آشنایی کامل با شبکه سولانا «قاتل اتریوم» و ارز دیجیتال آن

در بازار بسیار شلوغ و رقابتی کریپتو، ارزهای دیجیتال باید خدمات متفاوتی نسبت به یکدیگر ارائه دهند و دارای ویژگی منحصر به فردی باشند. رمزارزهایی مانند بیت‌کوین قادر خواهند بود برای مدت زمان طولانی در کانون توجه قرار گیرند؛ چرا که چنین ارزهایی جز ارزهای صف شکن هستند، اما این دلیل نمی‌شود سایر رمزارزها بولد نشوند و پیشرفتی نداشته باشند.

از این رو ارز دیجیتال سولانا با توجه به قیمت، پتانسیل و ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود. در ادامه مقاله به ویژگی‌های این رمزارز و دیگر سوالاتی که ممکن است در ذهن شما باشد پاسخ خواهیم داد.

سولانا چیست؟

شبکه سولانا یک پروژه متن باز کاربردی است که در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می‌شود. ایده اولیه آن در سال 2017 ارائه شد و به طور رسمی در مارس 2020 توسط بنیاد سولانا در سوئیس آغاز به کار کرد. پروتکل سولانا برای راحتی در طراحی  برنامه غیرمتمرکز (DApp) طراحی شده است.

اصلی‌ترین هدف سولانا افزایش مقیاس پذیری با معرفی مکانیزم اجماع اثبات تاریخ (PoH) به همراه اجماع اثبات سهام (PoS) در حوزه بلاک چین است. به خاطر بهره بردن سولانا از ترکیب مکانیزم‌های اجماع، سرمایه‌گذاران خرد و نهادی می‌توانند به طور یکسان در آن سرمایه‌گذاری کنند. ارز دیجیتال سولانا بخش زیادی از تمرکز خود را  در منابع مالی غیرمتمرکز قرار داده است تا در مقیاس بزرگی در دسترس کاربران و سرمایه‌گذاران قرار بگیرد.

برای آشنایی با الگوریتم اثبات سهام، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را مطالعه کنید.

معرفی ارز دیجیتال سولانا

توکن شبکه سولانا SOL نام دارد که بسیار پر کاربرد است. توکن SOL برای پرداخت کارمزد در هنگام انتقال یا تعامل با قراردادهای هوشمند توسط کاربران شبکه استفاده می‌شود. شبکه سولانا این توکن را برای جلوگیری از ایجاد تورم، طبق مدل تورم‌زدایی خود می‌سوزاند. همچنین شبکه به دارندگان SOL این امکان را می‌دهد که اعتبارسنج شبکه باشند. 

مانند اتریوم، سولانا به توسعه دهندگان این امکان را می‌دهد که پلتفرم‌های قرارداد هوشمند خود را بر بستر بلاک‌چین سولانا ایجاد کنند. مشابه اتریوم که توکن‌های ERC20 را در بر می‌گیرد، شبکه سولانا نیز از پروتکل SPL که استاندارد توکن بلاک چین سولانا است، بهره می‌برد. ارز دیجیتال سولانا دو کاربرد اساسی دارد:

• پرداخت هزینه تراکنش‌ها برای استفاده از شبکه و قراردادهای هوشمند
• استیکینگ توکن‌ها به عنوان بخشی از مکانیسم اجماع اثبات سهام

برنامه‌های کاربردی DApps بر روی شبکه سولانا کیس‌های جدیدی برای استفاده از توکن سولانا بوجود می‌آورد. برای مثال، Chainvote در صدد ساخت یک برنامه رای‌دهی دیفای برای حاکمیت شرکتی است که از توکن‌های SOL برای رای دادن استفاده می‌شود. قیمت ارز دیجیتال سولانا در ابتدای سال 2021 حدود 30 برابر رشد داشت که همین موضوع این ارز را به گزینه‌ای محبوب نزد سرمایه‌گذاران و دلالان تبدیل کرد.

