توکن‌های غیرمثلی (NFT) [1] دارایی‌های رمزارزی منحصربه‌ فردی هستند که عموماً برای نمایش هنر رمزنگاری و کلکسیون‌های دیجیتال استفاده می‌شوند. ظهور NFTها ارزش زیادی برای سازندگان و سرمایه‌گذاران ایجاد کرد. در این مقاله، نگاهی خواهیم داشت به برخی از گران‌ترین NFTهای فروخته شده تا به امروز مانند دسته‌ای از CryptoPunks که با برچسب‌های قیمتی فوق‌العاده بر این لیست غالب شده‌اند. معرفی NFTها در سال 2021 با رشد تصاعدی روبرو شدند و ده‌ها و هزاران سرمایه‌گذار برای جمع آوری هنرهای دیجیتال به اشکال مختلف هجوم آوردند. برخی از فروش‌های NFT حتی از نظر قیمتی رکوردشکنی کردند. توکن‌های غیرمثلی (NFT) چیست؟ توکن غیرمثلی (NFT) یک توکن صادر شده بر روی یک بلاک‌چین [2] برای نشان دادن یک دارایی منحصر به فرد صادر می‌شود که می‌تواند یک سند، اثر هنری، موسیقی یا حتی املاک و مستغلات باشد. یک NFT قابل تعویض نیست زیرا هر یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد با یک شناسه منحصر به فرد است. حتی اگر دو NFT بسیار شبیه به هم باشند، قابل معاوضه نیستند. بنابراین در حالی که یک بیت‌کوین برابر است و با بیت‌کوین دیگری قابل معامله است، یک NFT چنین نیست. به همین دلیل است که از فناوری NFT برای ایجاد اثبات اصالت و مالکیت بر روی بلاک‌چین استفاده می‌شود. NFTها می‌توانند دارایی‌های دیجیتالی کامل مانند آیتم‌های بازی برای کسب درآمد و سرزمین متاورس یا نسخه‌های توکنیزه دارایی‌های دنیای واقعی باشند. چه چیزی به NFTها ارزش می‌دهد؟ ارزش NFT با عرضه و تقاضا در بازار تعریف می‌شود. زمانی که NFT به عنوان نمایشی از دارایی فیزیکی ایجاد شود، معمولاً ارزیابی آسان‌تر است. اما بیشتر NFTها فقط در زنجیره و در دنیای دیجیتال وجود دارند. هر مجموعه NFT منبع متفاوتی دارد و هر واحد NFT می‌تواند تفاوت کمی داشته باشد. اما چندین عامل دیگر وجود دارد که می‌تواند تعیین کند که NFT چقدر ارزش دارد. به عنوان مثال، سری‌های محدود NFT با موارد استفاده خاص، ارزش بیشتری دارند. تیم موسس، همراه با هنرمندان و جامعه، همچنین می‌توانند بر تقاضای NFT تأثیر بگذارند. به عبارت دیگر، ارزش یک NFT می‌تواند به خلق آن، ارزش آن در برنامه بازی برای کسب درآمد یا صرفاً احساسات جامعه و بازار مرتبط باشد. موارد زیادی از پروژه‌های موفق NFT وجود دارد، اما موارد بیشتری نیز وجود دارد که شکست خورده‌اند. گران ترین NFTهایی که تا به حال فروخته شده است بیایید به برخی از گران‌ترین NFTهای فروخته شده تا می 2022 نگاهی بیندازیم. قیمت‌های ذکر شده در زیر بر اساس زمان فروش است. توکن غیرمثلی Everydays: The First 5000 Days به ارزش 69.3 میلیون دلار. Everydays: The First 5000 Days یک اثر هنری دیجیتالی توسط مایک وینکلمن، طراح گرافیک آمریکایی، معروف به بیپل است. این NFT در فوریه 2021 به قیمت 69.3 میلیون دلار فروخته شد که توسط متاکوان سرمایه گذار NFT از طریق حراجی در کریستیز خریداری شد. NFT کلاژی از 5000 اثر هنری قبلی بیپل است. از سال 2007، Beeple شروع به آپلود یک تصویر جدید در فید اینستاگرام خود به مدت 13 سال کرد. آثار هنری «روزمره» او اغلب در مناظر پسا آخرالزمانی می گذرد، و معمولاً تا حدودی با اخبار فعلی یا فرهنگ پاپ ارتباط دارند. این کلاژ NFT را می‌توان نمایانگر پیشرفت Beeple به عنوان یک هنرمند دیجیتال در نظر گرفت. توکن غیرمثلی ساعت به مبلغ 52.7 میلیون دلار. ساعت یک تایمر پویا را نشان می‌دهد که تعداد روزهایی را که جولیان آسانژ، بنیانگذار ویکی لیکس در زندان گذرانده است، می‌شمارد. آسانژ درگیر یک پرونده بسیار بحث برانگیز است. او با استرداد از بریتانیا به آمریکا به دلیل اتهامات متعدد جاسوسی و با حبسی به مدت 175 سال پشت میله‌های زندان مواجه است. این NFT توسط Pak هنرمند دیجیتال و خود آسانژ برای حمایت از صورت‌حساب‌های قانونی او مدیریت شد. در فوریه سال 2022 به ارزش 16953 اتر به AssangeDAO، یک سازمان غیرمتمرکز (DAO) که برای تامین مالی فروش NFT تأسیس شده است، حراج شد. جدا از ETH که برای خرید Clock استفاده می کردند، AssangeDAO هنوز 17422 اتر را که در ابتدا برای خرید NFT جمع آوری کرده بود، در اختیار دارد. Pak و آسانژ نه تنها Clock را تنظیم کردند، بلکه به هر کسی اجازه دادند NFT‌های خود را ایجاد کنند. آنها می‌توانند یک پیام سانسور شده را با هر قیمتی که بخواهند یا به صورت رایگان توکنیزه کنند. پیام به تصویری تبدیل می‌شود که کلمات را نشان می‌دهد که انگار سانسور شده است. اقدامات این مجموعه NFT به سازمان‌های حامی آزادی آسانژ و Pak خواهد رفت. توکن غیرمثلی HUMAN ONE به مبلغ 28.9 میلیون دلار. یکی دیگر از NFT شگفت انگیز توسط Beeple، به نام HUMAN ONE اولین اثر هنری فیزیکی است که او خلق کرده است که در نوامبر 2021 در حراج کریستی به قیمت 28.9 میلیون دلار به حراج گذاشته شد. HUMAN ONE یک مجسمه متحرک سه بعدی با 4 صفحه دیجیتال است. این یک ویدیوی بی پایان از سفر یک فضانورد در مکان‌ها در زمان‌های مختلف روز را نمایش می‌دهد. آثار هنری ترکیبی، جاه طلبی‌های هنری Beeple را فراتر از قلمرو دیجیتال منعکس می‌کند. توکن غیرمثلی CryptoPunk #5822 به ارزش 23.7 میلیون دلار. به عنوان یکی از اولین پروژه‌های معروف NFT، این کریپتوپانک‌های پیکسلی همچنان در فهرست گران‌ترین NFTهای فروخته شده قرار دارند. CryptoPunk #5822 به قیمت 8000 اتر در فوریه 2022 به مدیر عامل یک استارت آپ فناوری بلاک چین فروخته شد. این نسخه از کمیاب‌ترین نسخه‌های بیگانگان است - تنها 9 مورد از آنها در کل مجموعه NFT وجود دارد. توکن غیرمثلی CryptoPunk #7523 به ارزش 11.75 میلیون دلار. ارزشمندترین NFT بعدی نیز از خانواده CryptoPunk می‌آید. قبل از فروش 5822#، #7523 گران‌ترین کریپتوپانک فروخته شده بود. CryptoPunk #7523 در ساتبیز به قیمت 11.75 میلیون دلار در طول همه‌گیری کووید 19 در ژوئن 2021 به حراج گذاشته شد. نه تنها بخشی از نسخه بسیار کمیاب موجودات فضایی است، بلکه تنها موجود فضایی است که ماسک می‌‎زند، چیزی که خریدار در مورد این کریپتوپانک خاص دوست داشت. توکن غیرمثلی Tpunk #3442 به ارزش 10.5 میلیون دلار. برخی افراد TPunks را نسخه Tron از CryptoPunks با چهره‌های پیکسلی آشنا می‌دانند که کمیاب است و ویژگی‌های متفاوتی دارند. یکی از کمیاب‌ترین آنها این تی‌پانک شماره 3442 با چهره جوکر است. در آگوست 2021 به قیمت 120 میلیون ترون به جاستین سان، مدیر عامل Tron فروخته شد. این گران‌ترین NFT بود که تا کنون در بلاک چین Tron فروخته شده است. با این حال، سان Tpunk را نگه نداشت. او بلافاصله پس از خرید، آن را به APENFT اهدا کرد. توکن غیرمثلی CryptoPunk #4156 به ارزش 10.26 میلیون دلار. باز هم یکی دیگر از CryptoPunk در میان گران ترین NFTها. CryptoPunk #4156 یک میمون با باندانای (سر بند) آبی است. مالک قبلی آن شخصی با نام مستعار مشابه "Punk 4156" بود که NFT را با قیمت 1.25 میلیون دلار در فوریه 2021 خریداری کرد. با این حال، او NFT را به قیمت 10.26 میلیون دلار در دسامبر همان سال فروخت. توکن غیرمثلی CryptoPunk #5577 به ارزش 7.7 میلیون دلار. در شماره 8، کریپتوپانک دیگری شبیه به میمون وجود دارد، این بار با کلاه گاوچرانی. CryptoPunk #5577 در فوریه 2022 به قیمت 2501 اتر فروخته شد. اگرچه تایید نشده است، اما بسیاری بر این باورند که خریدار رابرت لشنر، مدیر عامل Compound Finance است که پس از خرید توییت "Yeehaw" را منتشر کرد. توکن غیرمثلی CryptoPunk #3100 به ارزش 7.58 میلیون دلار. CryptoPunk #3100 که در مارس 2021 به قیمت 7.58 میلیون دلار فروخته شد، همچنین یکی از 9 پانک کمیاب بیگانه است و یک هدبند نیز دارد. از ماه می 2022، این پانک برای 35000 اتر لیست شده است. اگر روزی فروخته شود، بزرگترین فروش NFT در تاریخ CryptoPunks خواهد بود. توکن غیرمثلی CryptoPunk #7804 به ارزش 7.57 میلیون دلار. CryptoPunk #7804 ششمین CryptoPunk در لیست ما است. این یک بیگانه سیگاری با کلاه و عینک آفتابی است. 7804# متعلق به مدیر عامل شرکت نرم افزاری طراح فیگما بود که با افتخار از آن به عنوان "مونالیزای دیجیتال" یاد کرد. NFT در مارس 2021 به قیمت 7.57 میلیون دلار فروخته شد. کلام آخر شکی نیست که NFTها محبوبیت زیادی بدست آورده‌اند و به طور مداوم فروش جدید و رکورد بالایی ایجاد می‌کنند. در حالی که بیشتر NFTها به سادگی آثار هنری کلکسیونی هستند، ما تعداد فزاینده‌ای از NFT داریم که با استفاده از موارد مختلف ایجاد شده‌اند. همانطور که NFTها بالغ می‌شوند، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که برنامه‌های کاربردی و پذیرش بیشتری نسبت به کلکسیون‌های دیجیتالی و احتمالاً حتی فروش بالاتر داشته باشند. منبع: academy.binance [3] [1] https://blog.valmart.net/nft-%db%8c%d8%a7-%d8%aa%d9%88%da%a9%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ab%d9%84%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d9%84%d8%a7%da%a9-%da%86%db%8c%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://academy.binance.com/en/articles/the-most-expensive-nfts-ever-sold

در طی سالیان اخیر، حوزه‌های متفاوتی در بازار رمزارزها از جمله دیفای، DAO، متاورس و NFT شروع به شکل‌گیری کرده و توجهات را به خود جذب کرده‌ است، اما تمامی آن‌ها تکه‌هایی از یک پازل بزرگ‌تر بنظر می‌رسند. وب 3.0، نسل جدید اینترنت است که با استفاده از فناوری بلاکچین و ویژگی غیرمتمرکز بودن آن، در نظر دارد تا وضعیت فعلی اینترنت را یک قدم جلوتر برده، قدرت را از دست غول‌های فناوری گرفته و به خود مردم تقدیم کند. پروژه‌های پرشماری در حوزه وب 3.0 فعالیت می‌کنند که با توجه به پیش‌بینی‌ها در مورد این حوزه، بنظر می‌رسد سرمایه‌گذاری بر روی آن‌ها می‌تواند سرمایه‌گذاری پرسودی باشد. در ادامه با وب 3.0 و بهترین پروژه‌های وب 3.0 آشنا خواهیم شد. وب 3.0 چیست؟ بصورت مختصر، وب 3.0 نسل سوم اینترنت است که غیرمتمرکز و متن باز بوده و اطلاعات را با استفاده از ماشین لرنینگ و هوش مصنوعی پردازش می‌کند، بدون آن‌که به پلتفرم‌های متمرکز برای پردازش داده‌ها نیازی داشته باشد. کاربران وب 3.0 که در پروتکل‌های حاکمیتی شرکت می‌کنند، دارای یک سهم (توکن یا ارز دیجیتال) هستند که نشان‌دهنده مالکیت آن‌ها در شبکه است. دارندگان توکن، حق رای‌دهی در مورد تغییراتی که در شبکه اعمال می‌شود را دارند. وب 3.0 ادامه‌دهنده نسل‌های قبلی اینترنت یعنی وب 2.0 و وب 1.0 است. اولین نسخه اینترنت یعنی وب 1.0، از تصاویر و متن‌های ایستا (Read Only) تشکیل شده بود و کاربران می‌توانستند متن‌ها را مطالعه کرده و تصاویر را مشاهده کنند اما سایر امکانات مانند نظردادن یا تعامل امکان‌پذیر نبود. در حال حاضر ما نسل دوم اینترنت یعنی وب 2.0 را تجربه می‌کنیم. وب 2.0 تعامل دوطرفه کاربران و وب را با استفاده از شبکه‌های اجتماعی ممکن کرد. هرچند که تعداد زیادی از غول‌های فناوری به دلیل استفاده از داده‌های شخصی و تبلیغات، مورد انتقاد قرار می‌گیرند. وب 3.0 نسل بعدی اینترنت است که بر پایه تکنولوژی بلاکچین بوده و تمرکز آن بر روی غیرمتمرکز بودن و واگذاری قدرت به مردم است. در وب 3.0، اطلاعات کاربران مانند نسل‌های قبلی اینترنت، توسط شرکت‌های بزرگ فناوری کنترل نمی‌شود و کاربران می‌توانند اطلاعات و داده‌های خودشان را کنترل کنند. همچنین کاربران اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، می‌توانند در مورد نحوه کسب درآمد از اطلاعات و داده‌های خود تصمیم‌گیری نمایند. به این شکل اطلاعات کاربران نزد خودشان باقی خواهد ماند و خود مردم هستند که تصمیم می‌گیرند از آن درآمد کسب کنند یا نه. زیرساخت‌ اصلی وب 3.0 وب 3.0 برای رسیدن به اهداف بزرگ خود، نیازمند زیرساخت‌هایی است تا آن را در راه رسیدن به هدف خود همراهی کند. بلاکچین، ارزهای دیجیتال، قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) و اوراکل‌ها از اصلی‌ترین زیرساخت‌های وب 3.0 محسوب می‌شوند که در ادامه به اختصار آن‌ها را بررسی می‌کنیم:  بلاکچین بلاکچین یک شبکه بشدت امن و غیرمتمرکز است که مردم بدون نظارت هیچ منبع متمرکزی، می‌توانند در آن به ذخیره اطلاعات و تبادل ارزش بپردازند، به شکلی که تمامی فعالیت‌ها در یک دفتر تراکنش ثبت می‌شود. بلاکچین یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های وب 3.0 است که فضایی امن و غیرمتمرکز را برای اینترنت نسل جدید فراهم می‌کند. رمزارزها کریپتوکارنسی‌ها، توکن‌های دیجیتالی هستند که از فضای امن و غیرمتمرکز بلاکچین، برای تسهیل تراکنش‌های امن استفاده می‌کنند. بعضی از ارزهای دیجیتال، توکن‌های بومی پلتفرم‌های غیرمتمرکز بر بستر بلاکچین هستند و کاربران پلتفرم‌های وب 3.0 می‌توانند از آنها برای پرداخت هزینه خدمات و شرکت در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی استفاده کنند. قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز قراردادهای هوشمند، کدهای نرم افزاری مبتنی بر بلاکچین هستند که بر اساس منطق شرطی "اگر X درست است، پس Y اجرا شود" کار می‌کنند و تراکنش‌ها را بصورت اتوماتیک انجام می‌دهند.  قراردادهای هوشمند، ایجاد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا dAppها و پروتکل‌های اقتصادی رمزنگاری شده را ممکن می‌کنند. توسعه‌دهندگان با استفاده از قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی را در حوزه‌های دیفای، دائو و بازی‌های آنلاین اجرا کرده‌اند. در واقع قراردادهای هوشمند هستند که وب 3.0 را به زندگی روزمره آورده و آن را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.  اوراکل‌ها قراردادهای هوشمند برای اجرایی شدن، نیاز به دسترسی به داده‌های خارج از زنجیره بلاکچین دارند تا بتوانند دستورات را برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز اجرایی کنند. حمل و نقل داده‌ها توسط اوراکل‌ها انجام می‌شود. در واقع اوراکل‌ها از این جهت برای وب 3.0 حیاتی هستند که یک پل ارتباطی میان دنیای مجازی و بلاکچین با دنیای واقعی و اطلاعات برقرار می‌کنند. برای آشنایی کامل با اوراکل‌ها، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب [1] را بخوانید. بخش‌های مهم وب 3.0 اینترنت نسل جدید، بخش‌های مختلفی را از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز تشکیل داده تا در حوزه‌های متفاوت از جمله سرگرمی، اقتصادی، حاکمیتی و… بتواند جوابگوی نیاز کاربران باشد. در ادامه بخش‌های اصلی وب 3.0 را بررسی می‌کنیم: دیفای (Defi) اقتصاد غیرمتمرکز (Decentralize Finance) یا به اختصار Defi، یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در وب 3.0 بازی می‌کند. صنعت دیفای در بلاکچین از قراردادهای هوشمند، برای تسهیل انجام خدمات مالی همتا به همتا استفاده می‌کند. دیفای به کاربران اجازه می‌دهد با آزادی‌های بیشتری نسبت به سیستم مالی سنتی و بدون نیاز به واسطه، از این فناوری استفاده کنند.  متاورس (Metaverse) یکی از حوزه‌های مورد توجه بازار ارزهای دیجیتال طی سالیان اخیر، متاورس [2] است. متاورس اصطلاحی است که مجموعه‌ای از جهان‌های سه بعدی و مرتبط با یکدیگر را توصیف می‌کند. در واقع اینترنت چیزی است که ما می‌یبینم اما متاورس جایی است که ما در آن حضور داریم. این حوزه شامل پلتفرم‌های بازی، فضاهای کاری (Workspace) مجازی و برنامه‌های تعامل اجتماعی می‌شود. بسیاری از برنامه‌های غیرمتمرکز و پروتکل‌های بلاکچین که در متاورس حضور دارند، بخشی از دنیای وب 3.0 محسوب می‌شوند.  توکن‌های غیرمثلی (NFT) توکن‌های غیرمثلی [3] (Non-Fungible Token) یا به اختصار NFTها، مالکیت قابل تایید دارایی‌های دیجیتال را ارائه می‌کند و به آیتم‌های دیجیتالی این امکان را می‌دهند تا قابلیتی شبیه به کالاهای فیزیکی داشته باشند و بتوان آن‌ها را معامله کرد. با استفاده از NFTها، می‌توان یک آیتم دیجیتالی را از دیگری متمایز کرد. هنرهای دیجیتال، برنامه‌های کاربردی متاورس و بازی‌های ویدیویی، تنها بخشی از اپلیکیشن‌های وب 3.0 هستند که از NFTها استفاده می‌کنند. سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) سازمان خودگردان غیرمتمرکز [4] (Decentralized autonomous organization) یا به اختصار DAO، سازمانی است که توسط اعضای آن و بدون هیچ واسطه‌ای مدیریت می‌شود. در دائو هیچکسی نمی‌تواند سرمایه‌ی سازمان را بدون رضایت سایر اعضا خرج کند، تصمیم گیری‌ها با مشارکت اعضا انجام می‌شود، تمامی تصمیمات بر روی بلاکچین ثبت می‌شوند و قابل مشاهده هستند. دائو تلاش دارد تا یک جایگزین غیرمتمرکز و عادلانه برای فرآیندهای سازمانی سنتی باشد. مدل مدیریت جامعه دائو، باعث می‌شود تا همکاری میان گروه‌های مختلف بدون اعتمادسازی انجام بگیرد. این کار همکاری را بین پروژه‌های وب 3.0 راحت‌تر و کاربردی‌تر می‌کند. پروژه‌های وب 3.0 با اینکه پروژه‌های بسیار زیادی وجود دارند که در حوزه وب 3.0 فعالیت می‌کنند اما کمتر پروژه‌ای است که جزو بهترین پروژه‌های وب 3.0 محسوب شود. در ادامه لیستی از بهترین پروژه‌های وب 3.0 را مشاهده می‌کنیم که از پروژه‌های فعال در حوزه وب 3.0 انتخاب شده که در زمینه‌های مختلفی از آن، از جمله ذخیره‌سازی غیرمتمرکز، اینترنت اشیا و... فعالیت می‌کنند. اینترنت کامپیوتر (ICP) ICP یکی از مهم‌ترین پروژه‌های وب 3.0 و یکی از بزرگترین پروژه‌های بلاکچین محسوب می‌شود که توسط بنیاد DFINITY ساخته شده و توکن آن به بازار عرضه شد. این بلاکچین، محاسبه و پردازش قراردادهای هوشمند را مقیاس پذیرتر می‌کند، آنها را با سرعت وب اجرا کرده و چارچوب‌های نرم افزاری قدرتمندی را به توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد. اینترنت کامپیوتر در واقع مقدمه‌ی یک راه انقلابی، برای ساخت خدمات اینترنتی توکنایز شده و بستری برای پلتفرم‌های ترکیبی از صنایع مختلف وب 3.0 از جمله دیفای محسوب می‌شود. برای آشنایی بیشتر با اینترنت کامپیوتر، این مطلب [5] را مطالعه نمایید. پولکادات (Polkadot) پولکادات [6] در سال 2016 توسط چند تن از معتبرترین افراد فعال در حوزه بلاکچین از جمله یکی از موسسان اتریوم یعنی جیمز گوین وود ساخته شد. این پروژه توسط بنیاد وب 3.0 حمایت می‌شود، بنیادی که با هدف حمایت از پروژه‌های وب 3.0 و تلاش در راستای ساخت یک اینترنت غیرمتمرکز و کاربرپسند ساخته شده است. هدف پولکادات این است که به اینترنت بلاکچین‌ها تبدیل شود و محلی برای تجمیع تمامی آن‌ها باشد تا بتواند تعامل و همکاری را مقدور سازد. مقیاس‌پذیری، امنیت و فراهم کردن امکان همکاری میان بلاکچین‌های مختلف، از مهم‌ترین ارکان پولکادات محسوب می‌شوند. کوساما (Kusama) کوساما یکی دیگر از پروژه‌های وب 3.0 است که بعنوان شبکه قناری پولکادات شناخته می‌شود، بدین معنا که یک پلتفرم آزمایشی بر اساس کدهای پولکادات است که تیم‌های توسعه‌دهنده پروژه‌های خود را در ابتدا بر روی این بلاکچین آزمایش می‌کنند تا بتوانند نقاط ضعف و قوت پروژه‌ی خود را تحلیل کنند. در ادامه پروژه‌هایی که بر روی کوساما لانچ می‌شوند، می‌توانند به شبکه پولکادات منتقل شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره کوساما، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله [7] را بخوانید. بیت تورنت (BitTorrent) بیت تورنت [8] یک بستر برای به اشتراک گذاری فایل‌های غیرمتمرکز است که احتمالا با اسم تورنت برای ما ایرانی‌ها آشنا باشد. بیت تورنت جزو معدود پروژه‌های وب 3.0 است که قبل از ایجاد وب 3.0 و حتی بیت کوین وجود داشته است و با گذر به یکی از پرکاربردترین برنامه‌های غیرمتمرکز تبدیل شد و بنیاد ترون (Tron Foundation) آن را خریداری کرد. بیت تورنت در ابتدا بدون توکن بومی فعالیت می‌کرد اما سال‌هاست که ارز دیجیتال خود به نام BTT را منتشر کرده است که میان 50 ارز برتر بازار قرار دارد. فایل کوین (Filecoin) فایل کوین یک پروتکل غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین است که بدون استفاده از سرورهای متمرکز، برای ذخیره‌سازی و بازیابی ایمن داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پروژه برای تشویق ارائه‌دهندگان فضای ذخیره سازی، از توکن بومی FIL استفاده می‌کند تا در ازای در اختیار گذاشتن بخشی از فضای خالی هارد خود، مبلغی را در قالب ارز دیجیتال فایل کوین دریافت کنند. در واقع فایل کوین در حال ایجاد یک اقتصاد داده غیرمتمرکز در Web3 است. این پروژه در مقایسه با سایر رقبای خود که بصورت متمرکز ذخیره‌سازی فایل‌ها را انجام می‌دهند، قیمت مناسب و رقابتی‌ای را پیشنهاد می‌دهد. بعلاوه به علت ذخیره غیرمتمرکز اطلاعات، ویژگی‌های امنیتی و حفظ حریم خصوصی را به کاربران ارائه می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با فایل کوین، این مطلب [9] را مطالعه کنید. مرورگر Brave Brave، یک مرورگر وب 3.0 و منبع باز است است که می‌توان رایگان از آن استفاده کرد. این پروژه به کاربرانی که تبلیغات این مرورگر را مشاهده می‌کنند، با استفاده از ارز دیجیتال BAT پاداشی را پرداخت می‌کند که کاربران می‌توانند درآمد غیرفعال از آن داشته باشند، اتفاقی که در سایر مرورگرها امکان پذیر نیست. حتی ممکن است صفحات تبلیغاتی یا Pop-up متفاوتی نیز بدون کسب اجازه و در نظرگرفتن حریم شخصی، برای شما نمایش داده شود. Brave یک مرورگر نیمه‌امن به نام TOR Browser را نیز پیشنهاد می‌دهد که کاربران در آن می‌توانند انتخاب کنند که هیچ تبلیغی مشاهده ننمایند. مرورگر Brave یکی از مهم‌ترین پروژه‌های وب 3.0 محسوب می‌شود که در بین رقبای خود نیز یکه‌تاز است.  