فهرست مطالب
ترا (Terra) یک شبکه بلاکچین نسل آینده میباشد که در صدد است تا در حوزه ارائه خدمات مالی در سطح جهانی پیشرو باشد. اکوسیستم ترا با استفاده از استیبل‌کوین‌ها می‌تواند کارمزدهای پایین، تسویه‌‌حساب آنی و تبادل‌های بدون واسطه را برای تسریع تراکنش‌های خرد فراهم کند.
در این مقاله به تفصیل به بررسی اکوسیستم ترا و بلاکچین آن می‌پردازیم. همچنین نقش کوین لونا و استیبل کوین TerraUSD را نیز در شبکه ترا تشریح می‌کنیم.
شبکه ترا چیست؟
شبکه ترا یک پروتکل بلاکچین و اکوسیستم مالی پرداخت محور است که از استیبل‌کوین‌های مقیاس‌پذیر و الگوریتمی که قیمتشان وابسته به ارزهای دنیای واقعی‌ست نیرو می‌گیرد. این پروتکل در ماه ژانویه سال 2018 توسط Terraform Labs توسعه داده شد. Terraform Labs یک شرکت بلاکچین کره‌ای‌ست که توسط چند کارآفرین به نام‌های دانیل شین (Daniel Shin) و دو وون (Do Kwon) بنا نهاده شده است.
دو جزء اصلی اکوسیستم ترا شامل استیبل‌کوین‌ها و توکن کاربردی و حاکمیتی آن، لونا (LUNA) می‌شود. تعادل میان این دو مشابه وابستگی زمین ( ترا) و ماه (لونا) به یکدیگر برای ثبات کششی و گردش است.
با آنکه این اکوسیستم در حال حاضر از ارزهای متعدد شبکه ترا از جمله وون کره جنوبی، توگروگ مغولستان و سبد ارزی صندوق بین‌المللی پول (IMF) پشتیبانی می‌کند، اما محصول پرچمدار آن استیبل‌کوین بومی‌اش TerraUSD (وابسته به دلار آمریکا) است. UST پنجمین استیبل‌کوین بازار، سرعت رشد بسیاری داشته و ارزش بازار آن طی یکسال بعد از راه‌اندازی به 2.5 میلیارد دلار رسیده است.
در حال حاضر ترا با ارزش بازاری معادل 16.86 میلیارد دلار و 8.6 میلیارد دلار ارزش قفل‌شده در پروتکل‌های شبکه یازدهمین رمزارز بزرگ بازار است. آپدیت اخیر ترا که کولومبوس 5 (Columbus 5) نام داشت همانند آپدیت EIP-1559 اتریوم و ارائه‌دهنده یک مکانیزم ضدتورم برای ارز دیجیتال لونا بود که سبب شد قیمت این رمزارز به سقف جدیدی برسد.
نحوه عملکرد شبکه ترا
شبکه ترا بر بستر توسعه نرم‌افزار کازماس ساخته شده و از مکانیزم اجماع اثبات سهام نمایندگی‌شده تندرمینت (Tendermint) استفاده می‌کند. با آنکه در حال حاضر این پروتکل متکی به 130 اعتبارسنج است که بر مبنای بیشترین مقدار سهام نمایندگی‌شده تعیین شده‌اند، تعداد اعتبارسنج‌های شبکه قرار است در آینده به 300 افزایش یابد.
وظیفه اصلی اعتبارسنج‌های شبکه تایید و تسویه تراکنش‌ها و تامین امنیت شبکه از طریق اجرای نودهای کامل برای تثبیت بلوک‌ها در زنجیره است. به بیان ساده‌تر، اعتبارسنج‌ها در بلاکچین‌های مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام نقشی مشابه ماینرها در بلاکچین‌های مبتنی بر الگوریتم اثبات کار دارند؛ آن‌ها امنیت شبکه را تامین کرده و به حفظ اجماع آن کمک می‌کنند.
کاربران برای آنکه در شبکه ترا اعتبارسنج یا ماینر باشند بایستی یا توکن‌های لونای خود را برای حداقل 21 روز در شبکه قفل کنند و یا نمایندگی استیک‌های لونای خود را به دیگر کاربران بسپارند. استیک‌کنندگان لونا برای نماینده شدن می‌توانند نمایندگی توکن‌های خود را به اعتبارسنج‌ها بدهند.
نقش نمایندگان و اعتبارسنج‌ها مشابه یکدیگر بوده و از مزایا و مسئولیت‌های یکسانی بهره می‌برند. این یعنی گرچه نمایندگان بخشی از کارمزد کسب‌شده توسط اعتبارسنج‌ها را دریافت می‌کنند، اما در عوض اگر اعتبارسنجی که نمایندگی استیک بدان واگذار شده اشتباه رفتار کند، با خطر از دست دادن سرمایه خود روبرو هستند.
از سوی دیگر، اعتبارسنج‌ها در صورتی که سعی بر حمله دوبار خرج‌کردن (double-spend attack) داشته و یا برای مدت زیادی غیرفعال باشند، از توکن‌هایشان کم خواهد شد.