تاریخچه سولانا

سولانا توسط آناتولی یاکوونکو، توسعه دهنده قدیمی شرکت کوالکام (Qualcomm) در یک وایت پیپر درباره اثبات تاریخ (PoH) منتشر شد. یاکوونکو با هدف ایجاد مقیاس‌پذیری در بلاک‌چین کار بر روی سولانا را آغاز کرد، زیرا او اعتقاد داشت مقیاس‌پذیری برای بلاک چین‌های بیت‌کوین و اتریوم یک چالش بزرگ محسوب می‌شود.

گرگ فیتزجرالد، همکار او در شرکت کوالکام، به پروژه سولانا ملحق شد و اجرای اولین نمونه متن باز وایت پیپر یاکوونکو را در سال 2018 آغاز کردند. مدت زمان کوتاهی پس از انتشار اولین نسخه اولیه نمونه در تاریخ 28 فوریه 2018، استفان آریج که او هم سابقه کار کردن در شرکت کوالکام را دارد، فعالیت خود را در سولانا شروع کرد.

همچنین تاسیس Solan Labs هم توسط این سه همکار قدیمی در ماه مارس همان سال صورت گرفت. در حالی که بنیاد سولانا در سوئیس مستقر است اما تیم آزمایشگاهی این ارز دیجیتال در سانفرانسیسکو آمریکا حضور دارند. نظر تعدادی از موسسات سرمایه‌گذاری و سازمان‌ها به سولانا معطوف شده است.

پروژه سولانا در اولین دور جمع‌آوری سرمایه به رهبری Multicoin Capital توانست 20 میلیون دلار در سال 2019 جمع‌آوری کند. دیگر سرمایه‌گذاران پروژه Slow Ventures، Foundation Capital، 500 Startups و Abstract Ventures هستند.

سولانا چگونه کار می‌کند؟

بلاک چین سولانا، یک بلاک چین نسل سوم مبتنی بر اثبات سهام است. این بلاک چین یک متد منحصر به فرد را برای ایجاد یک سیستم بدون نیاز به اعتماد برای تعیین زمان یک تراکنش به نام اثبات تاریخ اجرا کرده است. پیگیری ترتیب تراکنش‌ها برای رمزارزها بسیار اساسی و مهم است. 

بیت کوین با استفاده از یک تایم استمپ این کار را با تجمیع تراکنش ها در بلوک‌ها با انجام می‌دهد. هر نود باید بلوک‌ها را با اجماع نودهای دیگر اعتبارسنجی کند. این پروسه به منظور تایید بلوک‌ها در شبکه، زمان انتظار قابل توجهی را برای نودها می‌افزایند. در عوض ارز دیجیتال سولانا روش متفاوتی را در پیش گرفته است.

مکانیزم اثبات تاریخ (PoH)

 مکانیزم اثبات تاریخ یک سابقه مبتنی بر تاریخ است که اثبات می‌کند که یک رویداد در یک لحظه خاص در زمان اتفاق افتاده است. به عبارتی این مکانیزم به تعداد مشخصی از مراحل متوالی نیاز دارد تا بتواند یک خروجی منحصر به فرد که عموم آن را تایید کنند، تولید کند. اثبات تاریخ (PoH) همانند اثبات سهام (PoS) و اثبات کار (PoW) یک مکانیزم اجماع نیست، بلکه سیستمی برای تایید تراکنش‌ها با استفاده ازمهر زمانی یا همان تایم استمپ (timestamp) است.

هر بلاک از تراکنش‌ها در 400 میلی ثانیه تأیید می‌شود که یک تیک از ساعت غیرمتمرکز سولانا است. عملکرد هش SHA-256 عامل وجود تایم استمپ در بلاک‌چین سولانا است، به این صورت که خروجی یک تراکنش برای تراکنش بعدی به عنوان ورودی هش استفاده می‌شود. اثبات تاریخ با اثبات کار بیت کوین تفاوت دارد، جایی که ماینرها با زمان‌های محلی متفاوت باید به طور دائم در حال پیدا کردن یک زمان‌بندی معتبر برای استخراج یک بلاک باشند که باعث به وجود آمدن خطا و تایم استمپ اشتباه می‌شود.

