گوناگون، می‌توانند به‌ جای اجاره یک اسلات با مبلغی بسیار کمتر، یک پاراترید را در اختیار گرفته و تنها در مواقع مورد نیاز به ریلِی چین متصل شوند. کاربران برای ثبت هر بلاک پاراترید در ریلِی‌چین، هزینه‌ای پرداخت می‌کنند.

پاراتریدها به دلیل اجاره موقت در پاراچین‌ها باید منابع را با آن‌ها به اشتراک بگذارند. پاراچین‌هایی که از منابع اعتبار سنجی استفاده نمی‌کنند، می‌توانند به پاراتریدها تبدیل شوند تا با حفظ قابلیت‎ها، اسلات‌های محدود پاراچِین آزاد شوند. همچنین زمانی که اپلیکیشن‌ها مورد‌استقبال کاربران قرار گیرد، می‌توانند با تأمین وثیقه مورد نیاز، پاراترید خود را به پاراچین تبدیل کنند.

پل‌ها

پل‌ها به‌ منظور برقراری ارتباط میان بلاک چین‌های متفاوت ایجاد شده‌اند. داده‌ها را نمی‌توان بدون یک واسطه به بلاک چین دیگری انتقال داد. پل‌ها امکان ایجاد ارتباط و اشتراک داده‌ها را به پاراچِین‌ها فراهم می‌کند. این پل‌ها به واسطه داشتن ساختار غیر متمرکز، امکان ارسال و دریافت تراکنش از سایر بلاک چین‌های سنتی نظیر اتریوم و بیت کوین را فراهم می‌کنند.

حاکمیت در شبکه پولکادات

این شبکه از مکانیسم اثبات سهام نامزد شده (Nominated Proof of Stake) برای اعتبارسنجی استفاده می‌کند. برای درک بهتر این سیستم، موارد زیر را به خاطر بسپارید:

• امنیت ریلی چِین، با استفاده از استیکینگ توکن DOT توسط اعتبارسنج‌ها تامین می‌شود.
• آن‌ها با سایر اعتبارسنج‌ها اجماع می‌کنند و در فرایند اجماع شرکت می‎کنند.
• نودهای رابط (Collators) تراکنش‌ها را از کاربران جمع‌آوری و آن‌ها را برای اعتبارسنج‌ها ارسال می‌کنند.
• نودهای ناظر (Fishermen) و نودهای گزینش کننده (Naminators) نیز در شبکه فعالیت می‌کنند.
• نودهای گزینش کننده، اعتبارسنج‌ها را انتخاب و توکن دات خود را استیک می‌کنند. این کار باعث افزایش امنیت ریلی چِین می‌شود.
• نودهای ناظر مسئول کنترل سیستم هستند. آن‌ها هنگام مشاهده رفتار نادرست در پاراچین، این رفتار را گزارش می‌دهند و در صورتی که صحت گزارش آنها اثبات شود، پاداش قابل‌ توجهی از شبکه دریافت می‌کنند.

ویژگی‌های ارز دیجیتال پولکادات

توکن DOT و کارایی آن

از این توکن برای حاکمیت، بهره برداری از شبکه و پیوند پاراچِین‌ها به زنجیره ریلی چِین استفاده می‌شود. کسانی که دارای توکن DOT هستند، می‌توانند در تغییر کارمزد شبکه، افزودن یا حذف پاراچِین‌ها و رای گیری درباره‌ی تغییرات در آینده شبکه نقش به سزایی داشته باشند. هنگام افزودن پاراچِین جدید توکن‌ها استیک می‌شوند و با خروج آن‌ها، توکن‌ها نیز خارج می‌شوند.

شاردینگ ناهمگون

با استفاده از شاردینگ ناهمگون (Heterogeneous Sharding)، برخلاف سایر بلاک چین‌ها، هر زنجیره در شبکه برای کاربرد خاص خود بهینه‌سازی می‌شود. به این صورت که می‌تواند به صورت همزمان چندین تراکنش را پردازش و مشکلات را برطرف کند. همچنین تراکنش‌ها به صورت یک به یک انجام می‌شوند.