مدل اجماع DPoS شبکه ترا مانند دیگر مکانیزم‌های اجماع از الگوی تشویقی «هویج و چماق» استفاده می‌کند. در این شبکه اعتبارسنج‌ها و نمایندگان به واسطه کارمزد تراکنش‌ها و حق‌الضرب خود، پاداش (یا همان هویج) دریافت می‌کنند. در عین حال چماق همان خطر کم شدن یا از بین رفتن لونای استیک‌شده در صورت عملکرد غلط است.
پروتکل‌های ساخته‌شده بر بستر ترا
در ادامه این مطلب به شرح برخی از موفق‌ترین و کاربردی‌ترین پروتکل‌هایی که توسط Terraform Labs بر بستر بلاکچین ترا ساخته شده می‌پردازیم.
پروتکل میرور (Mirror Protcol)
یکی از برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) که با استفاده از استیبل‌کوین TerraUSD ساخته شده پروتکل میرور نام دارد. این پلتفرم فرصت انتشار مصنوعات مالی (synthetics) قابل‌تعویضی که قیمت دارایی‌های دنیای واقعی را در زمان واقعی دنبال می‌کنند به شما می‌دهد.
این ویژگی می‌تواند معامله سهام مصنوع را تسهیل کرده و امکان قرار گرفتن در فضای سهام را بدون آنکه لزوما سهمی داشته باشید فراهم می‌آورد. مصنوعات میرور برای ترغیب آوردن دارایی‌های دنیای واقعی به بلاکچین طراحی شده و هدف از آن‌ها کاربرد به عنوان یکی از بخش‌های اصلی قراردادهای هوشمند است.
پروتکل میرور با استفاده از TerraUSD به عنوان دارایی پایه هم بر بستر ترا و هم CosmWasm ایجاد شده است. کاربران برای انتشار دارایی‌های مصنوع پروتکل میرور (mAsset) بایستی 150 درصد از ارزش mAsset به TerraUSD را به عنوان ضمانت قفل کنند. در صورتی که قیمت mAsset به بالای آستانه ضمانت‌گذاری برسد، مبلغی که به ضمانت گذاشته شده لیکوئید خواهد شد.
پروتکل میرور توسط هولدرهای توکن بومی MIR مدیریت می‌شود. توکن‌های MIR به صورت عادلانه از طریق استخراج نقدینگی توزیع شده و هیچ پیش‌فروش یا توزیع مختص به تیم سازنده وجود ندارد. کاربران با پیوستن به جامعه سهامداران پروتکل میرور می‌توانند از طریق هولد توکن‌های MIR در بروزرسانی‌های مهم نقش داشته باشند.
برای آشنایی بیشتر با پروتکل میرور، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را مطالعه کنید.
پروتکل انکر (Anchor Protocol)
یکی دیگر از برنامه‌های غیرمتمرکز موفق بر بستر ترا پروتکل انکر نام دارد. انکور یک مکانیزم پس‌انداز با نوسان پایین و مبتنی بر واریزهای استیبل‌کوین ترا است. این پروتکل به عنوان روشی برای دریافت پاداش هولدرهای استیبل‌کوین ترا توسط شبکه معرفی شد. نحوه کسب سود استیبل‌کوین‌های ترا مشابه حساب‌های بانکی‌ست.
درصد سود انکر در میان پروتکل‌ها توسط مقادیر مختلف پاداش‌های استیک از سوی بلاکچین‌های بزرگ اثبات سهام حمایت می‌شود که آن را نسبت به نرخ سود بازارهای پولی بسیار پایدارتر می‌کند. در این پروتکل از واریزها و برداشت‌های آنی پشتیبانی می‌شود. انکر همچنین به عنوان یک سیستم وام‌دهی نیز عمل کرده و به قرض‌دهندگان امکان آن را می‌دهد تا با دارایی‌های اثبات سهام بلاکچین‌های مختلف که نقدی استیک شده‌اند وام‌های کوتاه‌مدت دریافت کنند.
کوین‌های مهم شبکه ترا
TerraUSD (UST)
TerraUSD (یا UST) یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز، مقیاس‌پذیر، سودده و الگوریتمی‌ست که قابلیت‌های بسیار زیادی دارد. به طور خلاصه، شهرت این استیبل‌کوین به علت سیاست پولی مقیاس‌پذیر بی‌نهایت آن است. UST از زمان عرضه در سال 2020 نقش خود را به عنوان یک استیبل‌کوین بشدت مقیاس‌پذیر پررنگ کرده است.
با افزایش تقاضا برای استیبل‌کوین‌ها، کاملا واضح است که بسیاری از آن‌ها اساسا مقیاس‌پذیر نیستند، از همین رو نیاز به استیبل‌کوینی نظیر TerraUSD محسوس بود. این کوین، DAI که معروف به رهبر استیبل‌کوین‌های بازار میباشد را به چالش خواهد کشید.
