فهرست مطالب
بلاک چین چیست ؟
بلاک چین یک پایگاه داده باز و توزیع شده است که برای ثبت اطلاعات از آن استفاده می‌شود ولی نام بلاک چین برگرفته از چیست ؟ برگرفته از ساختار آن است، از بلاک‌های (Block) متصل بهم تشکیل شده که یک زنجیره (Chain) را تشکیل می‌دهد. هر بلاک شامل داده‌هایی نظیر سوابق تراکنش و زمان ویرایش و تولید بلاک است.
بلاک چین بر خلاف تمام بانک‌ها و موسسات مالی، توسط هیچ شخص یا نهادی کنترل نمی‌شود و تمام کاربران در هر مکانی می‌توانند آن را مشاهده و در آن شرکت داشته باشد.
نحوه کار بلاک چین چیست ؟
شبکه بلاک چین توسط هزاران رایانه در سراسر جهان گسترش پیدا کرده و به عنوان پایگاه داده غیر متمرکز کار می‌کند برای مثال بلاک چین را مانند یک کتاب تصور کنید که هر عضو یا به اصطلاح نود یک کپی از آن دفتر را در اختیار دارند. هر صفحه شامل «داده‌های بلاک» و یک شماره صفحه است اما به آن شماره‌ها «هش» گفته می‌شود که تنها رابط بلاک قبلی به بلاک جدید است و بلاک‌ها را به هم پیوند می‌دهد.
هش
هش به عنوان چسبی است که بلاک‌ها را بهم متصل می‌کند و با گرفتن داده‌هایی با طول و اندازه‌های متفاوت یک خروجی با طول مشخص تولید می‌کند. هرگونه تغییر در داده‌های ورودی باعث تغییر در خروجی شده و همچنین احتمال اینکه دو داده متفاوت یک خروجی مشابه داشته باشد کم است.
هش بلاک چین بیت کوین چیست ؟ SHA256، تابعی است که در بیت کوین مورد استفاده قرار می‌گیرد و اطلاعاتی نظیر آدرس فرستنده (کلید عمومی)، آدرس گیرنده، تراکنش و کلید خصوصی فرستنده از طریق این الگوریتم انتقال داده می‌شود. هرگونه تلاش برای ویرایش بلاک‌های قبل بلافاصله آشکارمی‌شود.
استخراج از طریق اثبات کار
ما تراکنش‌ها را به شبکه اعلام می‌کنیم و ماینرها آن تراکنش را در بلاک نامزده شده قرار می‌دهد همچنین آن بلاک زمانی معتبر است که به یک بلاک تایید شده تبدیل و به بلاک چین اضافه شود.
در الگوریتم اثبات کار، ماینرها (استخراج کننده بلاک‌ها) باید از منابع و قدرت محاسباتی خود برای پیدا کردن هش داده‌ها استفاده کنند.
هش کردن داده‌های بلاک به این معنی است که از طریق یک تابع هش برای تولید آن استفاده می‌کنید همچنین هش‌ها مانند یک اثر انگشت برای هر بلاک منحصر به فرد است.
معکوس کردن هش بلاک برای دریافت داده‌های اولیه غیر ممکن است. اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها برخی داده‌های مهم دریافت می‌شود سپس ماینرها شروع به هش کردن می‌کنند اما به دلیل یکسان بودن ورودی همیشه خروجی یکسان دریافت می‌کنند پس راه حل برای پیدا کردن هش مورد نظر در بلاک چین چیست ؟ برای تغییر داده‌ها باید از عددی به نام نانس (nonce) استفاده کنند و با تغییر این عدد، هش مناسب شرایط پروتکل را به دست آورند. این دقیقا همان مراحل استخراج است.
بعد از پیدا کردن هش مورد نظر، بلاک به بلاک چین اضافه می‌شود و به دلیل هزینه و مصرف زیاد برق، ماینرها برای تولید بلاک ارز دیجیتال بومی آن شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.
استخراج از طریق اثبات سهام
مسئله ای که در اثبات کار وجود دارد این است که ماینرها به دلیل هزینه زیادی که انجام داده‌اند صادقانه عمل می‌کنند. در استخراج اثبات سهام به جای ماینرها اعتبارسنج‌هایی وجود دارد که بر اساس کوین‌هایی که در اختیار دارند می‌توانند استخراج انجام دهند به این معنی که تعداد کوین‌های هر اعتبارسنجی که بیشتر باشد قدرت استخراج آن هم بیشتر است.
ماینرها برای استخراج باید مقدار کوین مشخصی را در شبکه استیک (stake) یا قفل کنند. در این روش از استخراج هیچ هزینه‌ای برای اعتبارسنج‌ها وجود ندارد به دلیل اینکه با کامپیوترهای شخصی این اعتبارسنجی را انجام می‌دهند و آنها تنها به دلیل سرمایه‌ای که در شبکه استیک کرده‌اند صادقانه عمل می‌کنند.
پاداش در الگوریتم اثبات سهام بلاک چین چیست ؟ در این روش نیز مانند اثبات کار اعتبارسنج‌ها بعد از تایید بلاک‌ها و اضافه کردن آن به بلاک چین ارز دیجیتال بومی آن شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.
دلیل محبوبیت بلاک چین چیست ؟
ثبت سوابق داده‌ها و تراکنش‌ها بخش مهمی در کسب و کارها است ولی به دلیل صرف زمان طولانی برای انتقال آنها منجر به افزایش هزینه می‌شود. بلاک چین از این روند طولانی جلوگیری کرده به همین دلیل در هزینه و زمان صرفه جویی می‌شود. در ادامه به تفاوت‌های دیگر بلاک چین می‌پردازیم.