در عوض اثبات تاریخ زنجیره‌ای از هش‌های سازمان یافته را برای اعتبارسنج‌ها معرفی می‌کند. استفاده از آخرین وضعیت هش شده یک تراکنش می‌تواند زمان اعتبارسنجی یک بلاک را به طور قابل توجهی کم کند. بنابراین، یک نود می‌تواند تعداد تراکنش‌ها را در 1.6 ثانیه (در 4 بلاک) تأیید کند.

ویژگی‌های مهم سولانا

شبکه سولانا با بهره بردن از هشت ویژگی خود را از سایر بلاک چین‌ها متمایز می‌کند. با اینکه اثبات تاریخ برجسته‌ترین ویزگی این شبکه است ولی ویژگی‌های جدید و جذاب دیگری در سولانا وجود دارد:

تحمل خطای بیزانس برج (Tower BFT)

Tower BFT اساساً یک نسخه به روز شده از تحمل خطای عملی بیزانس (pBFT) است. pBFT به نودهایی که در شبکه هستند امکان رای دهی به تصمیمات مهم در شبکه را می‌دهد. 

در صورتی که با Tower BFT، دیگر نیازی نیست نودها در هر رای گیری رای بدهند و آنها قادر خواهند بود که به طور کاملا خودکار رأی قبلی را برای رای‌گیری‌های دیگر در نظر بگیرند. این کار باعث صرفه جویی در زمان می‌شود و می‌توان زمان قابل توجهی را ذخیره کرد که به عملکرد شبکه کمک خوبی می‌کند.

گلف استریم (Gulf Stream)

سولانا بر خلاف بسیاری از پلتفرم‌ها از سیستمی به نام ممپول (Mempool) استفاده نمی‌کند. ممپول جایی است که تراکنش‌ها جمع می‌شوند تا در انتظار تایید توسط نودها باشند.

در حالی که سولانا از روش متفاوت استفاده می‌کند که به Gulf Stream معروف است. گلف استریم به نودهایی که لیدر نیستند این امکان را می‌دهد که بعضی از تراکنش‌های موجود در ممپول را تایید کنند تا از شلوغی ممپول جلوگیری شود. این ویژگی هم باعث ذخیره زمان در شبکه می‌شود.

سطح دریا (Sealevel)

کارکرد قرارداد‌های هوشمند در سولانا متفاوت‌تر از بقیه پلتفرم‌های موجود است. این ویژگی به شبکه اجازه می‌دهد که زمان قراردادهای هوشمند در شبکه موازی باشد، در حالی که در سایر شبکه رمزارزها قرارداد‌های هوشمند می‌توانند با یکدیگر تداخل داشته باشند. دلیل این تداخل این است که نمی‌توانند به طور موازی عمل کنند. این ویژگی باعث برتری سولانا از سایر شبکه می‌شود.

توربین (Turbine)

توربین دیگر ویژگی ارز دیجیتال سولانا است. توربین تراکنش‌ها را به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم و تجزیه می‌کند. این باعث می‌شود نودها با سرعت بیشتری اطلاعات را دریافت کنند در حالی که نودها پهنای باند کمتری را مصرف می‌کنند. این ویژگی نیز اثبات می‌کند سولانا یک ارز دیجیتال مناسب از نظر کارایی زمان است.

ابرشکن (Cloudbreak)

ابر شکن در سولانا، با استفاده از نسخه‌های قدیمی خود می‌تواند در نقش پشتیبان عمل کند و به اطلاعات دسترسی پیدا کند و آنها را تحلیل و تفسیر کند.

پایپ لاینینگ (Pipelining)

پایپ لاینینگ ساختار سخت افزاری در شبکه سولانا است که هدایت اطلاعات تراکنش‌ها را به سمت سخت افزاری که تعیین شده است هدایت می‌کند. این کار موجب بهتر شدن پروسه اعتبارسنجی بلاک‌ها می‌شود.

آرشیوکننده‌ها (Archivers)

در یک ساختار سخت افزاری بایگانی‌ها با پایپیلینگ‌ها فعالیت می‌کنند و وظیفه آنها کمک کردن به نودهای لیدر است تا به اطلاعات شبکه با سرعت بیشتری دست پیدا کنند.