سیا (Sia) سیا یک بازار داده مبتنی بر بلاکچین است. این پلتفرم نیازی به ثبت نام ندارد و جایگزین مقرون به صرفه‌ای برای خدمات ذخیره‌سازی ابری سنتی محسوب می‌شود. این پلتفرم همچنین به کاربران اجازه می‌دهد تا داده‌های خود را با استفاده از کلیدهای رمزگذاری خصوصی کنترل کنند. بدین ترتیب هیچ شخص ثالث یا شرکتی نمی‌تواند به فایل‌هایی که در سراسر شبکه غیرمتمرکز Sia نگهداری می‌شود، دسترسی پیدا کرده یا آن را دستکاری کند. بازار داده سیا به ارائه‌دهندگان فضای ذخیره‌سازی اجازه می‌دهد تا با یکدیگر برای پیداکردن مشتری و پیشنهاد قیمت مناسب رقابت کنند؛ در نتیجه قیمت مناسب‌تری نسبت به رقبای ذخیره‌ساز متمرکز، در پلتفرم سیا به مشتریان پیشنهاد می‌شود. توکن بومی این پلتفرم Siacoin بوده و لازم بذکر است، پلتفرم سیا در بین پروژه‌های وب 3.0 یکی از رقبای فایل کوین محسوب می‌شود. آرویو (Arweave) آرویو یک پلتفرم ذخیره‌سازی غیرمتمرکز داده مبتنی بر بلاکچین است. این پلتفرم به تمامی کاربران شبکه این امکان را می‌دهد تا با اجاره فضای هارد دیسک بلا استفاده سیستم خود، بتوانند توکن AR به دست آورند. همچنین آرویو، سرویسی را به نام "اطلاعات دائمی" (Information Permanence) ارائه می‌دهد که از تمامی داده‌ها در برابر از دست رفتن دائمی، محافظت می‌کند. داده‌های توزیع شده در شبکه Arweave، بین صدها رایانه در سراسر جهان توزیع می‌شود، بنابراین داده‌ها همیشه قابل بازیابی هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آرویو، شما را به خواندن این مطلب [10] دعوت می‌کنیم. اوشن پروتکل (Ocean Protocol) اوشن پروتکل در واقع یک بستر مبادله داده غیرمتمرکز و مبتنی بر بلاکچین است. ویژگی جالب اوشن در میان پروژه‌های وب 3.0، این است که به عنوان یک پروتکل به هرکسی اجازه می‌دهد تا بازار داده غیرمتمرکز خود را بسازد. چنین بازارهای داده‌ای افراد و سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا داده‌ها را به اشتراک بگذارند، مبادله کنند و از آن برای ساخت محصولات، خدمات و تجربه کاربری بهتر استفاده نمایند. توکن OCEAN، توکن بومی این پلتفرم است که به عنوان یک ابزار برای خرید، استیکینگ و فروش داده‌ها از آن استفاده می‌شود. آیوتا (IOTA) آیوتا یک پروتکل انتقال داده‌ی اینترنت اشیا (IoT) است که از تکنولوژی نمودارهای غیرچرخه‌ای مستقیم (Directed Acyclic Graphs) یا اختصارا DAG استفاده می‌کند. DAGها از فناوری دفتر کل توزیع شده‌ای شبیه به بلاکچین استفاده می‌کنند و ویژگی‌های متعددی دارند که شبیه به بلاکچین است اما برخی از ناکارآمدی‌های آن را مثل کارمزد معاملات شامل نمی‌شود. DAG با حذف پروسه کارمزد تراکنش، توان عملیاتی بالاتر و مقیاس‌ پذیری بیشتری را ارائه می‌دهد. آیوتا تبادل ارزش و داده را سریع و مقرون به صرفه کرده و در واقع به تقویت انواع اقتصادهای دیجیتال غیرقابل اعتماد (Trustless) کمک می‌کند. هولو (Holo) هولو یکی از پروژه‌های وب 3.0 است که خدمات میزبانی ابری (Cloud Hosting Services) را فراهم می‌کند. با هولو، هرکسی می‌تواند با کامیپوتر خود، از طریق میزبانی اپلیکیشن‌های وب 3.0 بصورت همتا به همتا، ارزشی ایجاد کرده و درآمدزایی کند. شرکت‌کنندگان در شبکه، می‌توانند با میزبانی از اپلیکیشن‌ها و حمایت از شبکه، HoloFuel کسب کنند. در واقع سازندگان اپلیکیشن‌ها، با اجاره قدرت محاسباتی سیستم میزبان‌ها، مبلغی را به آن‌ها پرداخت می‌کنند. نکته‌ی مثبت دیگر در مورد هولو این است که به الزامات نظارتی، مانند پشتیبانی از توکن‌های HoloFuel پایبند است. بنظر می‌رسد فناوری نو و جدید هولو و هولوچین در آینده حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد. کراست نتورک (Crust Network) کراست نتورک یکی دیگر از پروژه‌های وب 3.0 مانند فایل کوین و سیا است که در زمینه ذخیره‌سازی اطلاعات فعالیت می‌کند. این پروژه بر روی بلاکچین پولکادات اجرا می‌شود. کراست نتورک با توزیع فایل‌ها میان نودهای مختلف شبکه، ذخیره‌سازی داده‌ها را بدون هیچ واسطه و منبع متمرکزی امکان پذیر می‌کند. این شبکه از پروتکل‌های لایه‌ای ذخیره‌ساز متعددی مانند Inter Planetary File Systems یا به اختصار (IPFS) پشتیبانی می‌کند. این شبکه با قابلیت‌های تعامل‌پذیری و پردازش سریع شبکه، که به واسطه بلاکچین پولکادات به دست آورده است، می‌تواند در آینده وب 3.0 تاثیرگذار باشد. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با کراست نتورک، این مقاله [11] را مطالعه نمایید. آینده اینترنت وقتی از یک دورنمای کلی به روند توسعه اینترنت از نسل 1.0 تا 3.0 نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که مسئله اصلی، ادغام بیشتر کامپیوترها با کسب و کار، تعاملات اجتماعی و زندگی روزمره ماست. وب 3.0 در تلاش است تا انسان‌ها و ماشین‌ها را در یک رابطه نزدیک و هماهنگ قرار دهد که در آن وظایف بین انسان و ماشین تقسیم می‌شود. تاکنون مردم با درک نیازها و خواسته‌های خود، با اینترنت در تعامل بوده‌اند، در حالی که کامپیوترها یاد می‌گیرند که دستورات را درک و اجرا کنند. ممکن است گام بعدی این باشد که رایانه‌ها درکنار انسان‌ها، در پروسه تولید نیز سهیم باشند و به تصمیم گیری‌ها و انجام مجموعه‌ی گسترده و پیچیده‌ای از اقدامات، انسان‌ها را یاری کنند. جمع‌بندی تکنولوژی‌های نوظهور بسیاری در طی سالیان اخیر، در بازار ارزهای دیجیتال معرفی شده و رشد کرده‌اند. انقلاب وب 3.0 سال‌هاست که شروع شده و فناوری‌های متفاوت از جمله بلاکچین، قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، همگی در تلاشند تا وب 3.0 به نتیجه رسیده و اینترنت غیرمتمرکز عملی شود. در این مقاله چند نمونه از بهترین پروژه‌های فعال در زمینه وب 3.0 را بررسی کردیم. با توجه به اهدافی که وب 3.0 در سر می‌پروراند و پیشرفتی که از لحاظ زیرساخت طی سالیان اخیر داشته است، ممکن است این حوزه در سال‌های آینده بسیار سودده باشد، هرچند که کماکان ریسک زیادی را نیز با خود به همراه دارد. پیشنهاد می‌شود ابتدا پروژه‌های نام برده شده را از جهات مختلف مانند فاندامنتال و تکنیکال بررسی کنید و در صورت تصمیم به خرید، با در نظر گرفتن مدیریت ریسک و سرمایه، شانس خود را برای سرمایه‌گذاری در این حوزه امتحان کنید. منبع: Moralis Academy [12] , Aax Academy [13] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%a7%da%a9%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%aa%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%b3-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/nft-%db%8c%d8%a7-%d8%aa%d9%88%da%a9%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ab%d9%84%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%af%d8%a7%d8%a6%d9%88-%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%af%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d8%a7%db%8c%d9%86%d8%aa%d8%b1%d9%86%d8%aa-%da%a9%d8%a7%d9%85%d9%be%db%8c%d9%88%d8%aa%d8%b1-icp/ [6] https://blog.valmart.net/%d9%be%d9%88%d9%84%da%a9%d8%a7%d8%af%d8%a7%d8%aa-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%da%a9%d9%88%d8%b3%d8%a7%d9%85%d8%a7-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [8] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a8%db%8c%d8%aa-%d8%aa%d9%88%d8%b1%d9%86%d8%aa-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [9] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d9%81%d8%a7%db%8c%d9%84-%da%a9%d9%88%db%8c%d9%86/ [10] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%88-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a2%d8%b1%d9%88%db%8c%d9%88/ [11] https://blog.valmart.net/%da%a9%d8%b1%d8%a7%d8%b3%d8%aa-%d9%86%d8%aa%d9%88%d8%b1%da%a9-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [12] https://academy.moralis.io/blog/web3-projects-to-look-out-for-in-2022 [13] https://academy.aax.com/en/the-top-web3-projects-to-watch/

صرافی‌های غیرمتمرکز با دارا بودن مزایای مختلف نسبت به همتایان متمرکز خود روز به روز در میان کاربران بیشتر رواج پیدا می‌کنند. حضانت کاربر (self-custody)، ثبات بیشتر، استقلال در لیست کردن توکن‌ها و تنوع در کوین‌ها از جمله این مزایا هستند. با این حال یکی از بزرگ‌ترین نقاط ضعف‌ صرافی‌های غیرمتمرکز، نقدینگی پایین و حجم کم معاملاتی آن‌هاست که لغزش‌ قیمتی شدید و لغو شدن تراکنش‌ها را به دنبال دارد. صرافی وان اینچ (1inch) یک تجمیع‌کننده صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX Aggregator) است که ارزان‌ترین قیمت‌ رمزارزها را جمع کرده و به کاربران نشان می‌دهد. همچنین این پلتفرم غیرحضانتی (non-custodial) بوده و به دنبال آن است که مشکلات مربوط به اوردربوک‌های کم حجم و حملات فرانت‌رانینگ (front running) را حل کند. در این مطلب نگاهی جامع به ویژگی‌های این صرافی انداخته و نحوه کار با آن را آموزش خواهیم داد. اگر با صرافی‌های غیرمتمرکز آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب [1] را مطالعه کنید. صرافی وان اینچ چیست؟ صرافی وان اینچ یک تجمیع‌‌کننده غیرمتمرکز است. به عبارت دیگر این صرافی برای یافتن بهترین نرخ مبادله، اوردرها را میان دیگر دکس‌ها و تامین‌کنندگان نقدینگی تقسیم می‌کند. این تجمیع‌کننده در حال حاضر بالغ بر 20 مرجع نقدینگی را پشتیبانی می‌کند. اتصال یک کیف‌ پول وب 3 و سواپ (مبادله) کردن توکن‌های ERC-20 با بهترین قیمت ممکن در صرافی 1inch فرایندی ساده است. این صرافی برای پیدا کردن بهترین قیمت یک اوردر اگر لازم باشد آن را میان چند صرافی تقسیم خواهد کرد. در صرافی وان اینچ امکان گذاشتن سفارش محدود (limit order)، کسب درامد از طریق استیک ارز دیجیتال 1INCH و تامین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی نیز وجود دارد. تاریخچه وان اینچ این صرافی توسط Sergrj Kunz و Anton Bukov بنیان‌گذاری شد. Anton Bukov پس از آنکه برای اولین بار در پخش زنده کانال یوتیوب Kunz با او ملاقات کرد، سال 2019 در ETHNewYork ایده صرافی را مطرح کرد. Kunz پیش از آن درCommerce Connector در حوزه تجمیع‌ قیمت و نیز به عنوان متخصص دواپس (DevOps) و امنیت سایبری در شرکت پورشه کار کرده بود. Bukov نیز سابقه طولانی در توسعه نرم ‌افزار و تجربه کوتاه کار در پروتکل‌های مالی غیر متمرکز را نیز داشته است. این دو نفر پس از جذب 3 میلیون دلار سرمایه از سوی شرکت‌هایی نظیر Binance Labs ،Galaxy Digital ،FTX و دیگر سرمایه ‌گذاران مشهور، در ماه آگوست سال 2020 وان اینچ را راه ‌اندازی کردند. پس از جذب سرمایه اولیه، 12 میلیون دلار دیگر از سوی غول‌های سرمایه‌گذاری مانند Blockchain Capital ،Spartan Group و Pantera Capital جمع‌آوری شد. سرانجام شرکت وان اینچ در ماه دسامبر سال 2020 توکن حاکمیتی خود را با نماد 1INCH راه‌اندازی کرد. ارز دیجیتال وان اینچ کارایی ارز دیجیتال وان اینچ (1INCH) برای این صرافی بسیار بیشتر از یک توکن ERC-20 معمولی ا‌ست. 1INCH یک توکن حاکمیتی است که از آن برای تامین حاکمیت پروتکل وان اینچ استفاده می‌شود. دارندگان ارز دیجیتال وان‌اینچ صرف نظر از مقدار توکنی که دارند، می‌توانند از حق رای خود برای تصمیم‌گیری درباره متغیرهای مختلفی مانند پاداش حاکمیتی، کارمزد سواپ، پرایس ایمپکت (price impact) و زوال زمانی (decay time) صرافی استفاده کنند. همه این متغیرها را می‌توان در بخش DAO [2] وبسایت صرافی وان‌اینچ پیدا کرد. مقدار کل عرضه ارز دیجیتال وان اینچ 1.5 میلیارد است که 30 درصد آن به جامعه سهامداران ارز دیجیتال 1INCH اختصاص داده شده است. تیم وان اینچ تصمیم دارد این 30 درصد را از طریق ایردراپ [3] توزیع کرده و کل عرضه نیز قرار است طی بازه‌ای 4 ساله توزیع شود. لازم به ذکر است که توکن‌های باقیمانده (14.5 درصد) برای توسعه استفاده خواهد شد و به تدریج میان سرمایه‌‌گذاران ابتدایی و اعضای تیم توزیع می‌شود. برای آشنایی با سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO)، این مقاله [4] را بخوانید. توکن گس Chi چیست؟ توکن گس Chi یک توکن ERC-20 است که از آن برای پرداخت هزینه تراکنش‌ها در صرافی وان اینچ استفاده می‌شود. ایده این توکن مشابه همان مفهوم GasToken است اما با بهبودهایی همراه بوده است. Chi به قیمت گس شبکه اتریوم وابسته است. وقتی قیمت گس پایین است، قیمت Chi هم پایین است و بالعکس. Chi دقیقا مانند گس توکن شبکه اتریوم است. تنها تفاوت این دو در آن است که Chi در وان‌اینچ و کرو فایننس [5] (Curve) استفاده شده و GasToken در کل شبکه اتریوم به کار برده می‌شود. وان اینچ چگونه کار می‌کند؟ در صرافی وان اینچ، محاسبات در لایه‌های سطحی صورت نمی‌گیرد. الگوریتم اختصاصی این پروتکل که Pathfinder نام دارد، مسیر بهینه را برای مبادلات کریپتو که ممکن است دو، سه، چهار صرافی یا بیشتر را دربرگیرد نشان می‌دهد. این الگوریتم ممکن است تراکنش‌ها را میان چند صرافی یا تامین‌کننده تقسیم کند تا بهترین نرخ ممکن را ارائه دهد. وان‌اینچ در حال حاضر از مبادله کوین‌ها و توکن‌هایی که با استانداردهای ERC-20 ،ERC-721 ERC-1155 و BEP-20 مطابقت دارند، پشتیبانی می‌کند که بیشتر رمز ارزهای پرکاربرد بازار را شامل می‌شود. این صرافی همچنین ذکر کرده است که توکن‌های دیگر را می‌توان از طریق افزونه‌های خارجی پشتیبانی کرد. اما جزئیات آن‌ها به کاربران داده نشده است.  