ذخیره سازی
یکی دیگر از تفاوت‌های اساسی بلاک چین با پایگاه داده معمولی، نحوه ذخیره سازی داده‌ها است. در بلاک چین داده‌ها در بلاک‌ها ذخیره و به دلیل محدودیت سایز آنها پس از پر شدن به بلاک بعدی منتقل شده و به همین صورت یک زنجیره‌ای از بلاک‌ها را تشکیل می‌دهد که به آن بلاک چین می‌گویند.
غیر متمرکز بودن
هر یک از نودها یک نسخه کامل از سوابق داده‌های بلاک چین را دارند به همین دلیل هیچکدام از نودها نمی‌توانند اطلاعات را تغییر دهند و یا به اصطلاح تراکنش‌ها برگشت ناپذیر است. باید اکثریت نودها برای هرگونه تغییر در سیستم شبکه یا اطلاعات ثبت شده به توافق برسند.
شفافیت
شفافیت در بلاک چین چیست ؟ به دلیل غیر متمرکز بودن بلاک چین می‌توانید با تبدیل شدن به یک نود و یا با استفاده از blockchain explorers تراکنش‌های شبکه را مشاهده کنید. هرکسی می‌تواند تغییر یا به روز رسانی را پیشنهاد دهد اما این کار تنها در صورت موافقت اکثریت انجام می‌شود.
مخترع بلاک چین کیست؟
در سال 1991 دکتر اسکات استورنتتا (Dr W. Scott Stornetta) و همکارش، دکتر استوارت هاربر (Dr Stuart Harber) در یک وایت پیپر «بلاک چین» را به عنوان یک پایگاه داده غیر متمرکز برای تراکنش‌های دیجیتال معرفی و منتشر کرد.
اما اولین نوآوری در بلاک چین در سال 2008 توسط ساتوشی ناکاماتو خالق بیت کوین اتفاق افتاد. خارج از امور مالی از بلاک چین در صنایع مختلف نظیر کشاورزی، ورزش، دولت، املاک و بهداشت استفاده می‌شود.
نود بلاک چین چیست ؟
نودها می‌توانند دستگاه‌هایی نظیر لپتاپ، رایانه و یا حتی سرورهای بزرگتری باشند. همه نودهای موجود در شبکه به یکدیگر متصل هستند و همیشه آخرین داده‌ها را باهم مبادله می‌کنند تا همه به روز رسانی شوند. یک فول نود دستگاهی است که یک نسخه کامل از سوابق داده‌های بلاک چین را نگهداری می‌کند.
تفاوت بلاک چین عمومی و خصوصی چیست ؟
بیت کوین پایه و اساسی برای رشد بلاک چین ایجاد کرد تا در حال حاضر از بلاک چین برای مواردی خارج از امور مالی استفاده شود. بیت کوین نمونه‌ای از بلاک چین عمومی است زیرا هرکسی که بخواهد می‌تواند با اتصال به اینترنت و تهیه نرم‌افزار به عنوان یک شرکت‌کننده در آن فعالیت کند و تراکنش‌های موجود را مشاهده کند. به این منظور که هیچ شرط خاصی برای فعالیت وجود ندارد.
اما نوع دیگری از بلاک چین وجود دارد که به آن بلاک چین خصوصی می‌گویند زیرا این سیستم برای مشارکت در آن قوانینی را وضع کرده است.
موارد استفاده از بلاک چین چیست ؟
همانطور که قبلا گفته شد از بلاک چین در مواردی به جز امور مالی استفاده می‌شود که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
بانک و امور مالی
بانک‌ها و سایر موسسات مالی تنها در تایم اداری فعالیت می‌کند و اگر چِکی را در ساعت 6 عصر واریز کنید باید تا فردای آن روز منتظر بمانید تا به حسابتان واریز شود. اما با ادغام بلاک چین با بانک‌ها می‌توانید تراکنش‌هایتان در 10 دقیقه و حتی بدون در نظر گرفتن تایم کاری انجام دهید.
قرارداد هوشمند
قرارداد هوشمند یک کد در رایانه است که برای تسهیل توافقنامه قرارداد تعبیه شده است و در صورت توافق به صورت خودکار در بلاک چین اعمال می‌شود.
جلوگیری از پولشویی
به دلیل رمزگذاری موجود در بلاک چین از پولشویی جلوگیری می‌کند و از KYC (مشتری خود را بشناسید) استفاده می‌شود تا هویت مشتریان خود را شناسایی و تایید کند.
زنجیره‌های تامین
نقش بلاک چین در زنجیره تامین چیست ؟ هنگام جابجایی می‌توان از طریق بلاک چین در زمان واقعی آن ردیابی کرد. همچنین صنایع غذایی به طور چشمگیری از بلاک چین برای ردیابی مسیر و ایمنی مواد غذایی در طول سفر استفاده می‌کند.
امنیت
پس از ثبت یک تراکنش در بلاک چین باید توسط شبکه تایید سپس به بلاک چین اضافه می‌شود. هر بلاک دارای یک هش منحصر به فرد به همراه هش بلاک قبلی است که اگر اطلاعات در بلاک‌های قبلی به هر طریقی دستکاری شود هش تغییر می‌کند که همه متوجه آن تغییر می‌شوند.
منبع: simplilearn , academy.binance , investopedia