فهرست مطالب
برای آنکه یک معاملهگر خوب باشید، علاوه بر کسب دانش در حوزه کریپتو و داشتن استراتژی‌های مناسب لازم است با اصطلاحات رایج نیز آشنا شوید. فومو (FOMO) عبارتی است که بسیاری از تازه‌واردهای دنیای ارز دیجیتال را گمراه می‌کند. در این مطلب به طور تفصیلی درباره فومو و اهمیت آن در دنیای معاملات رمزارزها صحبت خواهیم کرد.
فومو یا ترس از دست دادن چیست؟
عبارت “ترس از دست دادن” یا فومو اساسا به یک احساس نگرانی اطلاق می‌شود که ناشی از ترس از دست دادن یک تجربه خوشایند یا لذت‌بخش است. این پدیده در شبکه‌های اجتماعی بسیار رایج است. در این شبکه‌ها افراد مدام روی جنبه‌های خوب زندگی خود تاکید کرده و باعث می‌شوند که مخاطبین نسبت به شرایط خودشان احساس سرخوردگی کنند.
فومو در حوزه رمزارزها به نگرانی معاملهگر هنگام مشاهده صعود چشمگیر قیمت بیت‌کوین یا دیگر رمزارزها گفته می‌شود. زمانی که قیمت یک رمرزارز به طور قابل‌توجهی نوسان دارد، معاملهگر ممکن است حرکت قیمتی را مشاهده کند که به نظرش در ابتدا سیگنال مطلوبی به‌شمار بیاید. وقتی قیمت مقدار زیادی بالا رفت، بنظر زمان خوبی برای خرید است.
اما در واقعیت هرچه قیمت بیشتر بالا می‌رود، احتمال اصلاح یا ریزش آن نیز بیشتر است. در نتیجه اکثر معاملاتی که در زمان فومو انجام می‌شوند، اغلب به ضرر منجر شده که می‌توان با مدیریت سرمایه از آن جلوگیری کرد.
فردی که دچار فومو شده است، چه ویژگی‌هایی دارد؟
ترس از دست دادن از آنجایی که تصمیم‌گیری ما را در تمامی مراحل از جمله ورود ناگهانی و زودهنگام به معامله، بدون تایید و دنبال کردن معاملات از دست رفته تحت تاثیر قرار می‌دهد، دشمن همه معامله‌گران محسوب می‌شود. آنها با مدیریت احساسات در معاملات می‌توانند فومو را کنترل کنند.
با این حال همه افراد روانشناسی معامله‌گری بلد نیستند! بسیاری از معامله‌گران همچنان تحت تاثیر فومو قرار گرفته و معمولا ویژگی‌های مشترکی دارند (پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با بحث روانشناسی معامله‌گری و درک اهمیت آن، این مقاله را مطالعه نمایید).
طمع: یک معاملهگر تحت تاثیر فومو همه چیز را همین حالا می‌خواهد. اگر هنگام معامله چنین احساسی دارید، احتمالا به فومو دچار شده‌اید. یعنی به جای آنکه روی انجام درست معامله تمرکز کنید، به مقدار سودتان از معامله فکر می‌کنید.
حسادت: معامله‌گرانی که به ترس از دست دادن دچار می‌شوند، اکثر مواقع نسبت به عملکرد دوستان یا دیگر سرمایه‌گذاران حسادت می‌ورزند.
انتظارات بالا: برخی معامله‌گران انتظارات خیلی بالایی دارند. آنها می‌خواهند در مدت کوتاه، سرمایه خود را چندین برابر کنند. به همین دلیل معاملات نامعقولی انجام می‌دهند.
کمبود اعتمادبنفس: برخی معامله‌گران بعد از چند ضرر پی‌درپی به دنبال جبران آن هستند. آنها برای سود سریع و بازیابی ضررهای خود، به طور تصادفی وارد معامله می‌شوند و در نهایت بیشتر ضرر می‌کنند.
تردید: برخی معامله‌گران در تصمیم‌گیری بد عمل می‌کنند، در حالی که تصمیم‌گیری صحیح کلید موفقیت در معامله است. یک تریدر مدام در حال تصمیم‌گیری است، از جمله تعیین زمان ورود به معامله، حجم پوزیشن، موقعیت حد ضرر، هدف قیمتی و … . کسانی که نمیتوانند تصمیم بگیرند، در معرض فومو هستند.