رابط کاربری 1inch تنها از شما می‌پرسد چه توکنی دارید و چه توکنی می‌خواهید بخرید. سپس بهترین شکل معامله و چند گزینه‌ دیگر را نشان می‌دهد. با کلیک روی “swap now” تراکنش انجام می‌شود. شما در این فرایند همچنین می‌توانید انتخاب کنید که پردازش استاندارد، سریع یا لحظه‌ای انجام شود. اگر کارمزد گس بالاتری بپردازید، می‌توانید روند مبادله را تسریع کنید. شما علاوه بر مبادلات ساده می‌توانید با تعیین قیمت هدف برای معاملات آتی لیمیت اوردر گذاشته یا با استیک کردن رمزارز در استخرهای نقدینگی کسب درآمد کنید. برنامه غیرمتمرکز (dApp) وان‌اینچ به شما نشان می‌دهد که با استیک روزانه، هفتگی یا ماهانه رمزارز خود چه مقدار سود کسب خواهید کرد. برای آشنایی کامل با معاملات آتی، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله [6] را مطالعه کنید. قابلیت‌‎‌های مهم وان اینچ وان اینچ یک صرافی غیرمتمرکز پیشرو است که مشکل نقدینگی را به طور بنیادی حل می‌کند. با این حال این تمام دستاورد 1inch نیست. در ادامه این بخش به شرح قابلیت‌های مهم این صرافی می‌پردازیم. پروتکل نقدینگی وان‌اینچ در ابتدا بر روی تجمیع نقدینگی از دیگر دکس‌ها تمرکز داشت، اما مدت زیادی نگذشت که تیم یک گام جلوتر رفت و برای جذب نقدینگی بومی به خود وان اینچ، یک پروتکل نقدینگی ایجاد کرد. همه می‌توانند دارایی‌های خود را در استخرهای نقدینگی 1inch که پایه و اساس صرافی را تشکیل می‌دهند، استیک کنند. این صرافی علی‌رغم راه‌اندازی پروتکل نقدینگی خود توسط برنامه استخراج نقدینگی، در جذب تامین‌ کنندگان نقدینگی از سوی بازارسازهای خودکار (AMM) [7] معروف مانند یونی‌سواپ (Uniswap) و سوشی (Sushi) آنچنان موفق نبوده است. استخرهای نقدینگی صرافی امروزه حدود 45 میلیون دلار ارزش قفل شده در خود دارند که از رقم‌های میلیاردی یونی ‌سواپ فاصله بسیاری دارد. پروتکل تجمیع وان اینچ در ماه مارس سال 2021 از نسخه سوم پروتکل تجمیعی خود همراه با قراردادهای هوشمند رونمایی کرد. این بروزرسانی، عملکرد خوبِ قبلی را بهتر کرد و سبب سریع‌تر و کارآمدتر شدن معاملات تجمیعی در صرافی شد. این صرافی علاوه بر بهره‌مندی از قدرت یونی‌کورن (unicorn)، از طریق زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) و اتریوم به صرافی‌های غیرمتمرکز بیشتری نسبت به گذشته متصل است. شما تنها با یک کلیک ساده می‌توانید به نقدینگی بزرگ‌ترین دکس‌های زنجیره هوشمند بایننس و اتریوم دسترسی داشته باشید. پروتکل لیمیت اوردر متاسفانه کمبود ابزارهای معاملاتی پیشرفته در سراسر دکس‌هایی نظیر یونی ‌سواپ دیده می‌شود اما به لطف پروتکل لیمیت اوردر، چنین کمبودهایی در این صرافی وجود ندارد. صرافی وان‌اینچ با استفاده از مکانیزم قیمت‌‌گذاری دینامیک، انواع اوردرهای پیچیده مانند اوردر استاپ لاس (stop-loss)، اوردرهای تریلینگ استاپ (trailing-stop) و مزایده‌ها را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. پروتکل لیمیت اوردر وان اینچ در کنار سفارش‌گذاری مشروط، کارمزدی هم دریافت نمی‌کند که مورد تفاوت بزرگ 1inch با رقیب آن یعنی 0x محسوب می‌شود. ادغام چند زنجیره‌ای صرافی‌های غیرمتمرکزی که بر بستر اتریوم ساخته شده‌اند، به بلاکچین خود افتخار می‌کنند. باورهایی از این دست سبب شده است که دکس‌های متعدد در اکوسیستم گران اتریوم ساکن شوند، در حالی که بلاکچین‌های رقیب از لحاظ مقیاس ‌پذیری به دستاوردهای مهم و قابل توجه‌ای رسیده‌اند. این موضوع شاید علت وارد شدن شوک به دنیای کریپتو را پس از خبر ادغام بایننس اسمارت چین (BSC) توضیح دهد. وان اینچ پس از مشاهده رشد چشمگیر اکوسیستم دیفای BSC در نیمه اول سال 2021 در صدد تکرار موفقیت خود در زنجیره‌ای دیگر بود. استقرار وان اینچ در BSC همان قابلیت‌هایی که در نسخه اتریوم آن وجود دارد را در اختیار شما قرار می‌دهد. این صرافی در BSC به جای یونی ‌سواپ و سوشی سواپ، به پنکیک‌ سواپ (PancakeSwap)، پروتکل ونوس (Venus Protocol) و بیکری ‌سواپ (BakerySwap) راه دارد. این تجمیع‌کننده غیرمتمرکز کمی بعد از استقرار روی BSC روی پالیگان (Polygon) [8] نیز مستقر شد. قدرت تجمیع وان اینچ روی پالیگان در حال حاضر محدود به یونی‌ سواپ، سوشی، اوه و کرو می‌باشد. کارمزدهای معاملاتی پایین اهمیتی ندارد که سایز واندازه معامله شما چقدر باشد، وان‌اینچ کارمزدی بابت معاملات دریافت نمی‌کند. این نکته مزیت بسیار بزرگی است. لطفا توجه داشته باشید که این به معنای نبود هیچ‌ گونه کارمزد معاملاتی نیست! زمانی که وان اینچ معامله شما را به دیگر صرافی‌ها می‌برد، اوردر شما مشمول کارمزد آن صرافی‌ها خواهد شد و وان‌اینچ این کارمزد را به شما منتقل می‌کند. این بدان معنا نیست که معامله در وان اینچ برای شما گران‌تر از معامله مستقیم در یونی ‌سواپ یا کرو تمام می‌شود. موضوع این است که کارمزد شما اگر از آن صرافی‌ها کم‌تر نباشد، پایین می‌آید و نرخ معامله نیز مناسب است. مونی سواپ (Mooniswap) تیم وان اینچ در روزهای ابتدایی راه‌اندازی صرافی به دنبال جداکردن محصول تجمیع‌کننده خود از پروتکل نقدینگی‌اش بود. در نتیجه این تصمیم، صرافی غیرمتمرکز مونی‌سواپ متولد شد تا مبادله توکن‌ها را تسهیل کرده و موجودی بیشتری به تامین‌ کنندگان نقدینگی ارائه کند. باید گفت که مونی‌سواپ بخشی از سود لغزش قیمت را به جای آنکه به آربیتراژگرها بدهد به تامین‌کنندگان نقدینگی (LPها) بازمی‌گرداند. از دیگر موارد ارتقاء یافته در این صرافی می‌توان به محافظت از تریدرها در برابر تهدیداتی نظیر فرانت ‌رانینگ و کارمزد معرف برای LPها است. نحوه کار با صرافی وان اینچ این صرافی سه سرویس اصلی را به کاربران خود ارائه می‌دهد: ترید، استیکینگ و استخراج نقدینگی. در ادامه هر یک از این سه را شرح خواهیم داد. اتصال کیف پول به صرافی برای شروع کار با صرافی وان اینچ ابتدا باید از طریق مرورگر خود وارد کیف پول شوید. صرافی 1inch از چند کیف‌پول‌ web3 پشتیبانی می‌کند اما توصیه می‌کنیم از کیف ‌پول متامسک استفاده کنید چرا که پرکاربردتر است. وارد سایت 1inch.io [9] شوید، روی گزینه “Connect Wallet” کلیک کرده و گزینه متامسک را انتخاب کنید. وقتی کیف‌پولتان متصل شود می‌توانید آدرس اتریوم خود را در بالای صفحه ببینید. نحوه ترید کردن برای انجام مبادله لازم است کوینی که می‎خواهید بپردازید و کوینی که می‌خواهید خریداری کنید را انتخاب کنید. می‌توانید بین دو گزینه “Maximum return” (حداکثر سود) و “Lowest gas” (کمترین هزینه گس) یکی را انتخاب کنید. گزینه اول به شما امکان خرید با بهترین قیمت‌ را داده و دومی بر یافتن مسیرهای سواپ که کمترین هزینه گس را دارند متمرکز است. لازم بذکر است که گزینه دوم معمولا برای معاملات کوچک استفاده می‌شود. صرافی وان اینچ گزینه‌ای تحت عنوان “Advanced Settings” دارد که می‌توان آن را با کلیک بر روی “Setting” در گوشه سمت راست بالا فعال کرد. این گزینه به کاربران اجازه می‌دهد در صورت تمایل تلرانس لغزش قیمت معامله، نرخ کارمزد، صرافی‌هایی که معامله به آن‌ها فرستاده می‌شود و ... را تنظیم کنند. اگر تازه‌کار هستید، می‌توانید این مرحله را انجام ندهید. پس از وارد کردن توکن و مقدار آن روی “Swap Token” کلیک کنید. معامله شما طی چند دقیقه یا پس از تایید شدن به صورت خودکار در کیف‌پول متامسکتان قابل مشاهده خواهد بود. نحوه استیک ارز دیجیتال وان اینچ استیک 1INCH دو فایده اساسی دارد: در بروزرسانی‌های آینده پروتکل وان اینچ نقش خواهید داشت.ارز دیجیتال وان اینچ را به صورت پاداش دریافت می‌کنید. برای استیک کردن ارز دیجیتال وان اینچ به یک کیف ‌پول web3 مانند متامسک، مقداری ETH برای پرداخت هزینه گس و البته توکن‌های 1INCH نیاز خواهید داشت. در بخش قبلی نحوه متصل کردن کیف‌پول متامسک به صرافی وان اینچ را توضیح دادیم، بنابراین در این بخش فرض را بر این می‌گیریم که کیف ‌پول شما از پیش متصل شده است. نحوه استفاده از Infinity Unlock  در بالای صفحه روی “DAO” کلیک کنید تا به رابط استیکینگ در سمت راست صفحه هدایت شوید. اگر در متامسک خود ارز دیجیتال وان اینچ دارید، باید در این بخش زیر "Stake token" گزینه "Unlock Token" را ببینید. روی آن کلیک کنید. نوع تایید را مشخص کنید. می‌توانید از قفل یک ‌بار مصرف یا “Infinite Lock” (قفل همیشگی) استفاده کنید که به کیف ‌پول اجازه می‌دهد به طور دائمی با قرارداد استیکینگ تعامل داشته باشد. اگر در آینده بخواهید استیکینگ‌های متعددی داشته باشید، این گزینه سبب صرفه‌جویی در هزینه‌های گس خواهد شد. از شما خواسته می‌شود درخواست زیر را تایید کنید. اگر نمی‌خواهید چیزی را تغییر دهید، روی “Confirm” کلیک کنید. پیش از کلیک کردن روی گزینه “Stake Token” مقدار ارز 1INCH موردنظر خود برای استیک را وارد کنید. در این بخش از شما خواسته می‌شود تراکنش را در متامسک تایید کنید. تمام! توکن‌های 1INCH شما اکنون در حال استیک شدن هستند و این یعنی به طور منظم پاداش دریافت خواهید کرد. همچنین بخشی از جامعه حاکمیتی بوده و می‌توانید به طرح‌های مختلفی که مربوط به توسعه پروتکل هستند رای دهید. نحوه افزودن نقدینگی به وان اینچ وان اینچ هم مانند اکثر دکس‌ها روش‌هایی برای استخراج نقدینگی ارائه می‌دهد که امکان کسب سود بالقوه را برای کاربران میسر می‌سازد. استخراج نقدینگی، فرایند واریز رمزارز در استخر نقدینگی‌ یک صرافی‌ برای فراهم کردن امکان معامله در ازای دریافت پاداش توکن است.  برای شروع، ابتدا کیف‌پول متامسک خود را به صرافی وان اینچ متصل کنید. سپس در بالای صفحه روی “DAO” کلیک کرده و سپس در سمت چپ روی گزینه “Pools” کلیک کنید. لیست استخرهای در دسترس برایتان نمایش داده می‌شود. استخری که می‌خواهید در آن نقدینگی واریز کنید را انتخاب کنید. همچنین می‌توانید جفت موردنظر خود را جستجو کنید. پس از آنکه جفت خود را پیدا کردید روی “+” در سمت راست استخر کلیک کنید. توجه داشته باشید که مقدار واریزی باید به اندازه ارزش دلاری هر جفت باشد. در این مثال ما در استخر 1INCH/DAI نقدینگی واریز خواهیم کرد. مقدار توکنی که می‌خواهید واریز کنید را وارد کرده و سپس برای تایید روی گزینه پایین کلیک کنید. از شما خواسته می‌شود تراکنش را در متامسک خود نیز تایید کنید. بین دو گزینه تایید یک‌ بار مصرف یا همیشگی یکی را انتخاب نموده و آن را در کیف ‌پول متامسک خود تایید کنید. در نظر داشته باشید که این فرایند بایستی دو بار (برای هر توکن یک ‌بار) انجام شود. پس از آنکه همه کارها انجام شد روی گزینه “Provide liquidity” کلیک کنید. در این بخش از شما خواسته می‌شود در کیف ‌پول متامسک خود فرایند را تایید کنید. شما اکنون یکی از تامین‌کنندگان نقدینگی صرافی وان اینچ هستید. کارمزدهای صرافی وان اینچ زمانی که در صرافی وان‌اینچ معامله می‌کنید، کارمزد صرافی‌هایی که وان اینچ از آن‌ها استفاده می‌کند و نیز کارمزد شبکه را پرداخت خواهید کرد. گرچه خود وان‌اینچ هیچ هزینه‌ای اضافه بر این‌ها دریافت نخواهد کرد. از آنجایی که 1inch دارایی‌های شما را در سرورهای خود ذخیره نمی‌کند، هیچ‌گاه نیاز نیست برای برداشت یا واریز رمزارز خود کارمزدی بپردازید. مزایا و معایب صرافی وان اینچ مزایا رابط کاربری خوبی دارا بوده و استفاده از آن آسان استهیچ موردی در رابطه با هک وجود نداشته استصرافی وان اینچ به استثناء کارمزد شبکه هیچ کارمزد برداشتی دریافت نمی‌کندمشکلات نقدینگی مربوط به صرافی‌های غیرمتمرکز وجود نداردتوکن گس Chi در هزینه‌ همه کاربران صرفه‌جویی می‌کندبازارساز خودکار وان اینچ از لغزش قیمتی سود برده و از تریدرها در برابر حملات مشخص محافظت می‌کند معایب استفاده از تمام قابلیت‌های وان اینچ می‌تواند پیچیده باشد. آینده صرافی وان اینچ پلتفرم وان اینچ در اکوسیستم دیفای نقش باارزشی‌ ایفا می‌کند، زیرا به کاربران اجازه می‌دهد از یک داشبورد قیمت‌ها را در صرافی‌های متعدد مقایسه کنند. با وجود تیم توسعه خوب و بروزرسانی‌های پیوسته پیش‌بینی می‌کنیم پلتفرم وان اینچ و ارز دیجیتال آن همچنان به رشد خود ادامه دهد، بخصوص آنکه هر روزه کاربران بیشتری متوجه می‌شوند که این صرافی در یافتن بهترین قیمت به آن‌ها کمک می‌کند. جمع‌بندی  در این مقاله سعی کرده‌ایم صرافی وان اینچ را به صورت کامل مورد بررسی قرار داده و نحوه کار با آن را توضیح دهیم. وان اینچ سعی دارد یکی از مسائل مهم مرتبط با صرافی‌های غیرمتمرکز یعنی مشکل نقدینگی را برطرف نماید. اینکه تا چه اندازه بتواند در انجام این کار موفق باشد، بستگی به حجم معاملات و نحوه استقبال از آن خواهد داشت. در مجموع پیش‌بینی‌ها حاکی از رشد صرافی‌های غیرمتمرکز بوده و وان اینچ یکی از گزینه‌ها با پتاسیل بالاست. منبع: coinbureau [10], kriptomat [11], academy.shrimpy [12] [1] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://1inch.io/dao/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%af%d8%b1%d8%a7%d9%be-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%af%d8%a7%d8%a6%d9%88-%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%af%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%da%a9%d8%b1%d9%88-%d9%81%d8%a7%db%8c%d9%86%d9%86%d8%b3/ [6] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%85%d9%84%d8%a7%d8%aa-%d8%a2%d8%aa%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%81%db%8c%d9%88%da%86%d8%b1%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d8%b1-%db%8c%d8%a7-amm-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [8] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%be%d8%a7%d9%84%db%8c-%da%af%d8%a7%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [9] https://1inch.exchange/ [10] https://www.coinbureau.com/review/1inch-exchange/ [11] https://kriptomat.io/1inch/ [12] https://academy.shrimpy.io/post/what-is-1inch-exchange-1inch

ایده غیرمتمرکزسازی با استفاده از بستر بلاکچین، در حال نفوذ به صنایع مختلف است و صنعت بازی و هنر نیز از این قاعده مستثنی نیستند. پلتفرم‌های غیرمتمرکز با استفاده از فناوری بلاکچین، در تلاش‌ هستند تا صنعت گیمینگ را متحول کرده و همچنین روز به روز دنیای NFTها را گسترش دهند. انجین یکی از آن پلتفرم‌ها است که در حوزه متاورس [1] فعالیت می‌کند و با کمک ارز دیجیتال خود یعنی انجین کوین (ENJ)، در تلاش است تا یکی از بزرگترین اکوسیستم‌های گیمینگ و NFT [2] در دنیای ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص دهد. در ادامه با این پلتفرم، نحوه کار پلتفرم و ارز دیجیتال آن و ویژگی‌های منحصربفرد آن بیشتر آشنا خواهیم شد. برای آشنایی با دیگر پروژه‌های محبوب متاورس، پیشنهاد می‌شود این مطلب [3] را مطالعه کنید. پلتفرم انجین چیست؟ انجین یک پلتفرم متن باز و غیرمتمرکز بر بستر متاورس است که با هدف تشکیل یک کامیونتی گیمینگ از گیمرهای آنلاین ساخته شده است. این پلتفرم از NFTها پشتیبانی کرده و امکان خرید حق مالکیت مجازی کالاها را فراهم می‌کند. همچنین به گیمرها و اعضای کامیونیتی، امکان معامله از طریق کیف پول‌های هوشمند را اعطا می‌کند. این پروژه ابزارهای مختلفی را در اختیار کاربران و توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد تا بتوانند در امنیت کامل و شفافیت بالا، به راحتی NFT تولید کنند، آن را به فروش برسانند و NFTهای دیگری خریداری کنند. انجین به همراه تکنولوژی خاص خود، اکوسیستم بزرگی را پوشش می‌دهد و بجز NFT، امکان ساخت بازی‌های بلاکچینی [4] و اپلیکیشن‌های مختلف را برای توسعه‌دهندگان نیز فراهم می‌کند. شرکت انجین در سنگاپور مستقر است و با کمپانی‌های مختلفی برای فراگیری بلاکچین و راه حل‌های هوشمند همکاری می‌کند. طبق آخرین آمار، چیزی در حدود 250,000 کامیونیتی بازی در انجین موجود است و 18.7 میلیون گیمر از این پلتفرم استفاده می‌کنند. تاریخچه و تیم انجین ماکسیم بلاگوف و ویتک رادومسکی بنیان‌گذاران انجین، پس از آنکه پتانسیل و افزایش تقاضا نسبت به دنیای بلاکچین و گیمینگ را مشاهده کردند، تصمیم گرفتند تا در سال 2009 انجین را بنیان‌گذاری کنند. در حال حاضر ماکسیم بعنوان مدیرعامل و ویتک بعنوان مدیر ارشد فناوری در انجین فعالیت می‌کنند. این شرکت در ابتدا به عنوان یک پلتفرم برای کامیونیتی گیمینگ شناخته می‌شد. در سال 2017 انجین یک جمع آوری سرمایه به ارزش 18.9 میلیون را تجربه کرد که موجب شد تا ارز دیجیتال انجین کوین در سال 2018 اجرا شود. از سرمایه‌گذاران مشهوری که در اولین دور جمع آوری سرمایه انجین حضور داشتند می‌توان به Crypto.com Capital, DFG Group و Hashed اشاره کرد. همچنین Hypershare, BlockTower, Blockchain.com Ventures, Fenbushi‌ و Arrington XRP Capital جزو سرمایه‌گذاران معتبری هستند که در راندهای بعدی جمع آوری سرمایه انجین کوین حضور داشتند.  ارز دیجیتال انجین کوین از ارز دیجیتال انجین کوین (ENJ) برای استفاده از خدمات مختلف این پلتفرم، خرید و فروش NFTها و در مجموع حمایت از فعالیت‌های پروژه، استفاده می‌شود. انجین کوین توکنی بر بستر اتریوم [5] و با استاندارد ERC-20 است که کاربران با استفاده از کیف پول‌های اتریومی می‌توانند ارز دیجیتال انجین کوین را دریافت یا ارسال کنند. با استفاده از ارز دیجیتال انجین کوین می‌توان آیتم‌های مختلف در بازی‌های اکوسیستم انجین و یا بازار NFTهای آن را خرید و فروش کرد. توکنومیک ارز دیجیتال انجین کوین تعداد کل عرضه انجین کوین یک میلیارد است و در حال حاضر چیزی در حدود 860 میلیون توکن آن در گردش است. 73 درصد از کل توکن‌ها در مراحل مختلف عرضه مانند پیش فروش به خریداران ابتدایی اختصاص داده شده است. 10 درصد آن برای تیم توسعه دهنده انجین، 10 درصد برای مشاوران و 7 درصد از عرضه کل توکن‌ها برای مارکتینگ پروژه و سهم شرکا در نظر گرفته شده است. انجین چگونه کار می‌کند؟ انجین در دنیای NFTها بستری برای ساخت، توزیع، ذخیره‌سازی و معامله دارایی‌های دیجیتالی توکن شده فراهم کرده است. این شبکه از دارایی‌های دیجیتال با پشتوانه ارز دیجیتال انجین کوین، برای استفاده در NFTها و گیمینگ پشتیبانی می‌کند. خدمات مدیریت جامعه (CMS) این پلتفرم به کاربران اجازه ساخت وبسایت، فروشگاه و فروم را می‌دهد و همچنین ساخت پلاگین‌هایی برای داخل بازی را ممکن کرده و در عین حال هزینه‌های تراکنش را پایین نگه می‌دارد. انجین با ابزارهای مدیریت کامیونیتی خود شناخته می‌شود، بطور مثال انجین با بیش از 20 میلیون کاربر بازی Minecraft در کنار هم جمع کرده و تا بتوانند با همدیگر و سایر گیمرها در ارتباط باشند. همچنین بازی‌هایی مانند Space Misfits, 9Lives Arena و The Six Dragons از ارز دیجیتال انجین کوین پشتیبانی می‌کنند. امکانات ویژه انجین هدف پروژه انجین این است که مجموعه‌ای از ابزارها را در اختیار کاربران و توسعه‌دهندگان قراردهد تا آن‌ها بتوانند کالاهای مجازی را تولید یا مدیریت کنند. بر این اساس هر توسعه‌دهنده‌ای می‌تواند ارز دیجیتال یا NFT خود را بسازد. انجین برای رسیدن به هدف خود، اکوسیستمی با امکانات فراوان ایجاد کرده تا به کاربران و توسعه‌دهندگان کمک کند. در ادامه با چند ویژگی مهم این پلتفرم آشنا می‌شویم: کیف پول هوشمند (Smart Wallet) کیف پول انجین یک کیف پول بر پایه بلاکچین است که قابلیت ادغام با بازی‌ها و برنامه‌های مختلف را دارد. تیم انجین معتقد است که کیف پول هوشمند انجین، یکی از کاربردی‌ترین کیف پول‌های دیجیتال موجود در جهان است. این کیف پول یک ویژگی جدید و مهم را ارائه می‌کند: امکان ایجاد خدمات اشتراک واقعی. با این امکان، صاحبان سرورها و انجمن‌ها می‌توانند سرویس‌هایی مانند رتبه‌بندی و بازکردن قفل محتوای وبسایت را به کاربران ارائه دهند. افینیتی (Efinity) افینیتی یک بلاکچین NFT است که با هدف رفع نیازهای دنیای گیمینگ، اپلیکیشن‌ها، شرکت‌ها و همینطور سازندگان، توسعه داده شده است. این بلاکچین در ایجاد، راه‌اندازی، ادغام و استیک NFTها بسیار کاربردی است و انتقال توکن‌هایی با استانداردهای ERC-20 و ERC-1155 را به راحتی و با سرعت بالا فراهم می‌کند. پاراتوکن (Paratoken) پروتکل پاراتوکن یکی از امکانات بلاکچین افینیتی است. این پروتکل کراس‌چین به گونه‌ای طراحی شده است تا هر توکن مثلی یا غیرمثلی از هر بلاکچین بتواند به شبکه افینیتی منتقل شود. دارایی منتقل شده به بلاکچین افینیتی، با شبکه پولکادات سازگاری خواهد داشت. SDKهای چندگانه (Multiple SDKs) پلتفرم انجین کیت‌های نرم افزاری پلتفرم‌های Java، Unity، Godot و سایر پلتفرم‌ها را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند. با استفاده از این محصول، میلیون‌ها توسعه‌دهنده می‌توانند به راحتی پروژه‌های موجود را باهم ادغام کنند و یا پروژه‌های جدید بسازند. این مزیت، ایجاد یک درگاه پرداخت غیرمتمرکز که کار پیچیده‌ای است را آسان می‌کند. به این ترتیب، کاربر می‌تواند یک درگاه پرداخت شخصی و همینطور ارز دیجیتال خود را ایجاد کند. ابزار بیم (Beam) این ابزار به سازندگان NFT کمک می‌کند تا هزاران توکن مثلی و غیرمثلی را تنها با اسکن یک QR Code، به آسانی و با سرعت جابه‌جا کنند. بازار دیجیتال (Marketplace) این بخش از انجین در واقع یک بازار دیجیتال با بیش از ۱۰ میلیون محصول دیجیتال است که به کاربران اجازه جست وجو و نیز خرید و فروش NFTها را می‌دهد. این بازار از شبکه اتریوم و پروتکل‌های ERC-20 و ERC-1155 پشتیبانی می‌کند. کاربران می‌توانند تنها با اتصال کیف پول خود به بازار، بصورت مستقیم دارایی‌های دیجیتال را خرید و فروش کنند. برای بهره‌مندی از امکانات ذکر شده از ارز دیجیتال انجین کوین استفاده می‌شود. این اتفاق باعث اشتیاق کاربران و توسعه‌دهندگان برای استفاده از این توکن و همچنین افزایش تقاضا و کاهش عرضه ارز دیجیتال انجین کوین می‌شود که در بلندمدت افزایش قیمت انجین کوین را در پی دارد. همکاری‌های انجین انجین با شرکت‌های بزرگی در حوزه‌های متفاوت همکاری داشته است که در ادامه به چندتا از معروف‌ترین آنها اشاره می‌کنیم: آتاری (Atari): انجین با کمپانی آتاری همکاری می‌کند تا با استفاده از اکوسیستم خود، این برند معتبر را در بازی‌های بلاکچینی ادغام کند.