مقیاس پذیری

بلاک چین‌ها تنها تعداد محدودی از تراکنش‌ها را پردازش می‌کنند اما پولکادات تراکنش‌ها را موازی و یک ‌به ‌یک انجام می‌دهد و راه های پرترافیک را برطرف می‌کند. پردازش موازی تراکنش‌ها، باعث بهبود مقیاس پذیری می‌شود و شرایط ایده‌آلی را برای آینده این ارز به ارمغان می‌آورد.

هر ریلی چِین می‌تواند حدود 100 پاراچِین و 10000 پاراترید را ایمن کند. در آینده، ریلی چِین‌های تو در تو (nested Relay Chains) باعث افزایش مقیاس پذیری شبکه می‌شوند.

سرعت

پس از اتمام بهینه سازی، انتظار می‌رود که این شبکه تقریبا یک میلیون تراکنش در ثانیه را پردازش کند. ریلی چِین تو در تو حتی این امکان را ایجاد می‌کند، تا بیش از این تعداد تراکنش‌های ذکر شده را پردازش کند. اما در حال حاضر بهینه سازی تکمیل نشده است و ممکن است چند سال به طول انجامد.

استیکینگ و وثیقه گذاری در شبکه پولکادات

از استیکینگ برای اجماع اثبات سهام استفاده می‌شود و کاربرانی که به طور صادقانه در سیستم فعالیت کرده‌اند پاداش می‌گیرند اما کسانی که تقلب کرده‌اند ممکن است دارایی خود را از دست بدهند. پاراچین‌ها با باندینگ توکن DOT به شبکه اضافه می‌شوند. وثیقه گذاری یا باندینگ (bonding) به سپردن توکن‌ها به شبکه برای تایم مشخصی گفته می‌شود. زنجیره‌ها و پروژه‌هایی که مفید نیستند و یا دیگر در شبکه نگهداری نمی‌شوند، توکن‌هایشان بازگردانده می‌شود.

مزایا و معایب پولکادات

مزایا

• این شبکه، انعطاف‌پذیری را به دلیل انتخاب اجزای خاص با بهترین وجه متناسب با زنجیره خاص را در دست توسعه دهندگان قرار می‎دهد.
• این امکان را برای توسعه دهندگان فراهم می‌کند تا برنامه‌ها و زنجیره‌های خود را بدون نگرانی از جذب کافی استخراج کننده یا اعتبارسنج در شبکه راه‌اندازی کنند.
• در شبکه پولکادات، با استفاده از پل‌ها می‌توان بلاک چین‌های دیگر را به هم متصل کرد.
• با جمع‌آوری 200 میلیون دلار سرمایه، به 10 ارز دیجیتال برتر تبدیل شده است. همچنین با شبکه‌های دیگری نظیر چِین لینک (Chainlink) ادغام شده است.

معایب

• پولکادات با سایر بلاک چین‌هایی که دارای قرارداد هوشمند هست، نظیر تزوس (Tezos)، کازماس (Cosmos) و کاردانو (Cardano) باید رقابت سختی داشته باشد. اتریوم به عنوان قدیمی‌ترین ارز دیجیتال در حوزه‌ی قرارداد هوشمند است.
• هکرها 2 بار با استفاده از کد شبکه، میلیون‌ها دلار را به سرقت برده‌اند.
• تعداد پاراچین‌ها محدود است و اسلات‌ها از طریق مزایده به فروش می‌روند.

نتیجه‌گیری

ویژگی‌های منحصر به فرد پولکادات باعث می‌شود که این ارز دیجیتال به عنوان یک ارز نوید دهنده و امیدوار کننده شناخته شود. همچنین این شبکه به عنوان هوشمندانه‌ترین و خلاقانه‌ترین پروژه در این زمینه است. پولکادات در زمینه‌ی دیفای به سرعت مورد توجه کاربران قرار می‌گیرد. بهبود مقیاس پذیری و انعطاف پذیری شبکه بدون نیاز به فورک یکی از ویژگی‌های مهم و اصلی این شبکه می‌باشد.

منبع: coincentral , bitcoinsuisse , cryptobriefing