احراز هویت مشتری (Know Your Customer) یا به اختصار KYC، به منظور جلوگیری از پولشویی و فعالیتهای مجرمانه، بر طبق قوانین ضد پولشویی (AML) دولتها تنظیم میشود. در ابتدا، این قوانین تنها برای موسسات مالی تنظیم میشدند؛ اما امروزه برای موسسات غیرمالی نیز اعمال میشوند. ارائه دهندگان خدمات مالی و غیرمالی به بررسیهای احراز هویت مشتری نیاز دارند که بتوانند مشتریان خود را شناسایی و تایید کنند. KYC با جمع آوری و تأیید اطلاعات مشتری به طور فعال با فعالیتهای مجرمانه مبارزه میکند. این بررسیها اعتماد را در صنعت بهبود میبخشد و به ارائه دهندگان خدمات مالی کمک میکند تا ریسکهای خود را مدیریت کنند. KYC در صرافیهای ارزهای دیجیتال [1] رایج شده است. با این حال، برخی از منتقدان میگویند که این امر جنبههای ناشناس و غیرمتمرکز بودن را از بین میبرد که دنیای رمزارزها به آن معروف است. مقدمه احراز هویت مشتری یک الزام قانونی رایج است که ارائهدهندگان خدمات مالی موظف به انجام آن هستند. این بررسیها در درجه اول با تامین مالی و پولشویی از فعالیتهای غیرقانونی مبارزه میکند. KYC یک معیار کلیدی در مقررات ضد پولشویی است که آن را به یک محافظ ایمنی مهم برای ارزهای دیجیتال تبدیل میکند. موسسات مالی و ارائهدهندگان خدمات مانند صرافیهای رمزارزی مجبور به اجرای روشهای KYC قوی برای محافظت از مشتریان و داراییهای آنها هستند. احراز هویت مشتری (KYC) چیست؟ احراز هویت مشتری از ارائه دهندگان خدمات مالی میخواهد که اطلاعاتی را برای تأیید هویت مشتریان خود جمع آوری کنند. به عنوان مثال، این میتواند از طریق شناسایی رسمی یا صورت حساب بانکی باشد. مانند مقررات AML، سیاستهای KYC به مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریسم، کلاهبرداری و انتقال غیرقانونی وجوه کمک می کند. این روش پیشگیرانه همچنین به کسب و کارها اجازه میدهد تا درک بهتری از مشتریان خود داشته باشند. امروزه اصول KYC برای بانکها، موسسات مالی، شرکتها و صرافیهای ارز دیجیتال اجرا میشود. هنگام تکمیل KYC، ممکن است از شما خواسته شود موارد زیر را ارائه دهید: کد ملی گواهینامه رانندگی گذرنامه جدای از احراز هویت مشتری، تأیید مکان و آدرس آنها نیز مهم است. مدارک هویتی شما اطلاعات اولیهای مانند نام و تاریخ تولد شما را ارائه میدهد، اما برای مثال برای ایجاد اقامتگاه مالیاتی شما به اطلاعات بیشتری نیاز است. احتمالاً باید بیش از یک مرحله از KYC را تکمیل کنید. ارائه دهندگان خدمات مالی معمولا نیاز دارند تا هویت مشتریان خود را در فواصل زمانی منظم مجدداً تأیید کنند. چه کسی مقررات احراز هویت مشتری (KYC) را تنظیم میکند؟ مقررات KYC بر اساس قوانین هر کشور متفاوت است، اما همکاری بینالمللی در مورد اطلاعات اولیه مورد نیاز وجود دارد. در ایالات متحده، قانون محرمانه بانکی و قانون میهن دوستان 2001 اکثر فرآیندهای AML و KYC را که امروزه مشاهده میشود، ایجاد کردند. اتحادیه اروپا و کشورهای آسیا و اقیانوسیه مقررات خود را تدوین کردهاند، اما اشتراکهای زیادی با ایالات متحده وجود دارد. دستورالعمل ضد پولشویی اتحادیه اروپا (AMLD) و مقررات PSD2 چارچوب اصلی را برای کشورهای اتحادیه اروپا فراهم میکند. در سطح جهانی، گروه ویژه اقدام مالی (FATF) همکاریهای چند ملیتی را در زمینه شرایط نظارتی هماهنگ میکند. چرا به احراز هویت مشتری در ارزهای دیجیتال نیاز داریم؟ به دلیل ماهیت ناشناس ارز دیجیتال، اغلب برای پولشویی و فرار مالیاتی استفاده میشود. بهبود مقررات ارزهای دیجیتال شهرت آن را بهتر میکند و اطمینان حاصل میکند که مالیات در جایی که باید پرداخت شود. سه دلیل کلیدی وجود دارد که چرا بررسیهای KYC در صنعت ارزهای دیجیتال مورد نیاز است: 1. تراکنشهای بلاک چین [2] برگشت ناپذیر هستند. اگر اشتباهی مرتکب شوید، هیچ ادمینی وجود ندارد که به شما کمک کند، به این معنی که وجوه را میتوان دزدید یا منتقل کرد و بازیابی نمیشود. 2. ارزهای دیجیتال نسبتاً ناشناس هستند. برای باز کردن کیف پول رمزارزی نیازی به ارائه هیچ گونه اطلاعات شخصی ندارید. 3. مقررات هنوز در مورد مالیات و قانونی بودن ارز دیجیتال در بسیاری از کشورها نامشخص است. اگرچه KYC زمان لازم برای راهاندازی یک حساب کاربری را افزایش میدهد، اما مزایای قابل توجهی دارد. یک مشتری معمولی لزوما نمیتواند آنها را ببیند، اما KYC تأثیر قابل توجهی در ایمن نگه داشتن سرمایه شما و مبارزه با جرم و جنایت دارد. مزایا و معایب مزایای احراز هویت مشتری (KYC) چیست؟ تمامی مزایای KYC آشکار نیستند. با این حال، بیشتر برای مبارزه با تقلب و کلاهبرداری انجام میشود و میتواند سیستم مالی را به طور کلی بهبود ببخشد: 1. وام دهندگان میتوانند با تعیین هویت و سابقه مالی مشتری، به راحتی ریسک خود را ارزیابی کنند. این فرآیند منجر به وام دهی مسئولانه تر و مدیریت ریسک میشود. 2. با سرقت و جعل هویت و انواع دیگر کلاهبرداریهای مالی مبارزه میکند. 3. خطر وقوع پولشویی را در وهله اول به عنوان یک اقدام پیشگیرانه کاهش میدهد. 4. اعتماد، امنیت و پاسخگویی ارائه دهندگان خدمات مالی را بهبود میبخشد. معایب احراز هویت مشتری(KYC) چیست؟ KYC مزایای آشکار خود را دارد، اما هنوز برای برخی از منتقدان بحث برانگیز است. به طور معمول، بیشتر انتقادات آن ناشی از مسائل مربوط به حریم خصوصی و هزینه است: 1. هزینه اضافی مربوط به انجام بررسیهای KYC است که اغلب از طریق کارمزد به مشتری منتقل میشود. 2. برخی از افراد مدارک مورد نیاز برای انجام فرآیند KYC را ندارند یا شاید آدرس ثابتی ندارند. این امر دسترسی آنها به برخی خدمات مالی را دشوار میکند. 3. ارائه دهندگان خدمات مالی غیرمسئول ممکن است امنیتی برای دادههای کاربران نداشته باشند و هک میتواند منجر به سرقت دادههای خصوصی شما شود. 4. برخی استدلال میکنند که این برخلاف تمرکززدایی ارزهای دیجیتال است. احراز هویت مشتری و غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال از ابتدا بر تمرکززدایی و رهایی از واسطهها متمرکز بودهاند. همانطور که گفته شد، هر کسی میتواند بدون نیاز به ارائه جزئیات در مورد خود، یک کیف پول بسازد و رمزارز هولد کند. با این حال، دقیقاً به همین دلایل، رمزارز به یک روش محبوب برای پولشویی تبدیل شده است. دولتها و تنظیمکنندهها معمولاً از صرافیها میخواهند تا بررسیهای KYC را روی مشتریان خود انجام دهند. در حالی که اجرای KYC اجباری برای کیف پولهای رمزارزی بسیار دشوار است، خدماتی که فیات را به ارز دیجیتال تبدیل میکنند مناسبتر هستند. برخی از سرمایهگذاران به صورت سفته بازی به ارزهای دیجیتال علاقه مند هستند و برخی دیگر به طور فعال تری از ارزشهای اصلی و مفید بودن آنها بهره میبرند. کلام آخر در این مقاله دریافتید که KYC چیست و حالا میدانید که فرایندی برای جلوگیری از اقدامات خرابکارانه در بستر بسیاری از صرافیهاست .فرآیندهای احراز هویت مشتری یک استاندارد صنعتی برای خدمات مالی و صرافیهای رمزارزی هستند. این یکی از مهمترین عملکردها در مبارزه با پولشویی و سایر جرایم است. بررسیهای KYC میتوانند آزاردهنده به نظر برسند، اما امنیت زیادی را فراهم میکنند. منبع: binance.com [3], academy.binance [4] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d9%84%d8%a7%da%a9-%da%86%db%8c%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://www.binance.com/en/blog/ecosystem/%E2%80%8Bwhat-is-kyc-or-identity-verification-and-how-is-it-increasingly-important-for-crypto-421499824684902130 [4] https://academy.binance.com/en/articles/what-is-kyc-know-your-customer
یکی از مهمترین بخشهای حوزه دیفای، سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (Decentralized Autonomous Organizations) یا به اختصار دائو (DAO) است که به نظر میرسد در آینده در حوزه سرمایهگذاری و کسب و کار، بیشتر از آن استفاده شود. دائوها در دنیای بلاکچین نقش مهمی را ایفا میکنند و به غیرمتمرکز شدن و برقراری دموکراسی در یک سازمان کمک میکنند. تصمیمگیریها در دائو توسط کاربران انجام میشود تا تمرکز زدایی انجام گیرد. در ادامه با دائو و سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز بیشتر آشنا خواهیم شد. دائو (DAO) چیست؟ طبق تعریف فنی، سازمان خودگردان غیرمتمرکز یا دائو، سازمانهای اجتماعی هستند که با قوانین کدنویسی شده اداره میشوند و کاملا خودمختارند. به نوعی میتوان گفت دائو توسط کاربران آن سازمان مدیریت میشود. نقشها در دائو سلسله مراتبی نیست و همه افراد سازمان میتوانند در رایگیریها شرکت کرده و در آینده دائو و مسیر آن تاثیرگذار باشند. از زمانی که بیت کوین [1] موفق شد واسطه میان تراکنشهای مالی را از بین ببرد و یک سیستم انتقال ارزش غیرمتمرکز باشد، ایده یک سیستم مدیریتی غیرمتمرکز مثل دائو در جامعه ارزهای دیجیتال مطرح بوده است. هدف اصلی از ایجاد یک DAO، تشکیل شرکت یا سازمانی است که بتواند بدون نیاز به سلسه مراتب مدیریتی فعالیت کند و تمام اعضای سازمان در رشد سازمان نقش داشته باشند. دائوها در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند اما از سالیان قبل، پروژههایی مانند The DAO در این زمینه فعالیت میکردند. این پروژه به دلیل وجود باگهایی در کدهای اولیه، شکست خورد و پلتفرم اتریوم [2] را هم به چالش کشاند که در ادامه، این پروژه و تاریخچه آن را نیز بررسی میکنیم. سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز با سازمانهای سنتی چه تفاوتی دارند؟ دائو و سازمانهای سنتی با یکدیگر تفاوتهای بسیاری دارند و به نوعی نقطه مقابل یکدیگر محسوب میشوند. در ادامه بصورت موردی، ویژگیها و تفاوت آنها را بررسی میکنیم. سازمان سنتی ساختار سلسه مراتبی دارد و ارزش افراد در سازمان با یکدیگر متفاوت است.فرد یا نهاد با توجه به اختیاراتش میتواند در سازمان تغییری ایجاد کند.خصوصی و متمرکز است.رایگیریها بصورت متمرکز و توسط یک نهاد مرکزی انجام میشود. سازمان خودگردان غیرمتمرکز ساختار سلسله مراتبی ندارد و به دموکراسی پایبند است.برای ایجاد تغییر در سازمان، نیاز به تایید و رای افراد گروه است.رایگیریها بصورت اتوماتیک و بدون دخالت شخص ثالث انجام میشود.شفاف و غیرمتمرکز است. سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز چگونه کار میکنند؟ نحوه کار سازمانهای مستقل غیرمتمرکز یا دائو را در ادامه طی 3 مرحله بررسی میکنیم: یک. طرح قوانین سازمان خودگردان از طریق رایگیری DAO از قراردادهای هوشمند استفاده میکند، به همین جهت مستقل و غیرمتمرکز است و توسط تمامی افراد سازمان رهبری میشود. قراردادهای هوشمند، قوانین اساسی دائو را مانند نحوه عملکرد آن تعیین میکنند. این قوانین قابل تغییر نیستند مگر اینکه اعضای اصلی جامعه دائو تصمیم به تغییر قوانین بگیرند و به آن رای دهند. تصمیمات مربوط به سیستم حاکمیتی، ساختارهای تشویقی و همین طور گردش کار در دائو باید به رایگیری گذاشته شود. برای انجام این کار بصورت مستقل و غیرمتمرکز، استفاده از قراردادهای هوشمند برای یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز ضروری است. دو. تامین رشد دائو با خرید توکن بومی پس از نوشته شدن قوانین در قالب قرارداد هوشمند و ثبت بر روی بلاکچین، قدم بعدی تامین مالی است. قراردادهای هوشمند میتوانند توکنهای بومی را تولید و توزیع کنند که این توکنها، رمزارزهایی هستند که به یک پروژه تعلق دارند (مثلا توکن بومی پروتکل اوسیس [3] یعنی Rose). در دائو از این توکنها برای رای دادن و تشویق برای انجام فعالیتی خاص استفاده میشود. افراد یا نهادهای علاقهمند به مشارکت در رشد یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز، میتوانند توکن بومی آن را خریداری کنند. بدین صورت دارندگان توکن، متناسب با مقدار داراییهایشان حق رای دارند و به نوعی سهامدار آن سازمان مستقل غیرمتمرکز میباشند. سه. تبدیل شدن به سازمان خودمختار غیرمتمرکز هنگامی که بودجه کافی برای راه اندازی دائو وجود داشته باشد، تمام تصمیمات توسط دارندگان توکن و از طریق رایگیری جمعی تعیین میشود. دارندگان توکن بجز رایگیری، میتوانند برای DAO کار کنند، نقشهایی را در بخشهای توزیع توکن و مدیریت خزانه داری برعهده بگیرند و در ازای آن توکن حاکمیتی دریافت کنند. ماجرای هک The DAO چیست؟ The DAO در واقع یه ایده ابتدایی از همان سازمان غیرمتمرکز خودگردان فعلی است که توسط Slock.it [4] بر روی شبکه اتریوم ساخته شد. برای راهاندازی این پروژه چیزی در حدود 150 میلیون سرمایه جمع آوری شد. کدهای این برنامه متن باز بوده در نتیجه هر کسی میتواند در توسعه آن مشارکت کند. The DAO در واقع بعنوان یک صندوق سرمایهگذاری برای پروژههای تازه وارد دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت میکرد. کسانی که توکنهای بومی پروژه The DAO را داشته باشند، میتوانند در انتخاب پروژههایی که برای آنها بودجه تامین میشود، تصمیمگیری کنند و رای دهند. در تاریخ 17 ژوئن 2016، یک هکر با سواستفاده از چندین خط کد اولیه برنامه، توانست چیزی در حدود 3.6 میلیون اتریوم که در آن زمان ارزشی در حدود 70 میلیون دلار داشت را جا به جا کند. از طرفی مبلغ برداشت شده به "Child DAO" منتقل شد که به مدت 28 روز نمیتوان آن را جابهجا کرد، بنابراین جامعه اتریوم فرصت داشت تا این مشکل را برطرف کند. آنها تصمیم گرفتند تا یک هاردفورک به زنجیره قبلی بزنند که درحال حاضر با نام اتریوم شناخته میشود و فورک [5] قدیمی را اتریوم کلاسیک مینامند. پس از این اتفاق توسعه دائوها ادامه یافت و پروژههایی مانند Aregon، درسهای بزرگی از پروژه The DAO آموختند. این پلتفرمها در حال حاضر برای بعضی از بزرگترین پروتکلهای حوزه مالی دیفای، سازمان خودگردان غیرمتمرکز میسازند و اجرا میکنند. اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (Dapp) برنامههای غیرمتمرکز (Decentralized Application) یا Dappها، بر اساس قراردادهای هوشمند توسعه داده میشوند. آنها خودگردان هستند و از آنجایی که با قراردادهای هوشمند کار میکنند، برای اجرا شدن به واسطهای نیاز ندارند و متوقف کردن آنها نیز تقریبا غیرممکن است.سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز را میتوان اپلیکیشنهای غیرمتمرکزی در نظر گرفت که با اهداف بلند پروازانهای ایجاد شدهاند. مزایا و معایب سازمان خودگردان غیرمتمرکز مزایا شفافیت: تصمیم گیریهای دائو برای همگان قابل مشاهده است.خودکار و غیرمتمرکز: رای گیریها بصورت خودکار و بدون دخالت یک نهاد مرکزی، توسط قراردادهای هوشمند انجام میشود.دموکراسی: دائو به تمامی افراد سازمان، یک صدا و حق رای میدهد تا افراد بتوانند در رشد و آینده دائو تاثیرگذار باشند.سرمایهگذاری: دارندگان توکن علاوه بر شرکت در رای گیریهای دائو، در آینده و با رشد پروژه ممکن است از رشد قیمتی توکنهای خود به سود برسند. معایب وقتگیر بودن: سازمانهای خومختار غیرمتمرکز به دلیل نداشتن یک مرجع مشخص برای انجام فعالیتها و رایگیری، کند عمل میکنند و بنابراین تصمیمگیریها در دائو، زمان زیادی نیاز دارد.اختلاف نظر: اگر جامعه دائو در مورد یک تصمیم با یکدیگر مخالف باشند، ممکن است سازمان به دو بخش تقسیم شود.شباهت به سازمانهای سنتی: در بعضی از دائوها افرادی وجود دارند که توکنهای زیادی را نگهداری میکنند و حق رای بیشتری دارند، بدین شکل تصمیم گیریها در این سازمانها شبیه به سازمانهای سنتی و تقریبا متمرکز است. سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز محبوب اخیرا استقبال از پروژههای دائو زیاد بوده و پروژههای بیشتری در این حوزه فعالیت میکنند. در ادامه ده تا از برترین پروژههای دائو در بازار ارزهای دیجیتال (بر اساس مارکت کپ و ارزش بازار) را مشاهده میکنیم. یونی سواپ (UNI) [6]، آوه (AAVE) [7]، دش (DASH)، کرو فایننس (CRV) [8]، میکردائو (MKR) [9]، کامپوند (COMP)، سوشی سواپ (SUSHI) [10]، دیکرد (DCR)، سینتتیکس (SNX) و (0x (ZRX چند نمونه از دائوهای محبوب بازار هستند. نکته جالب این است که اکثر دائوهای نام برده شده در حوزه دیفای مشغول به کار هستند. برای آشنایی با دیگر پروژههای سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز، این مطلب [11] را مطالعه کنید. آموزش ساخت دائو در ابتدا لازم است تا با پلتفرم Aragon آشنا شویم. Aragon یک Dapp اتریومی است که کار را برای ساخت یک دائو و اجرای آن بسیار ساده میکند. نکتهی مهم در مورد این پلتفرم، متن باز بودن آن است. راهاندازی نود (گره) اتریوم و متامسک ما میخواهیم دائوی خود را بر روی Rinkeby Testnet راهاندازی کنیم؛ بنابراین از نود QuickNode Rinkeby [12] استفاده میکنیم تا تراکنشهای سریعتری انجام دهیم. اکنون برای انجام تراکنشها، به مقداری ETH آزمایشی نیاز داریم. به سایت Rinkeby faucet [13] بروید دستورالعملهای Rinkeby را دنبال کنید تا درنهایت مقداری اتریوم آزمایشی بدست آورید. دائوی خود را بسازید وارد سایت Aragon [14] شوید و مراحل زیر را دنبال کنید: قدم اول: نود Quicknode Rinkeby خود را در کیف پول متامسک انتخاب کنید (نیاز است در این مرحله حداقل 0.2 اتریوم موجودی در کیف پول خود برای ادامه پروسه داشته باشید). قدم دوم: بر روی گزینه "Connect Account" کلیک کنید، سپس گزینه "MetaMask" را انتخاب کرده و درخواست را از طریق متامسک تایید کنید. قدم سوم: گزینه "(Ethereum Testnet (Rinkeby" را انتخاب کنید. قدم چهارم: بر روی "Create an organization" کلیک کنید. حالا میتوانید یک قالب برای سازمان خود انتخاب کنید، ما در اینجا از قالب "Company" استفاده میکنیم. در ادامه پس از انتخاب قالب مورد نظر، بر روی گزینه “Use this templete” کلیک کرده و نام سازمان خودگردان غیرمتمرکز خود را وارد کنید. حالا موارد زیر را تنظیم کنید: درصد پشتیبانی (Support Percentage): این گزینه مربوط به درصد رای یا توکن مورد نیاز برای تایید یک موضوع در رایگیری است. برای مثال اگر درصد پشتیبانی بر روی 50 باشد، نیاز است تا بیش از 50% آرا "Yes" باشد تا پیشنهاد به تصویب برسد. حداقل درصد برای تایید (Minimum Approval Percentage): در ابن بخش تعیین میکنیم که چند درصد رای "Yes" از منبع توکنهای باقیمانده نیاز است، تا یک پیشنهاد انتخاب شود. مدت زمان رایگیری (Vote duration): مدت زمانی است که اعضای دائو میتوانند در رایگیری شرکت کنند. این موارد را به دلخواه خود تنظیم کنید یا میتوانید برای مثال از تصویر زیر در تنظیمات خود استفاده کنید. نام و نماد دلخواه را