بی ام و (BMW): همکاری انجین با بی ام و، به این دلیل است که کاربران اپلیکیشن BMW Vantage، بتوانند کوین‌های BMW خود را به ارز دیجیتال انجین کوین تبدیل کنند.سامسونگ (Samsung): همکاری این دو شرکت، برای ادغام بلاکچین سامسونگ با استفاده از کیف پول انجین شکل گرفته است.مایکروسافت (Microsoft): مایکروسافت در تلاش است تا با استفاده از تکنولوژی انجین یک برنامه مبتنی بر پاداش اجتماعی به نام Azure Heroes را اجرا کند. انجین تا دسامبر سال 2020 با چیزی در حدود 35 توسعه‌دهنده بازی و اپلیکیشن دیگر نیز همکاری کرده است که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به Aave [6] و Unity اشاره کرد. مزایا و معایب ارز دیجیتال انجین مزایای انجین کوین با استفاده از پلتفرم انجین می‌توانید نسل جدید توکن‌های غیرمثلی را ساخته و با بازی، اپلیکیشن و وبسایت خود ادغام کنید.انجین یک کیف پول هوشمند و با امنیت بالا (به دلیل استفاده از رمزگذاری دوگانه) را به کاربران خود ارائه می‌دهد. می‌توان از این کیف پول برای انتقال، خرید و فروش رمزارز و NFT استفاده کرد.بازار دیجیتال (Marketplace) انجین با بیش از یک میلیون آیتم دیجیتال، به شما کمک می‌کند تا NFTهای یونیک و خاص را کشف کرده و خرید و فروش کنید.ابزار بیم یکی از محصولات انجین، به کسب و کارها کمک می‌کند تا با استفاده از QR code، به NFTها متصل شوند، آن‌ها را منتقل یا ادغام کنند و از این طریق گسترش پیدا کنند.بلاکچین افینیتی مربوط به شبکه انجین، نسل بعدی بلاکچین را برای NFTها بعنوان یک شبکه مقیاس پذیر، غیرمتمرکز و کراس‌چین ارائه می‌کند. معایب انجین کوین کیف پول انجین متن باز نیست، بنابراین امکان بررسی بیشتر در مورد آن وجود ندارد.ارز دیجیتال انجین کوین هیچ کالا یا دارایی‌ای را بعنوان پشتوانه فیزیکی ارائه نمی‌دهد. پیش‌بینی انجین در آینده تا به امروز پلتفرم انجین چیزی در حدود ۶۰ میلیون بازدید ماهیانه و میلیون‌ها دلار از فروش کالاهای مجازی در تمامی فروشگاه‌های خود کسب کرده است. تیم انجین در نظر دارد تا انقلابی در فرآیند تولید و مدیریت کالاهای مجازی مانند NFTها ایجاد کند. این پلتفرم پتانسیل‌های بلندمدت و کوتاه مدت فوق العاده‌ای دارد. ویژگی‌ها و ابزارهایی که انجین ارائه می‌دهد، این پلتفرم را در بین رقبای خود متمایز و منحصربفرد می‌کند. انجین همچنین یک کامیونیتی بزرگ و قوی از کاربران و توسعه‌دهندگان دارد که این پلتفرم را حمایت می‌کنند. در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاران بیشتری پتانسیل‌های صنعت متاورس و گیمینگ در بازار کریپتو را مشاهده کرده‌ و به سرمایه‌گذاری در این بخش ترغیب شده‌اند. انجین یکی از پروژه‌های با سابقه‌ی متاورس محسوب می‌شود و سرمایه قابل قبولی را در عرضه اولیه خود جمع آوری کرده است که نشان‌دهنده توجه سرمایه‌گذاران به این پلتفرم است. اگر این پروژه بتواند توجه بیشتری را به خود جلب کند، می‌تواند به کمک ارز دیجیتال انجین کوین، به یکی از پرکاربردترین پلتفرم‌های کامیونیتی گیمینگ تبدیل شود. با توجه به دستاوردها و پیشرفت‌های اخیر این پروژه، این اتفاق چندان دور از انتظار نیست. جمع بندی پلتفرم انجین به کمک توکن بومی خود یعنی ارز دیجیتال انجین کوین، در تلاش است تا بستری را برای تولید، خرید، فروش و نگهداری کالاهای مجازی یا NFTها فراهم کند. انجین برای جلب نظر کاربران، ویژگی‌های منحصربفردی از جمله کیف پول هوشمند خود ارائه می‌دهد که یک مزیت رقابتی در مقایسه با سایر رقبا حساب می‌شود. این پلتفرم همچنین یک کامیونیتی برای گیمرهای آنلاین است تا در آن علاوه بر خرید و فروش آیتم‌های مختلف بازی، با یکدیگر در ارتباط باشند. پیش‌بینی می‌شود در آینده صنعت گیمینگ و متاورس بیش از پیش رشد کنند. در صورتی که این اتفاق محقق شود، انجین کوین یکی از رمزارزهایی است که رشد قیمتی بالایی را تجربه می‌کند. در نظر داشته باشید این یک پیشنهاد خرید یا فروش نیست و صرفا تلاش شده تا بدون هیچ قضاوتی ویژگی‌های مختلف این پروژه بررسی شود. در صورتی که قصد سرمایه‌گذاری بر روی این ارز دیجیتال را دارید، تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال و مدیریت ریسک و سرمایه را فراموش نکنید. منبع: learn.bybit [7], securities [8], coin98 [9] [1] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%aa%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%b3-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/nft-%db%8c%d8%a7-%d8%aa%d9%88%da%a9%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ab%d9%84%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d9%87%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%86-%d9%be%d8%b1%d9%88%da%98%d9%87-%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%a7%d8%b1%d8%b2%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d8%aa%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%b3/ [4] https://blog.valmart.net/%da%a9%d8%b3%d8%a8-%d8%af%d8%b1%d8%a7%d9%85%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%be%d8%aa%d9%88%db%8c%db%8c/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a2%d9%88%d9%87-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://learn.bybit.com/altcoins/enjin-coin/ [8] https://www.securities.io/investing-in-enjin-enj-everything-you-need-to-know/ [9] https://learn.bybit.com/altcoins/enjin-coin/

کرو فایننس یکی از پنج پروتکل برتر دیفای در دنیای رمزارزها است و گاهی نیز عنوان بزرگ‌ترین صرافی غیرمتمرکز از نظر حجم معاملات را از آن خود کرده است اما نسبت به دیگر پروژه‌های شناخته‌ شده دیفای نظیر میکر (Maker) و یونی ‌سواپ (Uniswap) توجه کمتری به آن شده است. بازارساز خودکار این پلتفرم به کاربران اجازه می‌دهد بدون نیاز به یافتن خریدار و فروشنده، دارایی‌های باثبات را از یک استخر نقدینگی معامله کنند. حتی اگر زمانی که شما از کرو فایننس استفاده می‌کنید هیچ فروشنده‌ای وجود نداشته باشد، همچنان می‌توانید معامله خود را انجام دهید. به همین دلیل است که در زمینه بسیاری از برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) از جمله وان اینچ (1inch) و کامپاند (Compound) از پروتکل کرو استفاده می‌شود. کرو فایننس، Curve DAO و ارز دیجیتال CRV چیزهای زیادی برای ارائه به دنیای رمزارزها دارند که در ادامه این مطلب به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. اگر با صرافی‌های غیرمتمرکز آشنا نیستید، حتما این مقاله [1] را مطالعه کنید. کرو فایننس چیست؟ کرو فایننس یک صرافی غیرمتمرکز است که به طور اختصاصی برای استیبل‌کوین‌ها طراحی شده است. این صرافی کاربران را قادر می‌سازد بابت تامین نقدینگی از معاملات کارمزد دریافت کرده و به عنوان تشویق برای تعامل با پروتکل، توکن حاکمیتی دریافت کنند. استخر نقدینگی [2] کرو فایننس که در ماه ژانویه سال 2020 راه‌اندازی شد، به شکلی ساخته شده که بازدهی معاملات را بیشتر کرده و کاربران بتوانند ارزان‌تر معامله کنند. علاوه بر این، کرو فایننس توکن خودش را دارد که Curve DAO نام داشته و به صورت CRV نمایش داده می شود و از 14 آگوست سال 2020 در صرافی‌های رمز ارزی لیست شده است. تیم، سرمایه‌گذاران و شرکا تیم پیدا کردن اطلاعات درباره تیم کرو دشوار است اما آنها به‌طور پیوسته کدها را در Curve Finance Github ثبت می‌کنند. مدیرعامل کرو فایننس مایکل اگوروف (Michael Egorov) است. او و بسیاری از هم‎ تیمی‌هایش برای ساخت پلتفرم کرو فایننس کدهای زیادی را در Github نوشته‌اند. بعلاوه، آندره کونجه (Andre Conje) یکی از توسعه ‌دهندگان محبوب دنیای دیفای است که یرن فایننس (Yearn Finance) و پروژه‌های دیفای بسیاری را در اکوسیستم فانتوم (Fantom) [3] بنا نهاده است. سرمایه‌گذاران کرو فایننس با دریافت سرمایه از سوی دو شرکت Codex Venture Partners و TrueWay Capital عملکرد فوق‌العاده‌ای در سال 2021 داشته است. سرمایه‌ گذاران این پروژه، مالک 5 درصد عرضه توکن‌های CRV هستند. این مقدار طی 4 سال توزیع خواهد شد و همراهی این سرمایه‌گذاران با کرو فایننس طولانی‌ خواهد بود. شرکا کرو فایننس برای آنکه در رابطه با مجموع ارزش کل قفل‌شده (TVL) حرفی برای گفتن داشته باشد، با پروژه‌های بزرگی نظیر فانتوم و پالی‌گان (Polygon) [4] وارد همکاری شده است. علاوه بر آن، کرو یک تجمیع‌کننده نیز هست که از دیگر دکس‌ها مانند 1inch ،Paraswap ،Zapper و ...) نیز نقدینگی دریافت می‌کند. ارز دیجیتال CRV ارز دیجیتال CRV یک توکن ERC-20 است که برای تشویق تامین‌کنندگان نقدینگی پلتفرم و جذب حداکثری کاربران برای مشارکت در حاکمیت پروتکل طراحی شده است. این توکن در حال حاضر سه کاربرد اساسی دارد: رای‌، استیک و ممنتوم (momentum). این سه مورد نیاز به رای دادن در Curve DAO دارد؛ به همین دلیل است که اگر کاربری می‌خواهد رای دهد باید ارز دیجیتال CRV خود را قفل کرده و توکن veCRV بگیرد. veCRV کوتاه ‌شده عبارت escrow vote CRV است. این توکن در اصل توکن‌های CRV هستند که برای یک بازه زمانی قفل شده‌اند. هرچه توکن‌های CRV خود را مدت بیشتری قفل کنید، veCRV بیشتری دریافت خواهید کرد. از دیگر جزئیات مربوط این توکن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: عرضه کل آن 3,03 میلیارد توکن است که به صورت زیر توزیع خواهد شد: 62% میان تامین‌کنندگان نقدینگی 30% میان سهامداران (تیم و سرمایه‌گذاران) با 2 تا 4 سال همکاری نزدیک3% میان کارمندان با 2 سال سابقه همکاری5% برای جامعه سهامداران عرضه اولیه که در حدود 1.300 میلیارد (تقریبا 43%) است، به صورت زیر توزیع خواهد شد: 5% میان تامین‌‌‌کنندگان نقدینگی قبلی ارز دیجیتال CRV تا یک سال30% میان سهامداران (تیم و سرمایه‌گذاران) با 2 تا 4 سال سابقه همکاری3% میان کارمندان با 2 سال سابقه همکاری 5% برای جامعه سهامداران مقدار عرضه در گردش در زمان راه ‌اندازی صفر و نرخ انتشار اولیه توکن حدود 2 میلیون CRV در روز خواهد بود. این توکن را نیز می‌توان مانند همه توکن‌های ERC-20 در کیف‌پول‌هایی که از این استاندارد پشتیبانی می‌کنند ذخیره کرد؛ بنابراین می‌توانید آن را بدون نگرانی ذخیره کنید. کرو فایننس چگونه کار می‌کند؟ در استخرهای نقدینگی قیمت رمزارزها به جای اوردربوک (order book) بر اساس الگوریتم بازارساز خودکار (AMM) محاسبه می‌شود. AMM کرو فایننس برای استخرهای نقدینگی مانند یونی‌ سواپ [5] از الگوریتم حاصل ضرب ثابت (x*y=cte) استفاده می‌کند. از این رو با وجود AMM، لغزش قیمت در زمان مبادله بدون واسطه توکن‌ها به حداقل می‌رسد. به طور خلاصه، تامین‌کنندگان نقدینگی مانند یونی‌سواپ توکن‌های خود را در استخرهای نقدینگی کرو فایننس واریز کرده و تریدرها سواپ توکن‌ها را برای تعیین قیمت توکن‌ها انجام می‌دهند. نکته اصلی، استفاده از قرارداد هوشمند است تا AMM بتواند مجددا قیمت توکن را در طیفی ثابت بالانس کند. علاوه بر آن، کرو فایننس با همکاری Compound یک استخر وام‌دهی ایجاد کرده است که وام‌‌دهندگان می‌توانند ارز دیجیتال خود را در آن واریز کرده و از وام و کارمزد معاملات سود کسب کنند. با این حال هر چه سود بالاتر باشد، ریسک وام ‌دهندگان نیز بیشتر است. با وجود قابلیت‌های Base و Metapool، روند کاری کرو فایننس برای استخرهای نقدینگی روندی حیرت‌انگیز است؛ به همین دلیل کاربران می‌توانند تجربه‌ای بی‌نقص در سواپ یا مبادله توکن‌ها داشته باشند. این یعنی طبق شرایط استخرهای نقدینگی، توکن‌های واریزی به طور خودکار بهینه‌سازی می‌شوند. بزای آشنایی کامل با بازارساز خودکار و نحوه کار آن، این مطلب [6] را مطالعه نمایید. ویژگی‌های کرو فایننس در ادامه به شرح ویژگی‌هایی می‌پردازیم که کرو فایننس را در نوع خود خاص می‌کند:  سود بسیار زیاد: اولین چیزی که کرو فایننس را به یکی از بهترین‌ها در بازار غیرمتمرکز بدل می‌کند، نرخ سود سپرده است. این صرافی روی واریزهای رمزارز شما تا 300 درصد سود می‌دهد که مشابه آن در بازار بسیار کمیاب است. امنیت عالی: این پلتفرم بسیار امن بوده و رمزگذاری کرو فایننس از بسیاری از دیگر صرافی‌های دیفای بهتر است. از این رو جای سرمایه شما امن است و از حسابتان به خوبی مراقبت می‌شود. ضررهای ناپایدار ناچیز: کرو فایننس ارزهای دیجیتال شما را با استیبل‌کوین‌ها مبادله می‌کند. بنابراین فرآیند مستقیم بوده و مبادله دومی در کار نیست. این امر سبب صرفه‌جویی در زمان و کاهش احتمال از دست رفتن ارزش می‌شود.استخرها: کرو فایننس دارای استخرهای دارایی متعدد است. در اینجا منظور از دارایی، رمزارز است. هر استخر دارای دارایی‌های متفاوت است و شما می‌توانید برای تامین نقدینگی از هر کدام از آن‌ها که می‌خواهید استفاده کنید. تامین‌کنندگان نقدینگی از همان استخر سود خود را دریافت می‌کنند. ادغام‌: ریسک شما در صرافی غیرمتمرکزی مانند کرو فایننس کم است، زیرا رمزارزها‌ی متفاوتی برای ترید در آن موجود هستند. می‌توانید سرمایه‌گذاری متنوع انجام داده و ریسک را کاهش دهید. الگوریتم: الگوریتم کرو فایننس با صرافی‌ یونی ‌سواپ متفاوت است. تمرکز این صرافی روی ریزش حداقل است، این درحالیست که دیگر دکس‌ها به دنبال حداکثر نقدینگی هستند. این ویژگی به تریدرهای بزرگ کمک می‌کند با استفاده از کرو بیشتر پس‌انداز کنند. نحوه کار با صرافی کرو فایننس در این بخش به صورت گام به گام نحوه کار با پلتفرم کرو فایننس را آموزش می‌دهیم: اتصال کیف پول به صرافی ابتدا با استفاده از مرورگر کامپیوتر خود به آدرس Curve.fi [7] رفته و با کلیک روی گزینه "Connect Wallet" کیف‌پول خود را انتخاب کنید. شما می‌توانید این کار را با استفاده از کیف پول موبایلی تراست والت یا متامسک نیز انجام بدهید.  ما در اینجا از افزونه کیف پول متامسک استفاده می‌کنیم. برای اتصال کیف پول خود به صرافی ابتدا رمز عبور خود را وارد کرده و سپس روی "Connect" کلیک کنید. ترید در صرافی کرو فایننس جفت ارزی را که قصد مبادله دارید، انتخاب کنید. در نظر داشته باشید کرو فایننس تنها از استیبل‌کوین‌های مبتنی بر شبکه اتریوم پشتیبانی می‌کند. در ادامه با کلیک روی گزینه “Advanced Options” می‌توانید هزینه کارمزد (gas) و میزان لغزش (slippage) را مشخص کنید. بعد از بررسی اطلاعات، برای نهایی کردن عملیات مبادله روی گزینه “Sell” کلیک کرده و سپس در پنجره باز شده روی گزینه “Confirm” بزنید. اضافه کردن نقدینگی این پلتفرم به تامین‌کنندگان نقدینگی این امکان را می‌دهد تا توکن‌های رمزارزی خود را در چند استخر نقدینگی (LP) واریز کنند. استخرهای Curve گاهی اوقات بیشتر از 2 توکن هستند. کاربران با اضافه کردن دارایی به استخرهای نقدینگی، به میزان سهمشان توکن‌های veCRV را دریافت خواهند کرد. همچنین می‌توانند در هر زمان با لغو نقدینگی ارائه شده، دارایی‌های خود را دریافت کنند. برای اضافه کردن نقدینگی، ابتدا وارد لینک [8] شوید. سپس روی گزینه "Deposit" کلیک کرده و مقدار دارایی مورد نظرتان را جهت تامین نقدینگی وارد کنید. در مرحله بعد شما لازم است تا اطلاعات خواسته شده را وارد کنید: مقدار توکن‌هایی که قصد واریز داریدمقدار کارمزد گسمیزان حداکثر لغزش (اختیاری) پس از چک کردن اطلاعات خود، روی "Deposit" کلیک کنید. لازم بذکر است برای چک کردن میزان نقدینگی فراهم شده توسط شما، می‌توانید به این آدرس [9] مراجعه کنید. کارمزدهای کرو فایننس کارمزدهای معامله مبادله استیبل‌کوین‌ها در کرو فایننس شامل پرداخت مقداری کارمزد تراکنش و بالانس مجدد قیمت (معمولا 0.04 درصد) می‌شود، گرچه نرخ‌های این صرافی کاملا معقول هستند. قبل از آنکه تراکنش یا مبادله‌ای انجام دهید، مجموع مقدار دریافتی و کارمزد برایتان نمایش داده می‌شود. در نتیجه کرو فایننس کارمزدی برای خود دریافت نمی‌کند. کارمزد برداشت کارمزد واریز و برداشت توکن‌ها به نسبت یکسان از استخر صفر است. با این‌حال اگر فقط 1 کوین واریز یا برداشت کنید باید 50 درصد کارمزد معامله را بپردازید. مزایا و معایب مزایا استخرهای متعددتراکنش مستقیمامنیت بالای شبکه سود بالا روی واریزی‌هاالگوریتم‌های پیشرفتهریزش حداقلی معایب بی‌ثبات بودن استخرهابالاتر بودن کارمزدهای ورود و معامله نتیجه‌گیری کرو فایننس یکی از محبوب‌ترین AMMهایی‌ است که روی اتریوم اجرا می‌شود. این AMM حجم بالای معاملات استیبل‌کوین‌ها را با لغزش قیمت پایین و به روش غیرحضانتی تسهیل می‌کند. یکی دیگر از ویژگی‌هایی که کرو فایننس را به مرکز توجهات دنیای دیفای می‌آورد، نحوه وابستگی زیاد دیگر پروتکل‌های بلاکچین روی آن است. سازگاری میان برنامه‌های غیرمتمرکز مختلف ریسک‌های خود را دارد اما یکی از بزرگ‌ترین مزایای دیفای نیز محسوب می‌شود. منبع: coinpedia [10], bitcoinmarketjournal [11], coin98insights [12] [1] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%ae%d8%b1-%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d9%86%da%af%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%84%db%8c%da%a9%d9%88%db%8c%db%8c%d8%af%db%8c%d8%aa%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%88-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d9%81%d8%a7%d9%86%d8%aa%d9%88%d9%85/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%be%d8%a7%d9%84%db%8c-%da%af%d8%a7%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d8%b1-%db%8c%d8%a7-amm-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://curve.fi/ [8] https://curve.fi/poolshttps://curve.fi/pools [9] https://curve.fi/iearn/deposit [10] https://coinpedia.org/decentralized-exchange/curve-finance-exchange-review/#h-curve-finance-features [11] https://www.bitcoinmarketjournal.com/what-is-curve-finance/ [12] https://coin98insights.com/what-is-curve-finance-crv#How_does_Curve_Finance_work?

