فهرست مطالب
سرتوس وان (Certus One) پروتکل همکاری میان زنجیرهای ورم هول (Wormhole) را که در واقع یک پل ارتباطی بومی است، برای اولین بار در سال 2020 معرفی کرد. هماکنون با کمک این پروتکل هولدرهای توکنهای ERC 20 و SOL میتوانند داراییهای دیجیتال خود را نه تنها در بلاکچینهای اتریوم و سوالانا بلکه در تمامی اکوسیستمها هم منتقل کنند.
با راهاندازی شبکه اصلی ورم هول، این پل ارتباطی از شبکه سولانا و سایر شبکههای لایه اول نیز پا فراتر گذاشته و برای تأمین نقدینگی میتواند از بلاکچینهای سولانا، اتریوم، ترا (Terra) و بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) استفاده کند. این بلاکچینها سعی دارند تا توسعهدهندگان را در جذب بیشتر کاربران اپلیکیشنهای دیفای (DeFi) یاری کرده و تجربه بهتری در هنگام استفاده از وب 3 فراهم آورند.
برای آشنایی کامل با وب 3.0، پیشنهاد میشود این مطلب را مطالعه نمایید.
معرفی نسخه دوم پروتکل ورم هول
همانطور که گفته شد پل ارتباطی ورم هول برای اولین بار در اکتبر 2020 و توسط سرتوس وان معرفی شد. اخیرا تیم سازنده آن خبر راهاندازی شبکه اصلی این پروتکل را اعلام کردند. نسخه جدید ورم هول یک پل ارتباطی میان زنجیرهای است که دسترسی به نقدینگی را بین زنجیرههایی که پیش از این قابل دسترس نبودند فراهم میکند. این نسخه درواقع یک مهاجرت از پل بومی لایه اول در سولانا به اتریوم است.
نسخه دوم پروتکل ورم هول دارای انعطاف بیشتری در فضای وب 3 است. معمولا هدف پلهای نقدینگی میان زنجیرهای برخورداری از مدلهای امنیتی، انگیزه و کاربردپذیری بیشتر از طریق پشتیبانی از اپلیکیشنها است. از آنجایی که هدف این پروتکل حمایت از شبکههای لایه اول زیادی در آینده است، میتواند اپلیکیشنهای فراتر از شبکههای مرتبط با این پل را نیز پشتیبانی کند.
نسخه جدید ورم هول با پل بومی اصلی که بر روی بلاکچین سولانا ساخته شده است تمایز دارد. این پروتکل بار دیگر با کاربردهای بیشتری طراحی شده است. تیم سازنده آن از یک سیستم مبتنی بر قرارداد هوشمند بهره میگیرد که این امر نیازمند اعتماد به شبکه اوراکل است نه یک بلاکچین.
نسخه اول پروتکل ورم هول در واقع یک لایه اول بومی بود درحالی که اشخاص ثالث خواستار روشی بودند که انتقال توکنهای غیر مثلی و دیگر توکنهای ERC-20 را امکان پذیر کند. اشخاص ثالث همچنین در پی استخرهای مطمئنی برای نقل و انتقالات و مکانیزمهای طراحی مختلفی هستند تا ساخت یک پل متفاوت را که میتواند دسترسی بیشتری فراهم بیاورد به خوبی تضمین کنند.
راهاندازی ورم هول، تمام موارد ذکر شده را برای بلاکچینهای ترا، سولانا، اتریوم و بایننس اسمارت چین فراهم میآورد. تیم سازنده آماده گسترش و تعمیم دادن این پروتکل به سایر دامنهها بوده و ولیدیتورهای خود را برای افزایش تأمین نقدینگی سایر اکوسیستمها نیز ترغیب میکند.
نحوه کار پروتکل ورم هول
نسخه دوم ورم هول، مکانیزم اجماع مختص خود را دارد که با نام گاردینز (Guardians) شناخته میشود. این بخش اضافه شده، پروتکل نامبرده را به یک پل مستقل تبدیل میکند که انعطافپذیری و ویژگیهای لازم جهت اتصال به دیگر شبکهها را دارد. علاوه بر این، به توسعهدهندگان خلاق اجازه میدهد که اپلیکیشنهای غیر متمرکز (dApps) خود را بر روی این پل ایجاد کنند.