برای توکن خود وارد کرده و سپس توکنها را برای اعضای دائو ارسال کنید. یک بار دیگر اطلاعات را مرور کنید و بر روی "Launch Your Organization" کلیک کنید. در این مرحله، پنجره MetaMask برای تایید تراکنش ظاهر میشود، تراکنش را تایید کنید. در نظر داشته باشید در طول انجام پروسه تراکنش، گزینه "Speed-up" را انتخاب نکنید و همچنین از Refresh کردن صفحه خودداری نمایید. وقتی هر دو تراکنش تایید شد، شما باید با صفحهای شبیه به تصویر زیر روبرو شوید. روی "Get Started" کلیک کنید، حالا میخواهیم اولین سوال پیشنهادی را برای فرآیند رایگیری تعیین کنیم. از منوی سمت چپ گزینه "Voting" و سپس "New vote" را انتخاب کنید. یک سوال پیشنهادی جدید ایجاد کنید و آن را برای رایگیری در معرض نمایش افراد جامعه دائوی خود قرار دهید (در نظر داشته باشید، این عملیات به عنوان یک تراکنش در نظر گرفته میشود). از زمانی که رایگیری اجرا میشود، اعضا میتوانند با Yes و No رای دهند. پنجره رایگیری هم به اندازه زمانی که در گزینه "Time duration" انتخاب کردهاید، باز میماند. آینده سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز در چند سال اخیر DAOها به شدت مورد استقبال قرار گرفتهاند و صدها توسعهدهنده بر روی نوآوریهای فنی، بهبود مکانیسمهای حاکمیتی و راه حلهای جدید برای فرآیند رای گیری، کار میکنند. سازمان خودگردان غیرمتمرکز مورد استقبال "صنایع خلاق" هم قرار گرفته است. برندهای فشن و لباس، برندهای عطر و همینطور جوامع فیلمسازی در سالهای اخیر از دائوها استفاده کردهاند. البته در بسیاری از این موارد، کماکان عنصر متمرکز بودن در آن حفظ میشود. مثلا در دائوهای فیلمسازی، لیستی از فیلمها برای رایگیری گذاشته میشود تا توسط کاربران دائو، پروژه منتخب تعیین شده و به دنبال جذب سرمایه آن باشند، اما در نهایت اینکه کدام فیلم برای ساخت و جذب سرمایه انتخاب شود، به دست هیئت داوران سپرده میشود. موجی از سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز به نام دائوهای سرمایهگذاری یا "DAOs Investment" نیز در بازار وجود دارند که در واقع پروژههایی برای انجام سرمایهگذاری ریسک پذیر هستند. پروژههای منتخب برای سرمایهگذاری در این پلتفرمها، توسط دارندگان توکن و با انجام رایگیری تعیین میشود. همچنین سازمانهای خودمختار غیرمتمرکزی به نام "دائوهای جمع آوری کننده" یا "DAOs Collector" وجود دارند که تمرکزشان بر روی پیدا کردن و جمع آوری اقلام با ارزشی مانند NFTها در حراجهای مختلف است. نکتهی دیگر این است که دائوها به سمت به رسمیت شناخته شدن و قانونگذاری پیش میروند. در آوریل 2021، DAOها در ایالت وایومینگ به عنوان شکل جدیدی از شرکتها به رسمیت شناخته شدند و چند ماه بعد اولین دائو تایید شد. البته همه چیز به نفع دائوها پیش نرفت. در نوامبر 2021، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، ثبت توکن برای اولین سازمان خودگردان غیرمتمرکز به رسمیت شناخته شده را متوقف کرد و دلیل آن را انتشار "اطلاعات گمراه کننده" برای کسانی که ممکن بود سرمایهگذار این پروژه باشند، عنوان کرد. بنظر میرسد دائوها در آینده پیچیدهتر شوند. مواردی نظیر ناشناس بودن در فرآیند رایگیری، تمرکززدایی بیشتر و تدریجی و همینطور انگیزههای بیشتر برای مشارکت در فرایندهای یک سازمان خودمختار غیرمتمرکز، گزینههایی هستند که پیشبینی میشود در آینده به DAOها اضافه شوند. جمعبندی استفاده کاربردی از سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز هر روز بیشتر و بیشتر میشود. دائوها بجز دنیای دیفای و حوزه بازار ارزهای دیجیتال، در صنعت و کسب و کار طی سالیان اخیر کاربرد بسیاری داشته است به طوری در صنایع مختلفی از جمله فشن و لباس و همینطور فیلمسازی از آن استفاده شده است. سوال اصلی اینجاست، آیا دائوها موجب تغییر روش فعالیت و جمعآوری سرمایه شرکتها و کمپانیهای سنتی میشوند؟ پاسخ به این سوال ممکن نیست و تنها میتوانیم منتظر بمانیم تا پاسخ را در آینده مشاهده کنیم، ولی ممکن است به زودی شما هم عضو یک دائو شوید و برای راهی که بنظرتان در یک کسب و کار درست میرسد رای دهید، بدون آنکه رئیسی به شما بگوید چه کاری انجام دهید. منبع: Academy.Binance [15], Academy.Moralis [16], QuickNode [17] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a8%db%8c%d8%aa-%da%a9%d9%88%db%8c%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d9%88%d8%b3%db%8c%d8%b3-%d9%86%d8%aa%d9%88%d8%b1%da%a9-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] http://slock.it/ [5] https://blog.valmart.net/%d9%81%d9%88%d8%b1%da%a9-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a2%d9%88%d9%87-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [8] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%da%a9%d8%b1%d9%88-%d9%81%d8%a7%db%8c%d9%86%d9%86%d8%b3/ [9] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d9%85%db%8c%da%a9%d8%b1-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [10] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%b4%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be/ [11] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [12] https://aragon.org/ [13] https://faucet.rinkeby.io/ [14] https://aragon.org/ [15] https://www.binance.com/en/blog/fiat/dao-crypto-tokens-what-why-and-how-to-buy-421499824684903289 [16] https://academy.moralis.io/blog/decentralized-autonomous-organizations-what-is-a-dao [17] https://www.quicknode.com/guides/web3-sdks/how-to-create-your-own-dao-with-aragon
صرافیهای غیرمتمرکز با دارا بودن مزایای مختلف نسبت به همتایان متمرکز خود روز به روز در میان کاربران بیشتر رواج پیدا میکنند. حضانت کاربر (self-custody)، ثبات بیشتر، استقلال در لیست کردن توکنها و تنوع در کوینها از جمله این مزایا هستند. با این حال یکی از بزرگترین نقاط ضعف صرافیهای غیرمتمرکز، نقدینگی پایین و حجم کم معاملاتی آنهاست که لغزش قیمتی شدید و لغو شدن تراکنشها را به دنبال دارد. صرافی وان اینچ (1inch) یک تجمیعکننده صرافیهای غیرمتمرکز (DEX Aggregator) است که ارزانترین قیمت رمزارزها را جمع کرده و به کاربران نشان میدهد. همچنین این پلتفرم غیرحضانتی (non-custodial) بوده و به دنبال آن است که مشکلات مربوط به اوردربوکهای کم حجم و حملات فرانترانینگ (front running) را حل کند. در این مطلب نگاهی جامع به ویژگیهای این صرافی انداخته و نحوه کار با آن را آموزش خواهیم داد. اگر با صرافیهای غیرمتمرکز آشنا نیستید، پیشنهاد میکنیم این مطلب [1] را مطالعه کنید. صرافی وان اینچ چیست؟ صرافی وان اینچ یک تجمیعکننده غیرمتمرکز است. به عبارت دیگر این صرافی برای یافتن بهترین نرخ مبادله، اوردرها را میان دیگر دکسها و تامینکنندگان نقدینگی تقسیم میکند. این تجمیعکننده در حال حاضر بالغ بر 20 مرجع نقدینگی را پشتیبانی میکند. اتصال یک کیف پول وب 3 و سواپ (مبادله) کردن توکنهای ERC-20 با بهترین قیمت ممکن در صرافی 1inch فرایندی ساده است. این صرافی برای پیدا کردن بهترین قیمت یک اوردر اگر لازم باشد آن را میان چند صرافی تقسیم خواهد کرد. در صرافی وان اینچ امکان گذاشتن سفارش محدود (limit order)، کسب درامد از طریق استیک ارز دیجیتال 1INCH و تامین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی نیز وجود دارد. تاریخچه وان اینچ این صرافی توسط Sergrj Kunz و Anton Bukov بنیانگذاری شد. Anton Bukov پس از آنکه برای اولین بار در پخش زنده کانال یوتیوب Kunz با او ملاقات کرد، سال 2019 در ETHNewYork ایده صرافی را مطرح کرد. Kunz پیش از آن درCommerce Connector در حوزه تجمیع قیمت و نیز به عنوان متخصص دواپس (DevOps) و امنیت سایبری در شرکت پورشه کار کرده بود. Bukov نیز سابقه طولانی در توسعه نرم افزار و تجربه کوتاه کار در پروتکلهای مالی غیر متمرکز را نیز داشته است. این دو نفر پس از جذب 3 میلیون دلار سرمایه از سوی شرکتهایی نظیر Binance Labs ،Galaxy Digital ،FTX و دیگر سرمایه گذاران مشهور، در ماه آگوست سال 2020 وان اینچ را راه اندازی کردند. پس از جذب سرمایه اولیه، 12 میلیون دلار دیگر از سوی غولهای سرمایهگذاری مانند Blockchain Capital ،Spartan Group و Pantera Capital جمعآوری شد. سرانجام شرکت وان اینچ در ماه دسامبر سال 2020 توکن حاکمیتی خود را با نماد 1INCH راهاندازی کرد. ارز دیجیتال وان اینچ کارایی ارز دیجیتال وان اینچ (1INCH) برای این صرافی بسیار بیشتر از یک توکن ERC-20 معمولی است. 1INCH یک توکن حاکمیتی است که از آن برای تامین حاکمیت پروتکل وان اینچ استفاده میشود. دارندگان ارز دیجیتال واناینچ صرف نظر از مقدار توکنی که دارند، میتوانند از حق رای خود برای تصمیمگیری درباره متغیرهای مختلفی مانند پاداش حاکمیتی، کارمزد سواپ، پرایس ایمپکت (price impact) و زوال زمانی (decay time) صرافی استفاده کنند. همه این متغیرها را میتوان در بخش DAO [2] وبسایت صرافی واناینچ پیدا کرد. مقدار کل عرضه ارز دیجیتال وان اینچ 1.5 میلیارد است که 30 درصد آن به جامعه سهامداران ارز دیجیتال 1INCH اختصاص داده شده است. تیم وان اینچ تصمیم دارد این 30 درصد را از طریق ایردراپ [3] توزیع کرده و کل عرضه نیز قرار است طی بازهای 4 ساله توزیع شود. لازم به ذکر است که توکنهای باقیمانده (14.5 درصد) برای توسعه استفاده خواهد شد و به تدریج میان سرمایهگذاران ابتدایی و اعضای تیم توزیع میشود. برای آشنایی با سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO)، این مقاله [4] را بخوانید. توکن گس Chi چیست؟ توکن گس Chi یک توکن ERC-20 است که از آن برای پرداخت هزینه تراکنشها در صرافی وان اینچ استفاده میشود. ایده این توکن مشابه همان مفهوم GasToken است اما با بهبودهایی همراه بوده است. Chi به قیمت گس شبکه اتریوم وابسته است. وقتی قیمت گس پایین است، قیمت Chi هم پایین است و بالعکس. Chi دقیقا مانند گس توکن شبکه اتریوم است. تنها تفاوت این دو در آن است که Chi در واناینچ و کرو فایننس [5] (Curve) استفاده شده و GasToken در کل شبکه اتریوم به کار برده میشود. وان اینچ چگونه کار میکند؟ در صرافی وان اینچ، محاسبات در لایههای سطحی صورت نمیگیرد. الگوریتم اختصاصی این پروتکل که Pathfinder نام دارد، مسیر بهینه را برای مبادلات کریپتو که ممکن است دو، سه، چهار صرافی یا بیشتر را دربرگیرد نشان میدهد. این الگوریتم ممکن است تراکنشها را میان چند صرافی یا تامینکننده تقسیم کند تا بهترین نرخ ممکن را ارائه دهد. واناینچ در حال حاضر از مبادله کوینها و توکنهایی که با استانداردهای ERC-20 ،ERC-721 ERC-1155 و BEP-20 مطابقت دارند، پشتیبانی میکند که بیشتر رمز ارزهای پرکاربرد بازار را شامل میشود. این صرافی همچنین ذکر کرده است که توکنهای دیگر را میتوان از طریق افزونههای خارجی پشتیبانی کرد. اما جزئیات آنها به کاربران داده نشده است. رابط کاربری 1inch تنها از شما میپرسد چه توکنی دارید و چه توکنی میخواهید بخرید. سپس بهترین شکل معامله و چند گزینه دیگر را نشان میدهد. با کلیک روی “swap now” تراکنش انجام میشود. شما در این فرایند همچنین میتوانید انتخاب کنید که پردازش استاندارد، سریع یا لحظهای انجام شود. اگر کارمزد گس بالاتری بپردازید، میتوانید روند مبادله را تسریع کنید. شما علاوه بر مبادلات ساده میتوانید با تعیین قیمت هدف برای معاملات آتی لیمیت اوردر گذاشته یا با استیک کردن رمزارز در استخرهای نقدینگی کسب درآمد کنید. برنامه غیرمتمرکز (dApp) واناینچ به شما نشان میدهد که با استیک روزانه، هفتگی یا ماهانه رمزارز خود چه مقدار سود کسب خواهید کرد. برای آشنایی کامل با معاملات آتی، پیشنهاد میکنیم این مقاله [6] را مطالعه کنید. قابلیتهای مهم وان اینچ وان اینچ یک صرافی غیرمتمرکز پیشرو است که مشکل نقدینگی را به طور بنیادی حل میکند. با این حال این تمام دستاورد 1inch نیست. در ادامه این بخش به شرح قابلیتهای مهم این صرافی میپردازیم. پروتکل نقدینگی واناینچ در ابتدا بر روی تجمیع نقدینگی از دیگر دکسها تمرکز داشت، اما مدت زیادی نگذشت که تیم یک گام جلوتر رفت و برای جذب نقدینگی بومی به خود وان اینچ، یک پروتکل نقدینگی ایجاد کرد. همه میتوانند داراییهای خود را در استخرهای نقدینگی 1inch که پایه و اساس صرافی را تشکیل میدهند، استیک کنند. این صرافی علیرغم راهاندازی پروتکل نقدینگی خود توسط برنامه استخراج نقدینگی، در جذب تامین کنندگان نقدینگی از سوی بازارسازهای خودکار (AMM) [7] معروف مانند یونیسواپ (Uniswap) و سوشی (Sushi) آنچنان موفق نبوده است. استخرهای نقدینگی صرافی امروزه حدود 45 میلیون دلار ارزش قفل شده در خود دارند که از رقمهای میلیاردی یونی سواپ فاصله بسیاری دارد. پروتکل تجمیع وان اینچ در ماه مارس سال 2021 از نسخه سوم پروتکل تجمیعی خود همراه با قراردادهای هوشمند رونمایی کرد. این بروزرسانی، عملکرد خوبِ قبلی را بهتر کرد و سبب سریعتر و کارآمدتر شدن معاملات تجمیعی در صرافی شد. این صرافی علاوه بر بهرهمندی از قدرت یونیکورن (unicorn)، از طریق زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) و اتریوم به صرافیهای غیرمتمرکز بیشتری نسبت به گذشته متصل است. شما تنها با یک کلیک ساده میتوانید به نقدینگی بزرگترین دکسهای زنجیره هوشمند بایننس و اتریوم دسترسی داشته باشید. پروتکل لیمیت اوردر متاسفانه کمبود ابزارهای معاملاتی پیشرفته در سراسر دکسهایی نظیر یونی سواپ دیده میشود اما به لطف پروتکل لیمیت اوردر، چنین کمبودهایی در این صرافی وجود ندارد. صرافی واناینچ با استفاده از مکانیزم قیمتگذاری دینامیک، انواع اوردرهای پیچیده مانند اوردر استاپ لاس (stop-loss)، اوردرهای تریلینگ استاپ (trailing-stop) و مزایدهها را در اختیار معاملهگران قرار میدهد. پروتکل لیمیت اوردر وان اینچ در کنار سفارشگذاری مشروط، کارمزدی هم دریافت نمیکند که مورد تفاوت بزرگ 1inch با رقیب آن یعنی 0x محسوب میشود. ادغام چند زنجیرهای صرافیهای غیرمتمرکزی که بر بستر اتریوم ساخته شدهاند، به بلاکچین خود افتخار میکنند. باورهایی از این دست سبب شده است که دکسهای متعدد در اکوسیستم گران اتریوم ساکن شوند، در حالی که بلاکچینهای رقیب از لحاظ مقیاس پذیری به دستاوردهای مهم و قابل توجهای رسیدهاند. این موضوع شاید علت وارد شدن شوک به دنیای کریپتو را پس از خبر ادغام بایننس اسمارت چین (BSC) توضیح دهد. وان اینچ پس از مشاهده رشد چشمگیر اکوسیستم دیفای BSC در نیمه اول سال 2021 در صدد تکرار موفقیت خود در زنجیرهای دیگر بود. استقرار وان اینچ در BSC همان قابلیتهایی که در نسخه اتریوم آن وجود دارد را در اختیار شما قرار میدهد. این صرافی در BSC به جای یونی سواپ و سوشی سواپ، به پنکیک سواپ (PancakeSwap)، پروتکل ونوس (Venus Protocol) و بیکری سواپ (BakerySwap) راه دارد. این تجمیعکننده غیرمتمرکز کمی بعد از استقرار روی BSC روی پالیگان (Polygon) [8] نیز مستقر شد. قدرت تجمیع وان اینچ روی پالیگان در حال حاضر محدود به یونی سواپ، سوشی، اوه و کرو میباشد. کارمزدهای معاملاتی پایین اهمیتی ندارد که سایز واندازه معامله شما چقدر باشد، واناینچ کارمزدی بابت معاملات دریافت نمیکند. این نکته مزیت بسیار بزرگی است. لطفا توجه داشته باشید که این به معنای نبود هیچ گونه کارمزد معاملاتی نیست! زمانی که وان اینچ معامله شما را به دیگر صرافیها میبرد، اوردر شما مشمول کارمزد آن صرافیها خواهد شد و واناینچ این کارمزد را به شما منتقل میکند. این بدان معنا نیست که معامله در وان اینچ برای شما گرانتر از معامله مستقیم در یونی سواپ یا کرو تمام میشود. موضوع این است که کارمزد شما اگر از آن صرافیها کمتر نباشد، پایین میآید و نرخ معامله نیز مناسب است. مونی سواپ (Mooniswap) تیم وان اینچ در روزهای ابتدایی راهاندازی صرافی به دنبال جداکردن محصول تجمیعکننده خود از پروتکل نقدینگیاش بود. در نتیجه این تصمیم، صرافی غیرمتمرکز مونیسواپ متولد شد تا مبادله توکنها را تسهیل کرده و موجودی بیشتری به تامین کنندگان نقدینگی ارائه کند. باید گفت که مونیسواپ بخشی از سود لغزش قیمت را به جای آنکه به آربیتراژگرها بدهد به تامینکنندگان نقدینگی (LPها) بازمیگرداند. از دیگر موارد ارتقاء یافته در این صرافی میتوان به محافظت از تریدرها در برابر تهدیداتی نظیر فرانت رانینگ و کارمزد معرف برای LPها است. نحوه کار با صرافی وان اینچ این صرافی سه سرویس اصلی را به کاربران خود ارائه میدهد: ترید، استیکینگ و استخراج نقدینگی. در ادامه هر یک از این سه را شرح خواهیم داد. اتصال کیف پول به صرافی برای شروع کار با صرافی وان اینچ ابتدا باید از طریق مرورگر خود وارد کیف پول شوید. صرافی 1inch از چند کیفپول web3 پشتیبانی میکند اما توصیه میکنیم از کیف پول متامسک استفاده کنید چرا که پرکاربردتر است. وارد سایت 1inch.io [9] شوید، روی گزینه “Connect Wallet” کلیک کرده و گزینه متامسک را انتخاب کنید. وقتی کیفپولتان متصل شود میتوانید آدرس اتریوم خود را در بالای صفحه ببینید. نحوه ترید کردن برای انجام مبادله لازم است کوینی که میخواهید بپردازید و کوینی که میخواهید خریداری کنید را انتخاب کنید. میتوانید بین دو گزینه “Maximum return” (حداکثر سود) و “Lowest gas” (کمترین هزینه گس) یکی را انتخاب کنید. گزینه اول به شما امکان خرید با بهترین قیمت را داده و دومی بر یافتن مسیرهای سواپ که کمترین هزینه گس را دارند متمرکز است. لازم بذکر است که گزینه دوم معمولا برای معاملات کوچک استفاده میشود. صرافی وان اینچ گزینهای تحت عنوان “Advanced Settings” دارد که میتوان آن را با کلیک بر روی “Setting” در گوشه سمت راست بالا فعال کرد. این گزینه به کاربران اجازه میدهد در صورت تمایل تلرانس لغزش قیمت معامله، نرخ کارمزد، صرافیهایی که معامله به آنها فرستاده میشود و ... را تنظیم کنند. اگر تازهکار هستید، میتوانید این مرحله را انجام ندهید. پس از وارد کردن توکن و مقدار آن روی “Swap Token” کلیک کنید. معامله شما طی چند دقیقه یا پس از تایید شدن به صورت خودکار در کیفپول متامسکتان قابل مشاهده خواهد بود. نحوه استیک ارز دیجیتال وان اینچ استیک 1INCH دو فایده اساسی دارد: در بروزرسانیهای آینده پروتکل وان اینچ نقش خواهید داشت.