تفکر دنباله‌رو: یک معاملهگر زمانی که دچار ترس از دست دادن می‌شود، اغلب بخاطر اینکه دیگران کاری را انجام می‌دهند، دوست دارد آن کار را بکند و به دلیل آن فکر نمی‌کند. دنبال بقیه رفتن در معامله می‌تواند منجر به معاملات نامعتبر و نتایج مخرب شود.
عجله: معامله‌گران مبتلا به سندروم فومو اغلب صبر ندارند و منتظر ستاپ معاملاتی نمی‌مانند. این افراد از ترس جا ماندن از رالی قیمت فقط می‌خواهند هر چه زودتر وارد معامله شوند.
- نداشتن استراتژی معاملاتی: معامله‌گرانی که به ترس از دست دادن دچار شده‌اند، اغلب استراتژی معاملاتی ندارند. آنها هر زمان که دوست داشته باشند وارد معامله می‌شوند. این افراد گمان می‌کنند وقتی قیمت در یک مسیر حرکت می‌کند، تا ابد در آن مسیر خواهد بود.
- نداشتن چشم‌انداز بلندمدت: معامله‌گران فومو اغلب با دید بلندمدت وارد معامله نمی‌شوند. اگر چنین دیدی داشته باشند، خواهند دانست که هزاران معامله جدید منتظر آنهاست و تاکید زیادی روی یک معامله نمی‌کنند.
- نداشتن مدیریت ریسک: کسانی که از ترس از دست دادن معامله می‌کنند، معمولا مدیریت ریسک ندارند. این افراد اغلب زمانی وارد معامله می‌شوند که قیمت رشد خودش را کرده و پیدا کردن محل مناسب برای خروج کار سختی است.
عوامل ایجاد فومو در معامله‌گران
ترس از دست دادن یک احساس درونی است اما احساسی که می‌تواند توسط موقعیت‌های مختلفی ایجاد شود. برخی از عوامل خارجی که می‌توانند باعث ایجاد فومو در یک معاملهگر شوند عبارتند از:
- بازارهای پرنوسان: فومو محدود به بازارهای گاوی که در آن افراد می‌خواهند با روند نزولی همراه شوند، نیست و می‌تواند در هر شرایطی از بازار وجود داشته باشد. هیج معامله‌گری نمی‌خواهد فرصت‌های خوب را از دست بدهد.
- بردهای متوالی: کسب پیروزی‌های متوالی و طولانی مدت می‌تواند معامله‌گران را هیجان‌زده کند. آنها ممکن است کم‌کم احساس کنند که شکست‌ناپذیرند و وارد هر معامله‌ای بشوند. در نهایت زمانی که شرایط بازار تغییر کند، با ضررهای سنگین روبرو خواهند شد.
- ضررهای مکرر: معامله‌گران ممکن است در یک چرخه معیوب گیر بیافتند: ورود به معامله، ترسیدن، خروج از معامله و سپس ورود مجدد به یک معامله دیگر از روی نگرانی و افسوس هولد نکردن! این روند می‌تواند در نهایت منجر به ضررهای بیشتر شود.
- اخبار و شایعات: شنیدن اخبار و یا شایعات می‌تواند احساس فومو و جا ماندن را تقویت کند و معامله‌گران ممکن است فکر کنند از دور خارج شده‌اند.
- شبکه‌های اجتماعی، بخصوص توییتر: معامله‌گری بر مبنای شبکه‌های اجتماعی می‌تواند بسیار خطرناک باشد، زمانی که به نظر می‌رسد همه در معاملات برنده‌اند! بسیار مهم است که به ظاهر محتوای شبکه‌های اجتماعی بها ندهید و برای تحقیق درباره اینفلوئنسرها و ارزیابی پست‌ها زمان کافی بگذارید.