این پل در واقع زیرساختهای عبور پیام را ارائه کرده و توسعهدهندگان میتوانند پلهای توکن را بر روی این زیرساختها ایجاد کنند. دو روش برای انتقال توکنها از طریق پروتکل ورم هول وجود دارد. جهت انتقالهای خروجی، توکنهای بومی در یک قرارداد هوشمند قفل شده یا سوزانده شده و به عنوان رپد توکن نمایش داده میشوند.
جهت پیامهای دریافتی، کاربران بایستی پیامی حاوی بستههای اطلاعاتی ارسال کنند. به عبارت ساده، باید پیامی را با کمک یکی از چهار گزینه موجود ارسال کنید که هدف شما را به پل ارتباطی انتقال دهد. این چهار گزینه شامل رمزگشایی یا استخراج توکنها، ثبت قرارداد پل ارتباطی توکن، ارتقاء قرارداد یا ارسال یک پیام فراداده میشود.
از دیگر ویژگیهای این طرح، امکان ایجاد اپلیکیشنها بر روی پل ارتباطی ورم هول بدون نیاز به تغییرات گسترده در پروتکل فردی است. همانند مبادلات توکن و NFT یا اتصالات بین یک زنجیره با مجموعهای خاص از زنجیره ها (نظیر فیدهای قیمت یا منابع داده)، این امر نیز راهی برای ارتباط میان شبکهها میگشاید.
حجم مبادلات و نقدینگی اضافی
معمولا شبکههای لایه اول جهت افزایش موارد استفاده دیفای خود به کمک سایر شبکهها نیازمند هستند. باتوجه به توان عملیاتی بالای بلاکچین سولانا، تأکید آنها بیشتر روی معاملات کوچک است. سرعت بالا موجب میشود که اعتبارسنجها بتوانند تراکنشهای بیشتر را در یک بلاک پردازش کنند.
این کار کاملا برعکس بلاکچین اتریوم انجام میشود؛ زیرا در شبکه اتریوم تراکنشهای زیادی در یک بلاک وجود داشته و همین امر هزینه گس را افزایش داده و زمان زیادی برای پردازش معاملات صرف میشود.
با پروتکل ورم هول، بلاکچین سولانا بایستی شاهد ورود بیشتر توکنهای ERC-20 باشد. از آنجایی که سولانا یک پروتکل لایه اول به شمار میرود، به توسعه دهندگان این امکان را میدهد که از ویژگیهای بلاکچین جهت ساخت اپلیکیشنها استفاده کنند.
آینده ارتباطات میان زنجیرهای
پروتکل ورم هول به گونهای طراحی شده است که معرف کازماس هاب (Cosmos Hub) و IBC باشد. با اینکه کازماس هاب و زنجیرههای مرتبط با کازماس SDK از IBC بهره میگیرند اما میتوان از طریق کلاینتهای سبک (light clients) نیز به کازماس هاب و سایر زنجیرهها متصل شد.
ورم هول در حقیقت یک زنجیره جداگانه را مدیریت میکند که هدف آن اتصال به بلاکچینهایی است که قابلیت IBC داخلی ندارند. پروتکلهای لایه اول فعلی که قابلیت اتصال به یکدیگر را ندارند، به پلهایی متکی هستند که بتوانند آنها را با سایر زنجیرهها مرتبط کنند.
پروتکل ورم هول زنجیرههایی را مورد هدف قرار میدهد که کلاینتهای سبک نداشته یا سازگار با IBC هستند. زنجیرههای سازگار با IBC به گونهای طراحی شدهاند که به تعدادی از زنجیرههای دارای ارزش بالا و مبتنی بر امور مالی غیر متمرکز متصل شوند. حجم بیشتر معاملات و نقدینگی اضافی در این شبکهها به ادامه روند شکوفایی آنها کمک میکند.
با این وجود، بهترین راه استفاده فرعی از این شبکهها، پذیرش بیشتر است. به منظور ارائه پذیرش بیشتر و افزایش گزینههای وب 3 این پلها ایجاد شدند تا نقشی کلیدی در تجربیات فراتر از وب 2 کاربران باشند.
منبع: figment.io