فهرست مطالب
تکنولوژی بلاکچین سطح سودمندی از آزادی و شفافیت را ارائه می‌کند که شبکه‌های متمرکز فعلی قادر به فراهم کردن آن نیستند، اما قرار نیست برخی اطلاعات در دسترس عموم باشد. به عنوان مثال چند نفر حاضر هستند از شبکه‌ای استفاده کنند که جزئیات امور مالی و اطلاعات هویت آن‌ها را به همه نشان می‌دهد؟ این همان مسئله‌ای است که سکرت نتورک (Secret Network) درصدد حل آن است.
این شبکه با ایجاد قابلیت برنامه‌ریزی قراردادهای هوشمند که روی بلاکچین اجرا و در فضایی مطمئن محاسبه می‌شوند و محافظت از اطلاعات در برابر نودها، مزایای شفافیت بلاکچین را با آن امنیت و حریم خصوصی‌ای که کاربران از سرویس‌های وب انتظار دارند به طور همزمان ارائه می‌کند.
در این مقاله به نحوه کار سکرت نتورک پرداخته و آنچه تیم پشتیبانی پروژه نسبت به دسترسی بدان در آینده امیدوار است را شرح خواهیم داد.
سکرت نتورک چیست؟
سکرت نتورک یک شبکه بلاکچین پایه و مستقل است که با استفاده از کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) کازماس (Cosmos) ساخته شده است. این شبکه از توسعه قرارداد هوشمند پشتیبانی کرده و به صورت پیش‌فرض برای این قراردادها حریم خصوصی اطلاعاتی ارائه می‌دهد که توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد برنامه‌های غیرمتمرکزی بسازند که از اطلاعات کاربر و حریم خصوصی او مراقبت کند.
این پروتکل از «حریم خصوصی قابل برنامه‌ریزی» بهره می‌برد که در واقع می‌توان آن را کنترل حریم خصوصی اطلاعات در یک برنامه به طور قرار دادی تعریف کرد. سکرت نتورک این برنامه‌ها را که از حریم خصوصی محافظت می‌کنند، برنامه‌های سکرت (Secret Apps) می‌نامد. این پروژه معتقد است برای آنکه تکنولوژی بلاکچین به پذیرش گسترده در سطح جهان برسد کابران و سازمان‌ها بایستی بر ریز جزئیات اطلاعات خود کنترل داشته باشند.
تاریخچه
شبکه اصلی سکرت نتورک در 13 فوریه سال 2020 عملیاتی شد. این شبکه با نام Enigma راه‌اندازی شد، پروژه‌ای که در سال 2017 بنا نهاده شد تا یک راهکار محاسباتی خصوصی لایه دوم را به اتریوم بیاورد. تیم Enigma در همان روزی که با کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) بر سر عرضه اولیه 45 میلیون دلاری کوین خود در سال 2017 به توافق رسید، از راه‌اندازی پروژه خبر داد.
این پروژه بعدها در ماه مه سال 2020 نام خود را به سکرت نتورک تغییر داد. Enigma MPC (شرکت مادر پروتکل Enigma اصلی) اکنون یکی از چند گروه توسعه‌دهنده است که در تکنولوژی پایه آن مشارکت دارد. راه‌اندازی این شبکه با همیاری و حمایت بیش از 20 اعتبارسنج صورت گرفت. گام مهم بعدی در این اکوسیستم با ایجاد بنیاد سکرت در اوایل ماه ژوئن برداشته شد.
این بنیاد برای تقویت رشد و پذیرش اکوسیستم سکرت نتورک تاسیس شد. بنیاد سکرت از حریم خصوصی به عنوان کالایی عمومی حمایت کرده و به فراهم کردن ابزار، تکنولوژی، دانش و موارد لازم برای حفاظت از حریم کاربر کمک می‌کند. شبکه آزمایشی Secret Games Incentivized در 20 ژوئن سال 2020 آغاز و حدود دو ماه اجرا شد.
بیش از 100 کاربر در این رویداد شرکت کردند. این رویداد آزمایشی به توسعه‌دهندگان، این امکان را می‌داد که در فضای رقابتی زنده‌ای زنجیره را آزمایش کنند و برای هاردفورک Vulcan آماده شوند. هاردفورک Vulcan در نهایت قراردادهای هوشمند (یا قراردادهای سکرت) را روی شبکه اصلی فعال کرد.
سکرت نتورک چگونه کار می‌کند؟
همان طور که گفته شد، این شبکه یک راهکار لایه 1 است که با کیت توسعه نرم‌افزار کازماس ساخته شده است. این پلتفرم از مقیاس‌پذیری و تعامل‌پذیری کازماس بهره می‌برد و قابلیت حفظ حریم خصوصی را برای قراردادهای هوشمند ارائه می‌کند. سکرت نتورک بر الگوریتم اجماع BFT شبکه تندرمینت (Tendermint) و اثبات سهام نمایندگی‌شده (DPoS) متکی است.