چرا باید هنگام معاملات از فومو جلوگیری کرد؟
تا اینجا متوجه شدید که به عنوان یک معاملهگر، ترس از دست دادن دشمن واقعی شماست. اگر می‌خواهید در حیطه معامله‌گری موفق شوید، باید بتوانید بر آن غلبه کنید. برای جلوگیری از فومو در معاملات دلایل زیادی وجود دارد اما دراینجا به سه مورد اشاره خواهیم کرد:
- عادت‌های بد معاملاتی: حتی اگر خوش شانس باشید و در معامله‌ای که از روی فومو وارد شده‌اید، برنده شوید همچنان کاری اشتباه محسوب می‌شود؛ زیرا این برد عادت معاملاتی را تحت تاثیر قرار داده و شما را به بی‌احتیاطی تشویق می‌کند که در نهایت چیزی جز ضررهای سنگین در آینده‌ای نه چندان دور بر جا نخواهد گذاشت.
- ضررهای مخرب بالقوه: معاملات ناشی از فومو به احتمال زیاد با شکست مواجه خواهند شد، زیرا زمانی شما وارد معامله می‌شوید قیمت رشد خودش را کرده و احتمالا برای اصلاح یا بازگشت روند آماده است. علاوه بر این، اکثر قربانی‌های فومو معامله‌گران احساساتی هستند که حتی از استاپ لاس نیز استفاده نکرده و در معرض ضررهای سنگین هستند.
- سختی تعیین استاپ لاس: هنگامی که از ترس از دست دادن وارد یک معامله می‌شوید، احتمالا قیمت از زمان ایده‌آل خود برای ورود تغییر کرده است. در حالت عادی استاپ لاس شما باید مقداری بالاتر از یک ناحیه حمایتی یا مقاومتی قوی باشد. اما هنگامی که یک روند را بعد از شکل‌گیری کامل آن دنبال می‌کنید، تعیین استاپ لاس در جای درست امری دشوار است؛ چرا که احتمال دارد حد ضرر خیلی زود فعال شده و معامله بسته شود.
برای آشنایی کامل با نحوه تعیین استاپ لاس، پیشنهاد می‌شود این مطلب را مطالعه کنید.
فومو علاوه بر تاثیر گذاشتن روی افراد می‌تواند مستقیما روی بازارهای مالی نیز تاثیرگذار باشد. بازارهای پرنوسان ممکن است تحت تاثیر احساسات باشند طوری که معامله‌گران به دنبال فرصت گشته و زمانی که فکر می‌کنند روند جدیدی در حال شکل‌گیری است، به دنبال نقطه ورود می‌گردند.
زمانی که افراد از ترس از دست دادن شروع به معامله می‌کنند، بازارهای گاوی ممکن است در دوره‌ای رشد شارپی داشته باشند و پس از مدت کوتاهی سقوط کنند. افرادی که دیر وارد پوزیشن لانگ (خرید) می‌شوند، نیز پولشان را از دست خواهند داد که این بدترین سناریو در معاملات ناشی از فومو به‌شمار می‌آید.
روش‌های کنترل فومو در معامله‌گری
کنترل فومو یک فرایند مداوم است و شما احتمالا در تمام معاملات خود با آن مواجه خواهید شد. با آنکه هیچ راهکاری برای از بین بردن تاثیر احساسات بر معامله وجود ندارد، این چند نکته ساده می‌توانند به شما کمک کنند تا هنگام انجام معاملات، احساسات خود را کنترل کنید:
- از پولی استفاده کنید که توان از دست دادن آن را دارید: بسیار مهم است که با مقدار سرمایه‌ای شروع کنید که از دست دادن آن برایتان گران تمام نشود، زیرا هر زمان که در بازار باشید ممکن است احساساتتان برانگیخته شوند.
- فرصت برای معامله همیشه وجود دارد: بازار همیشه هست و فرصت‌های معامله نیز همیشه به وجود می‌آیند؛ بنابراین لازم نیست فکر کنید یک معامله آخر دنیاست و فرصت دیگری وجود ندارد.
- بازاری که در آن معامله می‌کنید را بشناسید: تلاش کنید شناخت کافی نسبت به بازارهای مالی داشته باشید. بسیار مهم است که تحلیل‌های رایج معاملاتی مانند تحلیل فاندامنتال و تکنیکال را خودتان انجام دهید و متکی به دیگران نباشید.