بیشتر رمزارزها به لحاظ فنی روی یک شبکه غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین قرار دارند و در عین حال توسط شبکه‌های مختلفی از کامپیوترها اجرا می‌شوند. جالب است بدانید اینترنتی که ما امروز از آن استفاده می‌کنیم، تنها توسط چند غول تکنولوژی کنترل می‌شود. این غول‌ها شامل آمازون (Amazon)، گوگل (Google)، فیسبوک (Facebook) و ... می‌شوند. اگر کنترل کل اینترنت تنها در دست چند شرکت باشد، همین شرکت‌ها نیز می‌توانند درباره سرنوشت بازار رمزارزها تصمیم‌گیری کنند. اگر این غول‌های تکنولوژی استفاده از سرویس‌‌هایشان را برای شرکت‌های کریپتویی ممنوع کنند، تمام رمزارزهایی که می‌شناسیم بلافاصله از میان برداشته می‌شوند. این همان نقطه‌ایست که شبکه اینترنت کامپیوتر یا ICP وارد میدان می‌شود. در این مقاله هر آنچه نیاز است درباره پروتکل پیشرفته اینترنت کامپیوتر بدانید را به تفصیل توضیح می‌دهیم. اینترنت کامپیوتر (ICP) چیست؟ اینترنت کامپیوتر یک پلتفرم محاسباتی متن‌باز مبتنی بر وب 3.0 است که توسط بنیاد DFINITY ساخته شده تا برخی از چالش‌های بزرگ اینترنت امروز از جمله ضعف امنیتی سیستم‌ها، انحصاری شدن خدمات اینترنت و سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران را برطرف نماید. هدف اینترنت کامپیوتر ساخت یک سیستم محاسباتی جهانی مبتنی بر بلاکچین است که با سرعت وب و ظرفیت نامحدود اجرا می‌شود. این شبکه به هولدرهای اجازه می‌دهد از طریق پروتکل اینترنت، سیستم‌ها را به طور مستقل اجرا کنند. این پروتکل کاربران را قادر می‌سازد خدمات مبتنی بر وب را که شامل راه‌اندازی نرم‌افزار جدید، توسعه برنامه‌های جدید و یا انتشار محتواهای مختلف است، راه‌اندازی و اجرا کنند. این موضوع یکی از قابلیت‌های بسیار چشمگیر ICP به‌شمار می‌آید، چرا که ماموریت این پروژه احیای اینترنت و نحوه کار آن بوده و در صدد است تا اطمینان یابد شبکه‌ها، نودها و اطلاعات به خوبی توزیع شده‌اند. شبکه اینترنت کامپیوتر همچنین می‌خواهد تا از طریق سیستم شبکه عصبی (Network Nervous System) یا NNS تمرکززدایی را تضمین کند. NNS مکانیزمی است که همه کنش‌های شبکه را پیش‌بینی می‌کند، به عنوان مثال درباره اینکه کدام نودها برای سیستم مناسبند، تصمیم‌گیری می‌نماید. اینترنت کامپیوتر بر بستر یک پلتفرم بسیار غیرمتمرکز توسعه داده شده است که در آن نرم‌افزار به صورت مستقل توسعه داده شده، داده‌ها در سطح جهانی توزیع شده و کامپیوترهای بسیاری از طریق DNS ادغام شده‌اند. هیچ‌کدام از این‌ها تحت کنترل هیچ شرکتی نیست. شکه اینترنت کامپیوتر برای آنکه از کنترل اینترنت جلوگیری کند، نرم‌افزار کاملا مستقل می‌سازد که ساخت خدمات وب نظیر شبکه اجتماعی، برنامه‌ها یا وبسایت‌های کسب‌وکار را تسهیل کرده و تضمین می‌کند که خطری اطلاعاتشان را تهدید نمی‌کند. به همین دلیل است که گفته می‌شود شبکه اینترنت کامپیوتر برای شرکت‌های بزرگ یک چالش است. این شبکه برای توسعه‌دهندگان و کارآفرینان فرصت فراهم می‌سازد. معرفی ارز دیجیتال ICP شبکه اینترنت کامپیوتر ارز دیجیتال اختصاصی خود را دارد که سه نقش اساسی ایفا می‌کند. اولا می‌توان آن را در نورون‌ها قفل کرد. نورون (neuron) یک قرارداد هوشمند است که امتیاز حاکمیتی داده و بسته به میزان مشارکت در شبکه پاداش دریافت می‌کند. ثانیا ارز دیجیتال ICP به عنوان یک ذخیره ارزش عمل می‌کند که محاسبات را در قالب سیکل‌هایی به حرکت درمی‌آورد. این سیکل‌ها با سوزاندن یا ایجاد ارز دیجیتال ICP، در فرایندهای کنترلی ثابت جایگزین کارمزدهای گس شده تا مطمئن شوند هزینه انجام تراکنش‌ها ثابت است. در نهایت، از ICP به عنوان پاداش به کسانی که در روند حاکمیتی و سازوکارهای نود میزبان مشارکت می‌کنند، استفاده می‌شود. طبق داده‌های Coingecko [1] در زمان انتشار این مطلب حدود 191 میلیون کوین در گردش بوده و کل عرضه ارز دیجیتال ICP بیش از 469 میلیون است. خریداران معمولی ارز دیجیتال ICP دو دسته هستند. دسته اول هولدرهایی هستند که می‌خواهند در حاکمیت شبکه مشارکت داشته و پاداش‌های رای‌دهی کسب کنند. دسته دوم شامل توسعه‌دهندگانی می‌شود که به دنبال تبدیل ارز دیجیتال ICP به سیکل‌ها هستند تا هزینه محاسبات را بپردازند. تاریخچه اینترنت کامپیوتر پروژه ICP در ماه اکتبر سال 2016 کلید خورد؛ زمانی که یک سازمان غیرانتفاعی به نام بنیاد DFINITY در سوییس تصمیم گرفت تا گام بعدی را در متحول کردن تکنولوژی بلاکچین بردارد. بنیان‌گذار اصلی این بنیاد و شبکه اینترنت کامپیوتر، دومینیک ویلیامز (Dominic Williams) است؛ یک توسعه‌دهنده بلاکچین باتجربه که قبلا هم روی بیت‌کوین [2] و هم اتریوم [3] کار کرده است. بنیاد DFINITY موفق شد برای توسعه شبکه کامپیوتر مقدار قابل‌توجهی سرمایه جذب کند. در این فرایند سرمایه‌گذارانی نظیرMulticoin Capital، ZeroEx ،Aspect Ventures، Andreessen Horowitz و بسیاری دیگر در مجموع 121 میلیون دلار به پروژه اهدا کردند. این پشتوانه محکم یکی از پاسخ‌های اصلی به این سوال است که «چرا ارز دیجیتال ICP یک سرمایه‌گذاری خوب برای افرادی است که به دنبال پروژه‌هایی با دید بلندمدت هستند؟». ارز دیجیتال ICP پس از سال‌ها توسعه برای عموم افراد قابل دسترسی شد. اینترنت کامپیوتر در تعداد زیادی از صرافی‌های رمزارز ازجمله کوین‌بیس (Coinbase)، بایننس (Binance)، هیوبی (Huobi)، کوکوین (KuCoin) و OKEx لیست شده است. قیمت ارز دیجیتال ICP بلافاصله پس از آنکه پروژه به صورت عمومی درآمد، به بیش از 737 دلار رسید. حتی با این که قیمت ICP بعد از این صعود خیلی زود اصلاح شد، یسیاری از تحلیل‌گران بلاکچین معتقدند که این ارز سرمایه‌گذاری خوبی بوده و قطعا پتانسیل آن را دارد که در آینده نزدیک به جایگاه 10 پروژه بلاکچین باارزش دنیا بازگردد. اینترنت کامپیوتر چگونه کار می‌کند؟ Dfinity از یک الگوریتم اثبات سهام متفاوت به نام رله آستانه (Threshold Relay) استفاده می‌کند. در این نسخه نودها یک عدد تصادفی تولید می‌کنند که بیکن تصادفی (Random beacon) نام دارد. از بیکن تصادفی برای انتخاب گروه بعدی نودها و هدایت پروتکل‌های پلتفرم استفاده می‌شود. این مکانیزم یکی از بخش‌های کلیدی مجموعه Dfinity است. اما فوت کوزه‌گری شبکه اینترنت کامپیوتر در تکنولوژی Chain Key است که اجرای قرارداد هوشمند را به دو دسته تقسیم می‌کند: درخواست‌های بروزرسانی (Update calls) و درخواست‌های جستجو (query calls). این رویکرد «تقسیم و حل»، بازده کلی و سرعت شبکه کریپتو ICP را بالا می‌برد. در همین حال، NNS اینترنت کامپیوتر همه چیز را مدیریت می‌کند؛ از اقتصاد و بروزرسانی‌ها گرفته تا راه‌اندازی مراکز داده مستقل و ماشین‌های اختصاصی نود. ICP برای ذخیره ارزان داده روی بلاکچین از فرایندی مبتنی بر شاردینگ استفاده می‌کند. طبق طرح بنیاد Dfinity شبکه اینترنت کامپیوتر از طریق بازنگاری استک IT، فرایند ساخت و حفظ سیستم‌ها را ساده‌سازی می‌کند. هدف Dfinity آن است که امکان ساخت و اجرای یک کسب‌ و کار اینترنتی را بدون وابستگی به سازمانی دیگر مانند eBay یا Facebook فراهم کند. مقایسه اینترنت کامپیوتر با رقبای وب 3.0 شبکه اینترنت کامپیوتر علاوه بر کاربردهای پیشرفته، امنیت، حاکمیت و موارد زیست‌محیطی تقریبا در همه معیارها از بلاکچین‌های بزرگ دیگر پیشی می‌گیرد. به عنوان مثال هزینه ذخیره 1 گیگابایت داده درون‌زنجیره‌ای برای اتریوم و سولانا [4] به ترتیب 240 میلیون دلار و 840 هزار دلار است. ذخیره‌سازی همین مقدار داده در اینترنت کامپیوتر تنها 5 دلار هزینه دارد. علاوه بر این، کارمزد تراکنش‌ها در شبکه اینترنت کامپیوتر حدود 0.0001ICP بوده که برابر با کمتر از یک سنت دلار آمریکا است. این مبلغ اساسا از هر بلاکچین دیگری، به جز سولانا، ارزان‌تر است. گرچه شبکه اینترنت کامپیوتر برخلاف سولانا می‌تواند کارمزد تراکنش‌ها را در طول زمان تغییر دهد تا با افزایش یا کاهش قیمت ارز دیجیتال ICP هماهنگ باشد. گذشته از این‌ها هیچ بلاکچین دیگری نمی‌تواند در سرعت پردازش تراکنش‌ها با اینترنت کامپیوتر رقابت کند. این شبکه هیچ محدودیتی برای تعداد تراکنش‌ها در هر ثانیه (TPS) نداشته و برای نهایی کردنشان تنها 2 ثانیه زمان نیاز دارد. بنابراین اینترنت کامپیوتر از نظر سرعت وب تضمین می‌کند که پس از تکمیل شدن تراکنش‌های رمزارزی نمی‌توان آن‌ها را تغییر داد، بازگرداند و یا کنسل کرد. نکته آخر اینکه این شبکه برای تشویق کاربران به مشارکت در حاکمیت از طریق NNS پاداش‌های استیک فوق‌العاده‌ای می‌دهد! برای آشنایی بیشتر با وب 3 و سایر پروژه‌های آن، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب [5] را مطالعه کنید. نقشه راه اینترنت کامپیوتر تیم اینترنت کامپیوتر پس از راه‌اندازی ارز دیجیتال ICP دامنه توسعه خود را به سرعت گسترش داده است. این تیم که قصد ندارد دست از تلاش بردارد، نقشه راهی تنظیم کرده که در آن تا 20 سال بعد از زمان راه‌اندازی پروتکل برنامه‌ریزی شده است. 5 سال آینده: مدارس درباره شبکه اینترنت کامپیوتر و Motoko (زبان برنامه‌نویسی آن) به دانش‌آموزان درس خواهند داد. برخی خدمات اینترنت آزاد به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته‌اند و آگاهی گسترده‌ای نسبت به چیستی ICP حاصل شده است.10 سال آینده: شبکه اینترنت کامپیوتر در مسیری خواهد بود که از اکوسیستم اینترنت اختصاصی بسته تکنولوژی‌های بزرگ سبقت گیرد؛ سرمایه‌ها همچنان از شرکت‌های اینترنتی بزرگ به ICP هدایت شده و دیفای به اندازه تکنولوژی مالی مهم خواهد بود.20 سال آینده: ICP از اینترنت بسته امروز بزرگ‌تر خواهد بود. اکثر زیرساخت‌های حیاتی جامعه بر بستر شبکه اینترنت کامپیوتر بوده و افراد حقیقی در سراسر دنیا از امنیت بسیار پیشرفته و آزادی‌های شخصی آن بهره می‌برند. نقد DFINITY و شبکه ICP گرچه DFINITY تکنولوژی اینترنت کامپیوتر را تلاشی برای دموکراتیک کردن توسعه بلاکچین، از میان برداشتن واسطه‌های اینترنت، انحصارزدایی اکوسیستم‌های خدمات ابری و امکان‌پذیر ساختن حاکمیت غیرمتمرکز می‌انگارد، برخی منتقدان استدلال می‌کنند که اکوسیستم ICP آنقدر که باید غیرمتمرکز نیست و میزان کنترل بنیاد DFINITY بر آن متناسب نیست. به عنوان مثال برخی افراد بدبین با این موضوع که هولدرهای ارز دیجیتال ICP برای مشارکت در حاکمیت بایستی ارز دیجیتال ICP خود را در پروتکل قفل کنند، مشکل دارند. هولدرهای ICP می‌توانند کوین‌های خود را بین 6 ماه تا 8 سال قفل کنند و کسانی که ارزهای خود را مدت بیشتری قفل کنند، از قدرت بیشتری نیز بهره‌مند خواهند بود. بنیاد DFINITY بخش زیادی از این کوین‌ها (تا 40 درصد) را هولد می‌کند. منتقدان همچنین استدلال می‌کنند که سیستم حاکمیتی ICP (NNS) می‌تواند مانند یک نقطه ضعف مرکزی عمل کند، زیرا ممکن است برای مثال از کار بیافتد، با رد درخواست‌های میزبان مرکز داده فعالیت مخرب داشته باشد و یا به بسته شدن برنامه‌‌های ناخواسته‌ای که روی پلتفرم ایجاد شده‌اند رای دهد. علیرغم تمام این نگرانی‌ها، پروژه اینترنت کامپیوتر DFINITY همچنان یکی از بازیگران محبوب و فعال در اکوسیستم کلی اینترنت بلاکچین و خدمات زیرساخت ابری است. آیا اینترنت کامپیوتر گزینه خوبی برای سرمایه‌‌گذاری است؟ ارز دیجیتال ICP عمدتا به دلیل بنیان‌های فناورانه‌اش می‌تواند سرمایه‌گذاری خوبی باشد. اینترنت کامپیوتر یک شبکه بلاکچینی کاملا عملیاتی با عملکرد بسیار بالاست که به عنوان یک اکوسیستم کامل برای رقابت با رهبران این صنعت، مانند بیت‌کوین و اتریوم، طراحی شده است. اینترنت کامپیوتر را از لحاظ عملکرد می‌توان بلاکچینی تعریف کرد که قادر است با سرعت معمول وب مدرن امروز عمل کند. تصور کنید چه اتفاقی خواهد افتاد اگر سرعت تراکنش‌های بلاکچین به اندازه لود شدن یک وبسایت در مرورگر بود! این دقیقا همان کاریست که ICP انجام می‌دهد. یکی از دلایل دیگر برای تایید ICP به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری خوب این مسئله است که به عنوان یک شبکه کاملا کاربردی شامل راهکارهای متفاوت بسیار عرضه شد. درحالیکه سال‌ها طول کشید شبکه‌هایی مانند اتریوم، برنامه‌های مختلفی را گسترش داده و در خود جای دهند، اکوسیستم ICP از همان لحظه میزبان راه‌اندازی تعداد زیادی dApp بود. از جمله آن‌ها می‌توان به صرافی‌های غیرمتمرکز Enso Finance و Tacen، پلتفرم دیفای SailFish، پلتفرم‌های شبکه اجتماعی Distrikt و CanCan و ... اشاره کرد. علی‌رغم تمام انتقادهایی که به شبکه اینترنت کامپیوتر می‌شود، تعداد زیادی از تحلیل‌گران بلاکچین و متخصصان بر این باورند که قیمت ICP در آینده افزایش خواهد یافت و احتمال دارد در سال 2022 سقف قبلی خود را رد کند. نتیجه‌گیری شبکه اینترنت کامپیوتر، ارز دیجیتال ICP و NNS با ارائه خدمات حیاتی و مورد تقاضا خود را در دنیای کریپتو ثابت کرده‌اند. با آنکه اینترنت کامپیوتر هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، آینده‌ای خوب را نوید می‌دهد. هدف ICP این است که جایگزین اینترنت شده و سلطه شرکت‌های بزرگ فناوری مانند آمازون و فیسبوک را در هم شکند. اینترنت کامپیوتر بدون ICP و NNS امکان‌پذیر نخواهد بود. این دو سرویس بهترین نسخه تکنولوژی بلاکچین را برای اینترنت به ارمغان می‌آورند. آن‌ها میزبانی بک‌اند نرم‌افزارها را روی پلتفرم محاسبه جهانی امکان‌پذیر کرده و وعده داده‌اند تا چهره رمزارزها را برای همیشه تغییر دهند. منبع: coinspeaker [6] , gemini [7] , cryptotelegram [8] [1] https://www.coingecko.com/en/coins/internet-computer?__cf_chl_jschl_tk__=OlE1ro3Tbo9pYk.tDqqKoEohwGUNofuczax4uL7uJpE-1641124409-0-gaNycGzNChE [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a8%db%8c%d8%aa-%da%a9%d9%88%db%8c%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%b3%d9%88%d9%84%d8%a7%d9%86%d8%a7-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d9%88%d8%a8-3-%d9%88-%d9%be%d8%b1%d9%88%da%98%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a2%d9%86/ [6] https://www.coinspeaker.com/guides/what-is-internet-computer-protocol-icp/ [7] https://www.gemini.com/cryptopedia/the-internet-computer-icp-crypto-dfinity-icp-coin#section-criticism-of-dfinity-and-the-icp-crypto-network [8] https://cryptotelegram.com/is-the-internet-computer-icp-a-good-investment/

بلاکچین‌هایی که می‌توانند قراردادهای هوشمند را اجرا کنند، پدیده جدیدی نیستند. این بلاکچین‌ها از سال 2015 همزمان با راه‌اندازی شبکه اصلی اتریوم [1] وجود داشته و اکنون بیش از ده‌ها پلتفرم مشابه آن در حال فعالیت‌اند. اما علی‌رغم افزایش تقاضا و رشد روزافزون برنامه‌های غیرمتمرکز، چند مورد حساس و مهم وجود دارند که همچنان فراگیری آن‌ها را محدود می‌کند. نیر پروتکل عضوی تازه‌وارد است که از طریق پلتفرم بلاکچین شاردشده‌ی خود که تحت کنترل جامعه سهامداران بوده و تعامل‌پذیری و مقیاس‌پذیری از ویژگی‌های اصلی آن هستند، به دنبال رفع این محدودیت‌هاست. در این مقاله هر آنچه نیاز است درباره این بلاکچین آینده‌دار بدانید را به تفصیل شرح خواهیم داد. نیر پروتکل چیست؟ NEAR یک شبکه غیرمتمرکز بر بستر بلاکچین نیر پروتکل است. سیستم بلاکچین نیر از یک مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) [2] به نام اثبات سهام دارای سقف (TPOS) استفاده می‌کند و برای میزبانی از دیگر برنامه‌های غیرمتمرکز طراحی شده است. این پلتفرم که قصد دارد از اتریوم سبقت بگیرد (مخصوصا در امر مقیاس‌پذیری)، با توسعه‌دهندگی و کاربرپسندی‌اش نیز شناخته می‌شود. پروتکل NEAR علاوه بر اتریوم در تلاش است تا با دیگر سیستم‌های بلاکچین مشهور نظیر ایاس (EOS) و پولکادات (Polkadot) [3] که دارای قابلیت قرارداد هوشمند هستند، نیز رقابت کند. هر دوی این بلاکچین‌ها از مکانیزم اجماع PoS استفاده می‌کنند. نکته دیگر آنکه نیر پروتکل دارایی قابلیت‌هایی مانند نام کاربری قابل خواندن است که جایگزین آدرس‌های رمزنگاری شده کیف‌پول‌ها گردیده است. این پروتکل همچنین به کاربران اجازه می‌دهد بدون نیاز به کیف‌پول با dAppها و قراردادهای هوشمند ارتباط برقرار کنند. نیر که مبتنی بر زیرساختی مشابه بیت‌کوین [4] است، ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند اجماع جامعه سهامداران، شاردینگ پایگاه داده و مقیاس‌پذیری را با یکدیگر ترکیب می‌کند تا «در دسترس‌ترین شبکه جهان برای توسعه‌دهندگان و کاربران» را محقق سازد. نیر پروتکل مانند دیگر سیستم‌های ذخیره داده متمرکز همچون سرویس وب آمازون (AWS)، که به عنوان لایه پایه ساخت برنامه‌ها عمل می‌نماید، کار می‌کند اما به جای یک نهاد واحد، توسط شبکه‌ای از کامپیوترها فعالیت می‌کند. از جمله پروژه‌هایی که روی پروتکل NEAR ساخته شده‌اند، می‌توان به Mintbase (پلتفرم انتشار توکن غیرمثلی (NFT) [5]) و Flux (پروتکلی که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد بر اساس دارایی‌ها، کالاها، رویدادهای دنیای واقعی و ... بازار بسازند) اشاره کرد. ارز دیجیتال NEAR توکن چندکاره NEAR اقتصاد توکنی اکوسیستم بلاکچین نیر را تسهیل می‌کند. از ارز دیجیتال NEAR همچنین برای پرداخت‌های ارزی، کارمزدهای شبکه، حقوق حاکمیتی و پاداش‌های استیک نیز استفاده می‌شود. علت این امر این است که ارز دیجیتال NEAR در تمام سرویس‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز نیر استفاده می‌شود. علاوه بر این، نیر پروتکل از یک مدل توکنی به نام «پاداش بلوک به همراه سوزاندن» استفاده می‌کند که هرچه کاربرد پلتفرم افزایش یابد، عرضه توکن را کم می‌کند. ارز دیجیتال NEAR دو کاربرد اساسی دارد. یک: کاربران برنامه نیر هنگام تعامل با برنامه‌های غیرمتمرکزی که روی بلاکچین نیر ساخته شده‌اند، برای کارمزد تراکنش‌ها به NEAR احتیاج دارند. این کار با استفاده از کیف‌پول نیر پروتکل امکان‌پذیر شده است. دو: نودهایی که امنیت بلاکچین نیر را تامین می‌کنند، ارز دیجیتال NEAR را به عنوان پاداش‌ تورمی دریافت می‌کنند که حاصل کارمزد تراکنش‌ها هستند. همه افراد صرف نظر از مقدار توکنی که دارند، می‌توانند در تامین امنیت پروتکل NEAR مشارکت ورزند. این ویژگی در مقایسه با بسیاری از مکانیزم‌های اثبات سهام موانع ورود کاربران را کاهش می‌دهد. بعلاوه، تامین