ارز دیجیتال وان اینچ را به صورت پاداش دریافت میکنید. برای استیک کردن ارز دیجیتال وان اینچ به یک کیف پول web3 مانند متامسک، مقداری ETH برای پرداخت هزینه گس و البته توکنهای 1INCH نیاز خواهید داشت. در بخش قبلی نحوه متصل کردن کیفپول متامسک به صرافی وان اینچ را توضیح دادیم، بنابراین در این بخش فرض را بر این میگیریم که کیف پول شما از پیش متصل شده است. نحوه استفاده از Infinity Unlock در بالای صفحه روی “DAO” کلیک کنید تا به رابط استیکینگ در سمت راست صفحه هدایت شوید. اگر در متامسک خود ارز دیجیتال وان اینچ دارید، باید در این بخش زیر "Stake token" گزینه "Unlock Token" را ببینید. روی آن کلیک کنید. نوع تایید را مشخص کنید. میتوانید از قفل یک بار مصرف یا “Infinite Lock” (قفل همیشگی) استفاده کنید که به کیف پول اجازه میدهد به طور دائمی با قرارداد استیکینگ تعامل داشته باشد. اگر در آینده بخواهید استیکینگهای متعددی داشته باشید، این گزینه سبب صرفهجویی در هزینههای گس خواهد شد. از شما خواسته میشود درخواست زیر را تایید کنید. اگر نمیخواهید چیزی را تغییر دهید، روی “Confirm” کلیک کنید. پیش از کلیک کردن روی گزینه “Stake Token” مقدار ارز 1INCH موردنظر خود برای استیک را وارد کنید. در این بخش از شما خواسته میشود تراکنش را در متامسک تایید کنید. تمام! توکنهای 1INCH شما اکنون در حال استیک شدن هستند و این یعنی به طور منظم پاداش دریافت خواهید کرد. همچنین بخشی از جامعه حاکمیتی بوده و میتوانید به طرحهای مختلفی که مربوط به توسعه پروتکل هستند رای دهید. نحوه افزودن نقدینگی به وان اینچ وان اینچ هم مانند اکثر دکسها روشهایی برای استخراج نقدینگی ارائه میدهد که امکان کسب سود بالقوه را برای کاربران میسر میسازد. استخراج نقدینگی، فرایند واریز رمزارز در استخر نقدینگی یک صرافی برای فراهم کردن امکان معامله در ازای دریافت پاداش توکن است. برای شروع، ابتدا کیفپول متامسک خود را به صرافی وان اینچ متصل کنید. سپس در بالای صفحه روی “DAO” کلیک کرده و سپس در سمت چپ روی گزینه “Pools” کلیک کنید. لیست استخرهای در دسترس برایتان نمایش داده میشود. استخری که میخواهید در آن نقدینگی واریز کنید را انتخاب کنید. همچنین میتوانید جفت موردنظر خود را جستجو کنید. پس از آنکه جفت خود را پیدا کردید روی “+” در سمت راست استخر کلیک کنید. توجه داشته باشید که مقدار واریزی باید به اندازه ارزش دلاری هر جفت باشد. در این مثال ما در استخر 1INCH/DAI نقدینگی واریز خواهیم کرد. مقدار توکنی که میخواهید واریز کنید را وارد کرده و سپس برای تایید روی گزینه پایین کلیک کنید. از شما خواسته میشود تراکنش را در متامسک خود نیز تایید کنید. بین دو گزینه تایید یک بار مصرف یا همیشگی یکی را انتخاب نموده و آن را در کیف پول متامسک خود تایید کنید. در نظر داشته باشید که این فرایند بایستی دو بار (برای هر توکن یک بار) انجام شود. پس از آنکه همه کارها انجام شد روی گزینه “Provide liquidity” کلیک کنید. در این بخش از شما خواسته میشود در کیف پول متامسک خود فرایند را تایید کنید. شما اکنون یکی از تامینکنندگان نقدینگی صرافی وان اینچ هستید. کارمزدهای صرافی وان اینچ زمانی که در صرافی واناینچ معامله میکنید، کارمزد صرافیهایی که وان اینچ از آنها استفاده میکند و نیز کارمزد شبکه را پرداخت خواهید کرد. گرچه خود واناینچ هیچ هزینهای اضافه بر اینها دریافت نخواهد کرد. از آنجایی که 1inch داراییهای شما را در سرورهای خود ذخیره نمیکند، هیچگاه نیاز نیست برای برداشت یا واریز رمزارز خود کارمزدی بپردازید. مزایا و معایب صرافی وان اینچ مزایا رابط کاربری خوبی دارا بوده و استفاده از آن آسان استهیچ موردی در رابطه با هک وجود نداشته استصرافی وان اینچ به استثناء کارمزد شبکه هیچ کارمزد برداشتی دریافت نمیکندمشکلات نقدینگی مربوط به صرافیهای غیرمتمرکز وجود نداردتوکن گس Chi در هزینه همه کاربران صرفهجویی میکندبازارساز خودکار وان اینچ از لغزش قیمتی سود برده و از تریدرها در برابر حملات مشخص محافظت میکند معایب استفاده از تمام قابلیتهای وان اینچ میتواند پیچیده باشد. آینده صرافی وان اینچ پلتفرم وان اینچ در اکوسیستم دیفای نقش باارزشی ایفا میکند، زیرا به کاربران اجازه میدهد از یک داشبورد قیمتها را در صرافیهای متعدد مقایسه کنند. با وجود تیم توسعه خوب و بروزرسانیهای پیوسته پیشبینی میکنیم پلتفرم وان اینچ و ارز دیجیتال آن همچنان به رشد خود ادامه دهد، بخصوص آنکه هر روزه کاربران بیشتری متوجه میشوند که این صرافی در یافتن بهترین قیمت به آنها کمک میکند. جمعبندی در این مقاله سعی کردهایم صرافی وان اینچ را به صورت کامل مورد بررسی قرار داده و نحوه کار با آن را توضیح دهیم. وان اینچ سعی دارد یکی از مسائل مهم مرتبط با صرافیهای غیرمتمرکز یعنی مشکل نقدینگی را برطرف نماید. اینکه تا چه اندازه بتواند در انجام این کار موفق باشد، بستگی به حجم معاملات و نحوه استقبال از آن خواهد داشت. در مجموع پیشبینیها حاکی از رشد صرافیهای غیرمتمرکز بوده و وان اینچ یکی از گزینهها با پتاسیل بالاست. منبع: coinbureau [10], kriptomat [11], academy.shrimpy [12] [1] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://1inch.io/dao/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%af%d8%b1%d8%a7%d9%be-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%af%d8%a7%d8%a6%d9%88-%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%af%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%ba%db%8c%d8%b1%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%da%a9%d8%b1%d9%88-%d9%81%d8%a7%db%8c%d9%86%d9%86%d8%b3/ [6] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%85%d9%84%d8%a7%d8%aa-%d8%a2%d8%aa%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%81%db%8c%d9%88%da%86%d8%b1%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d8%b1-%db%8c%d8%a7-amm-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [8] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%be%d8%a7%d9%84%db%8c-%da%af%d8%a7%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [9] https://1inch.exchange/ [10] https://www.coinbureau.com/review/1inch-exchange/ [11] https://kriptomat.io/1inch/ [12] https://academy.shrimpy.io/post/what-is-1inch-exchange-1inch
کرو فایننس یکی از پنج پروتکل برتر دیفای در دنیای رمزارزها است و گاهی نیز عنوان بزرگترین صرافی غیرمتمرکز از نظر حجم معاملات را از آن خود کرده است اما نسبت به دیگر پروژههای شناخته شده دیفای نظیر میکر (Maker) و یونی سواپ (Uniswap) توجه کمتری به آن شده است. بازارساز خودکار این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد بدون نیاز به یافتن خریدار و فروشنده، داراییهای باثبات را از یک استخر نقدینگی معامله کنند. حتی اگر زمانی که شما از کرو فایننس استفاده میکنید هیچ فروشندهای وجود نداشته باشد، همچنان میتوانید معامله خود را انجام دهید. به همین دلیل است که در زمینه بسیاری از برنامههای غیرمتمرکز (dApps) از جمله وان اینچ (1inch) و کامپاند (Compound) از پروتکل کرو استفاده میشود. کرو فایننس، Curve DAO و ارز دیجیتال CRV چیزهای زیادی برای ارائه به دنیای رمزارزها دارند که در ادامه این مطلب به بررسی آنها خواهیم پرداخت. اگر با صرافیهای غیرمتمرکز آشنا نیستید، حتما این مقاله [1] را مطالعه کنید. کرو فایننس چیست؟ کرو فایننس یک صرافی غیرمتمرکز است که به طور اختصاصی برای استیبلکوینها طراحی شده است. این صرافی کاربران را قادر میسازد بابت تامین نقدینگی از معاملات کارمزد دریافت کرده و به عنوان تشویق برای تعامل با پروتکل، توکن حاکمیتی دریافت کنند. استخر نقدینگی [2] کرو فایننس که در ماه ژانویه سال 2020 راهاندازی شد، به شکلی ساخته شده که بازدهی معاملات را بیشتر کرده و کاربران بتوانند ارزانتر معامله کنند. علاوه بر این، کرو فایننس توکن خودش را دارد که Curve DAO نام داشته و به صورت CRV نمایش داده می شود و از 14 آگوست سال 2020 در صرافیهای رمز ارزی لیست شده است. تیم، سرمایهگذاران و شرکا تیم پیدا کردن اطلاعات درباره تیم کرو دشوار است اما آنها بهطور پیوسته کدها را در Curve Finance Github ثبت میکنند. مدیرعامل کرو فایننس مایکل اگوروف (Michael Egorov) است. او و بسیاری از هم تیمیهایش برای ساخت پلتفرم کرو فایننس کدهای زیادی را در Github نوشتهاند. بعلاوه، آندره کونجه (Andre Conje) یکی از توسعه دهندگان محبوب دنیای دیفای است که یرن فایننس (Yearn Finance) و پروژههای دیفای بسیاری را در اکوسیستم فانتوم (Fantom) [3] بنا نهاده است. سرمایهگذاران کرو فایننس با دریافت سرمایه از سوی دو شرکت Codex Venture Partners و TrueWay Capital عملکرد فوقالعادهای در سال 2021 داشته است. سرمایه گذاران این پروژه، مالک 5 درصد عرضه توکنهای CRV هستند. این مقدار طی 4 سال توزیع خواهد شد و همراهی این سرمایهگذاران با کرو فایننس طولانی خواهد بود. شرکا کرو فایننس برای آنکه در رابطه با مجموع ارزش کل قفلشده (TVL) حرفی برای گفتن داشته باشد، با پروژههای بزرگی نظیر فانتوم و پالیگان (Polygon) [4] وارد همکاری شده است. علاوه بر آن، کرو یک تجمیعکننده نیز هست که از دیگر دکسها مانند 1inch ،Paraswap ،Zapper و ...) نیز نقدینگی دریافت میکند. ارز دیجیتال CRV ارز دیجیتال CRV یک توکن ERC-20 است که برای تشویق تامینکنندگان نقدینگی پلتفرم و جذب حداکثری کاربران برای مشارکت در حاکمیت پروتکل طراحی شده است. این توکن در حال حاضر سه کاربرد اساسی دارد: رای، استیک و ممنتوم (momentum). این سه مورد نیاز به رای دادن در Curve DAO دارد؛ به همین دلیل است که اگر کاربری میخواهد رای دهد باید ارز دیجیتال CRV خود را قفل کرده و توکن veCRV بگیرد. veCRV کوتاه شده عبارت escrow vote CRV است. این توکن در اصل توکنهای CRV هستند که برای یک بازه زمانی قفل شدهاند. هرچه توکنهای CRV خود را مدت بیشتری قفل کنید، veCRV بیشتری دریافت خواهید کرد. از دیگر جزئیات مربوط این توکن میتوان به موارد زیر اشاره کرد: عرضه کل آن 3,03 میلیارد توکن است که به صورت زیر توزیع خواهد شد: 62% میان تامینکنندگان نقدینگی 30% میان سهامداران (تیم و سرمایهگذاران) با 2 تا 4 سال همکاری نزدیک3% میان کارمندان با 2 سال سابقه همکاری5% برای جامعه سهامداران عرضه اولیه که در حدود 1.300 میلیارد (تقریبا 43%) است، به صورت زیر توزیع خواهد شد: 5% میان تامینکنندگان نقدینگی قبلی ارز دیجیتال CRV تا یک سال30% میان سهامداران (تیم و سرمایهگذاران) با 2 تا 4 سال سابقه همکاری3% میان کارمندان با 2 سال سابقه همکاری 5% برای جامعه سهامداران مقدار عرضه در گردش در زمان راه اندازی صفر و نرخ انتشار اولیه توکن حدود 2 میلیون CRV در روز خواهد بود. این توکن را نیز میتوان مانند همه توکنهای ERC-20 در کیفپولهایی که از این استاندارد پشتیبانی میکنند ذخیره کرد؛ بنابراین میتوانید آن را بدون نگرانی ذخیره کنید. کرو فایننس چگونه کار میکند؟ در استخرهای نقدینگی قیمت رمزارزها به جای اوردربوک (order book) بر اساس الگوریتم بازارساز خودکار (AMM) محاسبه میشود. AMM کرو فایننس برای استخرهای نقدینگی مانند یونی سواپ [5] از الگوریتم حاصل ضرب ثابت (x*y=cte) استفاده میکند. از این رو با وجود AMM، لغزش قیمت در زمان مبادله بدون واسطه توکنها به حداقل میرسد. به طور خلاصه، تامینکنندگان نقدینگی مانند یونیسواپ توکنهای خود را در استخرهای نقدینگی کرو فایننس واریز کرده و تریدرها سواپ توکنها را برای تعیین قیمت توکنها انجام میدهند. نکته اصلی، استفاده از قرارداد هوشمند است تا AMM بتواند مجددا قیمت توکن را در طیفی ثابت بالانس کند. علاوه بر آن، کرو فایننس با همکاری Compound یک استخر وامدهی ایجاد کرده است که وامدهندگان میتوانند ارز دیجیتال خود را در آن واریز کرده و از وام و کارمزد معاملات سود کسب کنند. با این حال هر چه سود بالاتر باشد، ریسک وام دهندگان نیز بیشتر است. با وجود قابلیتهای Base و Metapool، روند کاری کرو فایننس برای استخرهای نقدینگی روندی حیرتانگیز است؛ به همین دلیل کاربران میتوانند تجربهای بینقص در سواپ یا مبادله توکنها داشته باشند. این یعنی طبق شرایط استخرهای نقدینگی، توکنهای واریزی به طور خودکار بهینهسازی میشوند. بزای آشنایی کامل با بازارساز خودکار و نحوه کار آن، این مطلب [6] را مطالعه نمایید. ویژگیهای کرو فایننس در ادامه به شرح ویژگیهایی میپردازیم که کرو فایننس را در نوع خود خاص میکند: سود بسیار زیاد: اولین چیزی که کرو فایننس را به یکی از بهترینها در بازار غیرمتمرکز بدل میکند، نرخ سود سپرده است. این صرافی روی واریزهای رمزارز شما تا 300 درصد سود میدهد که مشابه آن در بازار بسیار کمیاب است. امنیت عالی: این پلتفرم بسیار امن بوده و رمزگذاری کرو فایننس از بسیاری از دیگر صرافیهای دیفای بهتر است. از این رو جای سرمایه شما امن است و از حسابتان به خوبی مراقبت میشود. ضررهای ناپایدار ناچیز: کرو فایننس ارزهای دیجیتال شما را با استیبلکوینها مبادله میکند. بنابراین فرآیند مستقیم بوده و مبادله دومی در کار نیست. این امر سبب صرفهجویی در زمان و کاهش احتمال از دست رفتن ارزش میشود.استخرها: کرو فایننس دارای استخرهای دارایی متعدد است. در اینجا منظور از دارایی، رمزارز است. هر استخر دارای داراییهای متفاوت است و شما میتوانید برای تامین نقدینگی از هر کدام از آنها که میخواهید استفاده کنید. تامینکنندگان نقدینگی از همان استخر سود خود را دریافت میکنند. ادغام: ریسک شما در صرافی غیرمتمرکزی مانند کرو فایننس کم است، زیرا رمزارزهای متفاوتی برای ترید در آن موجود هستند. میتوانید سرمایهگذاری متنوع انجام داده و ریسک را کاهش دهید. الگوریتم: الگوریتم کرو فایننس با صرافی یونی سواپ متفاوت است. تمرکز این صرافی روی ریزش حداقل است، این درحالیست که دیگر دکسها به دنبال حداکثر نقدینگی هستند. این ویژگی به تریدرهای بزرگ کمک میکند با استفاده از کرو بیشتر پسانداز کنند. نحوه کار با صرافی کرو فایننس در این بخش به صورت گام به گام نحوه کار با پلتفرم کرو فایننس را آموزش میدهیم: اتصال کیف پول به صرافی ابتدا با استفاده از مرورگر کامپیوتر خود به آدرس Curve.fi [7] رفته و با کلیک روی گزینه "Connect Wallet" کیفپول خود را انتخاب کنید. شما میتوانید این کار را با استفاده از کیف پول موبایلی تراست والت یا متامسک نیز انجام بدهید. ما در اینجا از افزونه کیف پول متامسک استفاده میکنیم. برای اتصال کیف پول خود به صرافی ابتدا رمز عبور خود را وارد کرده و سپس روی "Connect" کلیک کنید. ترید در صرافی کرو فایننس جفت ارزی را که قصد مبادله دارید، انتخاب کنید. در نظر داشته باشید کرو فایننس تنها از استیبلکوینهای مبتنی بر شبکه اتریوم پشتیبانی میکند. در ادامه با کلیک روی گزینه “Advanced Options” میتوانید هزینه کارمزد (gas) و میزان لغزش (slippage) را مشخص کنید. بعد از بررسی اطلاعات، برای نهایی کردن عملیات مبادله روی گزینه “Sell” کلیک کرده و سپس در پنجره باز شده روی گزینه “Confirm” بزنید. اضافه کردن نقدینگی این پلتفرم به تامینکنندگان نقدینگی این امکان را میدهد تا توکنهای رمزارزی خود را در چند استخر نقدینگی (LP) واریز کنند. استخرهای Curve گاهی اوقات بیشتر از 2 توکن هستند. کاربران با اضافه کردن دارایی به استخرهای نقدینگی، به میزان سهمشان توکنهای veCRV را دریافت خواهند کرد. همچنین میتوانند در هر زمان با لغو نقدینگی ارائه شده، داراییهای خود را دریافت کنند. برای اضافه کردن نقدینگی، ابتدا وارد لینک [8] شوید. سپس روی گزینه "Deposit" کلیک کرده و مقدار دارایی مورد نظرتان را جهت تامین نقدینگی وارد کنید. در مرحله بعد شما لازم است تا اطلاعات خواسته شده را وارد کنید: مقدار توکنهایی که قصد واریز داریدمقدار کارمزد گسمیزان حداکثر لغزش (اختیاری) پس از چک کردن اطلاعات خود، روی "Deposit" کلیک کنید. لازم بذکر است برای چک کردن میزان نقدینگی فراهم شده توسط شما، میتوانید به این آدرس [9] مراجعه کنید. کارمزدهای کرو فایننس کارمزدهای معامله مبادله استیبلکوینها در کرو فایننس شامل پرداخت مقداری کارمزد تراکنش و بالانس مجدد قیمت (معمولا 0.04 درصد) میشود، گرچه نرخهای این صرافی کاملا معقول هستند. قبل از آنکه تراکنش یا مبادلهای انجام دهید، مجموع مقدار دریافتی و کارمزد برایتان نمایش داده میشود. در نتیجه کرو فایننس کارمزدی برای خود دریافت نمیکند. کارمزد برداشت کارمزد واریز و برداشت توکنها به نسبت یکسان از استخر صفر است. با اینحال اگر فقط 1 کوین واریز یا برداشت کنید باید 50 درصد کارمزد معامله را بپردازید. مزایا و معایب مزایا استخرهای متعددتراکنش مستقیمامنیت بالای شبکه سود بالا روی واریزیهاالگوریتمهای پیشرفتهریزش حداقلی معایب بیثبات بودن استخرهابالاتر بودن کارمزدهای ورود و معامله نتیجهگیری کرو فایننس یکی از محبوبترین AMMهایی است که روی اتریوم اجرا میشود. این AMM حجم بالای معاملات استیبلکوینها را با لغزش قیمت پایین و به روش غیرحضانتی تسهیل میکند. یکی دیگر از ویژگیهایی که کرو فایننس را به مرکز توجهات دنیای دیفای میآورد، نحوه وابستگی زیاد دیگر پروتکلهای بلاکچین روی آن است. سازگاری میان برنامههای غیرمتمرکز مختلف ریسکهای خود را دارد اما یکی از بزرگترین مزایای دیفای نیز محسوب میشود. منبع: coinpedia [10], bitcoinmarketjournal [11], coin98insights [12] [1] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%ae%d8%b1-%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d9%86%da%af%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%84%db%8c%da%a9%d9%88%db%8c%db%8c%d8%af%db%8c%d8%aa%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%88-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d9%81%d8%a7%d9%86%d8%aa%d9%88%d9%85/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%be%d8%a7%d9%84%db%8c-%da%af%d8%a7%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d8%b1-%db%8c%d8%a7-amm-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://curve.fi/ [8] https://curve.fi/poolshttps://curve.fi/pools [9] https://curve.fi/iearn/deposit [10] https://coinpedia.org/decentralized-exchange/curve-finance-exchange-review/#h-curve-finance-features [11] https://www.bitcoinmarketjournal.com/what-is-curve-finance/ [12] https://coin98insights.com/what-is-curve-finance-crv#How_does_Curve_Finance_work?