مزایا و معایب ارز دیجیتال سولانا

مزایا

• سولانا قابلیت انجام 50 هزار تراکنش در ثانیه را دارد.
• سولانا با بهره مندی از ویژگی اثبات تاریخ و دیگر ویژگی‌های نوآورانه خود به مقیاس پذیری بالایی رسیده است.
• سولانا با برخورداری از میلیاردها کاربر، از لحاظ مقیاس صرفه اقتصادی دارد و کارمزدهای برنامه را در شبکه خود بسیار پایین نگه داشته است.
• کاربران برای ارتباط با پروژه ‌های دیگر به سیستم لایه دومی نیاز ندارند و این شبکه توانایی ترکیب پذیری با سایر پروژه‌ها را دارد.

معایب

• بسیاری از پیاده‌سازی‌ها در انتظار نسخه بتا شبکه اصلی هستند.
• برای راه‌اندازی یک سخت افزاری که رضایت بخش باشد هزینه زیادی باید کرد.

چگونه ارز دیجیتال سولانا را ذخیره کنیم؟

یکی از راه‌های ذخیره سازی توکن شبکه سولانا (SOL)، ذخیره کردن در کیف پول رمزارزی sollet.io که توسط تیم آکادمی سروم (Serum) ساخته شده است. همچنین می‌توانیم از Trust Wallet در گوشی‌های تلفن همراه برای ذخیره کردن توکن SOL و سایر کیف پول‌های پشتیبانی کننده از SPL استفاده کرد.

برای به اشتراک گذاشتن توکن‌های SOL باید از کیف پول‌هایی استفاده کرد که از استیکینگ پشتیبانی کند. کیف پول این قابلیت را به کاربر می‌دهد که یک حساب ذخیره را ایجاد کند و توکنهای سولانا خود را در اختیار اعتبارسنج‌ها قرار دهد.

آینده ارز دیجیتال سولانا چگونه است؟

بسیاری از آلت کوین‌ها مدعی هستند که شبکه مقیاس پذیر، سرعت بالا و هزینه‌ بهتری نسبت به اتریوم دارند، در حالی که تعداد بسیار کمی از آنها در عمل چنین چیزی را ثابت می‌کنند ولی سولانا یکی از همین شبکه‌هاست که می‌تواند شرایط و امکانات بهتری را در اختیار کاربران قرار دهد.

سولانا محدوده قابل توجهی از خدمات را ارائه می‌دهد، از صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و بازارسازهای خودکار (AMM) گرفته تا پلتفرم‌های پرداخت مانند Circle Pay و همچنین پلتفرم موسیقی Audius که پلتفرمی غیرمتمرکز است که بیش از یک میلیون کاربر فعال در ماه دارد.

سولانا اکوسیستمی قدرتمند است که مشارکت‌های بسیار خوبی را بوجود آورده است. مشارکت با کوین‌هایی مانند چین لینک و تتر تا  پلتفرم ابری غیرمتمرکز Akash. تیم توسعه دهنده سولانا در ادامه روند رو به رشد این ارز و رشد برنامه‌های کاربردی در سال 2021 بسیار خوش بین است و پیش بینی می‌کند صدها DApp بر روی شبکه راه‌اندازی شود.

برای آشنایی کامل با صرافی‌های غیرمتمرکز، پیشنهاد می‌شود این مقاله را مطالعه کنید.

نتیجه‌گیری

ارز دیجیتال سولانا یک ارز دیجیتال جدید و تقریبا نو ظهور است که به دلیل مقیاس پذیری و سرعت بالا و همچنین قیمت مناسب آن مورد توجه بسیاری از کاربران و سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. با تمام این مزایا این شبکه هنوز در ابتدای راه است و مادامی که شبکه با ترافیک بالا و شلوغی مواجه نشود، نمی‌توان از نظر خدمات با سایر رمزارزها مقایسه کرد.

منبع: academy.binance , learn.bybit , phemex