امنیت شبکه را نیز آسان‌تر می‌کند. اقتصاد توکنی NEAR  در ابتدا 1 میلیارد توکن NEAR منتشر شد. مدل اقتصاد توکنی سالانه، اجازه انتشار حداکثر 5 درصد توکن جدید را می‌دهد. تعداد دقیق توکن‌های منتشر شده بر اساس مقدار کلی پادا‌ش‌ها برای راه‌اندازی یک نود اعتبارسنجی‌ است. اعتبارسنج‌ها صلاحیت آن را دارند که 4.5 درصد توکن‌های صادرشده را دریافت کنند. 0.5 درصد باقیمانده نیز برای توسعه‌های آینده نیر پروتکل به خزانه تخصیص داده می‌شود. اعتبارسنج‌ها نمی‌توانند سهمی از کارمزد تراکنش‌ها ببرند. در عوض 30 درصد کارمزدها به توسعه‌دهنده قرارداد هوشمند مورداستفاده در تراکنش پاداش داده شده و 70 درصد کارمزدهای تراکنش سوزانده می‌شود. تاریخچه نیر پروتکل NEAR پیش از آنکه به یک پلتفرم توسعه بلاکچین بدل شود، یک پروژه یادگیری ماشینی (Machine Learning) بود. Illia Polosukhin و Alexander Skidanov در اوایل سال 2017 برای تحقیق درباره برنامه‌سازی (Program synthesis)، پروژه NEAR.ai (در زمینه اتوماسیون برنامه‌ها از منظر خصوصیات بشر) را آغاز کردند. پروژه نیر که نام از رمان علمی-تخیلی “Singularity Is NEAR” اقتباس شده بود، برگرفته از کار Illia به عنوان شریک اصلی TensorFlow در گوگل و Alexander به عنوان مهندس ارشد در MemSQL بود. جست و جو درباره برنامه‌سازی در اواخر سال 2017 و اوایل 2018 این تیم را به سوی تحقیق درباره پلتفرم‌های قرارداد هوشمند قابل برنامه‌ریزی و پرداخت کریپتو هدایت کرد. آن‌ها حین جست و جو در حوزه راهکارها و امتحان پروتکل‌های بلاکچین مختلف دریافتند که فناوری فعلی پاسخگوی نیاز آنها نیست و شروع به طراحی بلاکچینی کردند که بتواند این نیازها را رفع کند. Illia و Alex در ماه آگوست 2018 تیمی از مهندسان تشکیل داده و شروع به ساخت پروتکل نیر کردند. هدف این بنیاد این بود که مسیری ساده برای توسعه‎دهندگان برنامه‌های غیرمتمرکز فراهم کند تا قادر به مقیاس‌پذیری تعداد بالا باشد. پلتفرم NEAR برای دست یافتن به این هدف، یک مکانیزم اثبات سهام برای پشتیبانی از تایید تراکشن‌ها و تولید بلوک را به کار گرفت. این شبکه در ماه آوریل سال 2020 راه‌اندازی شد، در ماه سپتامبر همان سال تحت کنترل جامعه سهامداران قرار گرفت و ماه اکتبر رای موافق را برای امکان‌پذیر ساختن انتقال توکن دریافت کرد. اجزاء و ویژگی‌های نیر پروتکل پروتکل NEAR ویژگی‌های مختلفی دارد که برای پاسخ به نیاز انواع کاربرانش طراحی شده است: توسعه‌دهندگان، کاربران و اعتبارسنج‌ها. اصول طراحی این پلتفرم در همه موارد بر پایه‌های قابلیت کاربرد، مقیاس‌پذیری، سادگی و عدم تمرکز باثبات استوار است. ویژگی‌های نیر پروتکل ویژگی‌های توسعه‌دهنده توسعه‌دهندگان می‌توانند به جای کاربران خود هزینه تراکنش را از پیش بپردازند؛ این کار به طور چشمگیری نیاز به آگاهی از اطلاعات فنی برای تعامل با برنامه‌ها را کاهش داده و آن‌ها را برای کاربران بسیار جذاب‌تر می‌کند. نیر همچنین مجموعه‌ای از ابزار را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌آورد که آنان را قادر ساخته با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی موجود، برنامه‌ها و قراردادهای هوشمند را با یکدیگر ترکیب کنند. از این رو پلتفرم نیر پتانسیل آن را دارد که برای طیف گسترده‌ای از برنامه‌نویسان که نمی‌خواهند Solidity یا دیگر زبان‌های مختص بلاکچین را یاد بگیرند، جذاب باشد. و در نهایت، توسعه‌دهندگانی که قرارداد هوشمند به کار رفته در برنامه‌های متعدد را نوشته‌اند، می‌توانند هر زمان که از آن قرارداد استفاده می‌شود، درصدی از کارمزد تراکنش را دریافت کنند. این مکانیزم توسعه‌دهندگان را تشویق می‌کند تا در زیرساخت کلی مشارکت ورزند. ویژگی‌های کاربران نیر پروتکل از یک UX پیشرفته استفاده می‌کند. این رابط کاربری به جهت آن طراحی شده تا اطمینان حاصل کند همه تازه‌واردها می‌توانند بدون تعامل با کیف‌پول‌ها یا توکن‌ها از این پلتفرم استفاده کنند. هرچه کاربر با مفاهیم بلاکچین پایه بیشتر آشنا شود، UX نیز به طور پیاپی پیچیده‌تر می‌شود. تنظیم حساب کلی، تجربه‌ای ساده طی چند مرحله را برای کاربر فراهم می‌کند. ویژگی‌های اعتبارسنج همانطور که بالاتر گفته شده، اجماع پروتکل NEAR «اثبات سهام دارای سقف» (TPOS) نام دارد که یکی از انواع اثبات سهام نمایندگی شده به‌شمار می‌آید. نمایندگان می‌توانند توکن‌های خود را به توسط اعتبارسنج مشخص در یک استخر که توسط قراردادها کنترل می‌شود، استیک کنند. بدین ترتیب اعتبارسنج‌ها می‌توانند خدمات خود را متنوع سازند. این ویژگی نیر را برای اعتبارسنج‌ها به گزینه‌ای جذاب بدل می‌کند. اجزای نیر پروتکل پلتفرم نیز لایه زیرساختی‌ است که از نظر مفهومی مشابه بسیاری از پلتفرم‌های توسعه دیگر مانند اتریوم است. توسعه‌دهندگان، برنامه‌های غیرمتمرکز را اجرا کرده و فعالیت‌های عملیاتی پلتفرم نظیر ایجاد حساب یا انجام تراکنش توسط نودهای شبکه انجام می‌شوند. امکانات توسعه پروتکل NEAR مجموعه‌ای از ابزارها شامل کیت‌های توسعه نرم‌افزار (SDKها)، کیف‌پول و مرورگر است. مرورگر NEAR Explorer نیر پروتکل با استفاده از مرورگر بلاکچینی NEAR Explorer، دیدی کلی نسبت به داده‌های درون زنجیره‌ای می‌دهد. کاربران می‌توانند از مرورگر نیر (مانند Etherscan اتریوم) برای چک کردن تراکنش‌ها و فعالیت شبکه استفاده کنند. این کار از طریق جستجو ID حساب، هش تراکنش، طول بلوک و هش بلوک امکان‌پذیر است. علاوه بر این کاربران قادر هستند فعالیت‌های مختلف بلاکچین نیر را مشاهده کنند. به عنوان مثال صفحه ورودی تعداد نودهای شبکه شامل تعداد اعتبارسنج‌ها را نشان می‌دهد. کاربران همچنین بروزرسانی‌های همزمان طول بلوک، متوسط زمان تراکنش‌ها و کارمزد تراکنش را در صفحه ابتدایی می‌بینند. کیف‌پول نیر پروتکل ایجاد یک کیف‌پول پروتکل NEAR ساده و آسان است. پس از طی کردن مراحل اولیه برای ساخت حساب کاربری و تایید اطلاعات شخصی بایستی به کیف‌پول حداقل 3 ارز دیجیتال NEAR واریز کنید. این مقدار توکن هزینه ایجاد کیف‌پول و ID حساب جدید را پوشش می‌دهد. نام حساب هر کیف‌پول با “.NEAR” خاتمه می‌یابد. رابط کیف‌پول نیر پروتکل بسیار ساده طراحی شده است و کاربران برای استفاده از آن نیازی به تجربه استفاده از بلاکچین ندارند. صفحه اصلی خلاصه‌ای از جزئیات حساب شامل ID، حداقل/ مجموع بالانس و بالانس‌های در دسترس حساب را نشان می‌دهد. در سمت راست صفحه روش ریکاوری انتخابی کاربر و روش‌های احرازهویت دوعاملی (که در مراحل ابتدایی انتخاب شده‌اند) نشان داده می‌شوند. در قسمت بالا بخش‌های مختلف کاربران را به صفحات ارسال، دریافت یا استیک ارز دیجیتال NEAR خود هدایت می‌کند. نحوه کار نیر پروتکل پروتکل NEAR از بخش‌های نوآورانه مختلفی تشکیل شده که با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا سریع‌ترین مسیر ممکن به بازار را برای توسعه‌دهندگان بلاکچین ایجاد کنند. در ادامه برخی از بخش‌های مهم  این پروتکل آورده شده است. Dynamic Re-sharding دو رویکرد نسبت به مقیاس‌پذیری وجود دارد: افقی و عمودی. پروتکل نیر استفاده از شاردینگ را انتخاب کرده که یک تکنیک مقیاس‌پذیری افقی است. شاردینگ رویکردی نسبت به مقیاس‌پذیر کردن پایگاه‌های داده است و توزیع ظرفیت ذخیره‌سازی و محاسبه میان سرورهای متعدد را شامل می‌شود. شاردینگ در دنیای بلاکچین‌ها شامل بخش‌بندی یک بلاکچین میان گروه‌های نود و توزیع عمل محاسبه میان زنجیره‌های جانبی موازی (شاردها) است. شاردینگ در حال حاضر در نیر عملیاتی نشده است. شبکه قصد دارد به محض فعال شدن شاردینگ تعداد شاردهای تحت پشتیبانی خود را بسته به تقاضای کاربران به طور منظم تغییر دهد. پروژه این رویکرد مبتنی بر تقاضا را «ری‌شاردینگ پویا» می‌نامد. این روش به شبکه اجازه می‌دهد که تنها هزینه زیرساخت را بپردازد و نیازهای خود را در هر زمان مقیاس‌ کند. از آنجایی که نیاز به حافظه نود می‌تواند بر حسب تقاضا تغییر کند، ری-شاردینگ پویا رویکرد مقرون‌به‌صرفه‌تری نسبت به مقیاس‌پذیری و تامین امنیت یک شبکه شارد شده است. Nightshade نیر برای دستیابی به اجماع و تسویه تراکنش‌های برون شارد از یک رویکرد شاردینگ جدید به نام Nightshade استفاده می‌کند. اکثر شبکه‌های شارد شده از یک کمیته اعتبارسنج کوچک‌تر استفاده می‌کنند که هنگام تایید تراکنش‌ها در شاردها بر محور ارائه‌دهنده اصلی بلوک خود می‌چرخد. چنین رویکردی موجب برخی مشکلات در فرایند اعتبارسنجی می‌شود. به عنوان مثال این گروه‌های اعتبارسنج‌ بایستی یا کل state یک شارد را دانلود کنند و یا تنها بخش تغییریافته را دریافت کنند. فرایند اعتبارسنجی در هر دوی این روش‌ها ناکارآمد خواهد بود، زیرا روش اول نیازمند یک تایم‌فریم بزرگ‌تر و دومی نیازمند اندازه state بیشتر است. Nightshade با اصلاح مفاهیم انتزاعی معمول شاردینگ، مدل متفاوتی را ارائه می‌کند. فرض بر آن است که هر شارد برای تولید مقدار قابل‌توجهی داده که مجموعا یک بلوک واحد را تشکیل می‌دهد، با بقیه شاردها کار می‌کند. بلوک‌ها صرف‌نظر از اینکه آیا هر شارد بخصوص مجموعه اطلاعات آن طول بلوک خاص را تولید کرده یا نه می‌توانند به طور منظم تولید شوند. Nightshade یک سیستم مبتنی بر رهبر است، یعنی تولید هر بلوک را به یک اعتبارسنج واگذار می‌کند. این اعتبارسنج طی دوره رهبری خود بایستی داده‌های تولیدشده توسط هر شارد را در یک بلوک گردآوری کند. وظایف رهبری در میان اعتبارسنج‌های موجود در گردش خواهد بود. اعتبارسنج‌ها تراکنش‌ها را قبول نکرده و فقط مجموعه اطلاعات را می‌پذیرند. Rainbow Bridge نیر پروتکل شامل برنامه‌ای به نام "Rainbow Bridge" است که به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد به راحتی توکن‌های اتریوم را میان نیر و اتریوم عقب و جلو کنند. یک کاربر برای جابجایی توکن‌ها از اتریوم به پروتکل NEAR در ابتدا باید توکن‌ها را در یک قرارداد هوشمند اتریوم واریز کند. این توکن‌ها سپس قفل شده و توکن‌های جدیدی در پلتفرم نیر ساخته می‌شوند که نماینده ارزهای اصلی هستند. از آنجایی که وجوه اصلی از طریق قراردادهای هوشمند در حافظه نگهداری می‌شوند، این فرایند زمانی که کاربر بخواهد توکن‌های اصلی خود را پس بگیرد، قابل برگشت است. Aurora Aurora یک راهکار مقیاس‌پذیر لایه دوم است که بر بستر نیر پروتکل ساخته شده و توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد برنامه‌های غیرمتمرکز اتریوم خود را روی شبکه NEAR راه‌اندازی کنند. Aurora با استفاده از فناوری کدگذاری اتریوم - ماشین مجازی اتریوم (EVM) - و همچنین یک پل برون‌زنجیره‌ای ساخته شده که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد قراردادهای هوشمند اتریوم و دارایی‌های خود را به صورت یکپارچه به یکدیگر متصل کنند. توسعه‌‌دهندگان با وجود آشنایی و شبکه برنامه‌های اتریوم می‌توانند از Aurora برای بهره‌مندی از مزیت‌های کارمزد پایین و بازده بالای پروتکل NEAR استفاده کنند. Doomslug Doomslug یک مکانیزم تولید بلوک است که در سال 2019 معرفی شد. این روش جدید و بهبودیافته تولید بلوک پس از تنها یک دور ارتباط میان نودهای یک شبکه، امکان نهایی‌سازی کاربردی یا نهایی‌سازی “Doomslug” را فراهم می‌آورد. این موضوع که «هر بلوک تولیدشده توسط Doomslug غیرقابل تغییر است مگر آنکه یکی از طرفین کنار رود» چنین امکانی را فراهم ساخته است. Doomslug برای دستیابی به اجماع تحمل خطای بیزانسی (BFT) در شبکه طی دور دوم ارتباطات با یک پروتکل نهایی‌ساز تراکنش همکاری می‌کند. نودهای Doomslug مانند اکثر الگوریتم‌های اجماع BFT می‌توانند حتی اگر یکی از اجزای شبکه درست کار نکند، به فعالیت خود ادامه دهند. گرچه برخلاف الگوریتم BFT که برای تولید بلوک نیاز است دو سوم شبکه آنلاین و صادق باشند، در الگوریتم Doomslug آنلاین بودن بیش از نصف شبکه کافیست. آیا نیر پروتکل ارزش سرمایه‌گذاری دارد؟ به گفته بسیاری از متخصصان بلاکچین و تحلیل‌گران کریپتو پروتکل NEAR گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری است. علت این امر آن است که این پروتکل یکی از نوآورانه‌ترین و پیشرفته‌ترین پروژه‌ها از لحاظ فناوری در اکوسیستم بلاکچین است. ارز دیجیتال NEAR یک دارایی بسیار کاربردیست که محرک اکوسیستم گسترده‌ای از dAppها و دیگر راهکارهای غیرمتمرکز است. از ارز دیجیتال NEAR برای ذخیره اطلاعات، پردازش و تایید تراکنش‌ها و گردآوری منابع در شبکه استفاده می‌شود. همچنین این ارز را می‌توان برای حاکمیت غیرمتمرکز و استیک کردن استفاده کرد. درحالیکه بسیاری از کوین‌ها و توکن‌های بازار کاربردی نداشته و یا بسیار کم استفاده می‌شود، ارز دیجیتال NEAR متفاوت است. این ارز یک دارایی دیجیتال پیشرفته و چندکاره است. به همین دلیل نیز متخصصان بلاکچین معتقدند نیر سرمایه‎‌گذاری خوبی است. نکته مهم دیگر اقتصاد توکنی بسیار سودده نیر پروتکل است. از میان تمام توکن‌هایی که سالانه منتشر می‌شوند، 90 درصد به اعتبارسنج‌ها پاداش داده می‌شود و 10 درصد به خزانه پروژه اختصاص می‌یابد. بعلاوه 70 درصد کل کارمزد تراکنش‌های نیر سوزانده می‌شوند. از آنجایی که مجموع عرضه ارز دیجیتال NEAR پایین است، پیش‌بینی می‌شود قیمت این ارز در آینده به رشد خود ادامه دهد. نتیجه‌گیری نیر پروتکل یکی از آینده‌دارترین پروژه‌های بلاکچینی است که هرچندوقت‌ یکبار ظهور می‎کنند. این پروتکل مانند اتریوم 2.0 و پولکادات به حل مشکلات زیرساختی مانند حفظ امنیت عدم تمرکز و در عین حال افزایش بازده بواسطه شاردینگ می‌پردازد. با این‌ حال نیر پروتکل بر آن است با تمرکز روی اطمینان از آنکه این پلتفرم برای توسعه‌دهندگان، اعتبارسنج‌ها و کاربرانش کاربردیست، همه این‌ موارد را در نظر گیرد. از این رو این پروتکل به عنوان رقیبی سخت برای پروژه‌های مطرحی که نام بردیم، پا به عرصه گذاشته است. پروتکل NEAR با برخورداری از حمایت‌های مالی جدی‌ برای فراگیری نسبت به رقبای کهنه‌کار خود تنها لازم است اطمینان حاصل کند که بازاریابی پروژه به خوبی انجام خواهد شد. اگر نیر بتواند این کار را انجام دهد، شانس خوبی برای سبقت گرفتن از دیگر پلتفرم‌ها خواهد داشت.  منبع: academy.moralis [6] , blockonomi [7] , messari [8] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d9%84%da%af%d9%88%d8%b1%db%8c%d8%aa%d9%85-%d8%a7%d8%ab%d8%a8%d8%a7%d8%aa-%d8%b3%d9%87%d8%a7%d9%85/ [3] https://blog.valmart.net/%d9%be%d9%88%d9%84%da%a9%d8%a7%d8%af%d8%a7%d8%aa-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a8%db%8c%d8%aa-%da%a9%d9%88%db%8c%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/nft-%db%8c%d8%a7-%d8%aa%d9%88%da%a9%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ab%d9%84%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://academy.moralis.io/blog/the-ultimate-2021-guide-to-near-protocol [7] https://blockonomi.com/near-protocol-guide/ [8] https://messari.io/asset/near-protocol/profile

توکن‌های غیرمثلی [1] آماده‌اند تا صنعت بازی را دستخوش تاثیرات قابل‌توجه خود کنند. این تکنولوژی جدید قادر است تا بازی‌های ویدئویی را از نظر اقتصادی متحول سازد. استار اطلس (Star Atlas) یکی از همان پروژه‌هایی است که برای نسل بعدی بازی‌های بلاکچینی خیز برداشته است. این پروژه با اقتصاد توکن دوگانه خود در حال ساخت یک تجربه بازی مجازی بوده که در آینده‌ای دور تصویر شده است. بازیکنان استار اطلس بایستی با سفر در فضا به دنبال الماس‌های باارزش مبتنی بر NFT بگردند. این بازی سازوکار بلاکچین را با اقلام داخل بازی (که NFT هستند) و یک تکنولوژی گرافیکی منحصربه‌فرد ترکیب می‌کند تا یک تجربه متاورس [2] خلق کند. در این مطلب به تفصیل درباره پلتفرم استار اطلس و ارز دیجیتال آن صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی با بازی‌های بلاکچینی و نحوه کسب درآمد از آنها، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب [3] را مطالعه کنید. استار اطلس چیست؟ استار اطلس یک بازی متاورس نسل جدید است که مبتنی بر بلاکچین بوده و بر بستر سولانا (Solana) [4] ساخته شده است. این پلتفرم بازی با استفاده از Unreal Engine 5’s Nanite از برخی پیشرفت‌های نوین رونمایی کرده تا بتواند بازی‌های ویدئویی با کیفیت سینمایی و تجربه‌های بصری خلق کند. تمام سناریوهای داخل بازی در آینده‌ای بسیار دور (سال 2620 میلادی) تنظیم شده‌اند که در آن جهان به سه بخش متفاوت تقسیم شده است: قلمرو MUD - که توسط بشر کنترل می‌شود.منطقه ONI - که  کنسرسیومی از نژادهای بیگانه را شامل می‎شود.