از آنجایی که اکثر بازارهای مالی از جمله بازار ارزهای دیجیتال دو طرفه هستند، خرید و فروش استقراضی دو روش معاملاتی هستند که به معاملهگران اجازه میدهند تا هم در بازارهای صعودی و هم بازارهای نزولی کسب سود کنند. با استفاده از فروش استقراضی یا پوزیشن شورت، میتوان از بازارهای نزولی سود گرفته و همچنین ریسک سبد دارایی را مدیریت یا Hedge کرد. اما این نوع از معاملات ریسکهایی را نیز در پی دارد که از مهمترین آنها میتوان به شورت اسکوئیز (Short Squeeze) یا فشار مواضع استقراضی اشاره کرد. در ادامه مقاله مفهوم شورت اسکوئیز، نحوه رخ دادن آن و چگونگی آمادگی در برابر فشار مواضع استقراضی را بررسی میکنیم. اگر با مفهوم فروش استقراضی آشنایی ندارید، توصیه میکنیم این مطلب [1] را مطالعه کنید. شورت اسکوئیز به زبان ساده شورت اسکوئیز زمانی رخ میدهد که قیمت با شدت زیادی افزایش پیدا کرده و دلیل این افزایش قیمت، بسته شدن معاملات فروش و به دنبال آن افزایش تقاضای بیشتر در بازار است. فروشندگان یا دارندگان پوزیشن شورت در بازار، بر روی کاهش قیمت یک دارایی در آینده شرط بستهاند. در صورتی که قیمت، برعکس تصور فروشندگان عمل کرده و به سمت بالا حرکت کند، معاملات فروش با برخورد به حد ضرر [2] یا لیکویید شدن بسته شده و حتی ممکن است خود معاملهگر برای جلوگیری از ضرر بیشتر، از معامله خارج شود. بسته شدن معاملات فروش استقراضی در واقع با بازخرید دارایی انجام میشود. در این صورت، خروج معاملهگران از پوزیشن شورت به قدرت خریداران میافزاید و موجب افزایش شدیدتر قیمت میشود. به همین دلیل معمولا زمانی که شورت اسکوئیز رخ میدهد، حجم معاملات بشدت افزایش پیدا کرده است. لانگ اسکوئیز دقیقا برعکس شورت اسکوئیز است و معمولا کمتر رخ میدهد. در این حالت، افت قیمت باعث میشود که خریداران و دارندگان پوزیشن لانگ برای جلوگیری از ضرر بیشتر، از معاملات خود خارج شوند که این امر باعث افزایش عرضه و در نتیجه کاهش قیمت دارایی میشود. فشار مواضع استقراضی چگونه رخ میدهد؟ شورت اسکوئیز زمانی رخ میدهد که در اثر افزایش تقاضا، فشار خرید شکل بگیرد. این فشار خرید ناگهانی در نهایت باعث میشود حجم بالایی از معاملات فروش در اثر برخورد به حد ضرر یا توسط معاملهگر بسته شود که این امر باعث چندین برابر شدن تقاضا در بازار و افزایش شدیدتر قیمت میشود. شورت اسکوئیز در هر بازار مالی که از معاملات فروش یا پوزیشن شورت پشتیبانی میکند، ممکن است رخ دهد. برای رخ دادن یک شورت اسکوئیز نیاز است تا موقعیتهای فروش نسبت به خرید بسیار بیشتر باشد؛ در این صورت نقدینگی بیشتری وجود دارد تا در تلهی فشار مواضع استقراضی قرار بگیرد و موجب افزایش قیمت شود. به همین دلیل نسبت پوزیشنهای خرید و فروش (Long/Short Ratio) ابزار مفیدی برای معاملهگران است تا بتوانند احساسات بازار را مشاهده کرده و همچنین احتمال رخدادن یک شورت اسکوئیز را پیشبینی کنند. بعضی از معاملهگران حرفهای به دنبال موقعیتهای پر پتانسیل شورت اسکوئیز میگردند تا قبل از رخدادن آن یک پوزیشن خرید گرفته و پس از فشار خرید و جهش ناگهانی قیمت داراییهای خود را بفروش برسانند. مثالی برای شورت اسکوئیز فشار مواضع استقراضی یک اتفاق نسبتا رایج در بازار ارزهای دیجیتال است که در تاریخچه نوسانات قیمتی بیت کوین نیز شاهد آن بودهایم. از آنجایی که در بازار مشتقات بیت کوین و معاملات فیوچرز [3] آن از اهرمهای بالایی استفاده میشود، به سادگی و با نوسانات نه چندان زیاد، معاملهگران زیادی به تله میافتند و با خروج از معاملات خود موجب رخدادن شورت اسکوئیز میشوند. اگر میخواهید در تلهی شورت اسکوئیز گیر نکنید، سعی کنید از اهرمهای بالا استفاده نکرده و همچنین یک استراتژی مدیریت ریسک داشته باشید. در شکل بالا، نمودار 4 ساعته بیت کوین در سال 2021 را مشاهده میکنید. پس از یک روند نزولی نسبتا طولانی و فرسایشی، در حالی که معاملهگران پیشبینی میکردند که قیمت کاهش بیشتری را تجربه کند، بیت کوین پس از شکست خط روند نزولی بصورت ناگهانی و با شدت بالایی افزایش قیمت را تجربه میکند. این افزایش قیمت همراه با افزایش حجم معاملات بوده که حاکی از رخ دادن یک شورت اسکوئیز است. محافظت از معاملات در برابر شورت اسکوئیز چندین روش وجود دارد تا معاملهگران به واسطه آن بتوانند از ضرر زیاد در برابر شورت اسکوئیز جلوگیری کرده و شدت آن را کمتر کنند: 1- قراردادن حد ضرر برای معاملات فروش با توجه به مقدار ریسکی که برای هر معامله خود در نظر میگیرید، حد ضرر خود را ثبت کنید. برای مثال اگر بر روی ارز دیجیتال اتریوم در قیمت 4000 دلار یک پوزیشن شورت گرفتهاید و تا 10 درصد پتانسیل قبول ریسک دارید، حد ضرر خود را روی قیمت 3600 دلار قرار دهید. به محض اینکه قیمت به 3600 دلار برسد، معامله شما بسته شده و از ضرر بیشتر جلوگیری میکند. 2- پوشش ریسک (Hedge Risk) موقعیت فروش با پوزیشن لانگ شما میتوانید بر روی یک ارز، پوزیشن شورت باز کرده و همزمان مقداری از همان دارایی را خریداری کنید. در واقع شما با اینکار بر علیه خود شرطبستهاید اما اگر قیمت افزایش پیدا کند، ضرر خود را کاهش داده و میتوانید از این افزایش قیمت، سود کسب کنید. چگونه شورت اسکوئیز را پیشبینی کنیم؟ فشار مواضع استقراضی معمولا سریع رخ میدهد و به غیر قابل پیشبینی بودن معروف است اما روشهایی وجود دارد که با کمک آن بتوان شورت اسکوئیز را پیشبینی کرد. در ادامه این روشها را بررسی میکنیم. 1- فشار خرید بالا اگر افزایش ناگهانی در حجم خرید ارز دیجیتال مورد نظر خود مشاهده کردید مراقب باشید، چون امکان رخدادن یک شورت اسکوئیز در ادامه وجود دارد. برای مثال، ممکن است در لیست سفارشات (Order Book) یک رمزارز شاهد افزایش تقاضا باشید، به شکلی که حجم و تعداد سفارشات خرید بصورت ناگهانی افزایش پیدا کنند. در این صورت میتوانیم در ادامه منتظر یک فشار مواضع استقراضی باشیم. 2- نسبت معاملات خرید و فروش نسبت معاملات خرید و فروش (Long/Short Interest Ratio) نشاندهنده احساسات بازار است و از تقسیم حجم معاملات لانگ و شورت به دست میآید. در صورتی که حجم معاملات شورت به صورت چشمگیری بیشتر از معاملات لانگ باشد، نشاندهنده آن است که معاملهگران انتظار دارند قیمتها کاهش پیدا کرده و نقدینگی زیادی را بر روی آن شرط بستهاند. در صورتی که قیمت افزایش پیدا کند، مقدار زیادی از معاملات شورت بسته شده و این اتفاق باعث افزایش تقاضا و شورت اسکوئیز میشود. 3- نرخ بهره معاملات فروش نرخ بهره معاملات فروش (Short Interest) نشاندهنده تعداد توکنهای فروخته شده نسبت به کل رمزارزهای موجود است. برای مثال اگر یک رمزارز در مجموع 100,000 توکن داشته باشد و 20,000 توکن آن در معاملات شورت به فروش رسیده باشد، نرخ بهره 20 درصد است. هرچه نرخ بهره معاملات فروش بیشتر باشد، احتمال رخدادن شورت اسکوئیز بالاتر میرود. 4- اندیکاتور RSI در محدوده زیر 30 اندیکاتور RSI نشاندهنده شرایط "فروش بیش از حد" و "خرید بیش از حد" است و این کار را با مقیاسی از 0 تا 100 انجام میدهد. زمانی که این اندیکاتور در محدوده پایین 30 قراردارد، نشاندهنده آن است که عرضه و فروش در آن دارایی بیش از حد بوده و ممکن است در ادامه تقاضا در آن بالا رفته و موجب افزایش قیمت دارایی شود هر کدام از این افزایش قیمتها ممکن است در ادامه باعث شورت اسکوئیز شود. برای آشنایی کامل با طرز کار اندیکاتور RSI، پیشنهاد میشود این مقاله [4] را بخوانید. جمعبندی بازارهای مالی پر از نوسانات غیرقابل پیشبینی هستند و بازار ارزهای دیجیتال نیز یکی از پرریسکترین آنهاست. معاملات در این بازار، چه خرید و چه فروش شامل ریسکهای متفاوتی از جمله نوسانات بالا و ناگهانی میشوند. از آنجایی که حجم معاملات در این بازار نیز بالاست، ممکن است بر اثر فشار خرید یا دستکاری بازار توسط افراد ثروتمند، مقدار زیادی از معاملات فروش بسته شده و موجب افزایش ناگهانی قیمت یا شورت اسکوئیز شود. میتوان از ضرر بالا در شورت اسکوئیز با چندین روش که در مقاله ذکر شده، جلوگیری کرد. همچنین روش اختصاصی برای پیشبینی فشار مواضع استقراضی و استفاده از آن وجود ندارد اما با استفاده از چندین شاخص و اندیکاتور، میتوان احتمال وقوع آن را پیشبینی کرد و از انجام معاملات فروش خودداری کرده یا با استفاده از معاملات خرید، از فشار مواضع استقراضی و افزایش قیمت به نفع خود استفاده نمود. منبع: Investopedia [5], Binance Academy [6], Businessinsider [7] [1] https://blog.valmart.net/%d9%81%d8%b1%d9%88%d8%b4-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d9%82%d8%b1%d8%a7%d8%b6%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%aa-%d8%b3%d9%84%db%8c%d9%86%da%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%be-%d9%84%d8%a7%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%ad%d8%af-%d8%b6%d8%b1%d8%b1-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%85%d9%84%d8%a7%d8%aa-%d8%a2%d8%aa%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%81%db%8c%d9%88%da%86%d8%b1%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4-%da%a9%d8%a7%d9%85%d9%84-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%da%a9%d8%a7%d8%aa%d9%88%d8%b1-rsi [5] https://www.investopedia.com/articles/stocks/08/short-squeeze-profits.asp [6] https://academy.binance.com/en/articles/what-is-a-short-squeeze [7] https://www.businessinsider.com/short-squeeze?international=true&r=US&IR=T
سرمایهگذاران و معاملهگران تازه کار با هدف کسب سودهای بزرگ به بازار ارزهای دیجیتال جذب میشوند اما مهم ترین اصل معاملهگری در بازارهای مالی حفظ سرمایه است. حد ضرر یا استاپ لاس (Stoploss) یکی از عناصر مهم در معامله است که از ضررهای بیش از حد معاملات جلوگیری کرده و به کسب بازده مثبت در مجموع معاملات کمک میکند. ممکن است صبر کردن در بعضی از معاملات که ضرردهاند، باعث شود که شما با ضرر کمتر سربه سر شده یا با سود از معامله خارج شوید. البته در بعضی مواقع صبر کردن بیش از حد در معاملات ضررده، باعث میشود حجم زیادی از سرمایه یا حتی کل آن را از دست بدهید. نکات بیشتر درمورد استاپ لاس، نحوه استفاده از حد ضرر، تعیین آن با روشهای مناسب، نحوه ثبت سفارش حد ضرر و خطاهای رایج مربوط به آن، مطالبی هستند که در ادامه مقاله بررسی شدهاند تا بصورت کامل با حد ضرر و قوانین آن آشنا شوید. حد ضرر (Stop-loss) چیست؟ حد ضرر یا استاپ لاس سطح قیمتیای است که با رسیدن قیمت دارایی به آن، معاملهگر قبول میکند که تحلیلش اشتباه بوده و معامله ضررده است و امکان دارد بیش از این ضرر کند پس با تعین حد ضرر و با ضرر کمتری از معامله خارج میشود. نیاز است در ابتدای معامله، پس از انجام تحلیل و تصمیم به خرید، هدف و حد ضرر معامله تعیین شده و ثبت گردد. برای مثال شما اتریوم را در قیمت ۴ هزار دلار بر طبق تحلیلی که انجام دادهاید، با هدف ۴۵۰۰ دلار و حد ضرر ۳۸۰۰ دلار معامله میکنید. پس از ثبت سفارشهای حد ضرر، در صورتی که اتریوم بر خلاف جهت تحلیل شما حرکت کند، دارایی شما بر روی نقطه حد ضرر فروخته شده و شما فقط با بخشی ضرر از معامله خارج میشوید. حد ضرر در اکثر مواقع با تحلیل تکنیکال و ابزارهای مختلف آن مانند میانگین متحرک (MA)، فیبوناچی [1]، مکدی (Macd) [2] و.. محاسبه شده و در اسپات تریدینگ [3] با سفارشگذاری Stop-limit و در فیوچرز [4] با انتخاب گزینه SL (مخفف Stoploss) تعیین میشود. پس از تعیین این معیارها، صرافی دارایی شما را در نقطه تعیین شده بفروش میگذارد. حد ضرر با هدف جلوگیری از ضرر بیشتر تعیین میشود و ممکن است در طول معامله جابهجا شود. در بعضی از معاملات با از دست دادن بخشی از سرمایه و در بعضی دیگر با از دست دادن بخشی از سود معامله، حد ضرر فعال میشود. حد ضرر یکی از اصلیترین ابزارهای معاملاتی معاملهگران کوتاه و میان مدت است، اما سرمایهگذاران بلند مدت و هودلرها هم از حد ضرر در جهت افزایش سود و کاهش ریسک معاملات خود استفاده میکنند. پیشنهاد میشود مقاله روانشناسی معاملهگری در بازار رمزارزها [5] را مطالعه کنید. مثال برای تعیین استاپ لاس تصور کنید بیت کوین در قیمت ۴۰ هزار است، شما طبق تحلیلی که انجام دادهاید به این نتیجه میرسید که درحال حاضر موقعیت خوبی برای خرید بوده و هدف این معاملهی خرید ۵۰ هزار است. از طرفی هیچ تحلیلی قطعی نبوده و ممکن است قیمت در خلاف جهت حرکت کند. طبق تحلیل خود نتیجهگیری میکنید که اگر بیت کوین به سطح ۳۵ هزار برسد نشان میدهد تحلیل شما غلط بوده، پس حد ضرر شما قیمت ۳۵ هزار است. از آنجایی که نوسانات در بازار ارزدیجیتال بالا بوده، ممکن است قیمت به استاپ لاس شما رسیده و سپس در جهت تحلیل شما حرکت کند. پس استاپ لاس کمی از سطح قیمتی تعیین شده، پایینتر قرارداده میشود تا از نوسانات بازار دور باشد. برای مثال، بجای ۳۵ هزار دلار، استاپ لاس معامله ۳۴۷۰۰ دلار در نظر گرفته شده و یک سفارش فروش برای آن ثبت میشود تا در صورت رسیدن قیمت به این عدد، یک سفارش فروش اتوماتیک ثبت شود. حد ضرر بر اساس تحلیل نه حدس و گمان! نکتهی بسیار مهم در مورد استاپ لاس، این است که نمیتوان بصورت حدسی و مقدار ریسک قابل تحمل در معامله آن را تعیین کرد. استاپ لاس بر اساس تحلیل و در اکثر مواقع طبق تحلیل تکنیکال و استراتژیهای متفاوتی مثل پرایس اکشن، فیبوناچی، RSI و.. تعیین میشود. ممکن است شما در معاملهای باشید که در سود است، باید توانایی مدیریت این سود را داشته باشید. ممکن است در معاملهای ضررده باشید پس باید توانایی کنترل این ضرر را داشته باشید. مدیریت این گونه از معاملات با کمک حد ضرر انجام میشود، آن هم حد ضرری که بر اساس شرایط و تحلیل بازار تعیین شده باشد. واضح است که گاهی اوقات قویترین و موشکافانهترین تحلیلها نیز دچار خطا میشود و در معاملهگری هیچ چیز صد درصدی نیست . عاملی که باعث ثبات در معامله میشود و تفاوت یک معاملهگر اماتور و حرفهای را نشان میدهد در واقع مدیریت سرمایه و ریسک است که در نهایت با کمک ابزارهایی مانند استاپ لاس در معامله پیاده میشود. در بعضی مواقع استاپ لاس در معامله توسط معاملهگر، کوچک گرفته میشود یعنی نزدیک به نقطه ورود است و بازار با یک نوسان کوچک به آن رسیده و دوباره در جهت معامله حرکت میکند. این اتفاق توسط سرمایهگذاران بزرگ و بازارسازها، با هدف فعال کردن استاپ لاس معاملهگران و استفاده از کارمزد معاملات، ضرر و لیکویید شدن معاملات انجام میشوند. در بعضی از مواقع استاپ لاس بسیار بزرگ گرفته میشود که این نیز به دلیل بالا بردن ریسک معامله کار صحیحی نیست. بازارسازها با خرید و فروشهای هماهنگ شده، سعی در فعال کردن حد ضرر معاملهگران دارند. استاپ لاس طبق استراتژی و ترید پلنی تعیین میشود که از قبل، معاملهگر برای خود تنظیم کرده است که معمولا با استفاده از ابزارهای تکنیکال محاسبه میشود. حد ضرر همیشه کمی پایینتر از آن سطحی که محاسبه شده ثبت میشود تا شکار استاپهانتهای بازارسازها نشود. اصول مهم برای تعیین حد ضرر استاپ لاس بر اساس دو عامل مشخص میشود: استاپ لاس باید در سطحی تعیین شود که اثبات کند نقطه ورود به معامله اشتباه بوده است. استاپ لاس نیازمند یک نرخ پیروزی (WinRate) قابل قبول در تاریخچه معاملات است که به استراتژی معاملاتی هر فرد مربوط میشود. برای پیدا کردن روش تعیین استاپ لاس و بهینه کردن آن باید چندین مرحله مهم معاملاتی را از ابتدا با هم دیگر بررسی کنیم: یک. استراتژی معاملاتی داشته باشید مهمترین راهنمای یک معاملهگر، استراتژی یا پلن معاملاتی است که در ابتدای شروع به کار و انجام معاملات، آن را تنظیم و تهیه کرده و بر طبق آن عمل میکند. در استراتژي معاملاتی، یکی از مواردی که ذکر میشود روش تعیین حد ضرر است که باید پس از پیدا کردن و ثبت در پلن معاملاتی، به آن وفادار بود و بر طبق آن روش عمل کرد. دو. استراتژی معاملاتی را بسنجید و بهتر کنید پس از انجام یک دوره معاملاتی آزمایشی با استراتژی معاملاتی مورد نظر، حالا وقت آن است که از تاریخچه معاملاتی خود اصطلاحا یک بک تست بگیرید و آنها را تحلیل کنید. ببینید چطور میتوانید استراتژی خود را بهتر کنید؟ آیا روشی که حد ضرر را تعیین میکنید مناسب است؟ چطور میتوان حد ضرر خود را بهینهتر کرد؟ کدام تایم فریمها یا کدام ارزها در ترکیب با استراتژی شما نتایج بهتری را رقم میزنند؟ این پرسشها و پاسخ دادن به آنها در بهتر شدن استراتژی معاملاتی شما نقش مهمی ایفا میکند. سه. شروع کنید پس از آنکه یک استراتژی طرح کردید و در اکانت آزمایشی یا دمو مورد آزمایش قرارداده، نتایج را بررسی کرده و بر طبق آن استراتژی خود را آپدیت کردید، حال وقت آن است که شروع به معاملات جدی با پول واقعی کنید. فراموش نکنید که این چرخه ۳ مرحلهای در ادامه نیز باید بر روی استراتژی شما پیاده شود تا رفته رفته درصد پیروزی معاملات شما بالاتر رفته و با رشد و پیشرفت بازار هم جهت شوید. خطاهای رایج در انتخاب حد ضرر تعیین اشتباه استاپ لاس یا عدم تعیین آن ممکن است سود معاملهگر را از بین ببرد یا ضرر بسیار زیادی به او تحمیل کند. بهتر است قبل از اینکه خودمان اشتباهاتی که در گذشته انجام شدهاند را تکرار کنیم، با مطالعه و بررسی آنها از تکرار دوباره آنها اجتناب کنیم. در این مطلب چند خطای رایج معاملهگری مربوط به استاپ لاس را بررسی میکنیم. انتخاب حریصانه حرص و طمع احساساتی هستند که معاملهگران را در موارد بسیاری دچار اشتباه میکنند و در انتخاب استاپ لاس نیز معاملهگران را در چالش قرار میدهند. در بعضی از موارد معاملهگران، استاپ لاس را نزدیک به نقطه ورود خود تعیین میکنند تا سرمایه خود را از دست ندهند. از سوی دیگر این اتفاق باعث میشود در بازارهای نوسانی مثل بازار ارزهای دیجیتال، قیمت به سرعت به استاپ لاس برخورد کرده و معامله با ضرر بسته شود. در مجموع با توجه به تعداد بالای معاملاتی که به دلیل استاپ لاس کوچک با ضرر بسته میشوند، معاملهگر ضرر زیادی را متحمل شود. استفاده از استراتژی و عمل بر طبق آن از رخ دادن این مورد جلوگیری میکند. معاملات با حجم نامناسب اگر سرمایه کمی در بازار برای معاملات دارید، هیچ مشکلی نیست. فقط سعی کنید معاملات خود را هم با حجم کمی باز کنید تا بتوانید استاپ لاس منطقیتری برای معاملات قرار دهید. در این جا مدیریت ریسک و سرمایه بشدت به کار میآید. شما میزان ریسک هر معامله را باید در استراتژي خود تعیین کنید. برای مثال، وقتی در هر معامله ۳٪ قابلیت تحمل ضرر داشته باشید، میتوانید با انجام محاسبات و تعیین استاپ لاس بر طبق ابزارهای تکنیکال، استاپ لاس را بصورت منطقیتری برای معاملات خود تعیین کنید. نداشتن استراتژی برای حد ضرر در بخشهای مختلف این مقاله به این موضوع ذکر کردیم ولی این بحث آنقدر از اهمیت بالایی برخوردار است که نیاز به ذکر آن در یک مطلب جدا نیز حس میشود. داشتن استراتژی و بررسی مداوم و آپدیت آن، از این حیث مهم است که باعث میشود معاملهگر احساسی عمل نکرده و استاپ لاسهای خود را به صورت منطقی قراردهد تا در مجموع معاملات به سود دهی برسد. چند روش معتبر برای تعیین استاپ لاس حد ضرر با روشهای متفاوتی تعیین و اندازه گیری میشود که در اکثر موارد از ترکیب با استراتژیهای تحلیل تکنیکال و مدیریت سرمایه و ریسک است. در ادامه چند مورد از محبوبترین روشهای تعیین استاپ لاس را بررسی میکنیم. تنظیم حد ضرر بر اساس بخشی از سرمایه سادهترین روش تعیین حد ضرر با استفاده از میزان ریسک قابل پذیرش در هر معامله است. برای مثال معاملهگری حاضر به پذیرش ریسک ٪۱۰ درصدی در معاملات خود است اما معاملهگر دیگری تنها ۲٪ ریسک در هر معامله قبول میکند. انتخاب درصد ریسک در هر معامله، باید با توجه به ریسکپذیری فرد و مدیریت سرمایه و ریسکی که در پلن معاملاتی خود ثبت کرده انجام شود. این روش به دلیل عدم استفاده از تحلیل تکنیکال و تعیین حد ضرر با توجه به الگوهای موجود در بازار، روش بهینه شدهای برای تعیین حد ضرر نیست. بهتر است که مدیریت سرمایه و ریسک در کنار تحلیل تکنیکال، به تعیین حد ضرر کمک کنند. تنظیم حد ضرر براساس آخرین سقف و کف قیمت این روش تا حدی مربوط به استراتژی پرایس اکشن میشود و یکی از سادهترین و در عین حال کاربردیترین روشهای تعیین استاپ لاس است. میتوان با استفاده از سقف یا کف قبلی، قیمت مناسب را پیدا کرده و کمی بالاتر یا پایینتر (بسته به خرید یا فروش بودن پوزیشن) استاپ لاس را قرار میدهیم تا از خطر استاپ هانت تا حدی در امان بماند. در تصاویر زیر مثالی با استفاده از این روش، در بازکردن پوزیشن خرید (Long) مشاهده میکنید. حد ضرر با توجه به آخرین سقف و آخرین کف تعیین شده است. این روش از این حیث که به ما حد ضرر کوچکی برای معاملات و در نتیجه ضرر کمتری در معامله ارائه میدهد، مناسب است اما به دلیل نزدیک بودن حد ضرر به نقطه ورود، احتمال برخورد قیمت به حد ضرر خیلی بالاست و ممکن است که معاملات در مجموع درصد موفقیت بالایی نداشته باشند. تعیین استاپ لاس با استفاده از سقف و کفهای پیشین قیمت تفاوت این روش با روش قبلی این است که با توجه به انتخاب سقف و کفهای قدیمیتر و فاصله بیشتر با نقطه ورود، احتمال برخورد قیمت با حد ضرر کمتر بوده و معاملات درصد موفقیت بالاتری خواهند داشت اما از طرفی حد ضرر بزرگتر بوده و ریسک معاملات بالاتر میرود که با استفاده از مدیریت ریسک میتوان آن را کنترل کرد. در تصویر زیر یک مثال پوزیشن خرید با استفاده از این روش را میبینید. تعیین حد ضرر با استفاده از میانگین متحرک (MA) در استراتژیهایی که در آن از میانگینهای متحرک بهعنوان حمایت و مقاومت استفاده میشود، نقاط ورود، حد سود و حد ضرر نیز با توجه به میانگینهای متحرک انتخاب میشوند. در این روش میتوان از تایم فریمهای متفاوت و میانگینهای متحرک متفاوت و معروف با دوره ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ استفاده کرده و بهینهترین استراتژی معاملاتی مخصوص به خود را پیدا کرد. از آنجایی که میانگینهای متحرک داینامیک هستند و مدام در حال تغییرند، در این روش شما با حد ضرر شناور (Trailing Stoploss) رو به رو هستید که در واقع حد ضرر ثابتی نیست و در طول زمان، در حال تغییر است. برای آشنایی با طرز استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک، این مطلب [6] را مطالعه کنید. تعیین استاپ لاس با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت کلیدی این روش تعیین حد ضرر، بسیار شبیه به استراتژی پرایس اکشن برای دریافت نقاط ورود، حد سود و حد ضرر است. میتوان با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت کلیدی، سطوح مناسبی برای حدضرر، از لحاظ درصد موفقیت معاملات به دست آورد اما نکتهی مهم این است که این سطوح دقیق نبوده و ممکن است قیمت تحت نوسان، به آن برخورد کند. در نتیجه باید مقداری فاصله بین حد ضرر و سطوح حمایت مقاومت باشد تا از برخورد سریع قیمت با حد ضرر جلوگیری کند. سطوحی که برخورد قیمت به آنها زیاد بوده و سطوح روانی قیمت که اعداد گرد شدهای دارند، جزو کلیدی ترین سطوح حمایت و مقاومت در این استراتژی، برای تعیین حد ضرر میباشند. آموزش سفارشگذاری استاپ لاس در اسپات تریدینگ به ۴ روش Limit ،Stop-Limit ،Market و OCO میتوان سفارشگذاری کرد که در مقاله مربوط به اسپات تریدینگ به صورت مفصل به آن پرداختیم. برای تعیین حد ضرر نیاز به استفاده از سفارشگذاری Stop-Limit داریم. در این نوع سفارشگذاری از یک شرط از پیش تعیین شده، برای فروش دارایی در حد ضرر استفاده میکنیم. برای مثال، تصور کنید که شما بیت کوین را در قیمت ۵۰ هزار خریداری کردهاید و با توجه به تحلیل خود انتظار دارید که قیمت به سطح ۶۰ هزار برسد. در صورتی که قیمت در خلاف تحلیل حرکت کرده و به زیر ۴۸ هزار دلار برسد، پس تحلیل شما اشتباه بوده و این سطح محدوده مناسبی برای حد ضرر شما است. در این صورت طبق تصویر یک سفارش Stop-Limit ثبت میشود. در قسمت Stop که در واقع شرط معامله است عدد ۴۸ هزار ثبت میشود، درقسمت Limit عددی پایینتر از سطح حد ضرر در نظر گرفته میشود مثلا ۴۷۹۰۰. با توجه به سفارش زیر، در صورتی که قیمت به سطح ۴۸ هزار برسد یک سفارش فروش در قیمت ۴۷۹۰۰ برای داراییهای شما ثبت میشود. جمع بندی حد ضرر یکی از مهمترین ابزارهای معاملهگران برای کوتاه کردن ضررها و ذخیره سود معاملات است. با استفاده از تحلیل تکنیکال و مدیریت سرمایه و ریسک، همانطور که در این مقاله مطالعه کردیم، میتوان روشهای متفاوتی از تعیین حد ضرر را در نظر گرفت و در ادامه با بهبود آن به درصد موفقیت بالاتری در معاملات رسید. منبع: Investopedia [7], Binance Academy [8] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%da%a9%d8%a7%d8%aa%d9%88%d8%b1-%d9%81%db%8c%d8%a8%d9%88%d9%86%d8%a7%da%86%db%8c-%d8%a7%d8%b5%d9%84%d8%a7%d8%ad%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%da%a9%d8%a7%d8%aa%d9%88%d8%b1-macd-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d9%be%d8%a7%d8%aa-%d8%aa%d8%b1%db%8c%d8%af%db%8c%d9%86%da%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%85%d9%84%d8%a7%d8%aa-%d8%a2%d8%aa%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%81%db%8c%d9%88%da%86%d8%b1%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d9%88%d8%a7%d9%86%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%85%d9%84%d9%87%e2%80%8c%da%af%d8%b1%db%8c-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%da%a9%d8%a7%d8%aa%d9%88%d8%b1-%d9%85%db%8c%d8%a7%d9%86%da%af%db%8c%d9%86-%d9%85%d8%aa%d8%ad%d8%b1%da%a9/ [7] https://www.investopedia.com/articles/stocks/09/use-stop-loss.asp [8] https://academy.binance.com/en/articles/what-is-a-stop-limit-order
معاملات آتی یا فیوچرز (Futures Trading) یکی از محبوبترین روشهای معاملاتی در تمامی بازارهای مالی است. این نوع معاملات سالیان زیادی است که در بازارهای سهام و کالا انجام میشود اما در بازار ارزهای دیجیتال از سال ۲۰۱۷ شروع به کار کرده است. معاملات آتی به دلیل دو طرفه بودن بازار (امکان کسب سود از تمام حرکات قیمتی) و امکان استفاده از اهرم (Leverage)، معاملهگران زیادی را به استفاده از این روش معاملاتی علاقمند کرده است. از آنجا که این نوع معاملات با معاملات آپشن اشتباه گرفته میشوند، در این مقاله قصد داریم بصورت کامل معاملات فیوچرز یا آتی، انواع قراردادهای آن، مفاهیم مورد نیاز و مزایا و معایب و همینطور تفاوت آن با معاملات اسپات را بررسی کرده و نحوه انجام معاملات آتی را آموزش دهیم. معاملات فیوچرز یا آتی چیست؟ معامله آتی در واقع یک قرارداد بین دو طرف برای خرید یا فروش یک دارایی، در یک تاریخ و قیمت از پیش تعیین شده است. این نوع قراردادها بر روی یک دارایی مالی مثل کالا، سهام یا ارز دیجیتال و تحرکات قیمتی دارایی مورد نظر در آینده انجام میشوند. قراردادهای آتی در ابتدا بر روی انواع کالاها، مثل موادغذایی یا فلزات و همینطور نفت مورد استفاده قرار میگرفتند اما در ادامه برای استفاده در بازار رمزارزها، شامل تغییراتی شدند که آنها را از دسته بندی معاملات آپشن جدا میکند. در واقع قراردادهای فیوچرز، آپشنها، سواپها و قراردادهای CFD، همگی جزو دسته بندی ابزار مالیای به نام مشتقات هستند. برای جا افتادن بهتر مطلب، اجازه دهید در ادامه معاملات فیوچرز را به زبان سادهتری بیان معرفی کنیم. معاملات فیوچرز به زبان ساده معاملات فیوچرز یکی از روشهای معاملاتی در بازار رمزارزها است که در آن میتوانید بر روی افزایش یا کاهش قیمت یک رمزارز شرطبندی کنید، بدون آن که مالک آن باشید! در واقع در معاملات آتی شما طبق تحلیلی که انجام دادهاید، مقداری از سرمایه خود را با استفاده از تکنیکهای مدیریت سرمایه، بر روی قیمت آینده یک دارایی ریسک میکنید. در نهایت در صورتی که قیمت دارایی به اهداف مورد نظر برسد شما قرارداد خود را با سود میبندید و در غیر اینصورت با ضرر از معامله خارج میشوید. در طی این پروسه رمزارزی به کیف پول شما وارد یا خارج نمیشود. معاملات فیوچرز به دلیل در اختیار نداشتن دارایی واقعی، ساده و انعطافپذیر است و همینطور امکانات مارجین تریدینگ [1]، مانند لوریج های بالا را نیز فراهم میکند. برای فهم بهتر مطلب به یک مثال رجوع میکنیم. تصور کنید علی و حسین بر روی بیت کوین 50 هزار دلاری یک معامله فیوچرز باز میکنند، علی یک پوزیشن لانگ / خرید و حسین یک پوزیشن شورت / فروش. حال در ادامه و پس از سررسید قرارداد، بیت کوین به قیمت 60 هزار دلار رسیده است. در این صورت علی به مقدار 10 هزار دلار سود و حسین نیز 10 هزار دلار ضرر کرده است. انواع قراردادها برای معاملات آتی معاملات فیوچرز دامنهی وسیعی دارند و شامل چندین نوع قرارداد میشوند که هرکدام ویژگیهای مخصوص به خود را دارند که در ادامه 3 نوع آن را بررسی میکنیم. قرارداد آتی استاندارد یک قرارداد آتی استاندارد مانند قراردادهای فیوچرز در بازارهای سنتی، مواردی مانند سررسید و تاریخ انقضا را رعایت میکند. شرکت CME Group اولین صرافی معاملات آتی است که قراردادهای فیوچرز بیت کوین را در سال 2017 راه اندازی کرد که باعث افزایش قیمت بیت کوین در آن زمان شد. در حال حاضر این شرکت قراردادهای آتی استاندارد بیت کوین با سررسیدهای متفاوت ارائه میدهد که حجم معاملات بالایی دارند و گاها برروی قیمت بیت کوین نیز تاثیر گذار هستند. صرافیهای بایننس و بایبیت (Bybit) نیز قراردادهای فیوچرز استاندارد را ارائه میدهند که بصورت فصلی و با تسویه حساب 3 ماه یک بار است. نکته مهم در مورد قراردادهای آتی استاندارد این است که تمامی آنها در تاریخ سررسید با دلار آمریکا تسویه میشوند. قرارداد آتی با تحویل فیزیکی این دسته از قراردادهای آتی هم دارای تاریخ انقضا هستند و تنها تفاوت آنها با معاملات فیوچرز استاندارد، تحویل رمزارز در زمان سررسید بجای تسویه حساب با دلار آمریکا است. صرافی Bakkt تنها ارائه دهندهی قراردادهای آتی با تحویل فیزیکی است و زمانی که تاریخ انقضای قرارداد فرا برسد، بیت کوینها را برای خریدار ارسال میکند. قراردادهای دائمی قراردادهای فیوچرز دائمی یا پرپچوال (Perpetual Contract)، نوعی از قراردادهای آتی هستند که تاریخ انقضا ندارند و اکثر معاملهگران کوتاه مدت بازار کریپتوکارنسی از این نوع قرارداد برای معاملات خود استفاده میکنند. در این نوع معاملات نیاز است تا صرافیها با استفاده از مکانیسمی به نام فاندینگ ریت، قیمتهای بازار پرپچوال را به بازار اسپات نزدیک نگه دارند که نیازمند کارمزد گرفتن از کسانی است که در بازار پرپچوال در حال معامله هستند. این نوع از قراردادهای فیوچرز در حال حاضر در صرافیهای محبوب و بزرگی مانند بایننس، کوکوین و ... در حال انجام است. تفاوت معاملات اسپات و فیوچرز اصلیترین تفاوتی که معاملات آتی با معاملات اسپات دارند، عدم مالکیت واقعی بر روی دارایی است که در حال معاملهی آن هستند. شما در معاملات فیوچرز میتوانید بر روی اتریوم و حرکات قیمتی آینده آن معامله کنید، بدون اینکه در کیف پول صرافی خود اتریوم داشته باشید در حالی که همچین اتفاقی در معاملات اسپات امکان پذیر نیست. استفاده از اهرم و چندین برابر کردن سرمایه وارد شده به معامله، از امکاناتی است که معاملات فیوچرز برای معاملهگران فراهم میکند. اتفاقی که میتواند باعث چندین برابر شدن سود و در عین حال ضرر معامله شود، اتفاقی که در بازار اسپات ممکن نیست. یکی از ویژگیهای جذاب بازار فیوچرز نسبت به اسپات، دو طرفه بودن آن است. در بازار فیوچرز سود گرفتن از افزایش قیمت دارایی و همینطور کاهش قیمت آن، امکان پذیر است در حالی که در بازار اسپات تنها از بالا رفتن قیمت میتوان سود کسب کرد. برای آشنایی کامل با معاملات اسپات، پیشنهاد میکنیم این مقاله [2] را مطالعه نمایید. مفاهیم اصلی معاملات فیوچرز در بازار ارزهای دیجیتال برای انجام معاملات فیوچرز بجز تجربهی کافی، به یادگیری مفاهیم پایه مربوط به این دسته از معاملات هم نیاز داریم که در ادامه مهم ترینهای آن را بررسی میکنیم. مارجین اولیه و مارجین نگهداری مارجین اولیه (Initial Margin) بخشی از یک قرارداد آتی است که برای انجام معامله فیوچرز باید با پول نقد یا یک دارایی مالی قابل معامله تامین شود. در آن سو مارجین نگهداری (Maintenance Margin) به حداقل مقدار مورد نیاز برای باز نگه داشتن معامله فیوچرز گفته میشود. در صورتی که مارجین نگهداری، از یک حد مشخص پایینتر برود معامله لیکویید میشود که چیزی شبیه به کال مارجین در مارجین تریدینگ است. اهرم اهرم یا لوریج (Leverage) یکی دیگر از مفاهیم مربوط به مارجین تریدینگ است که در معاملات آتی نیز کاربرد دارد. معاملهگران با استفاده از اهرم میتوانند نسبت به سرمایهای که در اختیار دارند از صرافی وام بگیرند تا با سرمایه بیشتری وارد معامله شوند. اینکار باعث میشود که امکان سود گرفتن و همینطور ضرر معامله بیشتر شده و احتمال لیکویید شدن معامله و ضرر 100 درصدی در معامله نیز وجود داشته باشد. رنج اهرمهای ارائه شده بسته به صرافی، متفاوت بوده و بین 1x تا 125x متغیر است. برای مثال، اگر معاملهگر با اهرم 20x و سرمایه اولیه 10 دلار ، وارد یک معامله شود در واقع 200 دلار سرمایه در حال معامله است که 190 دلار آن از صرافی وام گرفته شده است. اهرمها در فیوچرز به منظور چند برابر کردن سود یا ضرر یک معامله استفاده میشوند اما در مارجین تریدینگ با اهرمهای ثابت، نسبت به سرمایهای که در حساب مارجین موجود است، میتوانید طی یک مدت تعیین شده از صرافی پول قرض گرفته و در آینده پول وام گرفته شده را به همراه کارمزد به صرافی پس دهید. فاندینگ ریت از آنجایی که قراردادهای پرپچوال مانند قراردادهای آتی استاندارد، تاریخ سررسید و عملیات تسویه ندارند، صرافیها با استفاده از مکانیسمی به نام فاندینگ ریت (Funding Rate) در تلاش هستند تا قیمت بازارهای آتی و اسپات را به یکدیگر نزدیک نگه دارند. فاندینگ ریت از اختلاف قیمت بین بازار آتی و اسپات محاسبه میشود و معاملهگران با توجه به پوزیشنهای باز، کارمزدهای مربوط به فاندینگ ریت را پرداخت یا دریافت میکنند. بعضا پیش میآید که کارمزدها بالا رفته و کار معاملهگران برای پرداخت کارمزد سنگین فاندینگ ریت سخت میشود. لیکویید شدن زمانی که پوزیشن باز معاملهگر، به حدی از ضرر برسد که سرمایه اولیه صفر شود، معامله توسط صرافی بسته شده و معاملهگر اصطلاحا لیکویید میشود. این اتفاق شبیه به کال مارجین در معاملات مارجین است و زمانی که اتفاق میافتد معاملهگر دچار %100 ضرر شده است. هرچه مقدار اهرم معامله بالاتر باشد احتمال لیکویید شدن نیز بالاتر میرود. تصور کنید یک معاملهگر با اهرم 5x و سرمایه اولیه 10 دلار وارد پوزیشن لانگ میشود یعنی در واقع با 50 دلار سرمایه وارد یک معامله