- برنامه و استراتژی معاملاتی داشته باشید: شما باید برای معامله‌گری، حداقل یک استراتژی معاملاتی داشته و نیز یک پلن معاملاتی تهیه کنید و مواردی مثل میزان سرمایه ورود به معاملات، درصد ریسک و نسبت سود به ضرر را در آن بگنجانید. حواستان باشد که به برنامه خود پایبند باشید.
برای داشتن یک پلن معاملاتی موفق، پیشنهاد می‌شود این مطلب را مطالعه کنید.
- آرامش خود را در بازارهای پرنوسان حفظ کنید: دستکاری قیمت در همه بازارهای مالی ازجمله کریپتو امری رایج است. بازیگران بزرگ بازار (مثل نهنگ‌ها) قدرت آن را دارند تا قیمت یک رمزارز را پامپ کرده و ناگهان آن را دامپ کنند. وقتی قیمت سقوط می‌کند، کسانی که از ترس افزایش بیشتر قیمت‌ها اقدام به خرید می‌کنند، مستعد ضرر خواهند بود.
- دلایل خود را برای ورود به یک معامله بیان کنید: ما بیشتر اوقات در پاسخ به اینکه چرا تحلیل‌های خود را نادیده گرفته و دنباله‌روی دیگران هستیم، بهانه می‌آوریم. یکی از مواردی که به شما کمک می‌کند به برنامه معاملاتی خودتان مقید باشید، این است که دلایل خود را برای ورود به معامله بیان کنید. آیا بر اساس تحلیل‌ها و استراتژی وارد معامله می‌شوید یا صرافا از روی احساسات است؟
- ژورنال معاملاتی داشته باشید: باید یک ژورنال (دفتر) معاملاتی داشته باشید که در آن تمامی معاملات خود ثبت کنید تا در آینده به آن مراجعه کرده و مجددا آنها را بررسی و تحلیل نمایید. ثبت معاملات با جزئیات و استراتژی‌های اتخاذ شده باعث می‌شود تا اشتباهات خود را شناسایی کرده و سعی در برطرف نمودن آنها نمایید.
فومو و نرخ موفقیت سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها
فومو یا ترس از دست دادن منحصر به بازار کریپتو نیست. این پدیده در بیشتر بازارهای مالی نظیر سهام، فارکس، فیوچرز، کالا و … نیز وجود دارد که می‌تواند تاثیر منفی بر موفقیت در سرمایه‌گذاری‌های افراد داشته باشد.
وارن بافت (Warren Buffet)، سرمایه‌گذار موفق بازار سهام، جمله معروفی دارد که می‌گوید: «مهمترین خصوصیت یک سرمایه‌گذار، خُلق و خوی اوست نه ذکاوتش. از این حیث به خلقو وخویی نیاز است که انسان نه از همراه شدن با جماعت خیلی سرخوش شود و نه از حرکت در خلاف جهت آنها»
“پیروی از جمع” لزوما بهترین استراتژی سرمایه‌گذاری نیست. وقتی یک رمزارز را به این خاطر می‌خرید که همه درباره آن صحبت می‌کنند، در زمان کاهش موقت قیمت در معرض ضرر خواهید بود. علت آن است که احتمال دارد شما تعلل کرده باشید و ارز مورد نظر بیش از حد ارزش‌گذاری شده و اماده فروش باشد.
نتیجه‌گیری
معامله‌گری ناشی از فومو یک نوع رفتار معاملاتی است که سرمایه‌گذار در آن به احساساتی مانند ترس از دست دادن اجازه می‌دهد تا جایگزین تفکر استراتژیک و منطقی شود. فومو اغلب از روی احساسات و به دور از تعقل بوده که می‌تواند به میزان قابل‌توجهی بر نتایج سرمایه‌گذاری تاثیر بگذارد. تحقیق، دانش، درک میزان تحمل ریسک و اهداف مالی در مقوله سرمایه‌گذاری بسیار کمک‌کننده است.
غلبه کردن بر فومو یک شبه اتفاق نمی‌افتد و روندی ادامه‌دار است. این مقاله با تاکید بر اهمیت روانشناسی معامله و نیز مدیریت احساسات به منظور جلوگیری از اثرگذاری فومو بر تصمیمات معاملاتی، نقطه آغاز خوبی برای شما در مسیر معامله‌گری خواهد بود.
منبع: therobusttrader , zipmex