در نتیجه BFT بودن، این شبکه قادر است حتی در صورت خرابی یا اشتباه برخی از نودها به فعالیت خود ادامه دهد. شبکه سکرت پلتفرمی با حریم خصوصی اطلاعاتی پیش‌فرض است. این شبکه برای دستیابی به این قابلیت مدیریت کلیدها، پروتکل‌های رمزنگاری و محیط‌های اجرایی قابل‌اطمینان (TEEs) را در مشخصه‌های سخت‌افزاری تمام نودهای اعتبارسنج خود گنجانده است.
سکرت نتورک برای رمزنگاری اطلاعات از پروتکل‌های رمزنگاری استفاده می‌کند تا امنیت و حریم خصوصی اطلاعات را تامین نماید. کاربران می‌توانند با «کلیدهای مشاهده» اطلاعات شخصی خود را ببینند، بر این کلیدها کنترل کامل داشته باشند و اینکه چه اطلاعاتی را با چه کسی به اشتراک بگذارند، مدیریت کنند.
این پلتفرم به جهت اطمینان از امنیت ذخیره و پردازش اطلاعات از TEE استفاده می‌کند. TEE سخت‌افزاری است که در یک بخش جدا از پردازنده دستگاه قرار دارد. نحوه کار این بخش مشابه نحوه استفاده پردازنده یک تلفن هوشمند از TEE برای کنترل اطلاعات مهم نظیر اثر انگشت‌ها است، با این تفاوت که به جای آن یک نود بلاکچین قرار دارد. این سخت‌افزار تضمین می‌کند که نودهای شبکه نمی‌توانند محاسبات را مشاهده کنند و به این ترتیب از اطلاعات محافظت می‌کند.
سکرت نتورک چه چیزی ارائه می‌کند؟
سکرت نتورک روی پلتفرم خود قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) ارائه می‌دهد که به آن‌ها به ترتیب «قراردادهای سکرت» و «برنامه‌های سکرت» گفته می‌شود. این شبکه با وجود قراردادها و برنامه‌های سرکت خدماتی نظیر توکنهای سکرت (Secret Tokens)، پل‌های سکرت (Secret Bridges)، امورمالی سکرت (SeFi) و توکنهای غیرمثلی سکرت (Secret NFTs) ارائه می‌دهد.
توکنهای سکرت
سکرت نتورک به کاربران اجازه می‌دهد یک کوین معمولی رایج یا توکن‌هایی نظیر SCRT، بیت‌کوین یا اتریوم را واریز کرده و در عوض یک توکن سکرت نمادین دریافت کنند. کاربران می‌توانند از توکن سکرت به‌طور خصوصی و وقتی که تنها طرفین تراکنش قادر به مشاهده سوابق آن هستند، استفاده کنند. توجه داشته باشید که سابقه انتشار و سوزاندن توکنهای سکرت به طور عمومی در دسترس است.
پل‌های سکرت
سکرت نتورک با استفاده از پل‌های خود کاربران اکوسیستم‌های مختلف را قادر می‌سازد توکنهای سکرت را در این شبکه منتشر کنند. همانطور که از نامشان پیداست این پل‌ها، شبکه سکرت را به دیگر شبکه‌های بلاکچین متصل می‌کنند. پل‌های سکرت برای اطمینان از امنیت دارایی‌های کاربر یک فرایند احرازهویت چندامضایی به کار می‌گیرد که در آن 3 طرف از 5 طرف بایستی یک تراکنش خاص را تایید کنند.
امور مالی سکرت
سکرت نتورک مجموعه برنامه‌های امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) خودش را داراست. امورمالی سکرت در حال حاضر قابلیت‌هایی نظیر سواپ توکنهای سکرت در سکرت سواپ (SecretSwap) و کسب سود با تامین نقدینگی برای استخرهای توکن سکرت را ارائه می‌دهد. این شبکه قصد دارد پروتکل‌های سی‌فای (SeFi) بیشتری مانند پروتکل‌های وامدهی و شرط‌بندی نیز معرفی کند.
توکنهای غیرمثلی سکرت
سکرت نتورک امکان ایجاد توکنهای غیرمثلی سکرت را فراهم کرده است. این توکن‌ها، NFTهای مرسوم با قابلیت‌های حریم خصوصی داخلی هستند. قابلیت حفظ حریم خصوصی که توسط شبکه ارائه می‌شود، امکان تصدیق مالکیت را بدون نشان دادن سابقه به صورت عمومی فراهم می‌آورد. کاربران می‌توانند NFTهای سکرت را جابجا کرده و شبکه بدون فاش کردن اطلاعات خصوصی آن‌ها را تصدیق خواهد کرد.