شده است. زمانی که این معامله %20 وارد ضرر شود و معاملهگر 10 دلار ضرر کند، صرافی 40 دلار از پولی که به معاملهگر قرض داده را بلافاصله به فروش میرساند و معاملهگر تمام سرمایه اولیه خود را از دست داده و از معامله بیرون میآید. سود باز نرخ سود باز (Open Interest) نشاندهندهی حجم پوزیشنهای باز فیوچرز است. این شاخص با حجم معاملات آتی رابطهی مستقیم دارد و در صورتی که سرمایه وارد بازار فیوچرز شود این شاخص افزایش پیدا میکند و بالعکس. شاخص سود باز، با قیمت بیت کوین و نرخ رشد آن در ارتباط است. با بررسی شاخص OI و قیمت بیت کوین، مشخص میشود که افزایش معاملات باز و ورود پول به بازار آتی بیت کوین، نشاندهندهی افزایش علاقه معاملهگران به خرید است و در نتیجه باعث افزایش قیمت بیت کوین میشود. آموزش انجام معاملات فیوچرز در حال حاضر اکثر صرافیها از معاملات فیوچرز پیشتیبانی میکنند ولی ممکن است برای کسانی که احراز هویت نکردهاند قابل دسترسی نباشد. قبل از ثبت نام در صرافی برای انجام معاملات آتی، حتما در مورد صرافی و نوع سرویس دهی معاملات فیوچرز تحقیق کنید. پس از پیدا کردن پلتفرم دلخواه، در ابتدا نیاز است تا یک حساب فیوچرز برای خود افتتاح کنید. وارد بخش Futures Account شده و پس از مطالعه قرارداد که قوانین و ریسکهای مربوط به معاملات فیوچرز در آن ذکر شده، آن را تایید کرده و وارد بخش اصلی انجام معاملات آتی میشوید. Transfer: در این بخش میتوانید حساب فیوچرز را شارژ کرده و با آن معاملاتتان را انجام دهید.Stop/Limit: در معاملات آتی توانایی سفارشگذاری به دو صورت Limit و Stop را دارید که میتوانید در مقالهی ا [3]سپات تریدینگ توضیح کامل این دو نوع سفارشگذاری را مشاهده کنید.TP/SL: در این قسمت توانایی ثبت حد سود (Take Profit) و حد ضرر (Stop-Loss) برای معاملات فیوچرز تعبیه شده است.Leverage: انتخاب اهرم مورد نظر برای معاملهBuy/Sell: انتخاب بین پوزیشن لانگ / خرید و شورت / فروش برای مثال، میخواهیم یک سفارش خرید فیوچرز بر روی بیت کوین با اهرم 5 باز کنیم. قیمتی که تمایل به خرید داریم 40 هزار دلار است و در نظر داریم به مقدار یک بیت کوین در این قیمت خریداری کنیم. حد ضرر و حد سود طبق تحلیل، به ترتیب روی 35 و 50 هزار دلار در قسمت مربوطه ثبت میکنیم. نحوه سفارشگذاری مربوط به این معامله را در تصویر زیر مشاهده میکنید. مزایا و معایب معاملات فیوچرز معاملات آتی نیز مانند تمامی روشهای معاملاتی در بازار رمزارزها، به دلیل تفاوتهای موجود، مزایا و معایبی نسبت به باقی روشها دارد که در ادامه آنها را بررسی میکنیم. مزایای معاملات فیوچرز سود چند برابری با استفاده از قابلیت اهرم در معاملات آتی، میتوان سود چندین برابری نسبت به حالت عادی و معامله در بازار اسپات کسب کرد. هرچند که نباید فراموش کرد زمانی که معاملات در خلاف جهت حرکت کنند، ضرر معامله نیز چندین برابر میشود. سادگی با انجام معاملات فیوچرز، شما میتوانید حد سود و حد ضرر تعیین کرده، درصد سود یا ضرر خود را در لحظه مشاهده کرده و در صورت عدم رضایت از پوزیشن، میتوانید آن را ببندید. از آنجایی که معاملات فیوچرز بصورت قراردادی است و نیاز به نگهداری رمزارز در کیف پول نیست، انجام آن سادهتر بوده و امنیت بالایی نیز دارند. این یکی از دلایلی است که معاملهگران روزانه و کوتاه مدت معاملات آتی را به معاملات اسپات ترجیح میدهند. بازار دو طرفه امکان کسب سود از کاهش قیمت داراییها، علاوه بر کسب سود از افزایش قیمت، یکی دیگر از مزایای معاملات در بازار آتی است. شما میتوانید حتی در روندهای نزولی نیز از بازار سود کسب کنید. معایب معاملات فیوچرز خطر لیکویید شدن همانطور که امکان کسب سود سنگین در معاملات آتی به سبب استفاده از اهرم بالاست، امکان ضرر و همینطور لیکویید شدن نیز وجود دارد. در بازار اسپات احتمال ضرر صد درصدی به مراتب پایینتر است. شما در صورتی که 1 واحد اتریوم [4] داشته باشید، در صورتی که قیمت ریزش سنگینی را تجربه کند شما کماکان 1 واحد اتریوم دارید، اما در معاملات فیوچرز با خطر از دست دادن کل سرمایهی درگیر در معامله روبرو هستید. عدم شفافیت صرافیها در تلاشند تا قیمتهای بازار آتی و اسپات را به یکدیگر نزدیک نگه دارند اما بارها اتفاق افتاده است که قیمتهای فیوچرز علی الخصوص در روندهای نزولی یا صعودی سنگین، اختلافات چند ده درصدی با قیمت بازار اسپات دارند! تا امروز چندین بار اثبات شده است که صرافیهای مختلف با یکدیگر همکاری کرده و در تلاشند تا با دستکاری بازار و خرید و فروشهای سنگین برنامه ریزی شده، حد ضرر معاملهگران فیوچرز را زده و آنها را لیکویید کنند. جمع بندی معاملات فیوچرز، در کنار معاملات مارجین و اسپات یکی دیگر از محبوبترین روشهای معاملاتی در بازارهای مالی، از جمله بازار رمزارزهاست. هر دسته از معاملهگران با توجه به میزان سابقه و نوع استراتژی و ترید پلن خود میتوانند یک یا چند روش معاملاتی را انتخاب کرده و بر طبق آن تریدهای خود را انجام دهند. برای مثال معاملهگران روزانه معاملات فیوچرز را ترجیح میدهند در حالی که برای معاملهگران سویینگ (Swing) و سرمایهگذاران بلند مدت معاملات فیوچرز یا مارجین توصیه نمیشود. فراموش نکنید، برای انجام هرکدام از این روشهای معاملاتی، یادگیری تحلیل تکنیکال، مدیریت ریسک و سرمایه نیاز بوده و در ابتدا توصیه میشود با استفاده از اکانتهای دمو و پول غیر واقعی (Paper Trading) تجربه کسب کرده و سپس با میزان سرمایهی کم و ریسک منطقی معاملات فیوچرز را تجربه کنند. منبع: Decrypt [5] , Bybit [6] , Binance [7] [1] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%a7%d8%b1%d8%ac%db%8c%d9%86-%d8%aa%d8%b1%db%8c%d8%af%db%8c%d9%86%da%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d9%be%d8%a7%d8%aa-%d8%aa%d8%b1%db%8c%d8%af%db%8c%d9%86%da%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d9%be%d8%a7%d8%aa-%d8%aa%d8%b1%db%8c%d8%af%db%8c%d9%86%da%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://decrypt.co/resources/what-are-bitcoin-futures-how-do-they-work [6] https://learn.bybit.com/trading/what-is-futures-trading-in-crypto/ [7] https://www.binance.com/en/blog/futures/crypto-futures-trading-for-beginners-heres-a-5step-plan-to-get-started-421499824684902619
مارجین تریدینگ در کنار اسپات تریدینگ، معاملات فیوچرز و آپشن یکی از روشهای معاملاتی قابل انجام در بازار رمزارزها است که با قابلیتهایی مانند وام گرفتن پول از شخص ثالث برای انجام معامله و اضافه کردن اهرم به معامله، امکان رسیدن به سود و همین طور ریسک بیشتری را برای معاملهگر فراهم میکند. در ادامه با معاملات مارجین، نحوه انجام آن، انواع روشهای معاملات مارجین و مزایا و معایب آن آشنا خواهیم شد. مارجین تریدینگ چیست؟ معاملات مارجین یا مارجین تریدینگ یکی دیگر از روشهای انجام معاملات در بازارهای مالی از جمله بازار ارزهای دیجیتال است. این روش دو نکته متمایز نسبت به سایر روشهای معاملاتی دارد که این دست از معاملات را برای معاملهگران جذاب میکند. قرض گرفتن پول از شخص ثالث: معاملهگر میتواند در صرافیای که معاملات مارجین انجام میدهد، حساب مارجین افتتاح کرده و برای انجام معامله خود پول قرض بگیرد و در انتهای معامله، مبلغ وام گرفته شده را بههمراه کارمزد به صرافی برگرداند.استفاده از اهرم (Leverage): معاملهگر با استفاده از اهرم میتواند با چند برابر پولی که در اختیار دارد، وارد معامله شود تا سود و همینطور ریسک معاملهی خود را چند برابر کند. اهرم معمولا با یک نسبت تعیین میشود مثلا یک به پنج (1:5) یعنی معامله با پنج برابر سرمایهای که در اختیار معاملهگر قرار دارد. برای مثال، شما با موجودی 40 هزار دلار و تحلیل صعود قیمت بیت کوین از 40 هزار به 60 هزار دلار، یک معامله با اهرم 3 بر روی بیت کوین 40 هزار دلاری باز میکنید. در حالت عادی و در اسپات تریدینگ شما با این شرایط میتوانید تنها یک بیت کوین خریداری کنید اما در مارجین تریدینگ با شرایط ذکر شده، شما در واقع وارد معاملهای شدهاید که در آن 3 عدد بیت کوین در اختیار دارید. حال اگر بیت کوین به اهداف مورد نظر برسد، سود شما سه برابر میشود و در نهایت و با پایان معامله پولی که از صرافی وام گرفتهاید را به آن پس میدهید. فراموش نکنید در صورتی که بیت کوین خلاف جهت معاملهی شما حرکت کند نیز ضرر شما سه برابر شده و صرافی پول خود را پس میگیرد، حتی اگر نیاز به باز پس گیری تمام سرمایه شما باشد! کال مارجین (Margin Call) در صورتی که معامله مارجین بر خلاف انتظار معاملهگر پیش برود و در جهت عکس حرکت کند، زمانی که ضرر معامله به اندازه وجه تضمین ابتدایی برسد معامله توسط صرافی بسته شده و اصطلاحا کال مارجین میشود. برای مثال، شما با سرمایه 10 دلار و با اهرم 10 بر روی اتریوم با هدف بالا رفتن قیمت، معامله مارجین باز میکنید یعنی در واقع با 100 دلار سرمایه که 90 دلار آن از صرافی وام گرفته شده و 10 دلار آن متعلق به خودتان است، وارد معامله بر روی اتریوم میشوید. حال در صورتی که قیمت 10 درصد به سمت پایین و بر خلاف معامله مارجین شما حرکت کند، در واقع سرمایه 100 دلاری وارد شده در معامله به 90 دلار تبدیل شده است و 10 دلاری که شما به عنوان تضمین ارائه دادهاید از دست رفته است. در این شرایط صرافی ریسکی را متحمل نشده و تمام پولی که به شما وام داده است را بلافاصله از معامله خارج میکند و سرمایه اولیه شما (10 دلار) صفر میشود. در این حالت شما کال مارجین شدهاید. انواع معاملات مارجین برخلاف معاملات اسپات که تنها روش کسب سود در آن از حرکت قیمت به سمت بالا و در واقع "خرید در قیمت پایین و فروش در قیمت های بالا" است، در مارجین تریدینگ میتوان از حرکت قیمت در دو طرف، چه به سمت پایین، چه به سمت بالا سود کسب کرد. در واقع مارجین تریدینگ یک بازار دو طرفه است. خرید استقراضی (Long Position) خرید استقراضی یا Long Position در معاملات مارجین، شبیه به خرید دارایی در معاملات عادی است. شما در قیمتهای پایینتر خرید میکنید و در قیمتهای بالا دارایی خود را بفروش رسانده و سود کسب میکنید. این قسمت با گزینه "Buy/Long" در صفحهی اکثر معاملات صرافیها نشان داده میشود. فروش استقراضی (Short Position) فروش در معاملات مارجین کمی پیچیدهتر از معاملات خرید است. در این نوع معاملات، فرض بر این است که شما داراییای را خرید میکنید که حدس میزنید در ادامه به سمت پایین حرکت کند و دچار کاهش قیمت شود. یعنی در قیمتهای بالاتر میفروشید و در قیمت پایینتر آن را میخرید. این قسمت با گزینه "Sell/Short" در صفحهی معاملات اکثر صرافیها نشان داده میشود. درک این نوع از معاملات کمی سخت بنظر میرسد، در این نوع معاملات شما در واقع از صرافی دارایی مورد نظر را قرض گرفته و آن را به فروش میرسانید، در ادامه با پایین رفتن قیمت، دارایی مورد نظر را باز خرید کرده و به صرافی پس میدهید و پول خود را به همراه سود دریافت میکنید. آموزش انجام معاملات مارجین سفارشگذاری در معاملات مارجین نیز شبیه به سفارشگذاری در معاملات اسپات شامل سه نوع میشود که در ادامه بصورت کوتاه هر مورد را توضیح میدهیم اما برای آشنایی بیشتر با این سه نوع سفارشگذاری پیشنهاد میشود ابتدا مقاله اسپات تریدینگ [1] را مطالعه کنید. Limit: ثبت سفارش خرید و فروش در قیمت دلخواهMarket: ثبت سفارش خرید و فروش بر روی قیمت فعلی بازارStop-Limit: ثبت سفارش خرید و فروش با قیمت دلخواه و یک شرط اضافی برای انجام مارجین تریدینگ نیاز است تا در ابتدا یک "Margin Account" در صرافیای که امکان انجام معاملات مارجین در آن وجود دارد، بسازید. از آنجایی که معاملات مارجین ریسک بالایی دارند، معمولا صرافیها یک قرارداد که شامل توضیحاتی در مورد ریسکهای این چنین معاملاتی است، در اختیار شما قرارمیدهد. حتما در ابتدا این متن را مطالعه کرده و سپس در صورت تمایل آن را تایید کنید. در ادامه پس از افتتاح حساب مارجین، نیاز است در اولین مرحله با انتقال (Transfer) ارز به کیف پول مارجین، حساب مارجین خود را شارژ کنید تا امکان معاملهکردن و وام گرفتن از صرافی را داشته باشید. حالا میتوانید با گزینهی Borrow، نسبت به وجه واریز شده در کیف پول مارجین، از صرافی پول قرض بگیرید. برای قرض گرفتن اولیه و انجام معامله از Borrow و پس از اتمام معامله و برای پس دادن مبلغ وام به صرافی از گزینه Repay استفاده میکنیم. برای مثال، تصور کنید پیشبینی شما این است که قیمت اتریوم [2] در ادامه بالا خواهد رفت و مقداری بیت کوین نیز در حساب Spot خود دارید. بیت کوین خود را پس از انتقال به حساب مارجین، به صرافی سپرده و در ازای آن اتریوم قرض میگیرید. حال اگر قیمت اتریوم بالا رفت، میتوانید آن را فروخته و بدهی خود را به صرافی پس داده و سود خود را نیز کسب نمایید. سود معامله در مارجین تریدینگ، چندین برابر سود معامله در اسپات تریدینگ است و لازم به ذکر است، در صورتی که بازار خلاف جهت تحلیل شما حرکت کند، ضرر شما نیز چند برابر معاملات اسپات است. مزایا و معایب مارجین تریدینگ معاملات مارجین، شبیه به دیگر روشهای معاملاتی مانند اسپات تریدینگ یا معاملات فیوچرز [3]، مزایا و معایب مخصوص به خودش را دارد. مارجین تریدینگ معاملهگرانی که به دنبال سود بیشتری هستند را به خود جذب میکند و از آنجایی که ریسک بسیار بالایی دارد برای معاملهگران آماتور مناسب بنظر نمیرسد. مزایای مارجین تریدینگ امکان کسب سود بیشتر: مارجین تریدینگ با استفاده از ابزاری به نام اهرم، برای معاملهگران با تجربهای که به تحلیل خود اعتماد زیادی دارند میتواند سودهای بیشتری نسبت به روش معاملاتی اسپات تریدینگ به ارمغان بیاورد.معامله با سرمایه اضافی: در معاملات مارجین، شما میتوانید تا چندین برابر سرمایهای که در اختیار دارید را قرض گرفته و با آن معامله کنید. در واقع شما با سرمایهای چند برابری نسبت به پولی که در اختیار داشتید امکان انجام معاملات در مارجین تریدینگ دارید. معایب مارجین تریدینگ ریسک بالا: همانطور که امکاناتی مانند اهرم یا قرض گرفتن پول از صرافی، امکان کسب سود شما را بالاتر میبرد، به همان اندازه نیز ریسک معاملات شما را چند برابر میکند. در مارجین تریدینگ ممکن است شما تمام سرمایه خود و حتی بیشتر از آن را نیز از دست بدهید!کارمزد سرمایه وام گرفته شده: به نسبت میزان سرمایهای که از صرافی وام گرفته شده و همینطور تایمی که این سرمایه در اختیار معاملهگر قرار گرفته، صرافی از شما کارمزد دریافت میکند که نیاز است قبل از انجام معامله تمام این موارد در نظر گرفته شود.دستکاری بازار: بعضی از صرافیها برای جمع آوری کارمزد مارجین تریدینگ و کال مارجین مشتریان، باهم همکاری کرده و با در دست گرفتن عرضه و تقاضا، قیمتها را به سمت حد ضرر معاملات برده و بازار را دچار سردرگمی و شرایط بحرانی میکنند. جمع بندی مارجین تریدینگ یکی از پر ریسک ترین روشهای معاملاتی در بازارهای مالی است. با توجه به نوسانهای شدید بازار ارزهای دیجیتال، معاملات مارجین در بازار کریپتوکارنسی بسیار خطرناک است. استفاده از اهرم و چند برابر کردن سود و ضرر و همینطور قرض گرفتن مبلغ چند برابری نسبت به سرمایه اولیه، امکاناتی است که مارجین تریدینگ در اختیار معاملهگران قرار میدهد تا آنها را به انجام معاملاتشان با این روش ترغیب کند. انجام معاملات به این روش آن قدر خطرناک است که میتوان آن را به قمار کردن تشبیه کرد. شما ممکن است با یک معامله، کل سرمایه خود و حتی بیشتر از آن را از دست بدهید! توصیه میشود این روش تنها توسط معاملهگران بسیار باتجربه مورد استفاده قرار گیرد تا توانایی مدیریت سرمایه و همچنین مدیریت معامله، در صورتی که بر خلاف جهت تحلیل حرکت کند را داشته باشند. منبع: CryptoPotato [4], CoinMarketCap [5], Binance [6] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d9%be%d8%a7%d8%aa-%d8%aa%d8%b1%db%8c%d8%af%db%8c%d9%86%da%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%85%d9%84%d8%a7%d8%aa-%d8%a2%d8%aa%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%81%db%8c%d9%88%da%86%d8%b1%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://cryptopotato.com/bitcoin-and-crypto-margin-trading-exchanges-and-guide-for-beginners/ [5] https://coinmarketcap.com/alexandria/article/spot-trading-vs-margin-trading [6] https://www.binance.com/en/support/faq/c-3?navId=3#16
عرضه اولیه ارز دیجیتال یکی از از روشهای پر سود برای سرمایهگذاری در بازار رمزارزهاست که با ریسکهای زیادی نیز همراه است. ارزهای دیجیتال هر روزه در حال پیشرفت و گسترش چشمگیری هستند. تیمهای مختلف برنامه نویسی از سراسر جهان با اهداف گوناگون در تلاشاند تا ایدههای خود را به مرحله عمل و تولید رسانده، در رشد تکنولوژی سهیم بوده و در نهایت دنیا را جای بهتری برای زندگی کنند. اما یکی از مهمترین ارکان لازم برای پیشرفت و توسعه تیمهای برنامه نویسی، جذب سرمایه است. همانطور که در بورس، شرکتهای تازه وارد با عرضه اولیه، سرمایه مورد نیاز خود را برای توسعهی شرکت بدست میآورند، پروژههای کریپتوکارنسی نیز با روشی تقریبا مشابه سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری و مشارکت در رشد پروژه دعوت میکنند. در این مقاله با تمامی روشهای عرضه اولیه، مزایا و معایب و همینطور نحوه اطلاع از عرضه اولیه ارز دیجیتال آشنا خواهیم شد. عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO) چیست؟ عرضه اولیه کوین (Initial Coin Offering) یا به اختصار ICO که آن را اصطلاحا «عرضه اولیه ارز دیجیتال» مینامیم، چیزی شبیه به عرضه اولیه سهام (IPO) است اما این بار در دنیای بلاکچین و مخصوص به پروژههایی که قصد فعالیت در حوزه کریپتوکارنسیها دارند. در واقع ICO یک روش عرضه اولیه مربوط به رمزارزها است که یک استارتاپ بلاکچینی قبل از راهاندازی پروژه، فرصتی را در اختیار کاربران قرارمیدهد تا در صورت اعتماد به این پروژه قبل از لیست شدن در صرافیها، با قیمت مناسبی بر روی این پروژه سرمایهگذاری کنند. در اینصورت استارتاپها بخش زیادی از سرمایه مورد نیاز خود برای شروع و ادامه فعالیت را بدین طریق بدست میآورند و در صورت رسیدن به اهداف مورد نظر، سرمایه گذاران نیز سودهای قابل توجهی میکنند. روش دیگری به نام Initial Token Offering یا به اختصار ITO نیز وجود دارد که کاملا مشابه به ICO است با این تفاوت که مختص به توکنهاست، یعنی ارزهای دیجیتالی که بلاکچین مستقل و مخصوص به خود را ندارند. بسته به شرایط عرضه اولیه مورد نظر، شما میتوانید با ارزهای دیجیتال (مانند بیت کوین، اتریوم و..) یا ارزهای فیات (مانند پوند، دلار و ...) ، در ICOهای مختلف شرکت کنید. سرمایه گذاران در قبال پولی که برای شرکت در عرضه اولیه میپردازند، مقداری از کوینهای مربوط به پروژه را دریافت میکنند. در ادامه با توسعه پروژه و رشد قیمتی کوین پروژه، سرمایه گذاران میتوانند با فروش کوینهای خود، سود حاصل از شرکت در عرضه اولیه را کسب کنند. معمولا در ICOها با توجه به عدم شروع فعالیت پروژه و همینطور برای جلب توجه سرمایه گذاران، کوینها با قیمتهای پایین و مناسبی به آنها پیشنهاد میشود. نحوه انجام عرضه اولیه ارز دیجیتال مهمترین ابزار یک استارتاپ بلاک چینی برای انجام عرضه اولیه، وایت پیپر (WhitePaper) است که بدون شک برای بازاریابی در جهت جذب سرمایه پروژه لازم است. استارتاپهای بلاکچینی در وایت پیپر خود در تلاش هستند تا از نظر فنی کاری که پروژه انجام میدهد را شرح دهند. همینطور نحوه کار پروژه و اهداف آن نیز در وایت پیپر درج شده است. ملاک برتری یک پروژه نسبت به پروژههای رقیب و راه حلی که برای رفع یک مشکل توسط پروژه ارائه میشود نیز از مواردی است که در وایت پیپر ذکر میشود. به همین علت قبل از اینکه در یک عرضه اولیه شرکت کنید، نیاز است تا در ابتدا بصورت کامل وایت پیپر پروژه را مطالعه کنید. اعضای تیم پروژه و سوابق آنها، نقشهی راه (RoadMap) و برنامه زمانی پروژه، سند توکنومیک پروژه شامل نحوه توزیع توکن، توکنهای مخصوص سرمایه گذاران و توکنهای مربوط به تیم پروژه و زمان اختصاص آنها، نیز از عواملی هستند که قبل از سرمایه گذاری در یک عرضه اولیه نیاز است که بصورت کامل بررسی شوند. مزایا و معایب شرکت در عرضه اولیه ارز دیجیتال شرکت در انواع عرضه اولیه ارز دیجیتال همانطور که ممکن است سودهای بزرگی به شما اهدا کند، ممکن است که شما رو دچار ضررهای سنگینی کند. از آنجایی که عمده معاملات در بازار ارزهای دیجیتال بصورت ناشناس و غیر قابل برگشت است و قانونگذاری جامعی در این حوزه انجام نشده، کلاهبرداریهای زیادی توسط افراد سودجو شکل میگیرد که ارزهای دیجیتال بدون پشتوانه و جعلی را بفروش میرسانند. سال 2017 در جریان روند صعودی بازار، تعداد زیادی از عرضه اولیههای ارز دیجیتال کلاهبرداری بوده و کلاهبرداران سودجو تعداد زیادی از سرمایه گذاران ناآگاه را به دام خود انداختند. همچنین ممکن است یک پروژه واقعی طبق برنامه ریزیهای خود پیش نرود و به اهداف خود نرسد، در این صورت نیز سرمایه گذاران دچار ضررهای سنگین میشوند. اما در صورتی که یک پروژه واقعی باشد، طبق برنامه خود حرکت کرده و به اهداف خود نیز برسد (مانند پالی گان [1] یا اتریوم [2]) سرمایه گذاران شرکت کننده در عرضه اولیه آن به سودهای باورنکردنی خواهند رسید. اتریوم در زمان ICO هر توکن خود را با قیمت 0.31$ به فروش رساند و در حال حاضر با قیمتی بیش از 3900$ در حال معامله است. انواع روشهای عرضه اولیه ارز دیجیتال در حال حاضر روشهای متفاوت زیادی به جای ICO نیز در بازار در حال انجام هستند که هر کدام ویژگیهای مخصوص به خود را دارند. بعضی از آنها ریسک کلاهبرداری را پایین تر میاورند و بعضی دیگر مخصوص به یک دسته از ارزهای دیجیتال (مانند گیمینگ) هستند. در این بخش از مقاله، مهم ترین روشهای عرضه اولیه ارز دیجیتال را بررسی میکنیم. عرضه اولیه صرافی (IEO) IEO یا همان عرضه اولیه صرافی (Initial Exchange Offering) روشی مشابه با ICO است اما بجای انجام عرضه اولیه ارز دیجیتال توسط تیم خود پروژه، این کار توسط یک صرافی معتبر متمرکز به نمایندگی از تیم پروژه انجام میشود. در این روش کاربران برای شرکت در عرضه اولیه به صرافی مراجعه میکنند. عرضه اولیه صرافی نسبت به ICO امنیت بیشتری دارد، زیرا صرافی در ابتدا تحقیقات لازم در مورد پروژه را انجام داده و بعنوان یک واسط بین سرمایه گذار و استارتاپ برای جمعآوری سرمایه عمل میکند. صرافیهای معتبری مانند بایننس، کوکوین و هوبی در این زمینه در حال فعالیت هستند. یکی از IEOهای موفق مربوط به صرافی بایننس و ارز دیجیتال AXS [3] میشود. تعداد کل توکن های این ارز دیجیتال 270 میلیون است که که در تاریخ 3 الی 4 نوامبر 2020، 11% آن با قیمت 0.1$ در عرضه اولیه فروخته شده و سرمایهای در حدود 3 میلیون دلار در طی IEO برای این پروژه جمع آوری شده است. عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) IDO یا همان عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (Initial Dex Offering) یکی دیگر از روشهای جایگزین ICO است. این روش یکی از ایدههای حوزه دیفای بوده و بسیار شبیه به IEO است و تنها تفاوت آن این است که جمع آوری سرمایه برای پروژههای نوظهور، به جای صرافیهای متمرکز توسط صرافیهای غیرمتمرکز و استخرهای نقدینگی [4] آن انجام میشود. در عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز، مشابه IEO پروژهها توسط تیم صرافی بررسی شده و سپس اجازه لیست شدن و جمع آوری سرمایه به آنها داده میشود اما از آنجایی که سخت گیریها نسبت به IEO کمتر بوده، احتمال کلاهبرداری یا به نتیجه نرسیدن پروژه نیز وجود دارد. توکن UMA یکی از موارد موفق IDO در صرافی یونی سواپ است که در تاریخ 29 آپریل 2020 در این صرافی لیست شد. عرضه اولیه این توکن با فروش 2% از تعداد کل توکنهای آن (100,000,000 توکن) یعنی 2 میلیون توکن با قیمت هر توکن 0.26$ انجام شده و در نهایت سرمایه ای با ارزش 535,000$ جمع آوری شد. برای آشنایی کامل با صرافیهای غیرمتمرکز و نحوه کار آنها، توصیه میکنیم این مقاله [5] را بخوانید. عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) عرضه اولیه استخر استیک (Initial Stake Pool Offering) یا به اختصار ISPO یکی از روشهای عرضه اولیه ارز دیجیتال است که در حال حاضر مخصوص به اکوسیستم کاردانو [6] محسوب میشود. دارندگان رمز ارز ADA میتوانند در استخرهای تعیین شده، توکنهای خود را استیک کنند و در ازای مقدار توکن استیک شده در عرضه اولیه پروژههای مختلف شرکت کنند. البته این روش با تفاوتهای کمی توسط سایر بلاکچینها از جمله ترا [7]، سولانا [8] و پولکادات [9] نیز انجام میشود. این روش اولین بار در جولای - دسامبر 2021 برای پروژه MELD از اکوسیستم کاردانو انجام شده است و در نهایت در حدود 620 میلیون توکن ADA در استخرهای تعیین شده استیک شد، یعنی بیش از 1 میلیارد دلار سرمایه برای این پروژه جمع آوری شده است که نشان دهنده موفقیت آمیز بودن این نوع عرضه اولیه است. عرضه اولیه فارم (IFO) IFO یا همان عرضه اولیه فارم (Initial Farm Offering) یکی از جدیدترین روشهای عرضه اولیه ارز دیجیتال است که اکثرا توسط صرافیهای غیرمتمرکز انجام میشود و اولین بار توسط صرافی پنکیک سواپ انجام شد. این روش تا حدی شبیه به ییلد فارمینگ [10] است و سرمایه گذاران نقش تامین کننده نقدینگی را دارند. سرمایه گذاران برای شرکت در عرضه اولیه فارم به استخرهای نقدینگی مشخص شده مراجعه میکنند و توکنهای نقدینگی یا LP تهیه کرده و سپس با توکنهای نقدینگی خود در عرضه اولیه مورد نظر شرکت میکنند. در این روش با توجه به اینکه در صرافیهای غیرمتمرکز انجام میشود، نیاز چندانی به احراز هویت نیست و کاربران در کشورهای تحت تحریم نیز میتوانند در آن شرکت کنند. عرضه اولیه بازی (IGO) IGO یا همان عرضه اولیه بازی (Initial Game Offering) در واقع شبیه به روشهای دیگر عرضه اولیه ارز دیجیتال است، با این تفاوت که این روش مخصوص به بازیهای مبتنی بر بلاکچین [11] است که به شما امکان سرمایه گذاری روی این پروژهها را از قبل از لانچ شدن آن میدهد. عرضه اولیههای بازی معمولا توسط لانچ پدها (LaunchPad) انجام میشود. لانچ پدها پلتفرمهایی مخصوص به عرضه اولیه هستند که فرآیند عرضه اولیه را راحتتر میکنند و سرمایهگذاران با روشهای متفاوتی مثل خرید توکن به صورت مستقیم یا قفل کردن توکن بومی پلتفرم میتوانند در عرضه اولیههای مختلف از جمله عرضه اولیه بازی شرکت کنند. GameFi و EnjinStarter دو لانچ پد فعال در زمینه انجام IGOها هستند که در حال حاضر در بازار کریپتوکارنسی فعالیت میکنند. عرضه اولیه توکن اوراق بهادار (STO) STO یا همان عرضه اولیه توکن اوراق بهادار (Security Token Offering) یکی دیگر از روشهای عرضه اولیه ارزهای دیجیتال، مشابه با ICO است با این تفاوت که در این روش توکنی که قرار است برای اولین بار عرضه شود باید به عنوان اوراق بهادار ثبت شود که نیازمند تایید توسط نهادهای قانونی است که این اتفاق ریسک کلاهبرداری را تا حد بسیار زیادی پایین میآورد. در این روش مانند عرضه اولیه سهام یا IPO، تیم پروژه و تیم توسعه دهنده آن توسط نهادهای قانونی احراز هویت شده و این اتفاق تعهد توسعه دهندگان نسبت به اجرا پروژه و پیشبرد آن را بالا میبرد. عرضه اولیه کوین برگشت پذیر (RICO) عرضه اولیه کوین برگشت پذیر (Reversible initial coin offering) یا به اختصار RICO، روشی شبیه به ICO یا همان عرضه اولیه ارز دیجیتال است که در آن امکان پس دادن کوینها و دریافت وجه پرداختی سرمایه گذاران در هر مرحله از پروژه ممکن است. چگونه عرضه اولیهها را پیدا کنیم؟ پس از بررسی ریسک و سودهای مشارکت در انواع عرضه اولیه، حال میخواهیم روش پیدا کردن عرضه اولیههای مختلف و شرکت در آنها را به صورت مختصر با هم بررسی کنیم. در اینجا لیستی از معروفترین سایتهایی که در آن عرضه اولیههای ارز دیجیتال مختلف اطلاع رسانی میشود را معرفی میکنیم. CoinMarketCap [12]Cryptorank [13]Coincodex [14]Top ICO List [15]ICO Drops [16]Cryptopotato [17]ICO Hot List [18]ICO Listing Online [19]ICO Holder [20]ICO Bench [21]ICO Link [22]Found ICO [23]ICO Data [24]ICO Coin List [25]ICO Buffer [26]ICO Top [27]ICO Champs [28]Crypto ICO Alert [29]Coincodex [30]Cryptoknowmics [31] در نظر داشته باشید این سایتها صرفا منابعی برای پیدا کردن عرضه اولیههای مختلف هستند. با توجه به بالا بودن ریسکهای مختلف عرضه اولیه، از جمله کلاهبرداری و امکان عدم دستیابی پروژه به اهداف مورد نظر، نیاز است تا در ابتدا وایت پیپر پروژه را بصورت کامل بررسی کرده و درصورتی که پروژه مورد تایید قرار گرفت، با در نظر گرفتن مدیریت سرمایه و ریسک، در عرضه اولیه مورد نظر شرکت کنید. جمع بندی در این مقاله بصورت کامل عرضه اولیه ارز دیجیتال، مزایا و معایب آن، روشهای متفاوت عرضه اولیه و نحوه پیداکردن عرضه اولیههای مختلف و شرکت در آنها را بررسی کردیم. شرکت در عرضه اولیه به همان میزان که میتواند سودده باشد، ریسکهای زیادی را نیز با خود به دنبال دارد. اتفاقاتی از جمله کلاهبرداری یا شکست پروژه در پیشرفت و توسعه خود و در نتیجه از بین رفتن ارزش توکن آن، از جمله ریسکهایی هستند که سرمایه گذاران در عرضه اولیههای ارز دیجیتال با آن دست و پنجه نرم میکنند. شرکت در عرضه اولیهها نیازمند کسب تجربه در این زمینه و یادگیری تحلیل فاندامنتال و وایت پیپر خوانی پروژههاست. فراموش نکنید با تمام ریسکهای موجود، در صورتی که پروژهای بتواند به اهداف مورد نظر خود برسد، کسانی که در زمان عرضه اولیه بر روی آن سرمایه گذاری کردهاند، از سودهای چشمگیری برخوردار خواهند شد. [1] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d9%be%d8%a7%d9%84%db%8c-%da%af%d8%a7%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%b1%d8%a7%d9%87%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c-%da%a9%d8%a7%d9%85%d9%84-%d8%a7%da%a9%d8%b3%db%8c-%d8%a7%db%8c%d9%86%d9%81%db%8c%d9%86%db%8c%d8%aa%db%8c/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%ae%d8%b1-%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d9%86%da%af%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%84%db%8c%da%a9%d9%88%db%8c%db%8c%d8%af%db%8c%d8%aa%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%88-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [7] https://blog.valmart.net/%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d8%aa%d8%b1%d8%a7-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [8] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%b3%d9%88%d9%84%d8%a7%d9%86%d8%a7-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [9] https://blog.valmart.net/%d9%be%d9%88%d9%84%da%a9%d8%a7%d8%af%d8%a7%d8%aa-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [10] https://blog.valmart.net/%db%8c%db%8c%d9%84%d8%af-%d9%81%d8%a7%d8%b1%d9%85%db%8c%d9%86%da%af-%db%8c%d8%a7-%da%a9%d8%b4%d8%aa-%d8%b3%d9%88%d8%af-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [11] https://blog.valmart.net/%da%a9%d8%b3%d8%a8-%d8%af%d8%b1%d8%a7%d9%85%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%db%8c%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%be%d8%aa%d9%88%db%8c%db%8c/ [12] https://coinmarketcap.com/ico-calendar/upcoming/ [13] https://cryptorank.io/upcoming-ico [14] https://coincodex.com/token-sales/ [15] https://topicolist.com/ [16] https://icodrops.com/ [17] https://cryptopotato.com/ico-list/ [18] https://www.icohotlist.com/icos/upcoming-icos/ [19] https://www.icolistingonline.com/ [20] https://icoholder.com/ [21] https://icobench.com/ [22] https://icolink.com/ [23] https://foundico.com/ [24] https://www.icodata.io/ [25] https://icocoinlist.com/ [26] https://icobuffer.com/ [27] https://icotop.io/ [28] https://www.icochamps.com/ [29] https://www.cryptoicoalert.com/ [30] https://coincodex.com/ieo-list/ [31] https://www.cryptoknowmics.com/ieos