بخش UStur - که تحت کنترل اندرویدهای دارای احساس است. به طور خلاصه باید گفت همه این سه بخش برای قدرت، قلمرو و منابع دائما با یکدیگر در حال نبردند. نقش کاربران به عنوان شهروندان باارزش استار اطلس بازی در «مبارزات بین‌کهکشانی» است که آنان را قادر می‌سازد پاداش‌ها و هدایای بسیار کسب کنند. در بازی سه حالت با درجه‌های سختی رو به افزایش وجود دارد: منطقه امن جناحی این حالت اولین سطح سختی بازی محسوب می‌شود. کاربران می‌توانند در متاورس گشت و گذار کرده و در تمام بخش‌های بازی غیر از بخش‌های ویرانگر (مانند مبارزات) شرکت کنند. این حالت به عنوان یک راهنمای تمرینی عمل کرده و به بازیکنان اجازه می‌دهد با سازوکار بازی آشنا شوند. منطقه با ایمنی متوسط این مرحله از بازی برای بازیکنانی است که اعتمادبه‌نفس کافی برای شرکت در مبارزات را پیدا کرده‌اند. با این‌حال این مناطق توسط گروهی از سربازان تحت کنترل کامپیوتر محافظت می‌شوند. این ویژگی به بازیکنان اجازه می‌دهد بدون ریسک نابودی دائمی دارایی‌های خود در مبارزه شرکت کنند. خط مقدم در این مرحله مبارزه کامل امکان‌پذیر شده و ممکن است بخشی از دارایی‌هایتان به طور کامل نابود شود. به عنوان مثال یک سفینه نابودشده دارایی‌هایی مانند منابع و خدمه خواهد داشت. شکست در مبارزه درون خط مقدم می‌تواند سبب شود دارایی‌های سفینه تخریب شده، به ضایعات تبدیل شوند، خدمه آن فرار کنند و مقدار مشخصی از آن دارایی‌ها برای همیشه از دست برود. بلاکچین از زمان معرفی پروتکل سولانا موفق شده است یک محیط بازی گسترده بدون سرور و قابل اطمینان بسازد که استار اطلس اکنون به واسطه آن در حال شکوفایی است. علاوه بر این، پروتکل منحصربه‌فرد سولانا ارتباط بازی میان دارایی‌ها را تسهیل می‌کند تا به طور فعال ثبت شوند و نیاز به یک سرور قوی برای بازی‌های آنلاین چندنفره مانند استار اطلس را از میان برمی‌دارد. همچنین NFTها و معاملات کریپتو در اکوسیستم استار اطلس برای ساخت اقتصاد داخلی مستحکم درون بازی بر اهمیت دارایی‌های دنیای واقعی و مالکیت تاکید می‌کند. تاریخچه استار اطلس  استاراطلس توسط تیمی باانگیزه از مهندسان بازی بلاکچینی و متخصصان مالی طراحی شد. این پروژه که در شبکه سولانا ادغام شده، همین حالا نیز محبوبیت بسیار زیادی در حوزه بازی‌های مبتنی بر بلاکچین پیدا کرده است. عمده دلیل این محبوبیت به سازوکارهای بازی در لحظه، موتور بازی نسل جدید، سازوکارهای بلاکچینی و سیستم اقتصادی برمی‌گردد. تیم استار اطلس، این متاورس منحصربه‌فرد را خلق کرد تا از طریق ترکیب کردن بازی‌‌های مرسوم با سازوکار بلاکچینی تجربه متفاوتی را به بازیکنان عرضه کند. این پلتفرم تاکنون با Sino Global Capital، Yield Guild Games و Animoca Brands وارد همکاری شده است تا معنای تجربه سه‌بعدی را متحول کند. مایکل ونگر (Michael Wanger)، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل استار اطلس بر این باور است که این پروژه برای خود در بلاکچین جایگاهی دارد. او قویا معتقد است که «پلتفرم استار اطلس، بزرگ‌ترین فرصت را در برای گیمرها تا به امروز فراهم خواهد کرد تا از طریق تبدیل درامد مجازی بازی به درامد دنیای واقعی متوجه مزایای اقتصادی شوند.» این اظهارات تاکنون درست بوده‌اند، چرا که استار اطلس یکی از پروژه‌های بازی پرتقاضا در اکوسیستم بلاکچین است. نحوه کار بازی استار اطلس بازی استار اطلس ریشه در بلاکچین دارد، جایی که استخراج و استیک اعمال اساسی برای مشروعیت بخشیدن به دارایی‌های غیرمتمرکز هستند. در این بازی ماینرها برای یافتن دارایی‌های باارزش بایستی به کاوش بپردازند. علاوه بر این، شرکت‌کنندگان می‌توانند به طور فعال، نودهای استخراج و استیک بنا کنند و بدین ترتیب محیط بازی را ارتقاء داده و ارزش درآمد را بالا ببرند. مجموعه پولی که از استخراج کسب می‌شود درهای جدیدی را برای کسب درآمد به روی شرکت‌کنندگان باز کرده و به رشد آن‌ها در جامعه سهامداران کمک می‌کند. این ویژگی به آنان فرصت می‌دهد تا موقعیت‌های کاری منحصربه‌فرد و تخصص‌هایی مانند تجارت سنگ معدن خام و تصفیه‌شده، حمل و نقل محموله‌ها و ساخت قطعات کوچک برای بازار را کنار هم قرار دهند. سازوکار اصلی بازی در سازوکارهای اصلی استار اطلس مولفه‌هایی از ژانرهای گرند استراتژی (Grand Strategy) و بازی نقش‌آفرینی (RPG) با کاوش در فضا و کنترل قلمروها ترکیب می‌شود. همچنین بازیکنان می‌توانند وسایل نقلیه و ناوگان فضایی مختلف را مدیریت کنند. یکی دیگر از مفاهیم مهم بازی عملیات استخراج است که هم روی زمین و هم در فضا انجام می‌شود. علاوه بر این‌ها بازیکنان می‌توانند در ماموریت‌های بازیکن در برابر محیط (PVE)، مبارزات بازیکن در برابر بازیکن (PVP) و تجارب واقعیت مجازی بازی (VR) مشارکت ورزند. بعلاوه بازیکنان می‌توانند از تجهیزات مخصوص برای مشارکت در یک سیستم کاری پویا استفاده کنند. سازوکار بلاکچین بازی استار اطلس از تکنولوژی بلاکچین به روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. از جمله این روش‌ها می‌توان به ارزهای داخل بازی (توکن ATLAS و توکن POLIS) و توکن‌های غیرمثلی (NFT) که مالکیت دارایی‌های بازی را نشان می‌دهند اشاره کرد. بازی استاراطلس همچنین برای اجرای سناریوهای بازی از قراردادهای هوشمند روی بلاکچین سولانا استفاده کرده و قابلیت‌های امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را با استفاده از صرافی سروم (Serum) ارائه می‌کند. بازیکنان همچنین می‌توانند از طریق فروشگاه NFT بازی به طور شفاف به معامله دارایی‌های درون بازی بپردازند یا با استخراج منابعی که به طور پیش‌فرض تحت کنترل قلمروها هستند، درآمد منفعل داشته باشند. بازی استار اطلس دارای حالت “Play-for-Keys” نیز هست که ریسک بالایی دارد. این حالت بازیکنان را قادر می‎‌سازد دارایی‌های دیجیتال را استیک کرده و روی نتیجه یک بازی شرط‌بندی کنند. ابقاء اکوسیستم ارز دیجیتال استار اطلس نیز از طریق یک مدل حاکمیتی درون‌زنجیره‌ای میسر می‌شود. گرند استراتژی افزوده شدن بازی گرند استراتژی بازیکنان را به استیک، ساخت و توسعه امپراطوری‌ها تشویق می‌کند. علاوه بر این بازیکنان می‌توانند برای نقشه‌های دفاعی یا حمله مسیرهای معاملاتی تاکتیکی بسازند. بازی گرند استراتژی علاوه بر کاوش‌های حاصل از مبارزات کهکشانی راه بازیکنان را به اعماق فضا و سفینه‌های فضایی باز می‌کند تا سرمایه‌های زمینی و آسمانی را کشف کنند. اکتشاف بازی استار اطلس به بازیکنان اجازه می‌دهد برای بررسی و کشف سرمایه‌های زمینی و اسمانی در اعماق فضا کاوش کنند. بازیکنان بعد از یافتن این سرمایه‌ها می‌توانند نسبت به دارایی‌های یافت شده مدعی شده و آن‌ها را استخراج کنند. علاوه بر این می‌توانند سرمایه‌ها را تصفیه کرده و از طریق فروشگاه جهانی آن‌ها را معامله کنند. حالت اکتشاف نمایی بالا به پایین از فضا ارائه کرده که بیرون سفینه بازیکن را نشان می‌دهد. همچنین دارای یک نمای اشعه ایکس است که یک تصویر چندبخشی از فضای داخل سفینه نشان می‌دهد. بازیکن‌‌ها در این قسمت می‌توانند خدمه سفینه را نیز دیده و بر انجام وظایف نظارت داشته باشند. علاوه بر این‌ها می‌توان با استفاده از نمای کابین/پل، سفینه را به صورت دستی و اول شخص هدایت کرد. از این قابلیت می‌توان در بازی‌های واقعیت مجازی نیز استفاده کرد. شبیه‌سازی پرواز در فضا حالت شبیه‌سازی پرواز در فضای بازی استار اطلس با گرافیک درلحظه جذاب خود، تصویری از اول شخص در حالت نشسته ارائه داده که درون سفینه‌ای در اعماق فضا سفر می‌کند. بازیکنان می‌توانند سفینه‌ها را به صورت دستی هدایت کرده و یا کاپیتان سفینه خود باشند، در مبارزات شرکت کنند و از سازوکارهای بازی بهره‌مند شوند. بازیکنان با استفاده از نمای کابین می‌توانند دریچه گاز، اهرم پرواز و پنل‌های کنترل پیچیده را به صورت دستی کنترل کنند و با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی در بازی غرق شوند. بازی نقش‌آفرینی (RPG) مولفه Role Playing Games یا RPG از اصول اقتصادی استار اطلس منشاء می‌گیرد. بازیکنان با استخراج منابع معدن و تصفیه آن‌ها به اقلام و اجزای بازی می‌توانند یک «کار» راه بیاندازند. مسیر کاری که یک بازیکن انتخاب می‌کند، نشان‌دهنده تخصصی است که دنبال می‌کنند و آنان را قادر می‌سازد جریان‌های درآمدزا بسازند. اقتصاد بازی استار اطلس اقتصاد درونی استار اطلس به بازیکنان این امکان را می‌دهد که از طریق به چالش کشیدن دیگر بازیکن‌ها و تشکیل تیم برای سازماندهی، ساخت و مبارزه در قلمروهای ناشناخته، امپراطوری‌های میان کهکشانی بسازند. این بخش در ابتدا شامل گروهی نسبتا کوچک از کلونی‌های استخراج و سفینه‌ها خواهد بود. با این حال هدف از بازی برای این گروه‌ها توسعه یافتن به تمدن‌های پیشرفته است که ضمن تکرار سریع تکنولوژی‌های بیگانه و دیپلماسی میان کهکشانی به کاوش در جهان فراخ می‌پردازد.بعلاوه، اقتصاد بازی استار اطلس ضمن همکاری با اعضای گروه‌ها به گونه‌ای که همه از آن سود ببرند، هدفش همسویی تولید محصولات با پیشرفت طولانی‌مدت و سرگرمی کوتاه‌مدت است. بازیکنان در اکثر بازی‌های آنلاین چندنفره (MMO) باید وظایف تکراری انجام دهند و استفاده از تشویق‌های جزئی در این بازی‌ها منجر به خستگی و کمبود هیجان در آن‌ها می‌شود. گرچه استار اطلس از یک سیستم درخت مهارت استفاده می‌کند که تراکم حساب‌های متعدد و خستگی بازیکنان را کاهش می‌دهد. بازیکنان می‌توانند زمان و منابع خود را به فعالیت‌هایی اختصاص دهند که با اهداف شخصی یا مواردی که توسط گروه یا کارشان تعیین شده منطبق باشد. بعلاوه رشد درخت مهارت، پاداش‌ها و امتیازهایی را برای بازیکنان فعال می‌کند که می‌توان آن‌ها را با ارز دیجیتال استار اطلس (ATLAS) خریداری کرد. معرفی توکن‌های استار اطلس ارز دیجیتال POLIS POLIS ارز دیجیتال حاکمیتی استار اطلس بوده و از آن در تمام تصمیم‌گیری‌های مربوط به توسعه پروژه استفاده می‌شود. هولدرهای توکن در DAO (سازمان خودگردان غیرمتمرکز) [5]، مدیریت خزانه و سهم مالی در بازی، تقریبا تمام قدرت رای را دارند. ارز دیجیتال POLIS در حال حاضر عرضه ثابتی دارد که قابل تغییر نیست، مگر آنکه حاکمیت استار اطلس در آینده تصمیم دیگری درباره آن بگیرد. علاوه بر این وظیفه توکن انتشار، توزیع و بازتوزیع توکن پرداختی (ATLAS) در خزانه است که در آن از بخشی از سودهای ATLAS به عنوان سرمایه برای توسعه‌هایی که همه اعضای پلتفرم بدان رای داده‌اند استفاده می‌شود. توزیع این توکن در دو مرحله انجام خواهد شد.  20 درصد از عرضه توکن طی فاز اول عرضه سرمایه کهکشانی فروخته خواهد شد و بقیه به عنوان پاداش میان کسانی که توکن‌های خود را استیک می‌کنند، توزیع می‌شود. ارز دیجیتال ATLAS ATLAS که توکن پرداختی نامیده می‌شود، به عنوان واسطه تبادل‌ها در اقتصاد استار اطلس استفاده می‌گردد. طراحی این توکن تورم‌زا بوده و هدفش تطابق رشد اقتصاد درون بازی است. بعلاوه این ارز دیجیتال استار اطلس در ابتدا برای فراهم آوردن یک بنیان پولی محکم برای تعاملات اقتصادی برای ورود به بازی ساخته شده بود. ATLAS به عنوان ارز داخل بازی برای پاداش به فعالیت‌های داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. گرچه سوزاندن و استخراج  این ارز دیجیتال استار اطلس به طور مستقیم به فراگیری بازی و رشد کاربران مرتبط است. 80 درصد از توکن‌های ATLAS که در آینده منتشر خواهند شد، به بازیکنانی که عملکرد بالایی در بازی دارند پاداش داده می‌شوند. 20 درصد از اطلس‌های اولیه میان سهامداران توزیع خواهد شد، 45 درصد به ایستگاه‌های استخراج و 15 درصد دیگر برای جمع‌آوری منابع جهت توسعه پلتفرم استفاده می‌شود. فروشگاه NFT استار اطلس فروشگاه جهانی استار اطلس یک فروشگاه NFT است که همه بازیکنان در آن می‌توانند به خرید و فروش دارایی‌های داخل بازی بپردازند. بازیکن‌ها همچنین از طریق این فروشگاه می‌توانند برای وظایف داخل بازی فهرستی از مشاغل تهیه کرده و در آن تبلیغ کنند. بازیکنان می‌توانند ادوات‌ استخراج، سفینه، اجزاء ماشین، جمع‌کردنی‌ها، اقلام شخصی مخصوص گروه و ... خریداری کنند. دارایی‌های داخل بازی با استفاده از یک کیف‌پول کریپتو روی بلاکچین سولانا ذخیره شده و می‌توان آن‌ها را در بخش “inventory” بازی مشاهده کرد. نقشه راه فروش دارایی‌ها در استار اطلس نسخه کامل بازی استار اطلس طی 5 مرحله از طریق توزیع دارایی عرضه خواهد شد. روش انتشار متفاوت دارایی‌های این بازی به بازیکنان اجازه می‌دهد ضمن تکمیل شدن نسخه نهایی بازی با برخی از قابلیت‌های اساسی آن آشنا شوند. بعلاوه در این فازها، دارایی‌های داخلی متفاوتی به فروش می‌رسند. فاز 1 – عرضه دارایی‌های کهکشانی (GAO) در این فاز دارایی‌های داخلی از طریق فروشگاه قابل دسترسی هستند تا برای فاز دوم آماده شوند. گرچه معامله این دارایی‌ها همان لحظه امکان‌پذیر خواهد بود. امکان دسترسی به دارایی‌ها هم روی اتریوم [6] و هم سولانا وجود دارد. همه دارایی‌های روی اتریوم را می‌توان با استفاده از پروتکل ورم هول [7] (پل میان اتریوم و سولانا) تبدیل کرد. علاوه بر این فروش دارایی‌ها در فازهای مختلف نقشه راه بازی انجام می‌شوند تا همسو با توسعه آن، کاربردهای بیشتری فراهم آورند. فاز 2 – مینی گیم مرورگر فاز دوم بازی ارز دیجیتال استار اطلس یک مینی‌گیم مبتنی بر مرورگر به صورت حداقل محصول قابل عرضه (MVP) است. این بازی به بازیکنان اجازه می‌دهد مزه نسخه کامل را بچشند. بعلاوه بازیکن‌ها می‌توانند دارایی‌های داخلی را خریداری کرده و در مینی‌گیم، که با نسخه کامل استار اطلس کاملا منطبق است، استفاده کنند. فاز 3 – فروش ماژول سفینه‌سازی به دنبال تکمیل فاز دوم، اجرای کامل استار اطلس در Ureal Engine 5 شروع می‌شود. اولین آپدیت این فاز «ماژول سفینه کاربردی» است. در این حالت بازیکنان باید تصمیم بگیرند که در زمان بازی در کدام گروه باشند. بدین معنا که بازیکن وسایل حمل‌ و نقل، سلاح، خدمه و دارایی‌های بومی که می‌خواهد استفاده کند و ماینر منابعی که به دنبال کسب درآمد از آن است را انتخاب می‌کنند. فاز 4 – پیش‌فروش نهایی در بتا پس از استقرار نسخه بتای استار اطلس، همه دارایی‌های باقیمانده به فروش گذاشته می‌شوند. هر دارایی که در در طول این فاز خریداری شود می‌تواند همان لحظه در نسخه بتا استفاده شود. فاز  5 – فروش‌های پیوسته تیم استار اطلس پس از اجرای کامل بازی، دارایی‌های جدیدی را پیاده‌سازی خواهد کرد. این دارایی‌ها کاربردهای بیشتری را به مفاهیم جدید بازی افزوده و اکوسیستم بازی استار اطلس را گسترش خواهند داد. نتیجه‌گیری پلتفرم استار اطلس راه را برای آینده صنعت بازی بلاکچینی مبتنی بر NFT هموار می‌سازد. ادغام NFTها، تکنولوژی بلاکچین و تجربه بازی واقعیت مجازی در این پلتفرم یک شروع عالی برای همراه کردن بازیکنان در اقتصاد رو به رشدی است که توسط دیفای میسر شده است. اقتصاد توکن دوگانه این پلتفرم بر بستر سولانا ساخته شده و از این رو اکوسیستمی مترقی را به ارمغان می‌آورد که بازیکنان در آن می‌توانند در مسیر آینده پروژه مشارکت ورزند. آنها با استفاده از ارز دیجیتال استار اطلس قادر خواهند بود NFT کسب کرده و آن را در بازار آزاد بفروشند. همچنین می‌توانند به اکتشاف پرداخته و سنگ‌های پنهان قیمتی بیابند. استار اطلس برای تکمیل این تجربه با استفاده از Unreal Engine 5’s Nantine از تکنولوژی گرافیکی لحظه‌ای استفاده خواهد کرد و بدین ترتیب تجربه‌ای منحصربه‌فرد از بازی‌های ویدئویی را ارائه خواهد داد.  منبع: uxsequence [8] , asiacryptotoday [9] , academy.moralis [10] [1] https://blog.valmart.net/nft-%db%8c%d8%a7-%d8%aa%d9%88%da%a9%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%ab%d9%84%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%a8%d9%84%d8%a7%da%a9%d8%aa%d9%88%d9%be%db%8c%d8%a7/ [3] https://blog.valmart.net/%da%a9%d8%b3%d8%a8-%d8%af%d8%b1%d8%a7%d9%85%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%be%d8%aa%d9%88%db%8c%db%8c/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%b3%d9%88%d9%84%d8%a7%d9%86%d8%a7-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%af%d8%a7%d8%a6%d9%88-%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%af%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://blog.valmart.net/%d9%be%d8%b1%d9%88%d8%aa%da%a9%d9%84-%d9%88%d8%b1%d9%85-%d9%87%d9%88%d9%84/ [8] https://www.uxsequence.io/learn/article/star-atlas-a-complete-guide/ [9] https://www.asiacryptotoday.com/star-atlas/ [10] https://academy.moralis.io/blog/what-is-star-atlas-and-the-atlas-token

معرفی پروتکل امپ و امپ توکن امپ یک پروتکل وثیقه‌ای متن‌باز بر بستر اتریوم [1] بوده که ضمانت‌های آنی و مورد اطمینان را برای همه تراکنش‌ها ارائه می‌دهد. با امپ می‌توان امنیت تراکنش‌ها را برای کاربردهای مختلف تامین کرد. پروتکل امپ به منظور ارائه وثیقه‌های غیرمتمرکز برای تراکنش‌های رمزارزی، توسعه داده شده است. توکن اصلی این شبکه امپ توکن نام دارد که با نماد AMP شناخته می‌شود. امپ توکن‌های وثیقه‌ای پس از دستیابی به اجماع برای یک تراکنش خاص منتشر شده  و ارزش تراکنش را زمانی که هنوز تکمیل نشده، تضمین می‌کنند. اولویت AMP امنیت و بازگشت‌پذیری تراکنش‌ها است. کاربران برای تعامل و مشارکت در همه قابلیت‌ها و خدمات شبکه بایستی امپ توکن هولد کنند. ساختار پروتکل امپ فرصت‌های جدیدی برای برای ارتقاء سرعت و امنیت تراکنش‌ دارایی‌ها در امور مالی مختلف از جمله پرداخت، معامله، وام‌دهی، حواله وجه و ... ارائه می‌کند. امپ توکن آگنوستیک (Agnostic) است و به نوع دارایی‌ وابستگی ندارد. این بدان معناست که قابلیت‌های امپ با هر گونه انتقال ارزش به شکل فیزیکی یا دیجیتال، در سطح جهانی سازگار بوده و از این رو می‌توان از آن جهت تسهیل تراکنش‌های آنی و غیرقابل‌ بازگشت برای تمام دارایی‌ها استفاده کرد. امپ توکن را می‌توان در پلتفرم‌هایی که آن را می‌پذیرند، خریداری و استیک کرده و یا فروخت. اقتصاد توکنی امپ توکن تعداد امپ توکن‌های در گردش به دلیل سیاست‌های ضدتورم توسعه‌دهنده، ثابت است. طبق داده‌های CoinGecko [2] در زمان نگارش این مطلب، ارزش بازار امپ توکن 2.3 میلیارد دلار و عرضه در گردش آن 48 میلیارد توکن است. کاربران می‌توانند AMP را استیک کرده و سودهای افزوده شده را نگه‌دارند. علاوه بر این می‌توانند AMP را در هر صرافی غیرمتمرکز سازگار با ERC-20، ازجمله یونی‌سواپ (Uniswap) [3] و سوشی‌سواپ (SushiSwap) [4] معامله کنند. تاریخچه امپ امپ توکن و پلتفرم استیک آن پس از حدود یکسال توسعه و حمایت Consensys - یکی از موفق‌ترین شرکت‌های توسعه نرم‌افزار بلاکچین - در سپتامبر سال 2020 به عنوان محصول فکری شبکه Flexa راه‌اندازی شد. این تیم در اصل قصد داشت امنیت و شفافیت امکانات استیک توکن بومی‌اش، Flexacoin را بهبود بخشد، اما خیلی زود متوجه شدند پتانسیل این پروژه بسیار بیشتر است. شبکه Flexa و امپ برنامه دیفای Flexa Capacity شبکه Flexa در 30 سپتامبر 2020 پذیرش Flexacoin (FXC) به عنوان وثیقه دیجیتال را متوقف کرد و Flexa نیز قرارداد مالکیت توکن FXC را بهم زد. هولدرهای این توکن می‌توانستند توکن‌های خود را به صورت نسبت 1:1 به امپ توکن جابجا کنند. از آن پس پاداش‌های شبکه Flexa Capacity طبق تعداد توکن‌های هولدشده امپ توزیع می‌شد. همچنین از این تاریخ به بعد از امپ توکن‌‌ها در پلتفرم به عنوان وثیقه استفاده می‌شد. شبکه Flexa به عنوان یکی از رهبران پرداخت دیجیتال ادعا می‌کند سریع‌ترین و ضدکلاهبرداری‌ترین شبکه پرداختی در جهان است. Flexa می‎تواند با ایمن کردن مجوز پرداخت حین آنکه دارایی پایه همچنان تایید نشده، تراکنش‌های تجاری را به طور آنی تایید کند. این کار به لطف استفاده از بخش‌بندی‌ پروتکل امپ به شکل استخرهای وثیقه، امکان‌پذیر شده است. تیم Flexa دو سال زمان صرف تحقیق و توسعه پروتکل امپ توکن کرد. Flexa همچنین اولین قرارداد متن‌باز مدیریت وثیقه امپ توکن را منتشر کرد. نحوه کار امپ امپ برای ارائه امکانات وثیقه‌ای آگنوستیک،‌ از قابلیت‌ها و پروتکل‌های مختلفی استفاده می‌کند. این پلتفرم از ابتدا برای پشتیبانی از مجموعه‌ای بزرگ از توکن‌ها و دارایی‌ها ساخته شد. نکته قابل توجه آنکه سیستم اصلی شبکه با استاندارد ERC-20 سازگار است. این رویکرد تضمین می‌کند که کاربران می‌توانند از همه صرافی‌ها، کیف‌پول‌ها، ... مبتنی بر ERC-20 استفاده کنند. هدف پروتکل امپ این است که تسویه‌‎‌‌‌حساب‎های آنی تراکنش‌های پرداختی را در فرایندی ساده و سه مرحله‌ای امکان‌پذیر کند. استیک طبق روال شبکه امپ، کاربران برای تامین وثیقه دارایی‎ها بایستی امپ توکن‌های خود را استیک کنند. استیک به معنای قفل کردن رمزارزها در یک شبکه برای مدت زمان مشخص است. در اکوسیستم امپ هر نوع معامله با استیک آن دارایی تضمین می‌شود. امپ امروزه مجموعه‌ی گسترده‌ای از دارایی‌ها از جمله پرداخت‌های دیجیتال، معامله ارزهای فیات، توزیع وام، فروش دارایی و ... را تحت پشتیبانی خود دارد. استخرهای وثیقه کاربران توکن‌های خود را در استخرهای بزرگ وثیقه استیک می‌کنند. امپ به محض استیک کردن توکن در یک بخش، آماده ضمانت تراکنش است. این استخرها مزایای متعددی برای شبکه و کاربران دارند؛ به عنوان مثال ثبات شبکه را تضمین می‌کنند. زمانی که انتقال یک دارایی انجام نشود، استخر وثیقه‌سازی مکانیزم‌های جلوگیری از ضرر را آغاز می‌کند. این استراتژی، پروتکل را سودده نگه‌ داشته و از طرفین تراکنش بیشتر مراقبت می‌کند. پاداش پروتکل امپ پیرو تکمیل انتقال دارایی‌ها، به اعتبارسنج‌های شبکه پاداش می‌دهد. در قراردادهای هوشمند امپ، مدل‌های تشویق و پاداش‌های مختلفی برنامه‌ریزی شده است. این موضوع عملکرد بی‌نقص پروژه را با تسهیل صداقت، شفافیت و امنیت ابقا می‎کند. برخی از این تشویق‌ها شامل ترکیب‌های پیوسته خودکار و توزیع‌های خرد (micro distributions) می‌شود. مزایای امپ همانطور که دیدیم، کاربران پروتکل امپ با مشارکت در شبکه به مزایای بسیاری دست پیدا می‌کنند. سیستم وثیقه‌سازی کاملا ناشناس امپ یکی از این موارد است. این شبکه به واسطه رابط دردسترس خود، عمل وثیقه‌سازی دارایی‌های دنیای واقعی و دیجیتال را تسهیل می‌کند. همه با استفاده از این شبکه می‌توانند طی چند دقیقه دارایی خود را ضمانت کنند. سرعت به محض آنکه دارایی‌های خود را ضمانت کنید، می‌توانید از انتقالات آنی لذت ببرید. شبکه امپ وثیقه‌سازی و تراکنش‌هایی تقریبا آنی را امکان‌پذیر می‌کند. بدین ترتیب، پروتکل برای پاسخ به نیازهای رو به رشد اقتصاد دیجیتال مقیاس‌پذیر است. امنیت یکی از نگرانی‌های اصلی توسعه‌دهندگان، اطمینان از امنیت پروتکل امپ بود؛ به همین دلیل تلاش‌های زیادی برای محافظت از شبکه شده است. قراردادهای هوشمند این پلتفرم تحت نظارت بوده و پروتکل متن‌باز است. پروژه‌های متن‌باز نسبت به پروژه‌های ‌بسته بیشتر توصیه می‌شوند، زیرا کاربران می‌توانند برای اطمینان از درست بودن کارها هر مرحله را تایید کنند. تعامل‌پذیری کاربران پروتکل امپ سطح بالایی از تعامل‌پذیری را تجربه می‌کنند. نمونه‌اش آنکه این پروتکل بر بستر اتریوم ساخته شده است، از این رو کاربران به کل اکوسیستم ERC-20 دسترسی دارند. توجه داشته باشید که اتریوم بزرگ‌ترین پلتفرم راه‌اندازی توکن و برنامه غیرمتمرکز (Dapp) در جهان است. علاوه بر این امپ چند همکاری استراتژیک‌ نیز داشته است. این پروتکل در حال حاضر بیش از 25 دارایی دیجیتال مختلف را پشتیبانی کرده و با شبکه‌های بزرگ متعددی نظیر Flexa، CoinGecko، Gemini، Sushi و Uniswap کار می‌کند. قابلیت توسعه توسعه‌دهندگان پروژه امپ درصدد بودند تا اطمینان حاصل کنند این پلتفرم می‌تواند به عنوان بستری برای توسعه‌دهندگانی که به دنبال امنیت بیشتر برای برنامه‌های خود هستند، عمل کند. به همین دلیل نیز این شبکه از جهات بسیاری به مثابه سیستمی منعطف و آینده‌دار کار می‌کند. برای مثال پروتکل امپ دارای گواهینامه متن‌باز است. این رویکرد، ایجاد و استقرار مدیرهای وثیقه سفارشی را برای رابط Dappها ساده می‌کند. با چنین روشی همه می‌توانند بر حسب تقاضا برای تامین امنیت تراکنش‌ها، امکان وام‌دهی و ارسال ارزش در سطح بین‌المللی امپ توکن قفل کرده و آزاد کنند. عدم وابستگی یکی دیگر از مزایای بزرگ این پلتفرم ماهیت مستقل آن است. امپ به عنوان یک پلتفرم آگنوستیک عمل می‌کند. توسعه‌دهندگان دیگر شبکه‌ها می‌توانند به راحتی از این پروتکل برای ارتقاء سیستم‌های خود استفاده کنند. این پلتفرم می‌تواند به سادگی از بلاکچین‌های متعدد و دارایی‌های فیزیکی پشتیبانی کند. بواسطه این روش همه کسانی که به دنبال انجام اقدامات ضدکلاهبرداری بیشتری در شبکه هستند، می‌توانند از امپ به عنوان وثیقه‌ای برای تامین امنیت آن کارها استفاده کنند. نتیجه‌گیری امپ یک توکن سازگار با استاندارد ERC-20 «جدید و قابل توسعه» است که برای طیف گسترده‌ای از انواع وثیقه، از جمله پرداخت‌های دیجیتال، معاملات ارزهای فیات، وام‌ها و فروش دارایی‌ها مناسب است. همچنین زمانی که پرداخت‌ها با شکست مواجه شده و یا بیش از حد طول می‌کشند، توکن‌های امپ به عنوان ضمانت می‌توانند برای پوشش هزینه‌ها لیکوئید شوند. در نتیجه فروشندگان همچنان پرداختی خود را به سرعت دریافت می‌کنند. علاوه بر این خریداران و فروشندگان از مزیت برگشت‌ناپذیری و ثبات تراکنش‌ها بهره‌ می‌برند. پروتکل امپ دارای اصول بنیادی قابل اطمینان و رویکردی منحصربه‌فرد برای یک سرویس پرطرفدار است. امپ همچنین همکاری‌های متعدد چشمگیری نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به همکاری با Poloniex، Bittrex و چین لینک (Chainlink) [5] اشاره کرد. با توجه به دلایلی که ذکر شد می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده نزدیک درباره این شبکه خبرهای بیشتری خواهیم شنید. منبع: coinspeaker [6] , academy.moralis [7] , securities [8] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://www.coingecko.com/en/coins/amp?__cf_chl_jschl_tk__=0QVlhzw6S6DxNSnvW7ILOpjC8uABloPZomAnYS6iess-1639918762-0-gaNycGzNCb0 [3] https://blog.valmart.net/%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%b4%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%da%86%db%8c%d9%86-%d9%84%db%8c%d9%86%da%a9-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://www.coinspeaker.com/guides/what-is-amp-amp-protocol/ [7] https://academy.moralis.io/blog/what-is-amp-and-the-amp-token [8] https://www.securities.io/investing-in-amp-everything-you-need-to-know/

فایل کوین چیست؟ فایل کوین یک پروتکل ارائه‌دهنده فضای ذخیره‌سازی ابری غیرمتمرکز است. این پروتکل متن باز بوده و در دل خود یک بازار مالی برای خرید و فروش فضاهای ذخیره‌سازی دارد که خرید و فروش‌ها در این پلتفرم توسط ارز دیجیتال فایل کوین انجام می‌شود.  این پلتفرم در نظر دارد تا یک اکوسیستم جهانی و غیرمتمرکز از کامپیوترهای آماده برای ذخیره‌سازی اطلاعات و مشتریان نیازمند به فضای ذخیره‌سازی اطلاعات تشکیل دهد. برای خرید و فروش فضای ابری در این پروتکل، شما دیگر نیاز به اعتماد به یک شرکت واسطه برای ذخیره‌سازی اطلاعات خود ندارید! نکته جالب توجه این است که مهم نیست که شما به یک ابر کامپیوتر برای ذخیره‌سازی دسترسی دارید یا تنها یک هارد دیسک، در هر صورت می‌توانید فضای خالی که به آن احتیاج ندارید را با قیمت موردنظرتان، به کاربرانی که قصد ذخیره‌سازی اطلاعاتشان را دارند پیشنهاد دهید. فایل کوین با این کار باعث درآمدزایی و تشویق فروشندگان فضای ذخیره‌سازی می‌شود و از ورود پول هنگفت به جیب شرکت‌های سرمایه گذاری متمرکز جلوگیری می‌کند. ایده‌ی فایل کوین به گفته‌ی خوان بنت موسس فایل کوین، نوع فعالیت این پروژه باعث به وجود آمدن یک بازار بشدت رقابتی می‌شود که در آن ذخیره‌کنندگان اطلاعات باهم برای پیشنهاد کمترین قیمت و بدست آوردن بیشترین مشتری رقابت می‌کنند. مدل اقتصادی و ذخیره‌سازی فایل کوین به نوع خودش منحصربفرد است. خوان بنت پروژه‌ی خودش را از لحاظ ایده با Airbnb مقایسه کرده و در مورد آن گفته:  "مقدار زیادی فضای ذخیره سازی بدون استفاده در دنیا وجود دارد، همانطور که تعداد زیادی اتاق خالی در سراسر جهان وجود دارد. Airbnb بازاریست برای کسانی که می‌خواهند اتاق‌های خودشان را برای اجاره آگهی کنند و کسانی که می‌خواهند از آن اتاق‌ها استفاده کنند" پروژه فایل کوین هم به نوعی در حال انجام همین کار در حوزه‌ی ذخیره‌سازی ابری اطلاعات می‌باشد. نکته‌ی مهم این است که این پروتکل محدودیتی برای مکان ذخیره‌سازی ندارد. فایل کوین می‌تواند اسناد شما را در سراسر دنیا و بر روی کامپیوترهای مختلفی ذخیره کند تا امنیت اطلاعات شما را بالاتر ببرد. فایل کوین چگونه کار می‌کند؟ در ابتدا به زبان ساده پروسه‌ی ذخیره‌سازی اسناد را توسط پروژه‌ی فایل کوین بررسی می‌کنیم و سپس با تحلیلی عمیق‌تر مکانیسم‌های اجماع این پروژه را بررسی خواهیم کرد. ماینرهای ذخیره‌سازی (Storage Miner) تصور می‌کنیم یک مشتری در نظر دارد تا مقداری از اطلاعات و اسناد مهم خودش را با استفاده از شبکه فایل کوین ذخیره‌سازی کند. مشتری می‌تواند فروشندگان مختلف فضای ذخیره‌سازی و قیمت های پیشنهادی آن‌ها را در بازار مخصوص این پروتکل مشاهده کند و در نهایت بهترین انتخاب را انجام دهد. در واقع فروشندگان فضای ذخیره‌سازی در این پروتکل، یک دسته از ماینرهای این شبکه هستند که به اسم ماینرهای ذخیره‌سازی شناخته می‌شوند. در ادامه مشتری اطلاعات را برای ماینرها ارسال می‌کند و اطلاعات ذخیره می‌شود. نکته اینجاست که ماینرهای ذخیره‌سازی برای اینکه بتوانند بخاطر کاری که انجام می‌دهند ارز دیجیتال فایل کوین بدست بیاورند، باید ثابت کنند که اطلاعات را به درستی ذخیره کرده‌اند. شبکه با مکانیسم‌های اجماع مخصوص به خود که درادامه بیشتر راجع به آنها صحبت می‌کنیم، صحت ثبت اطلاعات را بررسی می‌کند. در صورتی که عملیات ذخیره‌سازی به درستی انجام شده باشد و مورد تایید قرار بگیرد، بلاک جدیدی در شبکه ثبت می‌شود. ماینرهای ذخیره‌سازی کارمزد فضایی که در اختیار مشتری قرار می‌دهند را بدست می‌آورند و شانس برنده شدن جایزه‌ی بلاک را نیز دارند. ماینرهای بازیابی (Retrieval Miner) حالا تصور کنید که یک مشتری اطلاعاتی را می‌خواهد و در میان ماینرهای ذخیره‌سازی که ممکن است آن را داشته باشند جست و جو می‌کند. مشتری سریع‌ترین و مقرون‌ به‌ صرفه‌ترین انتخاب را از بین گزینه‌های موجود انجام می‌دهد و به کسی که اسناد را برایش فراهم می‌کند، ارز دیجیتال فایل کوین می‌پردازد. در واقع بازیابی و جمع‌آوری اطلاعات در این مرحله توسط نوع دیگری از ماینرها در شبکه انجام می‌شود که به آنها ماینرهای بازیابی گفته می‌شود.  مکانیسم‌های اجماع شبکه فایل کوین فایل کوین از دو مکانیسم اجماع استفاده می‌کند تا مطمئن شود که ماینرها داده‌ها را به درستی ذخیره کرده‌اند. اولین مکانیسم اجماع، Proof-of-Replication است که نشان می‌دهد ماینرها بدرستی چندین کپی از داده‌هایی که ادعا می‌کنند ذخیره کرده‌اند را نگهداری می‌کنند. دومین مکانیسم اجماع، Proof-of-Spacetime است که نشان‌دهنده‌ی ذخیره اطلاعات توسط ماینرها در طی یک دوره زمانی توافق شده است. این دو مکانیسم اجماع به کاربران اجازه‌ی اعتماد به ماینرها برای نگهداری و ذخیره‌سازی اطلاعات، در یک مدت زمان توافق شده را می‌دهند. مزایا و معایب شبکه فایل کوین این پروتکل غیرمتمرکز با هدف رفع یکی از نیازهای بزرگ جوامع مدرن پا به عرصه‌ی تکنولوژی گذاشته و در این راه از ایده‌ی خلاق و فناوری به‌روزی استفاده می‌کند. این پروژه تلاش دارد تا قدمی در مسیر رویای دستیابی به دنیای غیرمتمرکز و وب 3.0 بردارد. این عوامل باعث شده‌اند که فایل کوین مزایا و معایبی نسبت به سایر پلتفرم‌های ذخیره‌سازی فضای ابری متمرکز داشته باشد که در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد. مزایای فایل کوین هزینه پایین: با فراهم آوردن شبکه‌ی بزرگی از فضاهای ذخیره‌سازی، طبق قانون عرضه و تقاضا باعث پایین آمدن هزینه‌ی ذخیره‌ی اطلاعات می‌شود.مقیاس پذیری بالا: کامپیوترها محدودیتی برای اتصال به شبکه فایل کوین ندارند و از تمام نقاط دنیا می‌توانند به این پروتکل دسترسی پیدا کنند.به صرفه بودن: بجای تولید ابرکامپیوترهای ذخیره‌سازی اطلاعات، فایل کوین این کار را با گردآوری فضاهای ذخیره‌سازی کوچکتر از سراسر جهان انجام می‌دهد.امنیت: فایل کوین با ذخیره سازی اطلاعات در چندین نقطه متفاوت، خطر هک شدن و لو رفتن اطلاعات را تقریبا به صفر می‌رساند چون در صورتی که هکرها برای دسترسی بدون اجازه به اطلاعات تلاش کنند، به دریایی از اطلاعات غیر مرتبط دسترسی پیدا خواهند کرد که به درستی جمع آوری نشده اند. لازم به ذکر است که DropBox و iCloud دو پلتفرم متمرکز رقیب فایل کوین هستند که تمامی اطلاعات را بر روی چندین سرور محدود ذخیره‌‌سازی می‌کنند. این پلتفرم‌ها چندین بار مورد هجوم هکرها قرارگرفته‌اند و اطلاعات بسیار مهمی از آنها خارج شده است همچنین طی سالیان اخیر افشاگری‌هایی مربوط به فروش اطلاعات مشتریان بدون اطلاع رسانی و رضایت آنها به گوش رسیده که خبر از امنیت پایین این پلتفرم‌ها می‌دهد. معایب فایل کوین سرعت پایین: از آنجایی که اطلاعات بر روی چندین سرور متفاوت ثبت و ذخیره می‌شوند، جمع آوری اطلاعات بستگی به مواردی از جمله انلاین بودن سرورها و سرعت اینترنت دارد.وابسته به توکن: استفاده از امکانات این پروتکل نیازمند ارز دیجیتال فایل کوین (FIL) است و شما باید از قبل ارز دیجیتال فایل کوین را از صرافی‌هایی که در آن موجود است تهیه کنید. لو رفتن اطلاعات: ثبت و ذخیره‌سازی اطلاعات بر روی کامپیوتر افراد دیگر ریسک‌های مخصوص به خود را دارد. البته فایل کوین با ثبت اطلاعات بصورت بخش‌ بخش و جدا از هم بر روی کامپیوترهای مختلف، تا حد زیادی از لو رفتن اطلاعات جلوگیری می‌کند. سازندگان و سرمایه گذاران فایل کوین سرمایه‌گذاران شرکت‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر (Venture Capital) که بر روی استارتاپ‌های تازه کار سرمایه‌گذاری می‌کنند، تیم‌های تخصصی مخصوص به خود داشته و تحقیقات گسترده‌تری نسبت به سرمایه‌گذار عام بر روی استارتاپ‌های مورد نظر انجام می‌دهند. بنابراین برای شناسایی پتانسیل رشد هر پروژه‌ی فعال در حوزه تکنولوژی و فناوری، بررسی سرمایه‌گذاران آن می‌تواند یکی از مهمترین عوامل باشد. فایل کوین در آگوست تا سپتامبر 2017 جذب سرمایه‌ی 257 میلیون دلاری از سمت سرمایه‌گذاران مشهوری از جمله Sequoia Capital ،Andreessen Horowitz و Union Square Ventures داشته و لازم به ذکر است که فایل کوین در دوران خود یکی از بزرگترین جذب سرمایه‌های مربوط به حوزه تکنولوژی و دنیای ارزهای دیجیتال را داشته است. تیم و سازندگان پروژه فایل کوین توسط خوان بنت (Juan Benet)، موسس شرکت Protocol Labs و دارنده‌ی مدرک مهندسی و علوم کامپیوتر از دانشگاه معتبر استنفورد ساخته شده و در اکتبر سال 2020 نسخه اصلی آن اجرا شده است. خوان بنت در حالی که مشغول به تحصیل در رشته علوم کامپیوتر در دانشگاه استنفورد بود شرکت بازی‌ سازی Loki Studios را تاسیس کرد که در سال ۲۰۱۳ توسط Yahoo خریداری شد. شرکت Protocol Labs نیز جذب سرمایه‌های معتبری از شرکت بزرگ Digital Currency Group و Fred Erhsam مدیرعامل Coinbase داشته است. رقبای فایل کوین فایل کوین در ابتدای فعالیت خود در بازار ارزهای دیجیتال و بین پلتفرم‌های غیرمتمرکز بی‌رقیب محسوب می‌شد اما در ادامه و با گذشت زمان پروژه‌های دیگری با ایده‌ها و تکنولوژی‌های مخصوص به خودشان در شاخه‌های وب 3.0 و ذخیره سازی به رقابت با فایل کوین پرداختند که به بررسی دو پروژه‌ی رقیب می‌پردازیم:   Siacoin این پروژه نیز مانند فایل کوین یک پلتفرم غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی ابری است که بلاک چین و ارز دیجیتال مخصوص به خودش را نیز برای این کار دارد. سیا کوین هم افرادی را که فضای خالی بر روی هارد دیسک خود دارند را به افرادی که نیاز به فضای ذخیره‌سازی دارند متصل می‌کند و خرید و فروش فضاهای ذخیره‌سازی میان آنها با کوین SC انجام می‌شود.   Storj  این پروژه یک پلتفرم ذخیره‌سازی غیرمتمرکز بر روی بلاک چین اتریوم است. نکات مثبت در مورد این پروژه این است که در مدت زمانی کم، جامعه‌ی بزرگ و سالمی تشکیل داده و همچنین از تکنولوژی شاردینگ (Sharding) برای افزایش سرعت انتقال و ذخیره سازی اطلاعات استفاده می‌کند. برای آشنایی با سایر پروژه‌های وب 3، پیشنهاد می‌شود این مطلب [1] را مطالعه کنید. جمع‌بندی با رشد روز افزون نیاز به فضای ذخیره‌سازی و از طرفی بالا رفتن قیمت سرویس‌دهی پلتفرم‌های متمرکز ذخیره‌ساز ابری و پایین آمدن امنیت آنها، ارز دیجیتال فایل کوین به همراه ایده و تکنولوژی فوق العاده‌ی خود آینده‌دار بنظر می‌رسد. از طرفی جذب شرکت‌های سرمایه گذاری مشهور به سمت این پروژه و سوابق قبلی خالق این پروژه اثبات دیگری بر بالا بودن پتانسیل پروژه فایل کوین و ارز دیجیتال آن به حساب می‌آیند. اما لازم است در نظر بگیرید که دسته بندی ذخیره‌سازی در بازار ارزهای دیجیتال در طی سالیان اخیر بشدت مورد استقبال تیم‌های برنامه نویسی متفاوت قرار گرفته و در حال حاضر فایل کوین رقیب‌های بسیار جدی در کنار خود مشاهده می‌کند. به هر صورت دو حوزه "وب 3.0 " و "ذخیره‌سازی"، بنظر ارزش ذاتی بالایی دارند و در آینده به ارزش واقعی خود نزدیک‌تر خواهند شد، در نتیجه سرمایه گذاری بر روی این دو حوزه می‌تواند به شرط رعایت عواملی از جمله مدیریت ریسک و سرمایه، تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، در آینده سودآور باشد.  منبع: kraken [2] , blockgeeks [3] , filecoin [4]   [1] https://blog.valmart.net/%d9%88%d8%a8-3-%d9%88-%d9%be%d8%b1%d9%88%da%98%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a2%d9%86/ [2] https://www.kraken.com/learn/what-is-filecoin-fil [3] https://blockgeeks.com/guides/centralized-vs-decentralized-storage-redefining-storage-solutions-with-blockchain-tech [4] https://filecoin.io/