معرفی کوین SCRT
کوین بومی این شبکه SCRT نام دارد. سکرت نتورک از SCRT برای حاکمیت، تراکنش‌ها و کارمزد گس (gas) استفاده می‌کند. بعلاوه نودها برای فعالیت کردن در شبکه بایستی SCRT استیک کنند، آن‌ها کارمزد و پاداش‌ها را نیز به SCRT دریافت می‌کنند. نودها همچنین می‌توانند با استفده از این توکن، طرح‌های حاکمیتی ایجاد کرده و به آن‌ها رای دهند.
علاوه بر آن کاربران می‌توانند توکنهای SCRT خود را روی یک نود خاص استیک کرده و به نماینده تبدیل شوند تا بخشی از کارمزدها و پاداش‌های نود را کسب کنند. کاربران به محض آنکه توکنهای SCRT خود را برای نقدینگی استیک می‌کنند، در عوض dxSCRT (مشتقه استیک) و یک توکن سکرت دریافت می‌نمایند. کاربران می‌توانند از dxSCRT در خدمات ارائه شده توسط سی‌فای استفاده کرده و هر زمان که بخواهند آن را با SCRT مبادله کنند.
آینده سکرت نتورک چگونه خواهد بود؟
سکرت‌سواپ صرافی غیرمتمرکز (DEX) این شبکه است که کاربران در آن می‌توانند توکن‌ها را در استخر توکن خود مبادله کنند. این صرافی مبتنی بر مدل بازارساز خودکار (AMM) بوده و عملکرد آن مشابه یونی‌سواپ (Uniswap) و سوشی‌سواپ (SushiSwap) است.
گرچه سکرت نتورک علاوه برای قراردادهای هوشمند رایج در این دو صرافی از قراردادهای سکرت برای محافظت از حریم خصوصی کاربر استفاده می‌کند. بدین ترتیب این شبکه با محافظت در برابر فرانت رانینگ (Front running) خدمات دیفای خود را از رقبا متمایز می‌کند. فرانت رانینگ نوعی دستکاری بازار است که بر قیمت تاثیر گذاشته و حریم خصوصی بیشتری برای کاربران فراهم می‌کند.
ایده ترکیب حریم خصوصی و غیرمتمرکز بودن چیز جدیدی نیست. با این حال اینکه فکر کنیم زی‌کش (ZCash) و مونرو (Monero) رقبای مستقیم سکرت نتورک هستند کاملا درست نیست؛ زیرا این دو کوین حریم خصوصی از بیت‌کوین سرچشمه گرفته‌اند.
این شبکه از این حیث که قراردادهای هوشمند با حریم‌خصوصی داخلی ارائه می‌کند، موقعیتی منحصربه‌فردی دارد. این قراردادهای هوشمند را می‌توان به نوعی تحول قراردادهای هوشمند اتریوم دانست چرا که قابلیت حریم خصوصی را بر بستر همتای قدیمی خود اضافه می‌کنند.
نزدیک‌ترین رقیب‌های سکرت نتورک Oasis Network و Phala Network هستند. این سه پروژه یک هدف مشترک دارند: گنجاندن ویژگی محافظت از حریم خصوصی امور مالی سنتی در بلاکچین. این شبکه در حال حاضر از نظر ارزش بازار و/یا مجموع ارزش قفل‌شده (TVL) در سطح بالاتری نسبت به رقبای خود قرار دارد و این یعنی از آن‌ها سالم‌تر است.
نتیجه‌گیری
سکرت نتورک پلتفرمی با حریم‌خصوصی داخلی‌ست. این پلتفرم به توسعه‌دهندگان و کاربران امکان ساخت و استفاده از Dappها و قراردادهای هوشمندی که به‌طور پیش‌فرض خصوصی هستند را می‌دهد. این شبکه برای حفظ اجماع بر الگوریتم DPoS متکی بوده و برای محافظت از حریم خصوصی کاربر از رمزنگاری و TEEها استفاده می‌کند.
این شبکه توکن‌ها، پل‌ها، NFTها و امور مالی سکرت را ارائه می‌دهد. این محصولات در اصل نسخه‌های حافظ حریم خصوصی توکن‌ها، پل‌ها، NFTها و دیفای معمول هستند که در آن‌ها اطلاعات کاربران زمان انجام تراکنش خصوصی باقی می‌ماند. تنها طرفین تراکنش و کسانی که کلیدهای مشاهده را دارند می‌توانند تراکنش را ببینند.
سکرت نتورک اولین بلاکچینی‌ست که قراردادهای هوشمند با حریم خصوصی داخلی ارائه می‌دهد و در حال حاضر در میان رقبای خود پیشتاز است. علاوه بر این، تیم سکرت نتورک به دنبال افزودن خدمات دیگری نظیر وامدهی و شرط‌بندی نیز هست. این شبکه از این رو که خلاء موجود را برای کاربرانی که به دنبال یک پلتفرم خصوصی و غیرمتمرکز هستند پر می‌کند دارای پتانسیل رشد مناسبی است.