سوشی سواپ (SushiSwap) یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم با سیستم بازارساز خودکار (AMM) [1] است. با پیشرفت امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) هر روز پلتفرمهای بیشتری در این حوزه ظهور میکنند. یکی از این پلتفرمهای استخر نقدینگی [2] که صحبت درباره آن خالی از لطف نیست، سوشی سواپ است و در این مقاله به طور مفصل آن را بررسی خواهیم کرد. اگر با صرافی غیرمتمرکز آشنا نیستید، پیشنهاد میکنیم این مقاله [3] را مطالعه کنید. سوشی سواپ چیست؟ برای آنکه نحوه معامله در سوشی سواپ را بفهمید بایستی بدانید سوشی سواپ چیست و چگونه کار میکند. سوشی سواپ فورک یونی سواپ (Uniswap) [4] بوده و پروتکل متنباز مشابه آن را دارد. این پروتکل مبتنی بر اتریوم [5] تحت حاکمیت جامعه سهامدارانش بوده و هدف اصلی آن ترغیب شبکهای از کاربران برای معامله رمزارز است. این پلتفرم اوردربوک (order book) نداشته و به عنوان یک بازارساز خودکار که از قراردادهای هوشمند برای ایجاد بازار یا مجموعهای از استخرهای نقدینگی استفاده میکند، کار میکند. تاریخچه سوشی سواپ سوشی سواپ توسط Chef Nomi ساخته شد. او یک توسعهدهنده ناشناس است که با نام مستعار یکی از شخصیتهای بازی آنلاین معروف Hearthstone فعالیت میکند. رشد پروژه سوشی سواپ در 28 آگوست سرعت گرفت، در آن زمان کاربران توییتر شروع به صحبت درباره این کرده بودند که اگر نقدینگی یونی سواپ را به یک پلتفرم فورک شده جابجا کنند، فرصتهای سود بیشتری خواهند داشت. این فرایند عنوان «استخراج خونآشام» را به خود اختصاص داد، چرا که سوشی سواپ در حال تخلیه نقدینگی پلتفرم قبلی خود بود. سوشی سواپ بعد از راهاندازی شدن در اوایل ماه سپتامبر تنها سه استخر نقدینگی داشت: SUSHI/ETH، USDC/ETH و USDT/ETH. صرافی سوشی سواپ در همان ابتدا تنها با معرفی قابلیتهای مهم دیفای (زودتر از یونی سواپ) توانست مقدار زیادی از نقدینگی بازار را جذب کند. درحالی که یونی سواپ عقب مانده بود، فورک جدید آن یک مدل حاکمیتی با توکن سوشی خود معرفی نمود. تامینکنندگان نقدینگی در دو هفته اول بابت هر بلوک 1000 توکن سوشی دریافت کردند. زمانی که اعضای جامعه دیفای مشاهده کردند پلتفرم جدید به فارمرهای سود بابت زمان محدود ده برابر بیشتر سود میدهد، با قطار سوشی سواپ همراه شدند، حتی وفادارترین طرفداران یونی سواپ نیز به پلتفرم جدید روی آوردند. عملا کسانی که به آینده بلندمدت سوشی نگاه گاوی داشتند، جابجا شدند و آنهایی که پاداش کارمزد بالاتر را ترجیح میدادند در یونی سواپ ماندند. این پروژه تنها بعد از دو هفته زیر وزن سنگین خود کمر خم کرد، زیرا Chef Nomi پاسخگوی مسئله قفل کردن 14 میلیون دلار سرمایه از صندوق توسعهدهندگان سوشی سواپ نبود. او بعدا با یک تیم توسعهدهنده بلاکچین جایگزین شد، این تیم به آرامی کار خود را روی صرافی آغاز کرد. ارز دیجیتال SUSHI از توکن سوشی برای رای دادن در تصمیمهای حاکمیتی پروتکل سوشی سواپ استفاده میشود. هولدرهای سوشی میتوانند درباره تغییراتی نظیر نحوه خرج کردن از خزانهداری و کارمزد معاملات پلتفرم رای دهند. توکن سوشی همچنین برای پاداش دادن به تامینکنندگان نقدینگی (LPها) نیز مورد استفاده قرار میگیرد. هر زمان که یک بلوک اتریوم منتشر میشود، صرافی سوشی سواپ 100 توکن سوشی میسازد که آن را میان LPها توزیع میکند.LPها علاوه بر این پاداش، 0.05 درصد کل کارمزد تراکنشها را نیز کسب میکنند. این دو مشوق مالی، یکی از دلایل اصلی جذب سریع میلیاردها دلار ارزش قفلشده توسط سوشی سواپ بوده است. توکن سوشی را میتوان همچنین در Sushi Bar این پلتفرم استیک کرد. استیککنندگان در ازای این کار توکن xSUSHI دریافت میکنند. این یعنی پاداش استیک به آنها تعلق میگیرد و همچنان میتوانند توکنهای نقد را برای استفاده در سوشی سواپ و دیگر پروتکلهای دیفای شریک، مانند پلتفرمهای وامدهی Aave یا C.R.E.A.M، با خود داشته باشند. این موضوع نشان میدهد که توسعهدهندگان سوشی سواپ همچنان روی ارائه ارزش بیشتر برای سرمایهگذاران خود کار میکنند. نحوه کار سوشی سواپ محصول اصلی سوشی سواپ، صرافی غیرمتمرکز است. این صرافی مثل یونی سواپ به عنوان یک بازارساز خودکار عمل میکند؛ یعنی افراد جفت توکنها (مانند اتر و سوشی) را در استخرهای پلتفرم ثبت کرده و الگوریتمهای سوشی سواپ از آن استخرها برای تسهیل معاملات استفاده میکنند. به عنوان مثال اگر شما بخواهید ETH را با USDC سواپ کنید، سوشی سواپ ممکن است برای انجام این معامله از طریق توکنهای مختلفی عمل کند. این صرافی میتواند ETH را در ازای SUSHI فروخته و سپس از آن برای خرید مقدار USDC مربوطه استفاده کند. همه این کارها بدون وجود یک دستگاه حاکم مرکزی (مثل بانک یا دولت) انجام میشود و کار پروتکل متوقف نخواهد شد. اکثر افراد تیم توسعهدهنده ناشناس هستند. استفاده از استخرهای نقدینگی موجب میشود نیازی به اورد بوکهای رایج صرافیهای رمزارز معمول (و صرافیهای سهام) نباشد. این استخرها معاملات را با دیگر کاربران تنظیم کرده و برای تضمین نقدینگی به بازیگران بزرگ بازار متکی است. معاملهگران در بازارسازهای خودکاری مانند سوشیسواپ برای راحتی بیشتر کارمزدها را به تامینکنندگان نقدینگی میپردازند و سوشی سواپ در ازای آن به عنوان پاداش اضافه توکن سوشی میپردازد. سوشی همچنین لایه سهامداران را نیز به پروژه اضافه میکند، چرا که از این توکن برای رای درباره مسائل حاکمیتی استفاده میشود. قابلیتهای سوشی سواپ سوشی سواپ با این محبوبیت زیاد، باییستی ویژگیهای فوقالعادهای هم داشته باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا این قابلیتها را مرور کنیم. پاداش به تامینکنندگان نقدینگی تامینکنندگان نقدینگی استخرهای سوشی سواپ نه تنها به شکل کارمزدهای معاملاتی پاداش دریافت میکنند، بلکه به آنها توکن سوشی نیز داده میشود. شما همچنین میتوانید کارمزد پروتکل را روی این توکنها دریافت کنید؛ این ویژگی به شما امکان آن را میدهد که حتی بدون تامین نقدینگی بیشتر برای استخرها کسب درامد کنید. توزیع توکنها تامینکنندگان نقدینگی که توکنهای LP یونیسواپ را دارند میتوانند همان را استیک کرده و توکن سوشی هم دریافت کنند. در این مورد شما میتوانید هم پاداش و هم توکن دریافت کنید. با هر بلوک 100 توکن سوشی ایجاد خواهند شد. این توکنها میان استیککنندگان استخر توزیع خواهند شد. توزیع پاداشها در یونیسواپ 0.3 درصد کارمزد معاملات به تامینکنندگان نقدینگی داده میشود، این درحالیست که در سوشی سواپ 0.25 درصد کارمزدها مستقیما به LPها داده شده و 0.05 درصد باقیمانده پس از تبدیل به توکن سوشی میان هولدرهای توکن توزیع میشود. امنیت امنیت صرافی سوشی سواپ نسبتا خوب بوده و برای کاربران امن است. تیم سوشی سواپ همچنین برای ارائه امکانات امنیتی بیشتر به کاربران خود از شرکتهای بخصوص دعوت میکنند تا ناظر وضعیت امنیت صرافی باشند. قراردادهای هوشمند قراردادهای هوشمند نوشته شده توسط سوشی سواپ پوشش آزمایشی نسبتا سریعی دارند. این تیم همچنان در حال آزمایش قراردادهای هوشمند خود هستند تا در صورت وجود مشکل آن را سریعا حل کنند. جابجایی نقدینگی یوشی سواپ دارای یک قابلیت دیگر نیز دارد و آن امکان جابجایی توکنهای استیکشده برای نقدینگی در پلتفرم است. این کار برای ایجاد یک استخر نقدینگی جدید برا هولدرها انجام میشود و در نتیجه هولدرهای توکن و استیککنندگان ذینفع خواهند بود از آنجا که استیککنندگان همچنان توکن سوشی به عنوان پاداش دریافت میکنند. راهنمای استفاده از سوشی سواپ زمانی که وارد سایت سوشی سواپ [6] میشوید، روی "Enter app" کلیک کنید تا به پلتفرم معاملاتی هدایت شوید: اتصال کیف پول روی “Unlock Wallet” یا “See the Menu” کلیک کنید. در هر دوی این حالتها بایستی کیف پول ETH خود را به پلتفرم متصل کنید. در سوشی سواپ امکان استفاده از MetaMask، WalletConnect یا بسیاری از دیگر کیفپولهای غیرحضانتی وجود دارد. یکی از این موارد را انتخاب کنید. به متامسک یا ولتکانکت اجازه اتصال به سوشی سواپ را بدهید. سواپ کردن کاربران برای معاوضه توکنهای مختلف تحت پشتیبانی پلتفرم سوشی سواپ میتوانند وارد بخش Swap شوند. برای معاوضه باید ابتدا توکن ورودی و خروجی خود را معین کنید. اکنون مقدار توکن ورودی خود را وارد کنید. وقتی این قسمت را پر کردید، توکن خروجی حاصل به صورت خودکار برایتان محاسبه خواهد شد. برای تبادل کل توکن میتوانید گزینه Max را انتخاب کنید. با کلیک روی کلید Confirm Swap فرایند را تایید کنید. به خاطر داشته باشید کاربران برای پرداخل هزینه گس باید به مقدار کافی BNB یا ETH در کیفپول خود داشته باشند. کاربران هنگام تبادل توکن در صرافی باید 0.3% کارمزد بپردازند. از این مقدار 0.25 درصدش میان تامینکنندگان نقدینگی توزیع میشود. واریز نقدینگی کاربران میتوانند به استخرهای نقدینگی سوشی سواپ نقدینگی اضافه کرده و در عوض توکنهای SLP (توکن تامینکننده نقدینگی سوشی سواپ) دریافت کنند که نشاندهنده سهم آنها در استخر است. تامینکنندگان نقدینگی همچنین 0.25 درصد پاداش از کارمزدهای معامله بر پایه استخر خود دریافت میکنند. برای افزودن نقدینگی به بخش Pool رفته و روی Add کلیک کنید. در این قسمت باید جفت توکن را مشخص کنید. ما به عنوان نمونه با توکنهای BNB و SUSHI که در کیفپولمان داریم نقدینگی اضافه میکنیم. کاربران در هنگام تامین باید مقدار مساوی از هر دو توکنی که مدنظر دارند بپردازند. جفت توکن خود را انتخاب کنید. ارزش را بر پایه یک توکن وارد کنید؛ ارزش توکن دیگر به طور خودکار نمایش داده میشود. اگر اولین بار است از آن جفت استفاده میکنید، بایستی پیش از اضافه کردنش به استخر آن را تایید کنید. برنامه درصد سهم شما را در استخر نمایش خواهد داد، Supply را تایید کنید. بعد از انجام تراکنش شما یکی از تامینکنندگان نقدینگی در استخر مشخص شده هستید و بابت هر تراکنش استخر کارمزد دریافت میکنید. اکنون میتوانید جزئیات نقدینگی خود را مشاهده کنید. توکن BNB-SUSHI SLP به کیفپول متامسک شما اضافه خواهد شد. برداشت نقدینگی کاربران هر زمانی که بخواهند میتوانند کل یا بخشی از نقدینگی خود را از استخر برداشته و توکنهایشان را از استخر خارج کنند. پس از برداشت، توکنها و کارمزد کسبشده طی آن مدت را دریافت خواهید کرد. برای برداشت نقدینگی موجود در بخش Liquidity روی Remove کلیک کنید. اکنون نقدینگیای که قصد برداشت دارید را انتخاب کنید. درصد نقدینگی برداشتی را وارد کرده و تایید کنید. بعد از اتمام تراکنش بالانس توکن LP شما صفر خواهد شد و جفت توکنها به کیفپول متامسکتان بازمیگردد. استیک کردن SUSHI برای شروع فرآیند استیک، ایتدا در قسمت چپ صفحه اصلی روی SushiBar کلیک کنید. بعد از اتصال در SushiBar مقدار سوشی کیفپول خود را مشاهده خواهید کرد. روی Approve Staking کلیک کنید تا به کیف پول اجازه تعامل با قرارداد هوشمند داده شود. یک صفحه متامسک ظاهر خواهد شد. تراکنش را مجددا بررسی کرده و روی Confirm کلیک کنید تا تراکنش به بلاکچین ارسال شود. صبور باشید تا تراکنش روی بلاکچین تایید شود. هزینه گس به ETH پرداخت شده و شبکه بلاکچین اتریوم است. اکنون برای استیک کردن تایید شدهاید. برای ادامه روی Stake کلیک کنید. در این مرحله صفحهای نمایش داده میشود که از شما میخواهد مقدار سوشی موردنظر برای استیک را وارد کنید. مقدار را وارد کرده یا Max را بزنید و در نهایت روی Confirm کلیک کنید. صفحهای از متامسک ظاهر خواهد شد. تراکنش و کارمزدهای گس را مرور کرده و روی Confirm کلیک کنید تا تراکنش به بلاکچین ارسال شود. صبور باشید تا تراکنش در بلاکچین تایید شود. تبریک! اکنون در حال استیک سوشی در SushiBar سوشی سواپ هستید. میتوانید خلاصه فعالیت استیک و درامدها را مشاهده کنید. هر زمان که بخواهید میتوانید مجددا وارد صفحه شده و با کلیک روی Harvest پاداشهای استیک سوشی خود را دریافت کنید. برای کنسل کردن استیک خود کافیست روی Unstake کلیک کرده و تراکنش را در متامسک تایید کنید. وامدهی و استقراض در سوشی سواپ BentoBox BentoBox یک صندوق توکن در سوشی سواپ است که کاربران میتوانند در آن سرمایه واریز کنند. این صندوق یه تامینکنندگان نقدینگی این امکان را میدهد که از کاربرانی که از نقدینگی استخر استفاده میکنند، کارمزد دریافت کند. این استفاده میتواند شامل وامهای سریع یا دیگر استراتژیهای موردتایید سهامداران باشد. BentoBox نیازی به مجوز ندارد. این پلتفرم قصد دارد مشوق پروژههایی باشد که بر بستر آن ساخته میشوند. Kashi Kashi اولین پروتکل دیفای است که بر بستر BentoBox ساخته شده است. این پروتکل به کاربران اجازه میدهد بازارهای شخصی با کارمزد بهینه ساخته و در عین حال به وامگیری و استقراض از جفت ارزهای موجود بپردازند. Kashi از یک چهارچوب بازاری تکی منحصربهفرد استفاده میکند که در آن ریسک داراییها در یک بازار وامدهی هیچ تاثیری روی ریسک دیگر بازارهای وام ندارد. واریز به صندوق BentoBox به بخش BentoBox بروید. در این بخش بازار در دسترس (Kashi) را پیدا خواهید کرد. روی Enter کلیک کنید. به بخش وامدهی هدایت میشوید. در قسمت بالا گزینه BentoBox قابل مشاهده است. روی آن کلیک کنید. در این مرحله فهرست توکنهای موجود در کیفپولتان که میتوانید آنها در BentoBox واریز کنید، نشان داده میشود. توکنی که میخواهید واریز کنید را انتخاب کرده و مقدار واریزی خود را وارد کنید، سپس با کلیک روی Deposit فرایند را تایید کنید. بعد از آنکه ان فرایند با موفقیت انجام شد، میتوانید واریزی خود را در صندوق مشاهده کنید. از این واریزی میتوانید برای وام و قرضگیری استفاده کنید. وامدهی همه بازارهای Kashi توسط یک توکن و یک مفهوم نقدینگی وثیقه پشتیبانی میشوند. شما میتوانید توکنهای خود را به کاربران دیگر وام دهید تا از آن برای کارهای گوناگون نظیر وامدهی سریع، استراتژیها و انتقالات ثابت با هزینه گس پایین در میان برنامههای غیرمتمرکز ادغامشده (مانند بازارهای Kashi) استفاده کنید. در ازای این کار سود دریافت خواهید کرد. برای وام دادن ابتدا جفت توکن را انتخاب کنید. میتوانید به راحتی هر دو توکن را که به عنوان وام و وثیقه استفاده خواهند شد مشاهده کنید. اکنون مقدار توکنی که به عنوان وثیقه انتخاب کردهاید را وارد کرده و با کلیک روی گزینه Deposit فرایند را تایید کنید. بعد از اتمام تراکنش میتوانید جزئیات وام خود را روی داشبورد مشاهده کنید. برداشت فرایند برداشت تقریبا ساده است. کاربران میتوانند در هر زمان که میخواهند توکنهای خود را برداشت کنند. برای برداشت توکنهای وامدهی خود روی پوزیشنتان کلیک کنید. اکنون به بخش Withdraw رفته و درصد توکن برداشتی خود را وارد کنید. با کلیک روی گزینه برداشت مراحل را تایید کنید. در این مرحله یک تراکنش متامسک ظاهر میشود که بایستی آن را تایید کنید. قرض گرفتن برای قرض گرفتن باید در ابتدا وثیقه توکنی که میخواهید قرض بگیرید را واریز کنید. تصویر زیر را ببینید. برای مثال برای قرض گرفتن BUSD باید ابتدا BNB را به عنوان وثیقه واریز کنید. روی جفت توکن مطلوب خود برای قرض گرفتن کلیک کنید. اکنون در بخش اول مقدار وثیقه را وارد کنید (وثیقه BNB را وارد کنید). برنامه حداکثر مقداری که میتوانید قرض بگیرید را نشان خواهد داد. گرچه توصیه ما این است که برای جلوگیری از لیکوئید نشدن حداکثر مقدار را قرض نگیرید. روی Add collateral and borrow در پایین صفحه کلیک کنید. بعد از انجام تراکنش میتوانید در داشبورد پوزیشن قرض خود را ببینید. به خاطر داشته باشید که ما انتخاب کردیم توکن قرضی را در بنتوباکس واریز نماییم. از این رو شما توکن BUSD حاصل را در صندوق BentoBox خود خواهید دید. بازپرداخت کاربران هر زمان که بخواهند میتوانند توکنهای قرض گرفته خود را بازپرداخت کرده (قسمتی از آن یا به طور کامل) و پوزیشن خود را ببندند. برای بازپرداخت روی پوزیشن قرض خود کلیک کنید و به بخش Repay بروید. اکنون تعداد توکنهایی که میخواهید بازپرداخت کنید را واریز کرده و تراکنش را تایید کنید. بعد از انجام تراکنش مقدار قرضتان تقریبا ناچیز خواهد بود. در این بخش گزینه Create نیز وجود خواهد داشت که به شما اجازه میدهد جفت رمزارزی که در حال حاضر در بازار موجود نیست را ایجاد نمایید. کارمزدها و محدودیتهای سوشی سواپ سوشی سواپ بابت معامله و تبدیل 0.3 درصد ارزش کل تراکنش را به عنوان کارمزد دریافت میکند. تامینکنندگان نقدینگی 0.25 درصد این کارمزدهای معاملاتی را دریافت خواهند کرد. 0.05 درصد دیگر نیز به استخر SushiBar رفته و میان هولدرها تقسیم میشود. مزایا و معایب مزایا درامد غیرفعال: یکی از بزرگترین مزایای سوشی سواپ آن است که بخش زیادی از کارمزدها به کاربران بازگردانده میشود. تامینکنندگان نقدینگی بابت مشارکت خود پاداشهای بزرگی دریافت میکنند. استخر ETH/SUSHI دو برابر پاداش میدهد.رشد: سوشی سواپ از زمان راهاندازی به طور چشمگیری رشد کرده است. یونی سواپ در سپتامبر سال 2020 عنوان بزرگترین صرافی غیرمتمرکز را داشت اما با ظهور سوشی سواپ بیش از 1.14 میلیارد دلار از 1.9 میلیارد دلار ارزش قفل شده در یونی سواپ به پلتفرم جدید جابجا شد.حمایتها: این پلتفرم معاملاتی پشتیبانیهای محکمی از سوی پروژههای دیفای متعدد دریافت کرده است. همچنین برخی از بزرگترین صرافیهای متمرکز چند روز بعد از انتشار توکن سوشی آن را لیست کردند.کارمزدها: کارمزدهای سوشی سواپ بسیار بهصرفهتر از صرافیهای متمرکزی مانند کوینبیس (Coinbase) است. معایب سابقه: این صرافی در بازار نسبتا تازهوارد است بنابراین سابقه طولانی یا قابل اثبات ندارد. نتیجهگیری سوشی سواپ با آنکه کار خود را به عنوان یکی از فورکهای یونی سواپ آغاز کرد اما با پذیرفتن مالکیت جامعه سهامداران و مشارکت با بخشهای جدید اکوسیستم کریپتو در نوع خود نوآور بوده است. این پلتفرم با مشارکت پروژههای دیفای مترقی، توسعه به دیگر زنجیرهها و ایجاد DAppهای جدید به ارتقاء خود ادامه میدهد و رقابت قابلملاحظهای با یونی سواپ بر سر سهم بازار دارد. با انتشار نسخه سوم انقلابی صرافی یونیسواپ باید منتظر بود تا دید سوشی سواپ چه پاسخی برای حفظ جایگاه خود در دنیای صرافیهای غیرمتمرکز دارد! منبع: coinpedia [7] , exodus [8] , swapzone [9] [1] https://blog.valmart.net/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d8%b1-%db%8c%d8%a7-amm-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [2] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%ae%d8%b1-%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d9%86%da%af%db%8c-%db%8c%d8%a7-%d9%84%db%8c%da%a9%d9%88%db%8c%db%8c%d8%af%db%8c%d8%aa%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [3] https://blog.valmart.net/%d8%af%da%a9%d8%b3-%db%8c%d8%a7-%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%d8%ba%db%8c%d8%b1-%d9%85%d8%aa%d9%85%d8%b1%da%a9%d8%b2-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [4] https://blog.valmart.net/%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c-%db%8c%d9%88%d9%86%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d9%be-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [5] https://blog.valmart.net/%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%ac%db%8c%d8%aa%d8%a7%d9%84-%d8%a7%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%85-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa/ [6] https://sushi.com/ [7] https://coinpedia.org/decentralized-exchange/sushiswap-exchange-review/#h-what-is-sushiswap [8] https://www.exodus.com/blog/what-is-sushiswap/ [9] https://swapzone.io/learn/sushiswap