استخراج UST نیازمند استیک لونا توسط اعتبارسنج‌های شبکه تراست. این اعتبارسنج‌ها برای قیمت دلاری لونا مانند اوراکل عمل خواهند کرد و در عوض مقدار کمی از توکن را از تراکنش‌های UST کسب می‌کنند. یکی از تکنولوژی‌های مهمی که از کسب سود با UST پشتیبانی می‌کند پروتکل Anchor است.
این پروتکل پس‌انداز و وام‌دهی روی پس‌اندازهای صورت گرفته به UST 20% سود می‌دهد. در مقابل، کوین DAI پلتفرم MakerDAO دوازده درصد و کوین USDC صرافی Coinbase چهارده درصد سود می‌دهند. پروتکل Anchor همچنین کاربران را قادر می‌سازد تا نیمی از مقدار لونای استیک‌شده خود را قرض بگیرند.
لونا (LUNA)
لونا رمزارزی‌ست که به تثبیت و تعادل قیمت چند استیبل‌کوین خصوص کمک می‌کند. بایستی توجه داشت که لونا یک استیبل‌کوین نیست، اما یک مولفه مهم برای تثبیت بسیاری از استیبل‌کوین‌هایی‌ست که توسط شرکت Terraform Labs منتشر شده‌اند. صحبت از رمزارز بومی شبکه ترا خارج از حوزه استیبل‌کوین‌ها کار مشکلی‌ست. لونا دقیقا مانند رمزارزهای دیگر کار می‌کند.
این رمزارز روی بلاکچین ترا، جایی که گروهی از اعتبارسنجان برای اعتبارسنجی و تایید تراکنش‌ها به شکل غیرمتمرکز با یکدیگر کار می‌کنند، منتشر می‌شود. از آنجایی که لونا رمزارز بومی ترا محسوب می‌شود، هولدرها از آن برای نمایندگی یا دادن ضمانت به اعتبارسنج‌ها استفاده می‌کنند.
اگر اعتبارسنج برای تولید بلوک بعدی انتخاب شود، اعتبارسنج و نمایندگان از هر تراکنش لونا کارمزد محاسبه و ثبات دریافت می‌کنند. برخی هولدرها درصورتی که از مشارکت‌کنندگان واقعی Exchange Rate Oracle باشند، می‌توانند حق‌الضرب نیز دریافت کنند.
چگونه لونا به تثبیت استیبل‌کوین‌ها کمک می‌کند؟
همان طور که قبلا گفته شد، شرکت Terraform Labs چندین استیبل‌کوین منتشر کرده است که قیمت هرکدام به ون کره (KRT)، توگروگ مغولستان (MNT)، دلار آمریکا (US) و یورو (EUT) وابسته است. این همه ماجرا نیست! شبکه ترا همچنین یک استیبل‌کوین وابسته به سبد ارزی صندوق بین‌المللی پول نیز منتشر کرده است.
در زمان انتشار این مطلب قیمت یکSDT معادل 1.28 دلار است. با وجود 5 استیبل‌کوین متفاوت، Terraform Labs بایستی یک خزانه نقدی بزرگ برای پشتیبانی از این استیبل‌کوین‌ها داشته باشد، درست است؟ خیر! آنچه از این استیبل‌کوین‌ها پشتیبانی می‌کند دو نیروی بزرگ در شبکه هستند: الگوریتم ترا و محرک اقتصادی.
مزایا و معایب شبکه ترا
مزایا
- ترا بسیاری از مشکلات مربوط به ثبات و تمرکز را حل می‌کند
- کیف‌پول‌های بسیاری از لونا پشتیبانی می‌کنند
- صرافی‌های بزرگ بسیاری از لونا پشتیبانی می‌کنند (این موضوع به پذیرش بیشتر کمک می‌کند)
- اپ دسکتاپ و موبایل کاربرپسند
معایب
- کارمزدها پایین اما تعداد کارمزدهای پرداختی بالاست
- احتمال کم شدن توکن اعتبارسنج‌ها و نمایندگان
- وجود رقبای بسیار در مسیر بهترین شدن و کسب پذیرش بالاتر
آینده اکوسیستم ترا
شبکه ترا در تلاش است تا در زمینه ارائه خدمات امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) و پرداخت استیبل‌کوین الکترونیک در جهان پیشرو باشد. برنامه منحصربه‌فرد این شبکه کمک به تسریع فناوری بلاکچین در بازارهای آسیایی و کره است؛ این درحالیست که کاربردهای اصلی آن پتانسیل بالایی برای استفاده در سطح جهانی دارند.
مدل تعدیلی شبکه ترا، تسویه‌حساب‌های آنی و کارمزدهای بسیار پایین برای خرید محصولات، تجّار و مشتریان را به استفاده از این پلتفرم تشویق می‌کند. کیف‌پول Station ترا که رویکردی ساده به توسعه بلاکچین و اپلیکیشن است، قابلیت تبادل ارزش میان زنجیره‌ای از طریق راهکار تعامل‌پذیر IBC کازماس و Terra Bridge، همه و همه در کنار هم یک اکوسیستم بلاکچین رو به رشد ایجاد کرده‌اند که در مسیر توسعه و گسترش در حرکت است.
منبع: cryptobriefing , coinspeaker